Ὁ Ὅσιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητὴς καταγόταν ἀπὸ ἐπιφανὴ οἰκογένεια καὶ γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ ἔτος 580 μ.Χ. Ἔλαβε τὴ συνήθη ἐγκυκλοπαιδικὴ μόρφωση καὶ ἐπιδόθηκε ἰδιαίτερα στὴ σπουδὴ τῆς φιλοσοφίας. Ὑπὸ τοῦ αὐτοκράτορος Ἡρακλείου (610 – 641 μ.Χ.) προσελήφθη ὡς ἀρχιγραμματεὺς αὐτοῦ. Παρέμεινε στὴ θέση αὐτὴ γιὰ λίγα μόνο χρόνια, ἀλλὰ διατήρησε τὶς σχέσεις του καὶ ἀλληλογραφία μὲ πρόσωπα τοῦ δημόσιου βίου.

Ἀφοῦ παραιτήθηκε, τὸ 614 μ.Χ., ἀπὸ τὸ ἀξίωμα τοῦ ἀρχιγραμματέως, ἐγκατέλειψε τὸν κόσμο καὶ ἀκολούθησε τὸν μοναχικὸ βίο. Ἀσκήτεψε σὲ μονὴ τῆς Χρυσουπόλεως, ποὺ βρισκόταν ἔναντι τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ διετέλεσε ἡγούμενος αὐτῆς. Ἐκεῖ ἀπέκτησε ὡς μαθητὴ τὸν Ἀναστάσιο, ὁ ὁποῖος τὸν ἀκολούθησε σὲ ὅλη του τὴ ζωή.

Σύμφωνα μὲ τὴν διδασκαλία τοῦ Ἁγίου Μαξίμου ἡ ἐργασία τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ συμμόρφωση τοῦ βίου τοῦ ἀνθρώπου πρὸς τὴν Θεία διδασκαλία ἀποτελοῦν βάση στερεά, ἐπὶ τῆς ὁποίας θὰ οἰκοδομηθεῖ ἡ πνευματικὴ ἀνύψωση τοῦ νοῦ. Πρῶτο βῆμα γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ ἀποτελεῖ ἡ ἀπόδυση ἀπὸ τὸ νοῦ ὅλων τῶν παθῶν ποὺ τὸν ἐνοχλοῦν, τὰ ὁποία ἔχουν τὴν βάση καὶ τὴν ἀφορμή τους στὸ σῶμα. Καλεῖται δηλαδὴ ὁ ἄνθρωπος νὰ μὴν ἀκολουθήσει τὴν κίνηση τῶν αἰσθητῶν, νὰ μὴν γίνει δοῦλος τῶν φυσικῶν του ὁρμῶν καὶ παθῶν, ἀλλὰ νὰ ἀκολουθήσει τὰ ὑπὲρ φύσιν. Τὰ ἀποτελέσματα παρουσιάζονται ἀνάλογα πρὸς τὴν ἐκλογή. Ἐκεῖνος ποὺ ἀκολουθεῖ τὴν κίνηση τῶν αἰσθητῶν ὑφίσταται καὶ τὴν φυσικὴ φθορὰ αὐτῶν καὶ συναλλοιώνεται μὲ αὐτά, ἐνῶ ὁ ἀναστὰς «τῆς ἐμπαθοῦς περὶ τὰ φαινόμενα διαθέσεως, τὴν τῶν φαινομένων ἔθυσε κίνησιν καὶ τὴν πρακτικὴν κατορθώσας ἔφαγεν ἀρετήν». Ἡ πράξη τῆς ἀρετῆς εἶναι ἔργο τῆς ἀνθρώπινης καὶ τῆς θείας δυνάμεως. Κανένα χάρισμα δὲν μπορεῖ νὰ ἀποκτήσει ὁ ἄνθρωπος μόνο μὲ τὴν φυσική του δύναμη. Ἡ ἐπιμονὴ τοῦ Ἁγίου Μαξίμου στὸ σημεῖο αὐτὸ εἶναι φανερὴ σὲ ὅλη του τὴ διδασκαλία, διότι φοβᾶται μήπως ὁ ἄνθρωπος περιπέσει στὸ πάθος τῆς ὑπερηφάνειας. Ὁ Θεός, παρατηρεῖ, ἔδωσε στὸν ἄνθρωπο δύναμη, γιὰ νὰ πράττει τὶς ἀρετές.

Ἔτσι, λοιπόν, ἀσκήτευε ὁ μακάριος Ὁμολογητής. Ἀλλὰ ἡ περσικὴ ἀπειλή, ποὺ εἶχε δημιουργήσει γιὰ τὴν Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία κρίσιμη κατάσταση, ἔσπασε τὴν ἡσυχία του καὶ τὸν ἀγώνα του γιὰ τὴν κατάκτηση τῶν ἀρετῶν ἀπὸ τὸν τόπο τῆς ἀσκήσεώς του. Γιὰ πολλὰ χρόνια οἱ Πέρσες ἐμφανίζονταν στὴν ἀκτὴ ἀπέναντι ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη. Φαίνετε δέ, ὅτι κατὰ τὴν διάρκεια μιᾶς εἰσβολῆς τους στὴ Χρυσούπολη, τὸ 624 μ.Χ., ὁ Ἅγιος Μάξιμος ἀναγκάστηκε νὰ ἀποσυρθεῖ μὲ τοὺς μαθητές του νοτιότερα, στὴν Κύζικο. Ἐκεῖ διέμεινε γιὰ δύο περίπου χρόνια στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου καὶ συναναστρεφόταν μὲ τὸν Ἐπίσκοπο Ἰωάννη μετὰ τοῦ ὁποίου ἀντήλλαξε ἀργότερα ἐπιστολές. Ἴσως νὰ εἶχε ἀρχίσει νωρίτερα τὴν συγγραφική του δράση, ἀλλὰ ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ αὐτὴ ἐπιδίδεται ἐντατικὰ στὸ ἔργο τῆς συγγραφῆς.

Λόγω συνεχίσεως τῶν Περσικῶν καταδρομῶν ὁ Ἅγιος ὑποχρεώνεται νὰ φύγει, τὸ 626 μ.Χ., καὶ ἀπὸ τὴν Κύζικο. Ἔρχεται γιὰ λίγο στὴν Κρήτη καὶ στὴν συνέχεια μεταβαίνει στὴν Ἀφρική. Θεωρεῖται δὲ πιθανὸ νὰ πέρασε καὶ ἀπὸ τὴν Κύπρο. Στὴν Καρχηδόνα ἐμφανίζεται τὴν Πεντηκοστὴ τοῦ ἔτους 632 μ.Χ., ἀλλὰ εἶχε φθάσει ἐκεῖ νωρίτερα. Κατὰ τὰ χρόνια αὐτὰ συγγράφει δύο ἀπὸ τὰ σπουδαιότερα ἔργα του, τὸ «Πρὸς Θαλάσσιον» καὶ «Περὶ Ἀποριῶν».

Ἐγκαταβίωσε στὴν μονὴ Εὐκρατᾶ της Καρχηδόνας, ὅπου ἦταν ἐγκατεστημένος καὶ ἄλλος φυγάς, ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη, ὁ Σωφρόνιος. Ἐκεῖ ἔμαθε τὶς ἐνέργειες τοῦ νέου Πατριάρχη Ἀλεξανδρείας Κύρου, οἱ ὁποῖες ἀπέληξαν τὸ 633 μ.Χ. στὴν ἑνωτικὴ συμφωνία ποὺ διαμόρφωσε τὴν αἵρεση τοῦ Μονοενεργητισμοῦ. Ὁ Σωφρόνιος τάχθηκε ἀμέσως ἐναντίων της νέας αὐτῆς μορφῆς τῆς χριστολογικῆς αἱρέσεως. Στὴν θέση του αὐτὴ τὸν ἀκολούθησε ὁ Ἅγιος Μάξιμος. Ἔτσι συμμετεῖχε στὴ σύνοδο τοῦ Λατερανοῦ, ἡ ὁποία συγκλήθηκε τὸ ἔτος 649 μ.Χ. ἐπὶ Πάπα Ρώμης Μαρτίνου Α’, ὅπου καταδικάσθηκε ὁ Μονοθελητισμὸς  καὶ ἀναθεματίσθηκαν ἐκεῖνοι ποὺ ἀνοήτως δογμάτιζαν ὅτι ὁ Χριστὸς ἔχει μία μόνο θέληση, τὴ θεία, σὲ ἀντίθεση πρὸς τὴν Ὀρθόδοξη διδασκαλία, κατὰ τὴν ὁποία ὁ Χριστὸς ἔχει δυὸ θελήσεις, τὴ θεία καὶ τὴν ἀνθρώπινη, ὡς Θεάνθρωπος. Στὴν ἴδια Σύνοδο ἀποδοκιμάσθηκε διάταγμα τοῦ τότε αὐτοκράτορα Κώνσταντος, διὰ τοῦ ὁποίου δὲν ἐπιτρεπόταν ἡ συζήτηση περὶ Μονοθελητισμοῦ.

