Ὁ Νέστορας ἦταν πολὺ νέος στὴν ἡλικία, ὡραῖος στὴν ὄψη καὶ γνώριμός του Ἁγίου καὶ ἐνδόξου Δημητρίου.
Ὁ Νέστορας, λοιπόν, βλέποντας ὅτι ὁ αὐτοκράτωρ Διοκλητιανὸς χαιρόταν γιὰ τὶς νῖκες κάποιου σωματώδους βαρβάρου, ὀνομαζόμενου Λυαίου, μίσησε τὴν ὑπερηφάνειά του. Βλέποντας ὅμως καὶ τὰ θαύματα τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, πῆρε θάρρος. Πῆγε λοιπὸν στὴν φυλακή, ὅπου ἦταν κλεισμένος ὁ Μεγαλομάρτυρας, καὶ ἔπεσε στὰ πόδια του. «Δοῦλε τοῦ Θεοῦ Δημήτριε», εἶπε, «ἐγὼ εἶμαι πρόθυμος νὰ μονομαχήσω μὲ τὸ Λυαῖο, γι’ αὐτὸ προσευχήσου γιὰ μένα στὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ».
Ὁ Ἅγιος, ἀφοῦ τὸν σφράγισε μὲ τὸ σημεῖο τοῦ τιμίου Σταυροῦ, τοῦ εἶπε ὅτι καὶ τὸν Λυαῖο θὰ νικήσει καὶ γιὰ τὸν Χριστὸ θὰ μαρτυρήσει. Τότε, λοιπόν, ὁ Νέστορας μπῆκε στὸ στάδιο χωρὶς φόβο καὶ ἀνεφώνησε: «Θεὲ τοῦ Δημητρίου, βοήθει μοι».
Καὶ ἀφοῦ πολέμησε μὲ τὸν Λυαῖο, τοῦ κατάφερε δυνατὸ χτύπημα μὲ τὸ μαχαῖρι του στὴν καρδιὰ καὶ τὸν θανάτωσε. Ἐξοργισμένος τότε ὁ Διοκλητιανός, διέταξε καὶ σκότωσαν μὲ λόγχη τὸ Νέστορα, ἀλλὰ καὶ τὸν Δημήτριο.
Ἔτσι, μ’ αὐτή του τὴν ἐνέργεια ὁ Νέστορας δίδαξε ὅτι σὲ κάθε ἀνθρώπινη πρόκληση πρέπει νὰ ἀναφωνοῦμε: «Κύριος ἐμοὶ βοηθός, καὶ οὐ φοβηθήσομαι· τί ποιήσει μοι ἄνθρωπος;». Ὁ Κύριος εἶναι βοηθός μου καὶ δὲ θὰ φοβηθῶ. Τί θὰ μοῦ κάνει ὁποιοσδήποτε ἄνθρωπος;
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Ἀθλητὴς εὐσεβείας ἀκαταγώνιστος, ὡς κοινωνὸς καὶ συνήθης τοῦ Δημητρίου ὀφθείς, ἠγωνίσω ἀνδρικῶς Νέστορ μακάριε· τῇ θεϊκῇ γὰρ ἀρωγῇ, τὸν Λυαῖον καθελών, ὡς ἄμωμον ἱερεῖον, σφαγιασθεὶς προσηνέχθης, τῷ Ἀθλοθέτῃ καὶ Θεῷ ἡμῶν.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Ἀθλήσας καλῶς, ἀθάνατον τὴν εὔκλειαν, κεκλήρωσαι νῦν, καὶ στρατιώτης ἄριστος, τοῦ Δεσπότου γέγονας, ταῖς εὐχαῖς Δημητρίου τοῦ Μάρτυρος· σὺν αὐτῷ οὖν Νέστορ σοφέ, πρεσβεύων μὴ παύσῃ, ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.
Μεγαλυνάριον.
Σθένος ἐζωσμένος ὑπερφυές, νικητὴς ἐγένου, ἐν ἀγῶσι Νέστορ σοφέ· ὅθεν ἀκηράτων, γερῶν ἠξιωμένος, μετὰ τοῦ Δημητρίου, ἡμῶν μνημόνευε.
Ὁ Ἅγιος Λοῦππος
Ὁρισμένες Συναξαριακὲς πηγὲς αὐτὴν τὴν ἡμέρα (κατ’ ἄλλους 26 Ὀκτωβρίου), ἀναφέρουν τὴν μνήμη τοῦ Ἁγίου Λούππου. Ὁ Ἅγιος αὐτὸς φέρεται ὡς ὑπηρέτης τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, ποὺ ἦταν κοντά του τὴν ὥρα τοῦ μαρτυρίου του.
Λέγεται λοιπὸν ὅτι ὁ Ἅγιος Δημήτριος ἔχρισε μὲ τὸ αἷμά του τὸν Λοῦππο καὶ κατόπιν αὐτός, ἔπραττε πολλὰ θαύματα – μέσῳ αὐτοῦ – στὴν πόλη τῆς Θεσσαλονίκης.
