23-7-2017

Κυριακή Ζ΄ Επιστολών

Απόστολος προς (Ρωμ. Ιε΄, 1-7)

Πρωτότυπο Κείμενο

Αδελφοί, οφείλομεν δε ημείς οι δυνατοί τα ασθενήματα των αδυνάτων βαστάζειν, και μη εαυτοίς αρέσκειν. έκαστος ημών τω πλησίον αρεσκέτω εις το αγαθόν προς οικοδομήν· και γαρ ο Χριστός ουχ εαυτώ ήρεσεν, αλλά καθώς γέγραπται, οι ονειδισμοί των ονειδιζόντων σε επέπεσον επ᾿ εμέ. όσα γαρ προεγράφη, εις την ημετέραν διδασκαλίαν προεγράφη, ίνα διά της υπομονής και της παρακλήσεως των γραφών την ελπίδα έχωμεν. ο δε Θεός της υπομονής και της παρακλήσεως δώη υμίν το αυτό φρονείν εν αλλήλοις κατά Χριστόν Ιησούν, ίνα ομοθυμαδον εν ενί στόματι δοξάζητε τον Θεόν και πατέρα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού. διό προσλαμβάνεσθε αλλήλους, καθώς και ο Χριστός προσελάβετο υμάς εις δόξαν Θεού.

Νεοελληνική απόδοση

Αδελφοί, όσοι έχουμε δυνατή πίστη οφείλουμε να ανεχόμαστε τις αδυναμίες όσων έχουν αδύναμη πίστη και να μην κάνουμε ό,τι αρέσει σ’ εμάς. Η συμπεριφορά του καθενός μας να είναι αρεστή στον πλησίον ώστε να τον βοηθάει να προκόβει στο αγαθό κι έτσι να συντελεί στην οικοδομή της Εκκλησίας. Άλλωστε κι ο Χριστός δεν έζησε για να ευαρεστήσει τον εαυτό του, αλλά, όπως λέει η Γραφή, οι ύβρεις όσων έβριζαν, Θεέ, έπεσαν πάνω μου. Να ξέρετε ότι όσα γράφτηκαν στις Γραφές, έχουν γραφτεί για να μας διδάσκουν. Έτσι, με την υπομονή και την ενθάρρυνση που δίνει η Γραφή θα στηριχτεί η ελπίδα μας. Είθε ο θεός, που χαρίζει την υπομονή και την ενθάρρυνση, να σας δώσει την ομόνοια σύμφωνα με το θέλημα του Ιησού Χριστού. Έτσι, όλοι μαζί με μια φωνή θα δοξάσετε το Θεό, τον Πατέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Να δέχεστε ο ένας τον άλλο, όπως δέχτηκε κι εσάς ο Χριστός για να δοξάζεται ο Θεός.

Σχολιασμός

Το αποστολικό ανάγνωσμα αναφέρεται στη σχέση που πρέπει να έχουν τα μέλη της Εκκλησίας μεταξύ τους, αλλά και για την ενότητα που πρέπει να έχει η Εκκλησία και η οποία πηγάζει από την ενότητα μεταξύ των προσώπων της Αγίας Τριάδος. «Υμείς δε έστε σώμα Χριστού και μέλη εκ μέρους ( Α΄Κορ. 12:27). Σκοπός του απ. Παύλου είναι στην Εκκλησία να υπάρχει πάντοτε ενότητα και ομοφροσύνη, χωρίς διαιρέσεις και σχίσματα μεταξύ των χριστιανών μελών της Εκκλησίας, του Σώματος του Χριστού.

Κατά τον Γέροντα Πορφύριο «Μέσα στην Εκκλησία όλοι είναι ένα και ο Χριστός είναι η κεφαλή. Η Εκκλησία και ο Χριστός είναι ένα. Το σώμα της Εκκλησίας τρέφεται, αγιάζεται, ζει με το Χριστό». Με αυτές τις προϋποθέσεις «το σώμα της Εκκλησίας γίνεται ο χαρισματικός χώρος, όπου συγκροτείται, βιώνεται και φανερώνεται η ενότητα των πιστών ως εικόνα της τριαδικής ενότητας. Η ενότητα αυτή αποτελεί καρπό μεθέξεως των πιστών στη χάρη του Τριαδικού Θεού και συνιστά έκφραση του ήθους της ενιαίας καθολικής Εκκλησίας, ως αδιάσπαστης ενότητας και ιδεώδους κοινωνίας προσώπων». (Η τριαδική ενότητα και η ενότητα των πιστών κατά το Μ. Αθανάσιο. Δημητρίου Ι. Τσελεγγίδη Καθηγητού Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ).

