Κυριακή της Πεντηκοστής

Οἱ ἐνέργειες τοῦ ἁγίου Πνεύματος

του μακαριστού Μητροπολίτου Φλωρίνης κυρού Αυγουστίνου Καντιώτου

«…Καὶ διηπόρουν, ἄλλος πρὸς ἄλλον λέγοντες• Τί ἂν θέλοι τοῦτο εἶναι;» (Πράξ. 2,12)

Τί εἶνε, ἀγαπητοί μου, ἐκεῖνο ποὺ ἑλκύεισήμερα τὸ ἐνδιαφέρον τοῦ κόσμου; Εἶνε ἡ ὕλη, τὸ χρῆμα• εἶνε τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῦ Ἰούδα, ὁ μαμωνᾶς.

Σήμερα ὁ φτωχὸς ἕνα ὄνειρο ἔχει, νὰ γίνῃ πλούσιος• καὶ ὁ πλούσιος, νὰ γίνῃ πλουσιώτερος.Ἐὰν λοιπὸν μέσα σ᾿ ἕνα τέτοιο κόσμο παρουσιασθῇ κάποιος καὶ πῇ, Ἄνθρωποι, πέρα ἀπὸ τὰ ὑλικὰ πράγματα, ὑπάρχει κάτι ἀνώτερο καὶ ὑψηλότερο, κάτι ἀόρατο καὶ πνευματικό, ὑπάρχει Πνεῦμα ἅγιον! ἐὰν κάποιος μιλήσῃ μ᾿ αὐτὴ τὴ γλῶσσα, θὰ τὸν εἰρωνευθοῦν καὶ θὰ ποῦν• Τί θέλει νὰ πῇ αὐτός; Τί εἶνε αὐτὸ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο; Ἐγὼ δὲν βλέπωΠνεῦμα ἅγιο• ἐγὼ πιστεύω ὅ,τι βλέπω…

Ἀλλ᾿ αὐτὸ δὲν εἶνε ὀρθό. Διότι καὶ σ᾿ αὐ-τὸν ἀκόμη τὸν ὑλικὸ κόσμο ὑπάρχουν πράγ-ματα ποὺ ὁ ἄνθρωπος δὲν τὰ βλέπει καὶ ὅμως τὰ παραδέχεται . Παραδείγματος χάριν,ποιός βλέπει τὸν ἀέρα; Καταλαβαίνουμε ὅτιὑπάρχει ἀέρας, γιατὶ βλέπουμε στὰ δέντρα τὰ φύλλα νὰ σείωνται. Βλέπουμε ὅτι ὁ ἀέρας,ὅταν δυναμώσῃ, σπάει τὰ κλαδιά. Ὁ ἀέραςμπορεῖ ἀκόμη νὰ ξερριζώσῃ δέντρα, νὰ ὑψώσῃ τεράστια κύματα καὶ νὰ πνίξῃ καράβια, νὰ παρασύρῃ ἀνθρώπους, νὰ καταστρέψῃ σπίτια. Ἀπὸ τὰ ἀποτελέσματα λοιπὸν καὶ τὶς ἐνέργειες τοῦ ἀέρος, παραδεχόμεθα ὅτι ὑπάρχει ἀέρας. Ποιός ἀπὸ μᾶς εἶδε τὸ μαγνητισμό; Ἀκοῦμε ἢ διαβάζουμε γιὰ μαγνητισμό•ἀλλὰ τὴν οὐσία του δὲν τὴ βλέπουμε. Ὅταν ὅμως πλησιάσῃς κοντὰ στὸ μαγνήτη μιὰ βελόνα, θὰ δῇς ἀμέσως ὅτι τὴν τραβάει κοντάτου. Ποιός ἀπὸ μᾶς εἶδε ἢ ποιός ἀπὸ τοὺςφυσικοὺς μπορεῖ νὰ μᾶς πῇ, τί εἶνε ἠλεκτρισμός; Κανείς δὲν εἶδε τὸν ἠλεκτρισμό• βλέπει ὅμως τὸ φῶς ποὺ παράγει, τὶς μηχανὲς ποὺ κινεῖ• κι ἅμα ἀγγίξῃς τὸ ἠλεκτρικὸ σύρμα, τινάζεσαι.Δὲν τὰ βλέπουμε αὐτά, ἀλλὰ παραδεχόμεθα ὅτι ὑπάρχουν. Λοιπόν, ἄπιστοι, ὅπως ἐσεῖς πιστεύετε ὅτι ὑπάρχει ἀέρας, μαγνητισμός, ἠλεκτρισμός, ἔτσι κ᾿ ἐμεῖς πιστεύουμε ὅτι ὑπάρχει Πνεῦμα ἅγιο, ἕνα θεῖο πρόσωποποὺ δὲν τὸ βλέπουμε, ἀλλὰ τοῦ ὁποίου προσώπου βλέπουμε τὶς ἐνέργειες.Καὶ διαπιστώνουμε, ὅτι τὸ ἅγιο Πνεῦμα ἔχει περισσότερες ἐνέργειες ἀπὸ ὁ,τιδήποτε ἄλλο . Τέτοιες ἐνέργειες τοῦ ἁγίου Πνεύματος βλέπουμε σήμερα, τὴν ἡμέρα αὐτὴ τὴ μεγάλη καὶ ἐπίσημο τῆς Πεντηκοστῆς.