Ὁ αὐτοκράτορας Κώνστας (641 – 668 μ.Χ.) ὀργίσθηκε γι’ αὐτό. Ὁ Ἅγιος συνελήφθη ἀπὸ τὸν ἔξαρχο καὶ βασιλικὸ ἐπίτροπο τῆς Ἰταλίας Θεοδόσιο καὶ ὁδηγήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη μαζὶ μὲ τοὺς δύο φίλους του Ἀναστασίους. Ὁ αὐτοκράτορας ἐξόρισε τὸν Ἅγιο Μάξιμο, τὸ 655 μ.Χ. στὴ Βιζύη, μέσα στὸ Ρήγιο καὶ στὴν συνέχεια στὴν πόλη Πέρβερα. Μετὰ ἀπὸ ἕξι χρόνια ἀνακλήθηκε καὶ πάλι στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπως καὶ οἱ συμμοναστές του, γιὰ μία Τρίτη προσπάθεια προσεταιρισμοῦ του. Ὁ Ἅγιος ἀρνήθηκε. Ἀναθεματίσθηκε, κακοποιήθηκε καὶ διαπομπεύθηκε. Ἡ κακοποίηση τοῦ Ἁγίου ἔδωσε ἀφορμὴ γιὰ τὴ διαμόρφωση παραδόσεως περὶ ἀποκοπῆς τῆς γλώσσας καὶ τῆς δεξιᾶς χειρὸς αὐτοῦ. Μετὰ ἀπὸ αὐτὰ ἐξορίσθηκε στὴ Λαζικὴ τοῦ Πόντου, στὸ φρούριο Σχίμαρις, ὅπου καὶ κοιμήθηκε ὁσίως στὶς 13 Αὐγούστου τοῦ ἔτους 662 μ.Χ.
Τὸ τίμιο λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἀρσενίου, στὴ χώρα τῶν Λαζῶν. Ἀπὸ τὸν τάφο του ἔβγαινε φῶς κάθε νύχτα καὶ φώτιζε τὴν περιοχή, γεγονὸς ποὺ πιστοποιοῦσε τὴν ἁγιότητά του.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Θείου Πνεύματος, τῇ ἐπομβρίᾳ, ῥεῖθρα ἔβλυσας, τῇ Ἐκκλησίᾳ, ὑπερκοσμίων δογμάτων πανεύφημε· θεολόγων δὲ τοῦ Λόγου τὴν κένωσιν, ὁμολογίας ἀγῶσι διέλαμψας. Πάτερ Μάξιμε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθσι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

 

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. δ’.
Ὀρθοδοξίας ὁδηγέ, εὐσεβείας Διδάσκαλε καὶ σεμνότητος, τῆς Ἐκκλησίας ὁ φωστήρ, τῶν Μοναζόντων θεόπνευστον ἐγκαλλώπισμα, Μάξιμε σοφέ, ταῖς διδαχαῖς σου πάντας ἐφώτισας, λύρα τοῦ Πνεύματος. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

 

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τὴ ὑπερμάχω.

Ὡς τῆς Τριάδος ἐραστὴς καὶ μύστης ἔνθεος

Ὀρθοδοξίας ἐκδιδάσκεις τὴν ἀκρίβειαν

Διὰ λόγου τε καὶ βίου ἠκριβωμένου·

Τὸν Χριστὸν γὰρ ἐν δυσὶ τελείαις φύσεσιν,

Ἐνεργείαις καὶ θελήσεσιν ἐκήρυξας
Τοῖς βοῶσί σοι, χαίροις μέγιστε Μάξιμε.

 

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις εὐσεβείας στήλη λαμπρά, καὶ θεολογίας, ἐπιστήμων θεοειδής· χαίροις ὀρθοδόξων δογμάτων μυστογράφε, Μάξιμε θεηγόρε, σοφίας τρόφιμε.

Ὁ Ἅγιος Ἀναστάσιος ὁ Μάρτυρας 

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Ἀναστάσιος ἦταν μαθητὴς τοῦ Ἁγίου Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ καὶ μαρτύρησε τὸν 7^ο αἰώνα μ.Χ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Νεόφυτος ὁ Μάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Νεόφυτος καταγόταν ἀπὸ τὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καὶ γεννήθηκε ἀπὸ εὐσεβεῖς γονεῖς, τὸν Θεόδωρο καὶ τὴν Φλωρεντία. Ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.).

Ἀπὸ μικρὴ ἡλικία κατέφυγε στὸν Ὄλυμπο, ὅπου ἀσκήτευε σὲ ἕνα σπήλαιο. Λίγο ἀργότερα κατεβαίνει ἀπὸ τὸ ὄρος, ὕστερα ἀπὸ θεία ἐντολή, γιὰ νὰ χαιρετίσει τοὺς γονεῖς του. Μὲ τὴν εὐκαιρία αὐτὴ προσφέρει στοὺς φτωχοὺς τῆς γενέτειράς του ἕνα μέρος ἀπὸ τὴν περιουσία τῶν γονέων του καὶ ἐπιστρέφει πάλι στὸ σπήλαιο τοῦ Ὀλύμπου.
Κατὰ τὸ δέκατο πέμπτο ἔτος τῆς ἡλικίας του, συνοδευόμενος καὶ βοηθούμενος ἀπὸ Ἀγγέλους, παρουσιάσθηκε ἐνώπιον τοῦ ἡγεμόνα Δεκίου. Παρὰ τὸ νεαρὸ τῆς ἡλικίας του, δὲν δείλιασε μπροστὰ στὸν ἡγεμόνα, ἀλλὰ ὁμολόγησε μὲ παρρησία τὴν πίστη του στὸν Χριστό. Τότε ἐκεῖνος τὸν παρέδωσε στοὺς δημίους, οἱ ὁποῖοι γιὰ τὸ ἀπροσδόκητο θάρρος του τὸν ἔθεσαν σὲ κλίβανο. Ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ ὅμως τὸν διέσωσε. Στὴν συνέχεια τὸν ἔριξαν στὰ θηρία, ἀλλὰ καὶ αὐτὰ δὲν τόλμησαν νὰ τὸν πλησιάσουν. Τέλος, τὸν σκότωσαν διὰ ξίφους.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.

Ἐκ σπάργανων ἐπλήσθης, τῆς θείας χάριτος, ὥσπερ νεόφυτον ἔρνος χαριτωθεὶς τὴν ψυχήν, καὶ θαυμάτων αὐτουργὸς ξένων γενόμενος, ἠνδραγάθησας στερρῶς, δι’ ἀγώνων ἱερῶν, Νεόφυτε Ἀθλοφόρε. Ἀλλὰ μὴ παύσῃ πρεσβεύων, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

 

Ἕτερον Ἀπολυτίκιοv. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὁ Μάρτυς σου, Κύριε, ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, τὸ στέφος ἐκομίσατο τῆς ἀφθαρσίας, ἐκ σοῦ τοῦ Θεοῦ ἡμῶν, ἔχων γὰρ τὴν ἰσχύν σου, τοὺς τυράννους καθεῖλεν, ἔθραυσε καὶ δαιμόνων, τὰ ἀνίσχυρα θράση. Αὐτοῦ ταῖς ἰκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἐκ τοῦ ὄρους ἤστραψας ἐν τῷ σταδίῳ, καὶ Χριστὸν ἐδόξασας, ἀθλητικαῖς σου ἀγωγαῖς, Μεγαλομάρτυς Νεόφυτε· ὅθεν ἐδέξω τὸν ἄφθαρτον στέφανον.

 

Μεγαλυνάριον.
Νέος ὢν τῷ σώματι κομιδῇ, τὸν ἀρχαῖον ὄφιν, ἐτροπώσω μαρτυρικῶς· ὅθεν ἐδοξάσθης, τῇ θείᾳ χορηγίᾳ, Νεόφυτε τρισμάκαρ, πιστῶν ἀντίληψις.

Ὁ Ὅσιος Ζώσιμος 

Ὁ Ὅσιος Ζώσιμος καταγόταν ἀπὸ τὴν Σικελία καὶ γεννήθηκε ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ εὔπορους, οἱ ὁποῖοι τὸν ἀφιέρωσαν στὴ μονὴ Ἁγίας Λουκίας. Ἐκεῖ στὸ μοναστήρι ὁ Ἅγιος Ζώσιμος ἀνατράφηκε σύμφωνα μὲ τὴν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ καὶ τὶς παραδόσεις τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἐπειδὴ ἔφθασε σὲ ὑψηλὸ βαθμὸ ἠθικῆς τελειότητας, τοῦ ἀνέθεσαν τὸ διακόνημα τοῦ προσμοναρίου καὶ τοῦ φύλακος τοῦ ἱεροῦ λειψάνου τῆς Ἁγίας Λουκίας.

Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ ἡγουμένου, γιὰ τὴν ἀρετὴ καὶ ὁσιότητα τοῦ βίου του, τὸν ἐξέλεξαν ἡγούμενο τῆς μονῆς καὶ ἀπὸ αὐτὴ τὴ θέση, μὲ ὁμόφωνη γνώμη τοῦ λαοῦ τῆς Συρακούσης καὶ τὴν εὐλογία τοῦ Ἐπισκόπου Ρώμης Θεοδώρου, χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος, διαπρέψας στὴν ἀρετὴ καὶ τὰ θαύματα.
Ὁ Ὅσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη καὶ μὲ τὴν ἐλπίδα τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν σὲ ἡλικία 50 ἐτῶν.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Οἱ Ἅγιοι Εὐγένιος, Οὐαλεριανός, Κάνδιδος καὶ Ἀκύλας οἱ Μάρτυρες

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Εὐγένιος, Οὐαλεριανός, Κάνδιδος καὶ Ἀκύλας μαρτύρησαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ Μαξιμιανοὺ (285 – 305 μ.Χ.), στὰ τέλη τοῦ 3^ου αἰώνα μ.Χ. Ὁ Εὐγένιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Τραπεζούντα, ὁ Οὐαλεριανὸς ἀπὸ τὴν Ἐδίσκη, ὁ Κάνδιδος ἀπὸ τὴ Σολωχαίνη καὶ ὁ Ἀκύλας ἀπὸ τὴ Γορδαίνη.

Αὐτοὶ λοιπὸν οἱ Ἅγιοι, ὅταν ξέσπασε ὁ διωγμὸς κατὰ τῶν Χριστιανῶν, κρύβονταν στὰ ὄρη τῆς Τραπεζοῦντος. Ἕνα βράδυ, μετὰ ἀπὸ προσευχὴ καὶ ἐπικαλούμενοι τὴν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, πῆγαν στὸ ναὸ τῶν Ἐθνικῶν καὶ κατέστρεψαν τὸ εἴδωλο τοῦ ψεύτικου θεοῦ Μίθρα. Ὁ ἔπαρχος Σατάλων Λυσίας, τοὺς καταδίωξε καὶ κατόρθωσε νὰ συλλάβει τοὺς τρεῖς, τὸν Οὐαλεριανό, τὸν Κάνδιδο καὶ τὸν Ἀκύλα. Μετὰ τὴ σύλληψη, τοὺς διέταξε νὰ ἀρνηθοῦν τὸν Χριστό. Ἐκεῖνοι ὅμως ἔμειναν ἀκλόνητοι στὴν πίστη τους καὶ μὲ παρρησία δήλωσαν τὴν ἀφοσίωσή τους στὸν Κύριο.

Τότε ὁ ἔπαρχος τοὺς ἐξόρισε σὲ ἕνα στενὸ φρούριο τῆς χώρας τῶν Λαζῶν, τὸ ὁποῖο ὀνομαζόταν Πιττυοῦς. Ἀλλὰ καὶ μέσα στὴν φυλακὴ ἔμειναν σταθεροὶ στὴν πίστη τους. Γι’ αὐτὸ τοὺς μετέφεραν στὴν Τραπεζούντα καὶ κατὰ τὴν διαταγὴ τοῦ Λυσία τοὺς ὑπέβαλαν σὲ φρικτὰ βασανιστήρια. Ἀρχικά τους ξέσχισαν τὶς σάρκες μὲ βούνευρα. Στὴ συνέχεια, ἀφοῦ τοὺς κρέμασαν, τοὺς ἄνοιξαν μὲ σιδερένια νύχια βαθιὲς πληγὲς στὰ σώματά τους καὶ τὶς ἔκαιγαν μὲ ἀναμμένες λαμπάδες.

Ὕστερα ἀπὸ λίγες ἡμέρες συνελήφθη καὶ ὁ Ἅγιος Εὐγένιος, ποὺ προσευχόταν σὲ σπήλαιο τῶν ἀκάνθων. Καὶ αὐτὸς ὁμολόγησε μὲ παρρησία τὴν πίστη του στὸν Ἅγιο Θεό. Τότε οἱ εἰδωλολάτρες τὸν ἔδειραν ἀνηλεῶς. Ἔπειτα τὸν ὁδήγησαν μαζὶ μὲ τὸν ἄρχοντα τοῦ τόπου, τὸν Λυσία, στὸ ναὸ τῶν εἰδώλων. Ἐκεῖ προσευχήθηκε στὸν Χριστὸ καὶ ἔκανε ὅλα τὰ εἴδωλα νὰ πέσουν κάτω, νὰ συντριβοῦν καὶ νὰ κονιορτοποιηθοῦν. Μετὰ ἀπὸ τὸ γεγονὸς αὐτό, ὑπέβαλαν τὸν Ἅγιο σὲ φοβερὰ βασανιστήρια. Ἀρχικά του τέντωσαν τὸ σῶμα μὲ σχοινιὰ καὶ τὸν κτύπησαν μὲ ρόπαλα. Στὴν συνέχεια τὸν κρέμασαν, τοῦ ἄνοιξαν μὲ σιδερένια νύχια βαθιὲς πληγὲς στὰ πλευρὰ καὶ τὸν κατέκαψαν μὲ ἀναμμένες λαμπάδες. Ἔπειτα ἔριξαν μέσα στὶς πληγές του ἁλατόνερο καὶ δριμύτατο ξύδι. Ἀκολούθως ἔριξαν σὲ πυρακτωμένο καμίνι καὶ τοὺς τέσσερις Ἁγίους μαζί. Ἐπειδὴ ὅμως ὅλοι τους ἔμειναν ἀβλαβεῖς, τοὺς ἀποκεφάλισαν διὰ ξίφους.

Ὁ μέχρι σήμερα σωζόμενος ναός, ἀνήκει στὸν τύπο τῆς ἀνατολικῆς ἄνευ ὑπερώων βασιλικῆς μετὰ τρούλου. Στὸ ναὸ φυλάσσονταν τὰ λείψανα τοῦ Ἁγίου Εὐγενίου καὶ τῶν συναθλητῶν του ἐναποτεθειμένα σὲ ἀργυρὲς λάρνακες, ἐνῶ οἱ κεφαλὲς τῶν μαρτύρων ἦταν στολισμένες μὲ χρυσὸ καὶ λίθους καὶ πλῆθος ἀπὸ μαργαριτάρια. Ὁ ναὸς τοῦ Ἁγίου Εὐγενίου μαζὶ μὲ αὐτὸν τῆς Χρυσοκεφάλου ἀποτελοῦσαν τὸ κέντρο τῆς ἐκκλησιαστικῆς καὶ ἐθνικῆς ζωῆς τῆς Τραπεζούντας. Ἡ τιμὴ καὶ ἡ εὐλάβεια τῶν Τραπεζουντίων πρὸς τὸν πολιοῦχο Ἅγιο ὑπῆρξε μεγάλη καὶ τὰ πλήθη συνέρρεαν ἀπὸ παντοῦ κατὰ τὶς δύο πανηγύρεις, στὶς 21 Ἰανουαρίου ἡμέρα τοῦ μαρτυρίου του καὶ στὶς 24 Ἰουνίου, ἡμέρα τῶν γενεθλίων τοῦ Μάρτυρος, ποὺ διὰ θαύματος καθιερώθηκε κατὰ τὸ διάστημα τῆς βασιλείας τοῦ αὐτοκράτορα τοῦ Βυζαντίου Βασιλείου (867 – 886 μ.Χ.).
Ἔτσι οἱ Ἅγιοι Εὐγένιος, Οὐαλεριανός, Κάνδιδος καὶ Ἀκύλας, ἔλαβαν τὰ ἀμάραντα στεφάνια τοῦ μαρτυρίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Τραπεζοῦντος τὸν γόνον καὶ θερμὸν ἀντιλήπτορα, καὶ τοῦ πάντων Δεσπότου στρατιώτην περίδοξον, Εὐγένιον τὸν μέγαν Ἀθλητήν, τιμήσωμεν ἐν ὕμνοις οἱ πιστοί· ἀπὸ πάσης γὰρ λυτροῦται ἐπιφορᾶς, τοὺς πίστει ἀνακράζοντας· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.

 

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τετράστιχον ὅμιλον, τῶν Ἀθλητῶν τοῦ Χριστοῦ, Εὐγένιον μέλψωμεν, σὺν τῷ Οὐαλεριανῷ, Ἀκύλαν καὶ Κάνδιδον· οὗτοι γὰρ ἐν τῇ πόλει, Τραπεζοῦντος νομίμως, ἤθλησαν καὶ τὴν πλάνην, τῶν εἰδώλων καθεῖλον· καὶ νῦν καθικετεύουσιν, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Τραπεζουντίων εὐσεβῶς αἱ χορεῖαι, τοῦ Ἀθλοφόρου Εὐγενίου τὴν μνήμην, χρεωστικῶς τελέσωμεν γηθόμενοι, καὶ τοὺς μαρτυρήσαντας σὺν αὐτῷ εὐφημοῦντες· οὗτοι γὰρ παρέχουσιν, ἡμῖν ἄφθονον χάριν, καὶ τῷ Χριστῷ πρεσβεύουσιν ἀεί, πᾶσι δοθῆναι, πταισμάτων συγχώρησιν.

 

Μεγαλυνάριον.
Ἄνθος Τραπεζοῦντος ὤφθης τερπνόν, καὶ ἐν ταύτῃ Μάρτυς, ἠγωνίσω ἀθλητικῶς, μετὰ τῶν συνάθλων, Εὐγένιε παμμάκαρ· διὸ Τραπεζουντίοις, δίδου τὴν χάριν σου.

Ἡ Ἁγία Ἁγνὴ ἡ Μάρτυς 

Ἡ Ἁγία Μάρτυς Ἁγνὴ καταγόταν ἀπὸ τὴ Ρώμη καὶ ἀπὸ γενεὰ λαμπρὴ καὶ ἔνδοξη. Ἐπειδὴ ζοῦσε μία ζωὴ ἁγνὴ καὶ καθαρή, δηλαδὴ ἦταν πραγματικὰ αὐτὸ ποὺ δήλωνε τὸ ὄνομά της, ἁγνή, πολλὲς γυναῖκες τὴν θαύμαζαν καὶ πήγαιναν κοντά της. Τότε ἡ Ἁγία εὕρισκε τὴν εὐκαιρία καὶ τὶς δίδασκε τὴν Χριστιανικὴ ἀλήθεια καὶ τὶς προέτρεπε νὰ πιστέψουν στὸν Χριστό, ὡς τὸν μόνο Ἀληθινὸ Θεὸ καὶ Αὐτὸν μόνο νὰ λατρεύουν.

Οἱ δραστηριότητες αὐτὲς τῆς Ἁγίας Ἁγνῆς ἔφθασαν στὰ αὐτιὰ τοῦ εἰδωλολάτρη ἄρχοντα. Ἐκεῖνος ἐξοργίσθηκε πολὺ καὶ διέταξε νὰ τὴ συλλάβουν ἀμέσως. Μόλις τὴν ὁδήγησαν μπροστά του, τὴν προέτρεψε νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα, ἀλλιῶς θὰ τὴν παραδώσει σὲ πορνεῖο. Ἐκείνη ὅμως ἀρνήθηκε κατηγορηματικά, λέγοντάς του : «Οὔτε στοὺς θεούς σου θὰ θυσιάσω, οὔτε μὲ ἐνδιαφέρει τὸ ἂν θὰ μὲ παραδώσεις σὲ πορνεῖο. Πιστεύω μὲ βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεός μου θὰ μὲ διασώσει ἀπὸ μία τέτοια ἀτίμωση».