Για την επίτευξη του στόχου της ενότητας της Εκκλησίας, ο απόστολος Παύλος προτείνει κάποια πρακτικά μέτρα που αφορούν τη σχέση και συμπεριφορά μας μέσα στην Εκκλησία και έναντι των άλλων. Έτσι, λέγει ότι εμείς οι χριστιανοί έχουμε κάποιες οφειλές (οφείλομεν) σύμφωνα με τις οποίες πρέπει να ανταποκριθούμε απέναντι στους άλλους χριστιανούς, τα μέλη της Εκκλησίας. Δηλαδή, αυτοί που είναι πνευματικά δυνατοί, οχυρωμένοι με τη χάρη του Τριαδικού Θεού, είναι υποχρεωμένοι να «βαστάζουν τα ασθενήματα των άλλων», δηλαδή να ανεχόμαστε και να συγχωρούμε τις όποιες αδυναμίες έχουν οι άλλοι. Οφείλουμε, επομένως, εάν θεωρούμε τους εαυτούς μας δυνατούς πνευματικά να υπομένουμε και να ανεχόμαστε τις αδυναμίες και τα ελαττώματα των άλλων, που πιθανό να είναι αδύναμοι πνευματικά. Αν και πρέπει, ακόμα και αν έτσι έχουν τα πράγματα, να προσέξουμε ιδιαιτέρως, γιατί η αίσθηση της πνευματικής δύναμης μπορεί να υποκρύπτει εωσφορικό εγωισμό και να είμαστε εμείς που έχουμε ανάγκη στήριξης από τους άλλους. Ο απόστολος Παύλος μιλά με κριτήριο τον εαυτό του και γνωρίζουμε την πνευματική του δύναμη και ενίσχυση από το Άγιο Πνεύμα.

Κατά τον άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο «έγινες δυνατός; Δώσε την ευχαριστία και την ευγνωμοσύνη στο Θεό, ανεχόμενος και υπομένων τον αδελφό σου με απώτερο σκοπό να τον διορθώσεις. Θυμήσου τον Παύλο που έλεγε, ελεύθερος γαρ ων εκ πάντων πάσιν εμαυτόν εδούλωσα, ίνα τους πλείονας κερδίσω…τοις πάσι γέγονα τα πάντα, ίνα πάντως τινάς σώσω (Α΄ Κορ. 9:19-22). Ακόμα συμβουλεύει λέγοντας: αλλήλων τα βάρη βαστάζετε (Γαλ. 6:2). Είναι καθήκον μας μέσα στην ενότητα που υπάρχει στην Εκκλησία, ότι πρέπει να συμπαραστεκόμαστε στους πνευματικά αδύνατους αδελφούς μας. Αυτό το οποίο κάνουμε πρέπει να το κάνουμε για το συμφέρον όλων των μελών της Εκκλησίας και όχι μόνο για το δικό μας. Αυτό φαίνεται και πάλιν από τα λόγια του απ. Παύλου προς τους Κορινθίους: «Πάντα πάσιν αρέσκω, μη ζητών το εμαυτού συμφέρον, αλλά το των πολλών ίνα σωθώσι» (Α΄ Κορ. 10:33).

Ο κάθε άνθρωπος έχει ως σκοπό μέσα στην ενότητα των μελών της Εκκλησίας, να προσπαθήσει να ανταποκριθεί στην αποστολή του ως μέλος του ιδίου σώματος του Χριστού και να ενεργεί προς την οικοδομήν του σώματος αυτού και όχι για το θεαθήναι ή να προκαλεί σκανδαλισμό των άλλων ανθρώπων. Για να γίνει αυτό εφικτό πρέπει να έχουμε και κάποια εφόδια ως χριστιανοί που είμαστε, την υπομονή και το θάρρος που αντλούμε μέσα από τη μελέτη της Αγίας Γραφής. Δηλαδή αντλούμε δύναμη και υπομονή από την Αγία Γραφή, για να μπορέσουμε να αντισταθούμε στους πειρασμούς και στις δυσκολίες που έχουμε να αντιμετωπίσουμε από τα μέλη της Εκκλησίας.  Εκτός από την Αγία Γραφή την υπομονή μας την παρέχει και ο ίδιος ο Θεός: «Ο δε Θεός υπομονής και της παρακλήσεως δώη υμίν το αυτό φρονείν εν αλλήλοις κατά Χριστόν Ιησούν». Για να υπάρχει η ενότητα μεταξύ των μελών της Εκκλησίας πρέπει να τηρούμε το θέλημα του Θεού, να υποτάξουμε το δικό μας θέλημα στο θέλημα του Χριστού. Θέλημα δε του Τριαδικού Θεού είναι να μη διασπάται η ενότητα της Εκκλησίας. «Ει τις ουν παράκλησις εν Χριστώ ει τι παραμύθιον αγάπης ει τις κοινωνία πνεύματος ει τις σπλάγχνα και οικτιρμοί, πληρώσατε μου την χαράν ίνα το αυτό φρονήτε την αυτήν αγάπην έχοντες σύμψυχοι το εν φρονούντες» (Φιλ. 2: 1-2).

