Κυριακή του Τελώνου καί του Φαρισαίου : π.Ανανίας Κουστένης
Σήμερα, αγαπητοί, ή Κυριακή του Τελώνου καί του Φαρισαίου· καί αρχίζει τό Τριώδιο. Αφού τελειώσαμε τίς γιορτές των Χριστουγέννων, τώρα μέ τήν έναρξή του Τριωδίου, μπαίνομε στίς γιορτές του Πάσχα καί ή Εκκλησία μας προετοιμάζει κατάλληλα. Μάς προετοιμάζει μέ τήν προσευχή, μέ τήν Υμνολογία, καί μάς προετοιμάζει μέ τήν άσκηση.
Ο άνθρωπος θέλει νά επικοινωνεί μέ τόν Πλάστη του· τό ’χει μεγάλη ανάγκη, είναι ή ανάσα τής ψυχής του. «Καλύτερα νά προσευχόμεθα, παρά νά άναπνέουμε», λένε οί πατέρες τής Εκκλησίας. Κι έχουμε εδώ τήν παραβολή του Τελώνου καί του Φαρισαίου. «’Ανέβηκαν δυό άνθρωποι στό ιερό νά προσευχηθουν…», λέει ό Χριστός- τόσο μεγάλη ανάγκη έχουμε άπό τήν προσευχή, γι’ αυτό νά μήν τήν άμελούμε, οπού καί αν βρισκόμαστε καί στό ναό καί στό σπίτι μας καί στό δρόμο, καί οπουδήποτε. Νά επικοινωνούμε μέ τόν Κύριο. Αυτό αλλάζει τό κλίμα, φέρνει τή Χάρη του Θεού επάνω μας, βοηθάμε καί τούς άλλους, προστατευόμεθα άπ’ τό κακό, καί προχωρούμε γιά τή Θεία Βασιλεία.
Ό άνθρωπος σέ κάποιες στιγμές τής ζωής του δείχνει καί τόν χαρακτήρα του. Εμείς σήμερα τόν δείχνουμε περισσότερο στήν οδήγηση καί σ’ άλλα, άλλά καί κατά τήν ώρα τής προσευχής φαίνεται ό χαρακτήρας του άνθρώπου. Ό Φαρισαίος· έγωλάτρης, τυπολάτρης, καί υπερήφανος, καί αλαζόνας, προσευχότανε στό Θεό, άλλά οχι στό Θεό, στόν έαυτό του. Στόν έαυτό του.
Καί ευχαριστούσε τό Θεό, γιατί δέν ήταν σάν τούς άλλους, λες καί αύτός μπόρεσε καί έκαμε τήν αρετή, καί δέν ήταν δώρο του Θεού.Κι άρχισε μετά νά κατηγορεί τούς άλλους· ακόμα καί τόν Τελώνη πού ήταν πολύ κοντά του. Όταν προσευχόμεθα, όμως, δέν κατηγορούμε τούς άλλους, αλλά τόν έαυτό μας. Κάνουμε τήν αυτομεμψία καί τήν ταπείνωση, κι αυτό φέρνει επάνω μας τή Χάρη καί τήν ευλογία του Θεού. Είπε καί γιά τίς αρετές του, πού ήσαν πραγματικές, άλλά χωρίς αναφορά σέ Κείνον πού του τίς εδωσε εγιναν κακίες.
Ένώ ό Τελώνης είχε σκύψει, κι εβλεπε κάτω, τή γη καί τό χώμα- δέν τολμούσε νά δει ούτε τόν ουρανό, ούτε τόν πλησίον. Είχε άμαρτήσει καί στόν ουρανό καί στόν πλησίον. Όμως τό αισθάνθηκε. Η Χάρη του Θεού τόν φώτισε, γιατί ζητούσε όντως τήν Αλήθεια, όντως τό Φως, καί όντως τή Σωτηρία, καί δέν ελεγε τίποτε άλλο παρά μονάχα λίγες λέξεις: «Ό Θεός, ίλάσθητί μοι τώ άμαρτωλώ». «Θεέ μου, συγχώρα με τόν αμαρτωλό». Κι ήρθε πάνω του ή Χάρις καί ή Εύλογία του Κυρίου.
Καί βγάζει ό Χριστός μας τό συμπέρασμα καί λέγει οτι κατέβηκε ό Τελώνης απ’ τό ναό δεδικαιωμένος, καί όχι ο Φαρισαίος. Καί συμπληρώνει ο Χριστός μας: «Αύτός πού υψώνει μόνος του τόν εαυτό του, θά ταπεινωθεί». Καί τό βλέπουμε καί σήμερα στή ζωή μας καί στίς διάφορες έκφάνσεις τής παγκόσμιας σκηνής. Όποιος υπερηφανεύεται, ταπεινώνεται. Γι’ αυτό νά προσέχομε ολοι, καί προπαντός οί μεγάλοι νά είμεθα ταπεινοί. Καί συνεχίζει ό Χριστός: «Και αυτός πού ταπεινώνει τόν εαυτό του, θά υψωθεί».
Υψώνεται μπροστά στό Θεό τόν υψώνει ή άγάπη Του καί ή Χάρις Του.
Υψώνεται μέσα στήν ψυχή του, γιατί αισθάνεται αγαλλίαση καί ευφροσύνη.
Καί υψώνεται καί στούς άλλους, στούς πλησίον, στους εγγύς καί στούς μακράν, διότι τόν ταπεινό άνθρωπο ολοι τόν θέλουν.
Καλό Τριώδιο, καλή Μεγάλη Σαρακοστή καί καλή Ανάσταση!