Μαθεύτηκε αὐτὸ ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα τῆς πόλης, ὁ ὁποῖος συνέλαβε τὸν Λοῦππο καὶ ἀμέσως τὸν φόνευσε.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἁγίες Καπετωλίνα καὶ Ἐρωτηΐδα
Οἱ Ἅγιες Καπιτωλίνη καὶ Ἐρωτηΐς ζοῦσαν στὴν ἐποχὴ τοῦ αὐτοκράτορα Διοκληριανοῦ, ὅταν ἄρχοντας στὴν Καππαδοκία ἦταν ὁ Ζιλικίνθιος.
Ἡ Καπιτωλίνη ἦταν εὐγενικῆς καταγωγῆς καὶ πλουσία. Ὅμως ἡ Ἁγία δὲν ἔδωσε καμιὰ σημασία στὰ ἐπίγεια πλούτη. Ἔτσι λοιπὸν μοίρασε ὅλη της τὴν περιουσία στοὺς φτωχοὺς καὶ ἐλευθέρωσε τοὺς δούλους της. Ἐμφανίστηκε στὸν ἄρχοντα Ζιλίκινθο καὶ ὁμολόγησε τὴν πίστη της στὸν Χριστό. Ὁ ἄρχοντας διέταξε νὰ τὴν κλείσουν στὴν φυλακὴ καὶ τὴν ἑπόμενη μέρα ἀποκεφαλίστηκε.
Ἡ Ἐρωτηΐς, ἡ ὁποία ἦταν δούλη τῆς Καπιτωλίνης ἅρπαξε πέτρες καὶ λιθοβόλησε τὸν ἄρχοντα. Ἐκεῖνος ἐξοργισμένος πρόσταξε τοὺς φρουρούς του νὰ τὴν δείρουν ἀνελέητα μὲ ράβδους. Ἡ Ἁγία ὅμως, μὲ τὴν Χάρη τοῦ Χριστοῦ ἔμεινε ἀβλαβής. Τότε ὁ ἄρχοντας πρόσταξε νὰ τὴν ἀποκεφαλίσουν μὲ ξίφος.
Ἔτσι βρῆκαν καὶ οἱ δυὸ Ἁγίες μαρτυρικὸ θάνατο.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Κυριάκος Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
Ὑπῆρξε ἀπὸ τοὺς ἐπισκόπους, ποὺ ὄχι μόνο λένε, ἀλλὰ καὶ πράττουν. Σὲ ὁρισμένους καταλόγους τὸν ὀνομάζουν Κυρηλιανό.
Ἔζησε τὸν 3ο αἰῶνα μ.Χ. καὶ ποίμανε τὴν ἐπισκοπὴ τοῦ Βυζαντίου σὰν ἀληθινὸς καὶ καλὸς ποιμένας ἐπὶ 16 χρόνια.
Ὁ δὲ Σ. Εὐστρατιάδης στὸ Ἁγιολόγιό του ἀναφέρει, ὅτι ὁ ἐν λόγῳ Ἅγιος ἦταν πρεσβύτερος καὶ οἰκονόμος τῆς μεγάλης Ἐκκλησίας, καὶ διαδέχθηκε στὸν Οἰκουμενικὸ Θρόνο τὸν Ἰωάννη τὸν Νηστευτὴ τὸ 595.
Θεοφιλῶς ἀφοῦ κυβέρνησε τὴν ἐκκλησία, ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ τὸ 610.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἡ Ἁγία Πρόκλα σύζυγος τοῦ Πιλάτου
Ἐνῷ ὁ σύζυγός της δὲν ἀνέλαβε τὴν εὐθύνη νὰ ἐλευθερώσει τὸν Χριστό, φοβούμενος τοὺς Ἰουδαίους, ἡ σύζυγός του Πρόκλα, μετὰ τὸν φρικτὸ θάνατο τοῦ Πιλάτου, προσῆλθε στὴν Χριστιανικὴ πίστη καὶ ἀφοῦ ἔζησε μὲ ἀγαθότητα καὶ εὐσέβεια, παρέδωσε τὸ πνεῦμα της εἰρηνικά.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Μαβριανὸς καὶ Βαλεντίνος
Ἡ μνήμη τους σύμφωνα μὲ τὸ Ἱεροσολυμιτικὸ Κανονάριο (σελ. 116), τιμᾶται σήμερα χωρὶς ἄλλες πληροφορίες γιὰ τὴν ζωή τους.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Νέστωρ ὁ Χρονογράφος ὁ ἐν τῷ Σπηλαίῳ (Ρῶσος)
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Διήγηση γιὰ τοὺς Ἴβηρες
Πρόκειται γιὰ μία εὐσεβέστατη ἀσκήτρια γυναῖκα, ποὺ ἔζησε τὴν ἐποχὴ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου καὶ συνελήφθη αἰχμάλωτη ἀπὸ τοὺς Ἴβηρες.
Ἐκεῖ χάρη τοῦ πνευματικοῦ της ἀγῶνα, θεράπευσε μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ διάφορους ἀσθενεῖς, μεταξὺ δὲ αὐτῶν καὶ τὴν βασίλισσα τῆς χώρας αὐτῆς καὶ ἔτσι κατάφερε νὰ ἐκχριστιανίσει ὅλους τους Ἴβηρες.
Λεπτομέρειες βλέπε στὸν «Μέγα Συναξαριστή» τοῦ Ματθαίου Λαγγὴ τόμος 10ος, σελ. 621, ἔκδοση 1992.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr