Ηλιάνα Κάουρα, θεολόγος
Η Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εορτές της Χριστιανοσύνης, με την οποία η Εκκλησία μας εορτάζει, πρώτον το θάνατο και την ταφή της Παναγίας και δεύτερον την ανάσταση και τη μετάσταση της στους ουρανούς. Αφού ο Κύριος με το σταυρικό του θάνατο και την ανάστασή του πάτησε και κατάργησε το θάνατο, ήταν φυσικό να ανεβάσει στους ουρανούς τη μητέρα του και να της χαρίσει τη δόξα της αιώνιας ζωής. Αυτή που γέννησε τη ζωή, έχει μεταβεί στη ζωή.
Κατά την εκκλησιαστική παράδοση, η μητέρα του Ιησού Χριστού, πληροφορήθηκε τον επικείμενο θάνατό της από έναν άγγελο τρεις ημέρες προτού αυτός συμβεί και άρχισε να προετοιμάζεται κατάλληλα. Πήγε στο όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί και στο δρόμο της τα δέντρα έκλιναν τις κορυφές τους σαν να ήταν έμψυχα και λογικά και την προσκυνούσαν δείχνονταν το σεβασμό τους.
Αφού προσευχήθηκε η Παναγία επέστρεψε στο σπίτι της και ενημέρωσε τους συγγενείς και τις γειτόνισσες της. ετοίμασε τα πάντα για τον ενταφιασμό της. Να σημειώσουμε ότι η Παναγία διέμενε στο σπίτι του ευαγγελιστη Ιωάννη, αφού όταν ο Κύριος ήταν επάνω στο σταυρό εμπιστεύθηκε τη μητέρα του στον αγαπημένο του μαθητή. Επίσης αν και δεν ξέρουμε την ηλικία που κοιμήθηκε η Παναγία, το πιθανότερο είναι ότι δεν γεύθηκε το επώδυνο γήρας. Οι καλεσμένες γυναίκες λοιπόν ακούγοντας αυτά τα λόγια άρχισαν τους θρήνους ζητώντας από την Παναγία να μην τις αφήσει ορφανές, η Παναγία τις βεβαίωσε ότι θα φυλάει από τους ουρανούς όχι μόνο αυτές αλλά και όλο τον κόσμο και αυτά της τα λόγια παρηγόρησαν τις γυναίκες. Η παράδοση επίσης αναφέρει ότι οι Απόστολοι δεν ήταν όλοι στα Ιεροσόλυμα και την τρίτη μέρα από την εμφάνιση του αγγέλου μια νεφέλη τους άρπαξε και τους μετέφερε στο κρεβάτι όπου ήταν ξαπλωμένη η Θεοτόκο και περίμενε την κοίμησή της. Εκεί τους αποχαιρετά όλους και αφού προσφέρει αιτήσεις και ικεσίες στον Υιό της για την ειρήνη όλου του κόσμου, αφήνει στα χέρια του Υιού της και Θεού την ολόφωτη και πανάγια ψυχή της.
Όπως αναφέραμε πιο πάνω, σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση τους Αποστόλους τους μετέφερε μια νεφέλη κοντά στην Παναγία εκτός από το Θωμά ο οποίος απουσίαζε τη στιγμή της Κοιμήσεως. Τρεις ημέρες μετά από την ταφή της, και αφού ήρθε και ο Θωμάς, άνοιξαν τον τάφο και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι η Παναγία αναστήθηκε και αναλήφθηκε στους ουρανούς.
Της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου προηγείται νηστεία η οποία διαρκεί 14 ημέρες, ξεκινά την 1η Αυγούστου και τελειώνει στις 14. Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης νηστείας γίνεται αποχή και από το λάδι εκτός Σαββάτου και Κυριακής, ενώ στη γιορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος καταλύεται ψάρι. Ανήμερα της εορτής της Κοιμήσεως καταλύονται τα πάντα εκτός και αν εορτή είναι Τετάρτη ή Παρασκευή οπότε καταλύεται μόνο ψάρι. Κατά τη διάρκεια του Δεκαπενταύγουστου ψάλλεται τα απογεύματα στους ναούς ο Παρακλητικός Κανόνας.
Η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα και δικαίως ονομάζεται και «Πάσχα του καλοκαιριού». Ο Αύγουστος θεωρείται ο μήνας της Παναγίας μας. Σε πολλές περιοχές επικράτησε να στολίζουν και να περιφέρουν επιτάφιο προς τιμήν της Παναγίας. Σε πολλές πόλεις και χωριά στις εκκλησίες που είναι αφιερωμένες στην Κοίμηση της Θεοτόκου, διοργανώνονται πανηγύρια. Δεν είναι εξάλλου πένθιμο γεγονός η Κοίμηση της Θεοτόκου για το λαό, επειδή η Παναγία «μετέστη προς τη ζωή».
Η Παναγία μας πράγματι υπήρξε φορέας πολλών αρετών. Με την αγιοπνευματική και χαρισματική ζωή της πέτυχε τον προσωπικό αγιασμό της, που κάλυψε ολόκληρη την παρθενική της ύπαρξη, την πάναγνη ψυχή της και το ολοκάθαρο σώμα της. Θαυμάζουμε την αγάπη, την πίστη, την αγνότητα, την προσευχητική της διάθεση, μα εκείνο που την κάνει τόσο ξεχωριστή είναι μια αρετή που είναι η πηγή όλων των άλλων και η οποία στις μέρες μας θεωρείται αδυναμία και δεν εκτιμάται.
Είναι η αρετή της ταπείνωσης. Δούλη του Κυρίου χαρακτήρισε τον εαυτό της όταν έμαθε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ ότι θα γίνει η Μητέρα του Χριστού. Η Υπεραγία Θεοτόκος λοιπόν ας είναι ο οδηγός στη ζωή όλων μας προς το δρόμο που αυτή πρώτη χάραξε στο δρόμο της ταπείνωσης.
Πάντοτε είτε ώς άνθρωποι, είτε ως έθνος καταφεύγουμε στην κραταιά σκέπη της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ιδιαίτερα κατα την ώρα της δοκιμασίας και της θλίψης η προσευχή προς την Παναγία μας δεν πρέπει να ατονεί. Η Θεοτόκος δοκιμάσθηκε, πειράσθηκε όταν είδε τον Υιό της αδίκως να πεθαίνει πάνω στο σταυρό. Ρομφαία πέρασε την καρδιά της. Αν δεν την ενίσχυε το πανάγιο Πνεύμα, η Παναγία θα πέθαινε απο τη θλίψη της. Έτσι η Θεοτόκος «δύναται τοις πειραζομένοις βοηθήσαι». Μπορεί να βοηθήσει, μεσιτεύοντας στον Υιό και Θεό της, για εμάς τους αμαρτωλους και ανάξιους.