Η αλήθεια αυτή διαφαίνεται κατά το Μ. Αθανάσιο και από την αρχιερατική προσευχή του Χριστού, ο οποίος ζητεί από τον Πατέρα του την ενότητα των πιστών κατά το υπόδειγμα της δικής τους ενότητας (Ιω. 17: 21). (Η τριαδική ενότητα και η ενότητα των πιστών κατά το Μ. Αθανάσιο Δημητρίου Ι.Τσελεγγίδη Καθηγητού Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ)

Η ενότητα των πιστών δεν οφείλεται σ’ αυτούς, αλλά είναι έργο της χάρης του Αγίου Πνεύματος. Έτσι η ενότητα των πιστών βιώνεται και εκφράζεται κατά μίμηση της ενότητας του Τριαδικού Θεού. Ο Απ. Παύλος αναφέρει ότι η ενότητα αυτή πρέπει να γίνεται «εις δόξαν Θεού», αντιθέτως οι διαιρέσεις και οι διχογνωμίες των χριστιανών έχουν ως αποτέλεσμα να βλασφημείται το όνομα του Θεού. «Το γαρ όνομα του Θεού δι υμάς βλασφημείται εν τοις έθνεσιν» (Ρωμ. 2:24). Η στάση και συμπεριφορά των Χριστιανών, αντίθετα, πρέπει να γίνεται αιτία δοξολογίας και λατρείας του Θεού.

23-7-2017

Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου

Ευαγγέλιον κατά Ματθ. (Θ΄, 27-35)

Πρωτότυπο κείμενο

 Και παράγοντι εκείθεν τω Ιησού ηκολούθησαν αυτώ δύο τυφλοί κράζοντες και λέγοντες· ελέησον ημάς, υιέ Δαυῒδ. ελθόντι δε εις την οικίαν προσήλθον αυτώ οι τυφλοί, και λέγει αυτοίς ο Ιησούς· πιστεύετε ότι δύναμαι τούτο ποιήσαι; λέγουσιν αυτώ· ναι, Κύριε. τότε ήψατο των οφθαλμών αυτών λέγων· κατά την πίστιν υμών γενηθήτω υμίν. και ανεώχθησαν αυτών οι οφθαλμοί· και ενεβριμήσατο αυτοίς ο Ιησούς λέγων· οράτε μηδείς γινωσκέτω. οι δε εξελθόντες διεφήμισαν αυτόν εν όλη τη γη εκείνη. Αυτών δε εξερχομένων ιδού προσήνεγκαν αυτώ άνθρωπον κωφόν δαιμονιζόμενον· και εκβληθέντος του δαιμονίου ελάλησεν ο κωφός, και εθαύμασαν οι όχλοι λέγοντες ότι ουδέποτε εφάνη ούτως εν τω Ισραήλ. οι δε Φαρισαίοι έλεγον· εν τω άρχοντι των δαιμονίων εκβάλλει τα δαιμόνια. Και περιήγεν ο Ιησούς τας πόλεις πάσας και τας κώμας διδάσκων εν ταις συναγωγαίς αυτών και κηρύσσων το ευαγγέλιον της βασιλείας και θεραπεύων πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν εν τω λαώ.