Ποιές εἶνε οἱ ἐνέργειες τοῦ ἁγίου Πνεύματος; Τὶς ἀκούσαμε, ἀγαπητοί μου

.-Πρώτη ἐνέργεια. Εἶνε γνωστὸ ὅτι, γιὰ νὰμάθῃ κανεὶς μιὰ γλῶσσα χρειάζονται πολλά.Ὅσοι εἶνε γονεῖς, γνωρίζουν τί ἔξοδα χρειάζονται καὶ πόσο κοπιάζουν τὰ παιδιά τους σὲ φροντιστήρια καὶ σχολὲς γιὰ νὰ μάθουν μιὰγλῶσσα. Μὰ ἐδῶ σήμερα βλέπουμε τοὺς μα-θητὰς τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ξέρανε μόνο τὴ μητρική τους γλῶσσα, ξαφνικὰ νὰ μιλοῦν ὄχι μιὰ καὶ δυὸ γλῶσσες, ἀλλὰ ὅλες τὶς γλῶσσες τοῦ κόσμου, καὶ νὰ μποροῦν νὰ συνεννοοῦν-ται ἄριστα μὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους τοὺςξένους ποὺ ἦταν στὰ Ἰεροσόλυμα. Γι᾿ αὐτὸ ὅ-λοι ἀποροῦσαν καὶ λέγανε•

«Τί ἂν θέλοι τοῦτο εἶναι;» (Πράξ. 2,12) . Τί πρᾶγμα εἶνε τοῦτο; Δὲν ὑπάρχει ἄλλη ἀπάντησι• αὐτὴ ἡ ἔκτακτη γλωσσομάθεια δὲν ἦταν ἀποτέλεσμα φοιτήσεωςσὲ σχολές, ἦταν ἐνέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύματος

.- Ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἔκτακτη γλωσσομάθεια, βλέ-πουμε καὶ κάτι ἄλλο. Οἱ ἀπόστολοι, οἱ ἀγράμματοι, διδάσκουν μεγάλα καὶ ὑψηλὰ διδάγματα . Ἂν οἱ φιλόσοφοι τοῦ ἀρχαίου κόσμου ἄκουγαν τὸν ἀπόστολο Πέτρο νὰ διδάσκῃ σὲ τέτοιο ὕψος, θὰ ἔλεγαν• Μὰ ποῦ τὰ ἔμαθαν αὐτοὶ αὐτά; σὲ ποιά σχολὴ φοίτησαν. Αὐτοὶ διδάσκουν πράγματα ποὺ ἐμεῖς δὲν μπορέσαμε νὰ συλλάβουμε καὶ νὰ κατανοήσουμε

.-Καὶ μόνο γλωσσομάθεια καὶ ὑψηλὰ νοήματα; Θυμηθῆτε τὴ νύχτα τῆς Μεγάλης Πέμπτης. Ὁ Χριστὸς ἔμεινε μόνος. Οἱ μαθηταί του διασκορπίσθηκαν. Κι αὐτὸς ἀκόμη ὁ Πέτρος,ποὺ ἔλεγε Ἐγὼ οὐδέποτε θὰ σ᾿ ἐγκαταλείψω (πρβλ. Ματθ. 26,33) , τὸν ἀρνήθηκε καὶ μπροστὰ σὲ μιὰ ὑπηρέτρια εἶπε «Οὐκ οἶδα τὸν ἄνθρωπον» , δὲντὸν γνωρίζω (Ματθ. 26,72,74) . Καὶ τώρα βλέπεις τὸν Πέτρο, ὄχι μπροστὰ σὲ μιὰ ὑπηρέτρια, ἀλλὰ μπροστὰ σὲ χιλιάδες κόσμο, μὲ παρρησία καὶ θάρρος, νὰ λέῃ κατ᾿ ἐπανάληψιν σ᾿ αὐτούς•Σεῖς φονεύσατε τὸν Χριστό, σεῖς εἶσθε οἱ φονεῖς τοῦ δικαίου ἐκείνου! (πρβλ. Πράξ. 2,23• 3,15• 4,10• 5,30) . Πῶς ἐξηγεῖται αὐτὴ ἡ μεγάλη μεταβολή

; Ἀλλὰ καὶ κάτι ἀκόμη ἔχουμε νὰ θαυμάσουμε σήμερα. Ἐνῷ ὁ Σωκράτης καὶ οἱ ἄλλοι φιλόσοφοι σ᾿ ὅλη τὴ ζωή τους δὲν μπόρεσαν ν᾿ἀλλάξουν μιὰ ντουζίνα ἀνθρώπων, βλέπειςτὸν ἀπόστολο Πέτρο ν᾿ ἀνοίγῃ τὸ στόμα του καὶ νὰ λέῃ λόγια ἁπλᾶ, ν᾿ ἁπλώνῃ ἔτσι τὰ ἀπο-στολικὰ δίχτυα, καὶ νὰ πιάνωνται ὄχι ἕνα ἀλ-λὰ πλῆθος ψάρια. Καὶ ὄχι ψάρια ποὺ πιάνονται εὔκολα, ἀλλὰ ψάρια δύσκολα, ὅπως π.χ. ὁ Ἰσραηλικὸς λαός. Αὐτοὶ ποὺ ἦταν δυσμενῶς διατεθειμένοι ἀπέναντι τοῦ Χριστοῦ, αὐτοὶ ποὺ τὴ Μεγάλη Παρασκευὴ φώναζανε «Σταύρωσον σταύρωσον αὐτόν» (Λουκ. 23,21) , τώρα τοὺς βλέπεις νὰ κλαῖνε, ν᾿ ἀναστενάζουν καὶ νὰ ζητοῦν σωτηρία καὶ ἐπιστροφὴ στὸ Χριστό. Καὶσὰν σήμερα, διὰ τῶν ῥημάτων τοῦ ἀποστόλου Πέτρου, πίστεψαν τρεῖς χιλιάδες ἄνθρωποι! Αὐτὴ ἡ μυστηριώδης ἕλξις , ποὺ ἐξήσκησε πάνω στὶς ψυχὲς ὁ ἀπόστολος Πέτρος ὁ ἀγράμματος, πῶς ἄλλως ἐξηγεῖται παρὰ ὡς ἐνέργεια τοῦ ἀοράτου ἁγίου Πνεύματος; Χωρὶς Πνεῦμα ἅγιο δὲν θὰ ὑπῆρχε Ἐκκλησία. Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο γέννησε τὴν Ἐκκλησία.Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο εἶνε τὸ ἕνα ἀπὸ τὰ τρία πρόσωπα τῆς ἁγίας Τριάδος. Τὸ πιστεύουμε,διότι τὸ ὁμολογοῦν οἱ προφῆτες, τὸ κηρύττει ἡ ἁγία Γραφή, βλέπουμε τὰ μεγάλα θαύματάτου. Τὸ πιστεύουμε, διότι κάθε μυστήριο τῆςἘκκλησίας εἶνε ἐνέργεια τοῦ ἁγίου Πνεύμα-τος. Δὲν ὑπάρχει μυστήριο χωρὶς Πνεῦμα ἅγιο. Καὶ γάμος καὶ βάπτισις καὶ θεία κοινωνία καὶ ἐξομολόγησις καὶ χειροτονία καὶ ὅ,τι ὑ-πάρχει μέσα στὴν Ἐκκλησία, εἶνε ἐνέργειατοῦ ἁγίου Πνεύματος.

Μὰ θὰ πῇ κάποιος• –Καλὰ στὴν παλαιὰ ἐποχή• ἀλλὰ καὶ τώρα,ποὺ οἱ ἄνθρωποι προώδευσαν, ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ Πνεῦμα ἅγιο;