Ὅταν ἄκουσε αὐτὰ ὁ ἄρχοντας, κάλεσε κάποιον καὶ τοῦ παρέδωσε τὴν Ἁγία Ἁγνὴ μὲ ἐντολὴ νὰ τὴν διαπομπεύσει στὴν πόλη. Ἐκεῖνος ἐκτέλεσε τὴν ἐντολὴ τοῦ ἄρχοντα κατὰ γράμμα καὶ στὴν συνέχεια ὁδήγησε τὴν Ἁγία στὸ ἐργαστήριο τοῦ Σατανᾶ, στὸ πορνεῖο. Ὁποιοσδήποτε ὅμως πλησίαζε ἔχανε ἀμέσως τὴν σαρκικὴ ἐπιθυμία καὶ γινόταν τόσο ψυχρός, λὲς καὶ ἦταν νεκρός. Ἀλλὰ καὶ οἱ βλέποντες ἐκεῖνο τὸ θέαμα, ἐβόησαν ὅλοι τους μὲ μιὰ φωνή: «Μεγάλη ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ».

Τότε ὁ ἄρχοντας τὴν ρώτησε πῶς συνέβη αὐτό. Ἡ Ἁγία του ἀπάντησε: «Ὁ Κύριός μου καὶ Θεός μου ἀπέστειλε τὸν Ἄγγελό Του καὶ μὲ προστάτευσε ἀπὸ τὴν ἀτίμωση».
Τότε ὁ ἄρχοντας διέταξε νὰ κάψουν στὸ πῦρ τὴν Ἁγία. Ἀφοῦ, λοιπόν, ἡ Ἁγνὴ σφράγισε πρῶτα τὸν ἑαυτό της μὲ τὸ σχῆμα τοῦ Σταυροῦ, μπῆκε μὲ θάρρος στὴ μέση τῆς φωτιᾶς. Καὶ προσευχόμενη μαρτύρησε γιὰ τὸν Χριστὸ (303 – 305 μ.Χ.). Μόλις ἔσβησε ἡ φωτιά, κάποιοι Χριστιανοὶ πῆραν κρυφὰ τὸ τίμιο λείψανό της καὶ τὸ ἐνταφίασαν μὲ τιμές, δοξάζοντας τὸν Θεό.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον.
Φερωνύμως ἁγνείας ὤφθης κειμήλιον, καὶ ἀνδρικῶς ἠγωνίσω ὑπὲρ τῆς δόξης Χριστοῦ, καλλιπάρθενε σεμνὴ Ἁγνὴ πανεύφημε· ὡς γὰρ θυσία καθαρά, προσενήνεξαι αὐτῷ, τελέσασα τὸν ἀγῶνα, διὰ πυρὸς Ἀθληφόρε, καὶ τοῦ ἐχθροῦ τὴν πλάνην ἔφλεξας.

 

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Παρθενίας λάμπουσα, μαρμαρυγαῖς ἀκηράτοις, μαρτυρίου ἤνυσας, περιφανῶς τοὺς ἀγῶνας· πίστει γὰρ, καὶ θείῳ ἔρωτι φλεγομένη, ἤνεγκας, πυρὸς τὴν καῦσιν ἀνδρειοφρόνως, καὶ πρὸς φῶς τῆς ἄνω δόξης, Ἁγνὴ θεόφρον, χαίρουσα ἔδραμες.

 

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῆς ἁγνείας ἄνθος τερπνόν, Ἁγνὴ Ἀθληφόρε, νύμφη ἄμωμε τοῦ Χριστοῦ· χαίροις ἡ ὡς θῦμα, Κυρίῳ προσαχθεῖσα, διὰ πυρὸς τελέσασα τὸν ἀγῶνά σου.

Οἱ Ἅγιοι Τέσσερις Μάρτυρες 

Οἱ Ἅγιοι Τέσσερις Μάρτυρες, μαρτύρησαν στὴν Τύρο διὰ ξίφους.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

 

Ὁ Ἅγιος Πάτροκλος ὁ Μάρτυρας 

Ὁ Ἅγιος Μάρτυρας Πάτροκλος μαρτύρησε ἐπὶ αὐτοκράτορα Αὐρηλιανοῦ (270 – 275 μ.Χ.). Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ἁγίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Οἱ Ἅγιοι Πάντες Μάρτυρες ἀπὸ τοῦ Πρωτομάρτυρα Στέφανου μέχρι σήμερα 

Ἡ μνήμη αὐτῶν ἑορτάζεται τὴν ἡμέρα αὐτὴ κατὰ τὸ Τυπικὸ τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων. Ἡ Σύναξη ἐτελεῖτο στὸ ναὸ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Ἱεροσολύμων, τὸν ὁποῖο ἔκτισε ἡ βασίλισσα Εὐδοκία (460 μ.Χ.), σύζυγος τοῦ αὐτοκράτορα Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Ἀπολλώνιος

Ὁ Ὅσιος Ἀπολλώνιος ἔζησε περὶ τὸν 4^ο αἰώνα μ.Χ. στὴν Αἴγυπτο καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Μνήμη Ἐγκαινίων ναοῦ τῆς Ἁγίας Εἰρήνης

Κατὰ αὐτὴ τὴν ἡμέρα ἐτελεῖτο ἡ ἀνάμνηση τῶν ἐγκαινίων τοῦ ναοῦ τῆς Ἁγίας Εἰρήνης. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸ γεγονός.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Νεόφυτος

Ὁ Ὅσιος Νεόφυτος ἦταν μοναχὸς καὶ προσμονάριος τῆς Μεγίστης Μονῆς Βατοπαιδίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ ἀξιώθηκε νὰ ἀκούσει τὴν φωνὴ τῆς Θεοτόκου ποὺ προῆλθε ἀπὸ τὴν ἁγία εἰκόνα Αὐτῆς.
Κοιμήθηκε Ὁσίως μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Παραμυθίας

Τὸ ἔτος 807 μ.Χ. κατὰ τὴν ἡμέρα αὐτὴ καὶ ἐνῶ ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου ἦταν μέσα στὸ ναό, ἄκουσε ξαφνικὰ μέσα ἀπὸ τὴν εἰκόνα τὴ φωνὴ τῆς Θεοτόκου, ποὺ τοῦ εἶπε νὰ μὴν ἀνοίξουν ἐκείνη τὴν ἡμέρα τὶς πύλες τῆς μονῆς, ἐπειδὴ παραμόνευαν οἱ πειρατές. Ἔκπληκτος ὁ ἡγούμενος εἶδε ἀμέσως ὅτι τὸ πρόσωπο τῆς Θεοτόκου ἔγινε ζωντανό, ὁμοίως καὶ τοῦ βασταζόμενου στὴν ἀγκαλιά της Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος σήκωσε τὸ δεξί του χέρι καὶ πῆγε μὲ αὐτὸ νὰ καλύψει τὸ στόμα τῆς Παναγίας. Ἀλλὰ ἀμέσως ἡ Παντάνασσα κράτησε τὸ χέρι τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ της καὶ πρὸς τοῦτο ἔκλινε δεξιότερα τὸ πρόσωπό της καὶ σχεδὸν εἶπε τοὺς ἴδιους λόγους. 
Ὁ ἡγούμενος ἀμέσως κάλεσε τοὺς μοναχούς, οἱ ὁποῖοι θαύμασαν τὸ γεγονὸς καὶ διαπίστωσαν ὅτι ἡ εἰκόνα εἶχε λάβει ἄλλη μορφὴ καὶ σχηματισμὸ διαφορετικό.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Παραμύθιον θεῖον καὶ προπύργιον ἄσειστον, τὴν σεπτήν σου Εἰκόνα, Θεοτόκε κεκτήμεθα· ἐκ ταύτης γὰρ παρέχεις μυστικῶς, ἡμῖν παραμυθίαν καὶ ἰσχύν, τοῖς ἐν πίστει ἐκβοῶσί σοι ἐκ ψυχῆς, Παραμυθία Δέσποινα· δόξα τοῖς θαυμασίοις σου Ἁγνή, δόξα τῇ σῇ χρηστότητι, δόξα τῇ πρὸς ἡμᾶς παραμυθίᾳ Ἄχραντε.

 

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.

Τῇ κραταιᾷ σου προστασία καταφεύγοντες

Παραμυθία Θεοτόκε Ἀειπάρθενε

Ἀπὸ πάσης ἐκλυτρούμεθα ἐπηρείας.

Ἀλλ’ ὡς βρύσις συμπαθείας ἀνεξάντλητος

Παραμυθήσαι ἡμᾶς ἐν περιστάσεσι
Τοὺς βοῶντάς σοι· χαῖρε πάντων βοήθεια.

 

Μεγαλυνάριον.
Βρύει ἡ Εἰκών σου ἡ ἱερά, κρουνοὺς συμπαθείας, μυστικῇ σου ἐπισκοπῇ, καὶ παραμυθεῖται, τοὺς πίστει προσιόντας· διὸ Παραμυθία, σὲ μεγαλύνομεν.

Οἱ Ἅγιοι Γαβριὴλ καὶ Σιώνιος οἱ Μάρτυρες

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Γαβριὴλ καὶ Σιώνιος μαρτύρησαν μαζὶ μὲ ἄλλους κατὰ τὴν περίοδο τοῦ ἡγεμόνα τῶν Βουλγάρων Μουρτάγονος κατὰ τὸν 9^ο αἰώνα μ.Χ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Μάξιμος ὁ Γραικός 

Ὁ Ἅγιος Μάξιμος ὁ Γραικὸς γεννήθηκε στὴν Ἄρτα περὶ τὸ ἔτος 1470. Τὸ κατὰ κόσμο ὄνομά του ἦταν Μιχαὴλ Τριβώλης καὶ ἀνῆκε στὴ μεγάλη οἰκογένεια τῶν Τριβωλῶν, ποὺ οἱ ρίζες της ἔφταναν μέχρι τοὺς Παλαιολόγους. Ἡ οἰκογένειά του, ἡ ὁποία ζοῦσε ἀρχικὰ στὴ Λακεδαιμόνα, πῆγε στὴν Κέρκυρα καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴν Ἄρτα, ὅπου ἐγκαταστάθηκε. Ὁ Ὅσιος ἔμαθε τὰ πρῶτα του γράμματα στὴν Ἄρτα καὶ στὴν Κέρκυρα, μὲ τὴ φροντίδα τοῦ πατέρα του Μανουὴλ καὶ συνέχισε τὶς σπουδές του σὲ γνωστὰ εὐρωπαϊκὰ πανεπιστήμια, ὅπως τῆς Πάδοβας, τῆς Φλωρεντίας, τῶν Παρισίων καὶ ἀλλοῦ.

Στὶς ἀρχὲς τοῦ 16^ου αἰώνα μ.Χ. ἔρχεται στὴ Μονὴ Βατοπαιδίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, κείρεται μοναχός, μὲ τὸ ὄνομα Μάξιμος, καὶ ἐπιδίδεται στὴ μελέτη καὶ στὴν ἄσκηση. Στὴ μονὴ ἐγκαταβιοῦσε καὶ ὁ λόγιος πρώην Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Νήφων ὁ Β’ (1486 – 1489, 1497 – 1498, 1502). Οἱ συζητήσεις του μὲ τὸν Ἅγιο Νήφωνα († 11 Αὐγούστου) τὸν βοήθησαν νὰ κατανοήσει βαθύτερα τὸ ὀξὺ ἀντιλατινικὸ πνεῦμα τοῦ Ὀρθόδοξου μοναχισμοῦ.

Ἡ προσωπικότητα τοῦ Ἁγίου Μαξίμου ὁλοκληρώθηκε πράγματι στὴ Ρωσία, ἡ ὁποία μετὰ τὴν ἀποτίναξη τοῦ μογγολικοῦ ζυγοῦ, ἀναζητοῦσε τὸν ἀνακαθορισμὸ τῆς πολιτικῆς καὶ ἐκκλησιαστικῆς της ταυτότητας. Ἡ ἀνακάθαρση τῶν πηγῶν τοῦ πνευματικοῦ βίου τοῦ Ρωσικοῦ λαοῦ θεωρεῖτο προφανῶς ἐπιτακτικὴ ἀνάγκη, διότι εἶχαν διαπιστωθεῖ νοθεύσεις, παραφθορὲς καὶ σφάλματα καὶ σὲ αὐτὰ ἀκόμη τὰ λειτουργικὰ βιβλία.

Ἔτσι, τὸ ἔτος 1518, φθάνει στὸ Ἅγιο Ὄρος ἐπίσημη ἀντιπροσωπεία τοῦ τσάρου τῆς Μοσχοβίας, Βασιλείου Ἰβάνοβιτς καὶ συνοδεύει τὸν Ἅγιο Μάξιμο στὴ Μόσχα. Εἶχε προηγηθεῖ πρόταση τοῦ τσάρου στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο καὶ στὸ Πατριάρχη Θεόληπτο Α’ (1513 – 1522), τὸ ὁποῖο τελικὰ ἔκαμψε τὴν ἀρχικὴ ἄρνηση τοῦ Ἁγίου στὴν πρόσκληση τοῦ τσάρου. Σκοπὸς τῆς προσκλήσεως ἦταν ἡ ἀποκατάσταση τῶν ἐκκλησιαστικῶν βιβλίων ἀπὸ ἀνορθόδοξες ἐπεμβάσεις καὶ αἱρετικὲς δοξασίες. Ὁ Ἅγιος Μάξιμος δὲν εἶχε μόνο τεράστια μόρφωση, ἀλλὰ ἦταν καὶ γλωσσομαθέστατος.

Ὁ Ἅγιος ἔφερε μὲ ἐπιτυχία σὲ πέρας τὸ ἔργο του. Ὁ τσάρος ὅμως ἀθέτησε τὴν ὑπόσχεσή του ὅτι θὰ τοῦ ἐπέτρεπε νὰ ἐπιστρέψει στὴ μονὴ τῆς μετάνοιάς του, τὸ Βατοπαίδι, καὶ ἔτσι ὁ Ἅγιος κατακρατεῖται στὴ Μόσχα ὡς φιλοξενούμενος. Ἐκεῖ δημιουργεῖ σχολή. Ἡ παραμονή του στὴ Μόσχα τοῦ δίνει τὴν δυνατότητα νὰ γνωρίσει βαθύτερα τὴν ζωὴ στὴ Μοσχοβία, τὴν ἀπερίγραπτη ἀθλιότητά της, τὴν ἄκρατη θρησκοληψία καὶ τυπολατρία. Τὰ μοναστήρια εἶχαν γίνει κέντρα πλουτισμοῦ. Ὁ Ἅγιος, μαζὶ μὲ ἄλλους Ρώσους ἀδελφούς, βρίσκεται στὸ κέντρο τῆς θύελλας ποὺ ξεσπάει. Ἐπιζητεῖ μὲ τοὺς τολμηροὺς ἀγῶνες του τὴν ἀναγέννηση τῆς ἐκκλησιαστικῆς καὶ κοινωνικῆς ζωῆς. Ἡ χριστοκεντρικὴ θεώρηση τοῦ Ὀρθόδοξου ἐκκλησιαστικοῦ σώματος, ἀπέκλειε κάθε ἀνθρωποκεντρική, κοσμοκεντρικὴ ἢ ἱεροκρατικὴ αὐτονόμηση καὶ προέβαλε τὴν ἐν Χριστῷ ὀργανικὴ καὶ λειτουργικὴ ἑνότητα τοῦ ὅλου σώματος, ἤτοι κλήρου καὶ λαοῦ σὲ μία θεοκεντρικὴ βίωση τῆς ἱστορίας. Παράλληλα ὁ Ἅγιος Μάξιμος ἀντιμετωπίζει ἀποτελεσματικὰ τὴν παπικὴ προπαγάνδα, ποὺ ἀπειλεῖ τὴν Ὀρθόδοξη Ρωσία.

Οἱ ἀγῶνες τοῦ Ἁγίου Μάξιμου προκαλοῦν τοὺς ἀντιπάλους, τὸ ἱερατικὸ κατεστημένο, ἀλλὰ καὶ τὴν τσαρικὴ αὐλή. Ἡ ἔριδα μεταξὺ τῶν «Ἰωσηφιτῶν» μοναχῶν, ποὺ ὑποστήριζαν τὸ κανονικὸ δικαίωμα κτήσεως περιουσίας τῶν μοναστηριῶν καὶ τῶν «Ζαβολγείων» μοναχῶν, ποὺ ἐναντιώνονταν στὴν ἀπόκτηση περιουσίας τῶν μοναστηριῶν, ἀνέδειξε τὶς βαθύτερες ρίζες τῶν ἐσωτερικῶν ἀντιφάσεων τοῦ πνευματικοῦ βίου τῆς Ρωσίας. Τὸ ζήτημα ἀφοροῦσε οὐσιαστικὰ στὴν διαφορετικὴ κατανόηση τοῦ σκοποῦ κτήσεως μεγάλης περιουσίας ἀπὸ τὰ μοναστήρια. Ὁ Ἅγιος βρισκόταν πλησιέστερα πρὸς τὶς θέσεις τῶν «Ζαβολγείων» μοναχῶν καὶ ὑπῆρξε διακριτικὸς ὑποστηρικτής τους. Διαβάλλεται ὡς αἱρετικὸς καὶ ἀντίπαλος τῆς δυναστείας. Οἱ συνωμοτικοὶ μηχανισμοὶ ὁλοκληρώνουν τὸ καταχθόνιο ἔργο τους καὶ ὁ Μάξιμος συλλαμβάνεται. Καταδικάζεται σὲ 25 χρόνια φυλάκιση. Τὸ φρικτό του μαρτύριο ἀρχίζει. Τὸν ρίχνουν σὲ σκοτεινὸ κελί. Τοῦ στεροῦν ἀκόμη καὶ τὴ Θεία Μετάληψη. Ἀκόμη καὶ τὰ μέσα νὰ γράφει. Γράφει μὲ κάρβουνο στοὺς τοίχους τῆς φυλακῆς, γιὰ νὰ δώσει διέξοδο στοὺς λογισμούς του. Ἐκεῖ ἔγραψε τὸν περίφημο «Κανόνα εἰς τὸ Ἅγιον Πνεῦμα». Οἱ ἐχθροί του δίνουν ἰδιαίτερη ἔμφαση στὶς θέσεις τοῦ Ἁγίου Μαξίμου γιὰ τὶς κανονικὲς ἐκκλησιαστικὲς σχέσεις τῆς Ρωσίας πρὸς τὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο. Ὁ ἁγιορείτης μοναχὸς ὑπερασπιζόταν ὄχι ἁπλὲς διεκδικήσεις τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἐπὶ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ρωσίας, ἀλλὰ κύρια καὶ πρώτιστα τὸν ὑπ’ αὐτῆς ὀφειλόμενο σεβασμὸ στὴν καθιερωμένη Ὀρθόδοξη κανονικὴ τάξη. Ὑπὸ τὸ πνεῦμα αὐτὸ πρέπει νὰ κατανοηθεῖ καὶ ἡ ἀντίρρηση τοῦ Ἁγίου Μαξίμου στὴ θεωρία τῆς «Τρίτης Ρώμης», ἡ ὁποία θεμελιωνόταν στὴν αὐθαίρετη παραδοχὴ τῆς δῆθεν ἐκτροπῆς τοῦ Οἰκουμενικοῦ θρόνου ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη παράδοση.

Ἡ φωνή του, ἀπὸ τὴ μονὴ Ὄτροτυ τῆς Ἐπισκοπῆς Τβὲρ τῆς Ρωσίας, ὅπου ἦταν φυλακισμένος, φθάνει ὡς τὶς ἐσχατιὲς τῆς ἀχανοῦς χώρας. Γίνεται ὁ διδάσκαλος, ὁ ἀναμορφωτής. Ὅλα τὰ Πατριαρχεῖα ἐπεμβαίνουν γιὰ τὴν ἀπελευθέρωσή του. Ὁλόκληρη ἡ Ἀνατολὴ συγκλονίζεται ἀπὸ τὸ μαρτύριό του.