Νεοελληνική Απόδοση

 Όταν προχώρησε πιο πέρα ο Ιησούς, τον ακολούθησαν δυο τυφλοί, που φώναζαν κι έλεγαν: «σπλαχνίσου μας, Υιέ του Δαβίδ!». Και όταν έφτασε στο σπίτι, πήγαν κοντά του οι τυφλοί και ο Ιησούς τους λέει: «Πιστεύετε πως μπορώ να το κάνω αυτό»; Του λένε: «Ναι, Κύριε». Τότε άγγιξε τα μάτια τους και είπε: «Όπως το πιστεύετε να σας γίνει». Και ανοίχτηκαν τα μάτια τους. Τότε ο Ιησούς τους πρόσταξε λέγοντας: «Προσέξτε να μην το μάθει κανένας». Αυτοί όμως, μόλις βγήκαν έξω, διέδωσαν τη φήμη του σ΄ όλη την περιοχή εκείνη. Ενώ έβγαιναν έξω οι δύο τυφλοί, του έφεραν έναν κωφάλαλο δαιμονισμένο. Και μόλις έδιωξε το δαιμόνιο, μίλησε ο κωφάλαλος. Και ο κόσμος θαύμασε και είπε: Ποτέ ως τώρα δεν είδαν οι Ισραηλίτες τέτοια πράγματα. Οι Φαρισαίοι όμως έλεγαν: «Με τη δύναμη του άρχοντα των δαιμονίων διώχνει τα δαιμόνια». Ό Ιησούς περιόδευε όλες τις πόλεις και στα χωριά, δίδασκε στις συναγωγές τους, κήρυττε το χαρμόσυνο μήνυμα τια τον ερχομό της βασιλείας του Θεού και γιάτρευε κάθε ασθένεια και κάθε αδυναμία στο λαό.

Η φαρισαϊκή αντιμετώπιση των θαυμάτων

 Στο σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα γίνεται λόγος για δύο θαύματα του Ιησού Χριστού, τη θεραπεία δύο τυφλών και ενός κωφού δαιμονισμένου. Τα θαύματα αυτά ακολουθούν χρονικά το θαύμα της θεραπείας της αιμορροούσας γυναίκας και της ανάστασης της κόρης του Ιάειρου. Οι ευαγγελιστές ιστορούν πολλές περιπτώσεις θαυμάτων του Ιησού Χριστού. Τα θαύματα είναι τα «σημεία» της παρουσίας του Υιού του Θεού στον κόσμο, είναι η βεβαίωση της μεσσιανικότητας του Ιησού Χριστού.

 Ειδικότερα τα θαύματα θεραπείας τυφλών ανθρώπων είναι τα κατεξοχήν «σημεία» της παρουσίας του Μεσσία στον κόσμο. Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός διακηρύσσει: «εγώ ειμί το φως του κόσμου∙ ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ΄ έξει το φως της ζωής» (Ιω. 8,12). Έτσι ο Ιησούς Χριστός, το φως του κόσμου, αγγίζει τα μάτια των τυφλών ανθρώπων που ζητούν το έλεος και τη βοήθειά του, λέγοντάς τους: «κατά την πίστιν υμών γενηθήτω υμίν» και τους προσφέρει την όρασή τους. Η προστακτική «γενηθήτω» μας παραπέμπει στη δημιουργία του κόσμου, όπως μας την περιγράφει το βιβλίο της Γένεσης: «και είπεν ο Θεός γενηθήτω φως και εγένετο φως» (Γεν.1,3). Η προσταγή του δημιουργικού λόγου του Θεού γίνεται αμέσως πράξη, τόσο κατά τη δημιουργία του κόσμου, όσο και στην προκειμένη περίπτωση της θεραπείας των δύο τυφλών.

 Το θαύμα της θεραπείας των δύο τυφλών ακολουθεί και ένα άλλο θαύμα, εκείνο της θεραπείας του κωφού δαιμονιζομένου ανθρώπου: «αυτών δε εξερχομένων ιδού προσήνεγκαν αυτώ άνθρωπον κωφόν δαιμονιζόμενον· και εκβληθέντος του δαιμονίου ελάλησεν ο κωφός». Και πάλιν η θεραπεία ενός δαιμονισμένου δεν είναι άγνωστη στα ιερά ευαγγέλια, καθώς μαρτυρούνται και αρκετές άλλες περιπτώσεις θεραπείας δαιμονισμένων. Εκείνο που έχει ιδιαίτερη σημασία στην προκειμένη περίπτωση είναι το γεγονός ότι ο δαιμονισμένος της περικοπής είναι κωφός. Έτσι γίνεται μια άλλη επιβεβαίωση της μεσσιανικότητας του Ιησού Χριστού, αφού εκπληρώνει στο πρόσωπό του τις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης. Αυτή την απάντηση δίνει ο Ιησούς Χριστός στους μαθητές του Προδρόμου που του υποβάλλουν το ερώτημα: «συ ει ο ερχόμενος ή έτερον προσδοκώμεν; … και αποκριθείς ο Ιησούς είπεν αυτοίς∙ πορευθέντες απαγγείλατε Ιωάννη α είδετε και ηκούσατε∙ τυφλοί αναβλέπουσι και χωλοί περιπατούσι, λεπροί καθαρίζονται, κωφοί ακούουσι, νεκροί εγείρονται, πτωχοί ευαγγελίζονται» (Λουκ. 7,19 – 22). Ο Ιησούς Χριστός είναι ο αναμενόμενος ανά τους αιώνες Μεσσίας και αυτό επιβεβαιώνεται συνεχώς μέσα από το δημόσιο λόγο του και τα πολλά και ποικίλα θαύματα που επιτελεί.

 Αξιολύπητη ωστόσο είναι η στάση που τηρούν οι φαρισαίοι απέναντι στα θαύματα του Ιησού Χριστού. Ενώ οι μαθητές του Κυρίου και ο απλός λαός που τον ακολουθεί και ακούει τα κηρύγματά του θαυμάζει, εκπλήσσεται και αναγνωρίζει στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού τον Μεσσία που επιτελεί τα θαυμαστά αυτά «σημεία», οι φαρισαίοι προσπαθούν να δώσουν άλλη ερμηνεία. Δεν μπορούν βέβαια να αρνηθούν τα θαύματα αλλά τα αποδίδουν στη συνεργασία του Ιησού Χριστού με τον αρχηγό των δαιμονικών δυνάμεων: «εν τω άρχοντι των δαιμονίων εκβάλλει τα δαιμόνια». Κατά τον τρόπο αυτό και υποδουλωμένοι στη φαρισαϊκή υποκρισία τους επιδιώκουν να διαστρέψουν την αλήθεια, που αποτελεί την εκδήλωση της αγάπης του Θεού στον κόσμο.

 Ο Ιησούς Χριστός σε μια άλλη παρόμοια περίπτωση θεραπείας κωφάλαλου δαιμονισμένου, χαρακτηρίζει φαρισαϊκή αυτή ερμηνεία ως βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος: «πάσα αμαρτία και βλασφημία αφεθήσεται τοις ανθρώποις, η δε του Πνεύματος βλασφημία ουκ αφεθήσεται τοις ανθρώποις» (Ματθ.12,22-32). Η άρνηση της θεϊκής προέλευσης των θαυμάτων του Ιησού Χριστού σημαίνει και κατεπέκταση την άρνηση της μεσσιανικότητάς του. Μια τέτοια φαρισαϊκή στάση ουσιαστικά αποκλείει την ελπίδα της σωτηρίας και παραδίδει τον κόσμο στις ενέργειες των πονηρών πνευμάτων. Αυτό έπραξαν και ορισμένα σύγχρονα κινήματα και ομάδες που επιχείρησαν να αποδώσουν τα θαύματα του Ιησού Χριστού, είτε σε φυσικά φαινόμενα, είτε σε ψυχολογικές διαταραχές, είτε και σε φαντασιώσεις των μαθητών του. Τα θαύματα δεν πρέπει αντιμετωπίζονται ψυχρά και εγκεφαλικά, ούτε για να προκαλέσουν την πίστη στον άνθρωπο. Άλλωστε η πίστη είναι η προϋπόθεση του θαύματος. Για να δεχθεί κανείς τα θαύματα του Ιησού Χριστού οφείλει να απαλλαγεί από την φαρισαϊκή υποκρισία, την κακία και το μίσος και με καθαρή καρδιά να δει μέσα από τα θαύματα την αποκάλυση της αγάπης του Θεού στον κόσμο.

 Τα θαύματα δεν έπαψαν να υπάρχουν μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας και φυσικά υπάρχουν και σήμερα και δεν μπόρεσε ποτέ κανείς να τα εμποδίσει, όσο σκληρός ανρητής και πολέμιός τους και αν υπήρξε. Άλλωστε μέσα στην Εκκλησία έχουμε τα διαρκή θαύματα του Αγίου Πνεύματος που είναι τα ιερά μυστήρια. Ο πιστός άνθρωπος βέβαια δεν έχει ανάγκη να δει κανένα θαύμα για να πιστέψει, όμως από την άλλη δεν μπορεί να αμφισθητεί τα θαύματα γιατί ουσιαστικά αναιρεί την παρουσία του Αγίου Πνεύματος μέσα στον κόσμο, γεγονός που σημαίνει βλασφημία κατά του Αγίου Πνεύματος. Το μεγαλύτερο θαύμα είναι η αγάπη του Θεού και η αγάπη του Θεού συνεπάγεται τη σωτηρία, τη λύτρωση και την προοπτική της αιωνιότητας. Αυτή είναι η μοναδική ελπίδα του κόσμου η ελπίδα της ζωής μέσα στην αγάπη του Θεού