Τί εἶν᾿ αὐτὸ ποὺ λές; Ναί• καὶ σήμερα, καὶαὔριο, καὶ πάντοτε μέχρι συντελείας τῶν αἰώνων θὰ ἔχῃ ἡ ἀνθρωπότης τὴν ἀνάγκη τοῦ ἁγίου Πνεύματος . Αὐτὸς ποὺ λέει, ὅτι σήμεραδὲν χρειάζεται ἅγιο Πνεῦμα, εἶνε σὰν νὰ λέῃ ὅτι, ἐπειδὴ προώδευσε ἡ γεωργικὴ ἐπιστήμη,τὰ δέντρα δὲν ἔχουν πλέον ἀνάγκη ἀπὸ νερό, ἀπὸ ἀέρα, ἀπὸ φῶς. Ὅσο καὶ νὰ προοδεύσῃ ἡ γεωπονικὴ ἐπιστήμη, τὸ φυτὸ πάντοτεθὰ χρειάζεται νερό, ἀέρα, ἥλιο. Ἔτσι καὶ κάθε ψυχή, κάθε ἄνθρωπος. Ὁσοδήποτε κι ἂνπροοδεύσῃ, πάντοτε θὰ ἔχῃ ἀνάγκη ἀπὸ νε-ρὸ ποὺ κελαρύζει καὶ ξεδιψᾷ, ὅπως λέει τὸεὐαγγέλιο – δὲν εἶνε λόγια αὐτά, πρέπει νὰτὰ αἰσθανθῇ κανείς. Τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο εἶνε τὸ νεράκι ποὺ δροσίζει (βλ. Ἰω. 7,37-39) .

Ὅλοι ἔχουν ἀνάγκη τὸ πανάγιο Πνεῦμα,καὶ οἱ μικροὶ καὶ οἱ μεγάλοι. Ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ Πνεῦμα ἅγιο ἡ μάνα γιὰ ν᾿ ἀναθρέψῃ τὸ παιδί της, ὁ δάσκαλος γιὰ νὰ διδάξῃ στὸ σχολεῖο,ὁ δικαστὴς γιὰ νὰ δικάσῃ δικαίως, ὁ κυβερνήτης γιὰ νὰ κυβερνήσῃ τὸ λαό του. Οἱ πάντεςἔχουν ἀνάγκη Πνεύματος ἁγίου. Τίποτε ἄλλοδὲν χρειάζεται ὁ κόσμος σήμερα, ἀδελφοί• Πνεῦμα ἅγιο χρειάζεται . Ἂς τὸ παρακαλέ-σουμε τὴν ἁγία αὐτὴ ἡμέρα νὰ ἔρθῃ καὶ νὰ σκηνώσῃ «ἐν ἡμῖν» .Νὰ συνεννοούμεθα ὅμως. Ποιοί εἶνε ἄξιοι τοῦ Πνεύματος τοῦ ἁγίου; Ἐμεῖς εἴμαστε ἄξιοι νὰ ᾿ρθῇ μέσα στὴν καρδιά μας;

Εἴμαστε ἄξιοι;

Ρωτῶ τὸν ἑαυτό μου, ρωτῶ καὶ ὅλους. Κάποιος ἅγιος λέει• Ἡ μέλισσα πάει στὰ λουλούδια, ἡ μῦγα ἡ ἀκάθαρτη ἢ ἡ σφήκα πάει στὰ κρέατα τὰ σάπια. Ἡ μέλισσα, τὸ εὐγενὲς ἔντομο, πηγαίνει ὅπου ὑπάρχει εὐώδης ὀσμή•σὲ ἀκαθαρσία δὲν πλησιάζει. Καὶ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο εἶνε σὰν τὴ μέλισσα. Ὅπου ὑπάρχει ἀκαθαρσία, σαπήλα καὶ διαφθορά, ἐκεῖ τὸΠνεῦμα τὸ ἅγιο δὲν πηγαίνει. Ἂς ἔχουμε πόθο νὰ ᾿ρθῇ στὴν καρδιά μαςτὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιο. Κι ὅταν ἔρθῃ τὸ Πνεῦματὸ ἅγιο, τότε πραγματικῶς μέσ᾿ στὶς καρδιέςμας καὶ μέσ᾿ στὰ σπίτια μας καὶ μέσ᾿ στὸ ἔθνος μας θὰ δοῦμε μιὰ μεταβολὴ μεγάλη. Καὶτότε κ᾿ ἐμεῖς θὰ θαυμάσουμε καὶ θὰ ποῦμε•Δόξα τῷ Θεῷ• δόξα τῷ Πατρί, δόξα τῷ Υἱῷ,δόξα τῷ ἁγίῳ Πνεύματι• δόξα τῇ ἁγίᾳ Τριάδι! ἀμήν.

(†) ἐπίσκοπος Αὐγουστῖνος-

 

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία, ἡ ὁποία ἔγινε στὸν ἱ. ναὸ Ἁγ. Ἀθανασίου Ἄνω Κυψέλης - Ἀθηνῶν 2-6-1963.