Τὸ ἔτος 1551 ὁ Ἰβὰν Δ’ ὁ Τρομερὸς ἀπελευθερώνει τὸν Ἅγιο καὶ τὸν μεταφέρει, μὲ πρωτοβουλία τοῦ ἡγουμένου Ἀρτεμίου, στὴ Λαύρα τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Σεργίου. Ἐκεῖ ὁ Ὅσιος πέρασε τὰ τελευταῖα χρόνια τῆς ζωῆς του καὶ κοιμήθηκε ὁσίως τὸ 1556.
Τὸ ἔργο τοῦ Ἁγίου Μαξίμου, παρὰ τὸν διωγμὸ καὶ τὴν ἄδικη καταδίκη αὐτοῦ, ἐπέζησε καὶ ἀποτέλεσε τὴν βάση τῶν ἀποφάσεων τῆς συγκληθείσης τὸ ἔτος 1551 Συνόδου τῶν Ἑκατὸ Κεφαλαίων, δικαιωθέντος ἔτσι τοῦ ἔργου αὐτοῦ, τὸ ὁποῖο συνετέλεσε στὴ λειτουργικὴ ἀναγέννηση, ἰδιαίτερα διὰ τῆς διορθώσεως τῶν λειτουργικῶν βιβλίων, τὴν ἀνάπτηξη τοῦ θεολογικοῦ λόγου, τὴν προώθηση θεμάτων τοῦ ἱεροῦ κλήρου καὶ τοῦ μοναχισμοῦ καὶ τὴν προστασία τῆς Ἐκκλησίας ἀπὸ αὐθαίρετες ἐπεμβάσεις τῆς ἑκάστοτε ἐξουσίας. Ὁ ἡγέτης τῶν Ζαβολγείων μοναχῶν καὶ φίλος τοῦ Ἁγίου Μαξίμου, ὁμολογοῦσε ὅτι «μόνο τώρα, διὰ τοῦ Μαξίμου, ἐγνωρίσαμε τὸν Θεό», ἐνῶ τὰ ἔργα του ἀντιγράφονταν καὶ διαδίδονταν ταχύτατα χαρακτηριζόμενα ὡς «θεία καὶ ἅγια».

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
Λακεδαιμονίων τὸν γόνον, καὶ τῆς Ἄρτης τὸ καύχημα, τὸν φωστήρα τῶν Ρώσων καὶ τοῦ Ἄθω ἀγλάϊσμα, τιμήσωμεν συμφώνως οἱ πιστοί, βοῶντες πρὸς αὐτὸν εἰλικρινῶς, δόξα τῷ δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῶν Ὀρθοδόξων τὸ νέον καύχημα.

Ὁ Ὅσιος Τίμων ἐκ Ρωσίας

Ὁ Ὅσιος Τίμων, ὁ ἔνοικος τῆς ἐρήμου, ἀσκήτεψε στὸ Ναδέγεβ τῆς Ρωσίας καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1840.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας γεννήθηκε στὴ Μελιτηνὴ τῆς Ἀρμενίας τὸ ἔτος 377 μ.Χ. κατὰ τοὺς χρόνους τῆς βασιλείας τοῦ Γρατιανοῦ (375 – 383 μ.Χ.). Οἱ γονεῖς του Παῦλος καὶ Διονυσία, ἀνῆκαν σὲ ἐπίσημη γενιά. Ἄτεκνοι ὄντες, ἀξιώθηκαν νὰ ἀποκτήσουν παιδί, τὸ ὁποῖο ἀφιέρωσαν στὴ διακονία τοῦ Θεοῦ στὸ ὁποῖο καὶ κατὰ θεία ἐπιταγὴ ἔδωσαν τὸ ὄνομα Εὐθύμιος, ἀφοῦ μὲ τὴν γέννησή του τοὺς χάρισε τὴν εὐθυμία, τὴ χαρὰ καὶ τὴν ἀγαλλίαση.

Σὲ ἡλικία μόλις τριῶν ἐτῶν ὁ Εὐθύμιος ἔχασε τὸν πατέρα του. Τότε ἡ χήρα μητέρα του τὸν παρέδωσε στὸν εὐλαβὴ Ἐπίσκοπο τῆς Μελιτηνῆς Εὐτρώϊο, ὁ ὁποῖος, μαζὶ μὲ τοὺς ἀναγνῶστες Ἀκάκιο καὶ Συνόδιο ποὺ ἔγιναν ἀργότερα Ἐπίσκοποι Μελιτηνῆς, τὸν ἐκπαίδευσε καλῶς καί, ἀφοῦ τὸν κατέταξε στὸν ἱερὸ κλῆρο, τὸν τοποθέτησε ἔξαρχο τῶν μοναστηρίων.

Ἀπὸ τὴ Μελιτηνὴ ὁ Ὅσιος μετέβη, περὶ τὸ 406 μ.Χ., στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ κλείσθηκε στὸ σπήλαιο τοῦ Ἁγίου Θεοκτίστου, ὅπου καὶ ἀσκήτευε μὲ αὐστηρότητα καὶ ἀναδείχθηκε μοναζόντων κανόνας καὶ καύχημα. Τόσο δὲ πολὺ πρόκοψε στὴν ἀρετή, ὥστε πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Σαρακηνοὺς πίστεψαν στὸν Χριστό. Τὰ μεγάλα πνευματικά του χαρίσματα γρήγορα τὸν ἀνέδειξαν καὶ ἡ φήμη του ὡς Ἁγίου ἁπλώθηκε παντοῦ. Γύρω του συγκεντρώθηκαν πάμπολλοι μοναχοί, οἱ ὁποῖοι τὸν ἐξέλεξαν ἡγούμενό τους.

Ὁ Μέγας Εὐθύμιος μὲ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του συνετέλεσε στὸ νὰ ἐπιστρέψουν στὴν πατρώα εὐσέβεια πολυάριθμοι αἱρετικοί, ὅπως Μανιχαῖοι, Νεστοριανοὶ καὶ Εὐτυχιανοί, ποὺ ἀπέρριπταν τὶς ἀποφάσεις τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Παντοῦ, στὴν Αἴγυπτο καὶ τὴ Συρία, ἐπικρατοῦσαν οἱ Μονοφυσίτες. Στὴν Παλαιστίνη ὅμως, χάρη στὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου καὶ τῶν μαθητῶν του, ἐπικράτησε ἡ Ὀρθοδοξία. Καὶ ὅταν ὁ Ὅσιος συνάντησε τὴν βασίλισσα Εὐδοκία, ἡ ὁποία εἶχε περιπλακεῖ στὰ δίκτυα τῆς αἱρέσεως τῶν Μονοφυσιτῶν, τόσο πειστικὰ καὶ ἀκαταμάχητα μίλησε πρὸς αὐτήν, ὥστε τὴν ἀπέδωκε στὰ ὀρθόδοξα δόγματα.

Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας εἶχε λάβει ἀπὸ τὸν Θεὸ τὸ προορατικὸ χάρισμα καὶ τὴ δύναμη τῆς θαυματουργίας. Μὲ ἐλάχιστα ψωμιὰ κατόρθωσε νὰ χορτάσει τετρακόσιους ἀνθρώπους, ποὺ κάποτε τὴν ἴδια μέρα τὸν ἐπισκέφθηκαν στὸ κελί του. Πολλὲς γυναῖκες ποὺ ἦταν στεῖρες, ὅπως καὶ ἡ δική του μητέρα, μὲ τὶς προσευχὲς τοῦ Ἁγίου ἀπέκτησαν παιδὶ καὶ ἔζησαν τὴν χαρὰ τῆς τεκνογονίας. Καὶ ὅπως ὁ Προφήτης Ἠλίας, ἔτσι καὶ αὐτὸς προσευχήθηκε στὸν Θεὸ καὶ ἄνοιξε τὶς πύλες τοῦ οὐρανοῦ καὶ πότισε μὲ πολὺ βροχὴ τὴ διψασμένη γῆ, ἡ ὁποία καὶ ἀναζωογονήθηκε καὶ ἔδωσε πλούσιους τοὺς καρπούς της.

Ἐνῶ κάποτε τελοῦσε τὸ μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, οἱ πιστοὶ εἶδαν μία δέσμη φωτὸς ποὺ ξεκινοῦσε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ κατερχόταν μέχρι τὸν Ἅγιο. Τὸ οὐράνιο αὐτὸ φῶς, παρέμεινε μέχρι ποὺ τελείωσε ἡ Θεία Λειτουργία καὶ δήλωνε τὴν ἐσωτερικὴ καθαρότητα καὶ λαμπρότητα τοῦ Ἁγίου. Ἐπίσης, σημάδι τῆς ἁγνότητας καὶ τῆς ἁγιότητάς του ἀποτελοῦσε καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι ἦταν σὲ θέση νὰ γνωρίζει ποιὸς προσερχόταν νὰ κοινωνήσει μὲ καθαρὴ ἢ σπιλωμένη συνείδηση.

Ὁ Ὅσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 473 μ.Χ., σὲ ἡλικία 97 ἐτῶν, ἐπὶ βασιλείας Λέοντος τοῦ Μεγάλου (457 – 474 μ.Χ.).
Ἡ Σύναξή του ἐτελεῖτο στὴ Μεγάλη Ἐκκλησία.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’.

Εὐφραίνου ἔρημος ἡ οὐ τίκτουσα, εὐθύμησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα· ὅτι ἐπλήθυνέ σοι τέκνα, ἀνὴρ ἐπιθυμιῶν τῶν τοῦ Πνεύματος, εὐσεβείᾳ φυτεύσας, ἐγκρατείᾳ, ἐκθρέψας, εἰς ἀρετῶν τελειότητα. Ταῖς αὐτοῦ ἱκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

 

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς δῶρον θεόσδοτον καὶ εὐθυμίας ἀρχή, ἐκ στείρας ἐβλάστησας τῇ Ἐκκλησίᾳ Χριστοῦ, Εὐθύμιε Ὅσιε· ὅθεν δι’ εὐσεβείας, διαλάμψας τῷ κόσμῳ, γέγονας Μοναζόντων πρακτικὸς ὑποφήτης· διὸ τοὺς σὲ εὐφημοῦντας, Χριστῷ οἰκείωσαι.

 

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Ὡς ἀπαρχὰς τῆς φύσεως.

Ἐν τῇ σεπτῇ γεννήσει σου, χαρὰν ἡ κτίσις εὕρατο, καὶ ἐν τῇ θείᾳ μνήμῃ σου Ὅσιε, τὴν εὐθυμίαν ἔλαβε, τῶν πολλῶν σου θαυμάτων· ἐξ ὧν παράσχου πλουσίως ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν, καὶ ἀποκάθαρον ἁμαρτημάτων κηλῖδας, ὅπως ψάλλωμεν, Ἀλληλούϊα.

 

Ἕτερον Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.

Στειρωτικῆς ἀπὸ νηδύος ἀνεβλάστησας

Καὶ γεωργὸς τῆς εὐσεβείας ὤφθης ἄριστος,

Μοναστῶν δὲ ὑποφήτης καὶ ποδηγέτης.

Ἀλλ’ ὡς θείας εὐθυμίας πέλων ἔμπλεως

Ἀθυμίας ψυχικῆς ἡμᾶς ἀπάλλαξον
Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Εὐθύμιε.

 

Μεγαλυνάριον.
Ἐξ ἀκάρπου μήτρας ἀποτεχθείς, κατάκαρπος ὤφθης, τοῖς τοῦ Πνεύματος ἀγαθοῖς, δι’ ὧν ἀγαθύνεις, Πατέρων τὰς χορείας, Εὐθύμιε παμμάκαρ, ἀσκήσας ἄριστα.

Οἱ Ἅγιοι Βάσσος, Εὐσέβιος, Εὐτύχιος καὶ Βασιλείδης οἱ Μάρτυρες 

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Βάσσος, Εὐσέβιος, Εὐτύχιος καὶ Βασιλείδης ἔζησαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.), περὶ τὰ τέλη τοῦ 3^ου μ.Χ. αἰῶνος. Ἦταν πλούσιοι καὶ μέλη τῆς Συγκλήτου. Προσῆλθαν στὸν Χριστὸ καὶ βαπτίσθηκαν, ὅταν παραστάθηκαν στὸ μαρτύριο τοῦ Ἐπισκόπου Θεοπέμπτου († 5 Ἰανουαρίου), ὁ ὁποῖος ὑπέμεινε μὲ πνευματικὴ ἀνδρεία τὰ φρικώδη βασανιστήρια ποὺ τὸν εἶχαν ὑποβάλει οἱ εἰδωλολάτρες.

Οἱ εἰδωλολάτρες τοὺς κατήγγειλαν ὡς Χριστιανούς. Ἀμέσως τοὺς συνέλαβαν καὶ τοὺς ὁδήγησαν μπροστὰ στὸν αὐτοκράτορα. Οἱ Ἅγιοι δὲν δείλιασαν καθόλου, ἀλλὰ διακήρυξαν μὲ παρρησία τὴν πίστη τους στὸν Χριστὸ καὶ πρόθυμα βάδισαν τὴν ὁδὸ τοῦ μαρτυρίου.

Στὸ Συναξάρι ἀναφέρεται, ὅτι πρῶτα τοὺς ἀφαίρεσαν τὶς ζῶνες, τὰ διακριτικὰ δηλαδὴ τοῦ ἀξιώματός τους καὶ ἔπειτα ὑπέβαλαν τὸν καθένα σὲ σκληρὰ βασανιστήρια.

Τὸν Ἅγιο Βάσσο τὸν ἔριξαν μέχρι τοὺς μηροὺς σὲ βόθρο, τοῦ ἔκοψαν τὰ χέρια καὶ ἀκολούθως τοῦ κομμάτιασαν ὅλο τὸ σῶμα. Ἔτσι ὁ Ἅγιος παρέδωσε τὴν ψυχή του στὸν Κύριο.

Τὸν Ἅγιο Εὐσέβιο τὸν κρέμασαν ἀπὸ τὸ κεφάλι καὶ τοῦ τεμάχισαν τὸ σῶμα μὲ τσεκούρια.

Τὸν Ἅγιο Εὐτύχιο τὸν ἔβαλαν σὲ τέσσερις πασσάλους, τέντωσαν μὲ δύναμη τὸ σῶμα του καὶ τὸν χώρισαν σὲ κομμάτια.

Τοῦ Ἁγίου Βασιλείδου τοῦ ξέσκισαν τὴν κοιλιά.
Ἔτσι καὶ οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Μάρτυρες ἔλαβαν τὸ στέφανο τοῦ μαρτυρίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Οἱ Ἅγιοι Ἰννᾶς, Πιννᾶς, Ριμμᾶς οἱ Μάρτυρες 

Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ἰννᾶς, Πιννᾶς καὶ Ριμμᾶς κατάγονταν ἀπὸ τὴν περιοχὴ τῆς Σκυθίας καὶ ὀνομάζονταν «οἱ κρυστάλλινοι». Συνελήφθησαν ἀπὸ βαρβάρους εἰδωλολάτρες καὶ ὁδηγήθηκαν στὸν ἄρχοντα τῆς χώρας τους. Τοὺς ἔδεσαν, λοιπόν, σὲ περίοδο τρομεροῦ ψύχους σὲ ξύλα μέσα σὲ παγωμένο ποτάμι. Ἐκεῖ τελείωσε ἡ ζωή τους μὲ ἀνυπόφορους πόνους, λόγω τοῦ ψύχους καὶ παρέδωσαν τὶς μακάριες ψυχές τους στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Πέτρος ὁ Τελώνης 

Ὁ Ἅγιος Πέτρος εἶχε τὸ ἀξίωμα τοῦ πατρικίου κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουστινιανοῦ (527 – 565 μ.Χ.) καὶ ἦταν διοικητὴς τῆς Ἀφρικῆς. Δυστυχῶς ἦταν ἄνθρωπος ἄσπλαχνος, ἀνελεήμων, πλεονέκτης καὶ φιλάργυρος. Κάποτε προσῆλθε σὲ αὐτὸν ἕνας φτωχός, γιὰ νὰ τὸν δοκιμάσει καὶ τοῦ ζητοῦσε ἐλεημοσύνη. Τότε ἐκεῖνος ἅρπαξε ἕναν ἄρτο, ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἐκείνη τὴν στιγμὴ τοῦ εἶχε φέρει ὁ ἀρτοποιὸς καὶ σὰν πέτρα τὸν πέταξε κατὰ τοῦ φτωχοῦ ἀνθρώπου.

Μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, κάποια στιγμὴ κράτησε στὰ χέρια του τὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο. Ἀπὸ περιέργεια τὸ ἄνοιξε, ἀλλὰ ἡ ἀνάγνωσή του δὲν τὸν ἄφησε ἀδιάφορο. Τότε ἄνοιξαν τὰ μάτια του. Καὶ μὲ εἰλικρίνεια εἶδε τὸν πραγματικό του ἑαυτό. Μὲ θλίψη εἶδε τὴν ἀληθινὴ εἰκόνα τῆς ψυχικῆς του καταστάσεως. Ἀμέσως ἦλθε στὸν ἑαυτό του ἐφαρμόζοντας τὸν λόγο τῶν Πατέρων: «Εἴσελθε στὸν ἑαυτό σου. Ἐκεῖ ἡ χαρὰ καὶ ἡ βασιλεία». Στὴ μνήμη του καὶ στὴ συνείδησή του ἔρχονταν οἱ φυσιογνωμίες τῶν τελώνων τοῦ Εὐαγγελίου, τοὺς ὁποίους ὁ Χριστὸς ἔσωσε. Καί, ὅπως ἐκεῖνοι, μετανόησε.

Τότε, σὲ ὥρα ἀσθένειας, εἶδε ὄνειρο. Τοῦ φάνηκε ὅτι παρίστατο στὴν κρίση τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ἄλλους δικαίωνε καὶ ἄλλους καταδίκαζε. Ἐκείνη τὴν ὥρα τῆς κρίσεως εἶδε κοντά του μία ζυγαριά. Στὸ ἀριστερὸ μέρος τῆς ζυγαριᾶς ἔβλεπε νὰ συγκεντρώνονται δαίμονες καὶ νὰ ἐναποθέτουν πολλὲς κακές του πράξεις, ἐνῶ στὸ δεξιό του ἔβλεπε Ἀγγέλους νὰ μὴν βρίσκουν κάποιο ἄλλο καλὸ νὰ ἐναποθέσουν πρὸς ἰσορροπία τῆς ζυγαριᾶς, παρὰ μόνο τὸν ἄρτο ἐκεῖνο ποὺ πέταξε μὲ θυμὸ κατὰ τοῦ φτωχοῦ.

Ἀφοῦ ξύπνησε, ἔλαβε τὴ μεγάλη καὶ σωτήρια ἀπόφασή του. Μοίρασε τὴν περιουσία του στοὺς φτωχοὺς καὶ ἔκανε ἔργο του νὰ ἀνευρίσκει τοὺς πάσχοντες καὶ τοὺς ἐνδεεῖς. Ἀλλὰ ἡ χαρακτηριστικότερη ἀπόδειξη τῆς τέλειας καὶ καλῆς ἀλλοιώσεώς του καὶ τῆς αὐταπαρνήσεώς του εἶναι, ὅτι πούλησε σὰν δοῦλο τὸν ἴδιο του τὸν ἑαυτὸ καὶ ἔδωσε τὰ χρήματα ποὺ πῆρε στοὺς φτωχούς.
Ἀφοῦ ἀνέκτησε τὴν ἐλευθερία του πῆγε στὰ Ἱεροσόλυμα, γιὰ νὰ προσκυνήσει τοὺς Ἅγιους Τόπους, ὅπου σταυρώθηκε καὶ ἀναστήθηκε ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Καὶ τέλος, ἐπέστρεψε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου καὶ ὁσίως κοιμήθηκε καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴν τοποθεσία τοῦ Βοός, στὸ πατρικό του σπίτι, πτωχὸς κατὰ κόσμον, ἀλλὰ πλούσιος σὲ αἰώνιους θησαυρούς.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Οἱ Ἅγιοι Θύρσος καὶ Ἁγνὴ οἱ Μάρτυρες

Εἶναι ἄγνωστο ποῦ καὶ πότε μαρτύρησαν οἱ Ἅγιοι Θύσρος καὶ Ἁγνή. Ἡ Σύναξη αὐτῶν ἐτελεῖτο πλησίον τῶν Ἐλενιανῶν, μεταξὺ τῶν Ὑψωμαθείων καὶ τοῦ Ξηρολόφου Κωνσταντινουπόλεως. 

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Εὐσέβιος ὁ Μάρτυρας

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Εὐσέβιος ζοῦσε στὰ χρόνια του Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ ἔφερε τὸ ἀξίωμα τοῦ Συγκλητικοῦ. Ἀσπάστηκε τὸν Χριστιανισμὸ κατὰ τὸ μαρτύριο τοῦ Ἐπισκόπου Θεοπέμπτου  στὴ Ρώμη († 5 Ἰανουαρίου), ὅταν εἶδε τὴν πνευματικὴ ἀνδρεία τοῦ Ἁγίου κατὰ τὴν διάρκεια τῶν βασανιστηρίων καὶ τὰ θαύματα ποὺ αὐτὸς ἐπιτελοῦσε.
Ἐπειδὴ ἔγινε Χριστιανὸς τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν ὁδήγησαν ἐνώπιον τοῦ αὐτοκράτορα, ὅπου καὶ ὁμολόγησε τὴν πίστη του στὸν Χριστό. Μαρτύρησε μὲ φρικτὰ βασανιστήρια καὶ διαμελίσθηκε μὲ πέλεκυ τὸ ἔτος 298 μ.Χ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἡ Ἁγία Ἄννα ἡ Μάρτυς 

Ἡ Ἁγία Μάρτυς Ἄννα, μαρτύρησε στὴν Ρώμη.
Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τῆς Ἁγίας.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Λέων Μακέλλης ὁ Μέγας

Ὁ Ἅγιος Λέων καταγόταν ἀπὸ τὴν Θράκη καὶ βασίλευσε περὶ τὸ 457 μ.Χ. μέχρι τὸ 474 μ.Χ. Διαδέχθηκε στὸν θρόνο τοῦ Βυζαντίου τὸν Μαρκιανὸ (450 – 457 μ.Χ.). Ὁ Λέων ὁ Α’ ἀναγορεύτηκε αὐτοκράτορας στὶς 7 Φεβρουαρίου τοῦ 457 μ.Χ. στὸ Ἕβδομο, μὲ τὴν παρουσία τοῦ Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Ἦταν εὐσεβέστατος καὶ προασπίστηκε τὴν Ὀρθόδοξη πίστη κατὰ τῶν αἱρετικῶν.

Στὴν Ἀντιόχεια, ὅπου οἱ Μονοφυσίτες ἀποκτοῦσαν πάλι σιγά – σιγὰ τὴν παλαιά τους δύναμη, ἕνας πρεσβύτερος, γνωστὸς ὡς Πέτρος ὁ Γναφεύς, εἶχε κατορθώσει νὰ γίνει Πατριάρχης τὸ 469 ἢ 470 μ.Χ., χάρη στὴν ὑποστήριξη τοῦ Ζήνωνος, κόμητος τῶν δομεστίκων, ποὺ στὸ μεταξὺ εἶχε γίνει στρατηλάτης τῆς Ἀνατολῆς καὶ εὐνοοῦσε τοὺς Μονοφυσίτες. Ὁ νέος Πατριάρχης Ἀντιοχείας ἄρχισε ἀμέσως τὸν ἀγώνα ἐναντίων τῶν ἀποφάσεων τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνος. Στὸ Τρισάγιο τῆς Θείας Λειτουργίας ὁ Γναφεὺς πρόσθεσε μετὰ τὸ «ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος Κύριος», τὴν φράση «ὁ σταυρωθεῖς δι’ ἡμᾶς». Αὐτὸ θεωρήθηκε ὅτι ἦταν μία νέα ἔκφραση τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ καὶ ὁ αὐτοκράτορας Λέων καὶ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γεννάδιος (458 – 471 μ.Χ.) ἀντέδρασαν. Ὁ Γναφεὺς ἐξορίσθηκε στὴ Θηβαΐδα τῆς Αἰγύπτου, ὅπου εἶχε περάσει τὰ τελευταῖα του χρόνια ὁ Νεστόριος.

Ἀπὸ τὶς 31 Μαρτίου 465 μ.Χ. ἕνα αὐτοκρατορικὸ διάταγμα ὅριζε ὅτι, στὸ ἑξῆς μόνο οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ θὰ μποροῦσαν νὰ ἐργαστοῦν στὶς κρατικὲς καὶ στὶς δικαστικὲς ὑπηρεσίες. Παρ’ ὅλες τὶς δυσκολίες, τὰ μέτρα τοῦ εὐσεβοῦς αὐτοκράτορα ἀπέβλεπαν στὴν ὑπεράσπιση τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τὴν ἑνότητα τῆς αὐτοκρατορίας. Κατὰ τὴν παράδοση ἀνήγειρε τὸ ναὸ τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς.
Ὁ Ἅγιος Λέων κοιμήθηκε ἀπὸ ἀσθένεια στὶς 18 Ἰανουαρίου τοῦ 474 μ.Χ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

 

Οἱ Ὅσιοι Εὐθύμιος καὶ Λαυρέντιος 

Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Ἡσυχαστὴς καὶ ὁ Ὅσιος Λαυρέντιος ὁ Ἔγκλειστος ἔζησαν θεοφιλῶς, μὲ ἄσκηση καὶ προσευχή, στὴ Λαύρα τοῦ Κιέβου. Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἀσκήτεψε κατὰ τὸν 14^ο αἰώνα μ.Χ. στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου τῆς Μεγάλης Λαύρας τοῦ Κιέβου καὶ ὁ Ἅγιος Λαυρέντιος μεταξὺ 13^ου καὶ 14^ου αἰώνα μ.Χ. στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, ὅπου ἔζησε ἔγκλειστος.
Κάποτε ἔφεραν στὸν Ὅσιο Λαυρέντιο ἕναν δαιμονισμένο ἀπὸ τὸ Κίεβο. Ὁ μακάριος Λαυρέντιος ἀπὸ ταπείνωση, ἰσχυρίστηκε ὅτι δὲν μποροῦσε νὰ θεραπεύσει τὸν ἄνθρωπο. Γιὰ νὰ ἀποκαλυφθεῖ σὲ ὅλους ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἀναπαυόταν στὴ μονὴ τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου, εἶπε νὰ ὁδηγήσουν ἐκεῖ τὸν δαιμονισμένο, ποὺ φώναζε ἔντρομος στὸ ἄκουσμα καὶ μόνο τῆς μονῆς καὶ τῶν Ὁσίων Πατέρων αὐτῆς. Ἔτσι κι ἔγινε. Ὁ ταλαιπωρημένος ἄνθρωπος ἔγινε καλὰ καὶ ἀπηλλάγη ὁριστικὰ ἀπὸ τὴ δαιμονικὴ τυραννία.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος Ἀρχιεπίσκοπος Τυρνόβου

Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἔζησε μεταξὺ 14^ου καὶ 15^ου αἰώνα μ.Χ. στὴ Βουλγαρία. Γεννήθηκε περὶ τὸ 1325 – 1330 στὴν τότε Βουλγαρικὴ πρωτεύουσα Τύρνοβο ἀπὸ εὐγενὴ οἰκογένεια, ἴσως ἐκείνη τῶν Καμπλάκ. Εἶχε τὴν τύχη νὰ ἔχει ἐκεῖνον ποὺ θὰ ἦταν ὁ καλός του βιογράφος, ἕναν ἀπὸ τὴν οἰκογένειά του, τὸν Γρηγόριο Καμπλάκ, ποὺ μετέπειτα ἔγινε Μητροπολίτης τοῦ Κιέβου καὶ ἔλαβε μέρος στὴ Σύνοδο τῆς Κοστάντζας (1414 – 1417).

Σὲ ἀρκετὰ νεαρὴ ἡλικία ἔλαβε τὸ μοναχικὸ σχῆμα στὴ μονὴ τῆς Παναγίας τῆς Ὁδηγήτριας, στὰ προάστια τῆς Βουλγαρικῆς πρωτεύουσας.

Τὸ 1350 εἰσήχθη στὸ μοναστήρι ποὺ εἶχε ἱδρύσει ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος τοῦ Τυρνόβου στὸ Καλιφάρεβο, τὸ ὁποῖο βρισκόταν στὰ ἴδια περίχωρα. Ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Ἅγιο Θεοδόσιο εἰσάγεται στὴν πνευματικὴ καὶ ἡσυχαστικὴ ζωὴ καὶ προκόπτει κατὰ Χριστόν. Ἐκείνη τὴν ἐποχή, ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος, προφητεύοντας τὸ μέλλον τοῦ ὑποτακτικοῦ του, ἀποκαλύπτει ὅτι κάποια μέρα ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος θὰ δεθεῖ μὲ ἁλυσίδες καὶ θὰ σταλεῖ στὴν ἐξορία.

Τὸ ἔτος 1363, ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος συνόδεψε τὸν δάσκαλό του, μαζὶ μὲ ἄλλους τρεῖς μαθητές, στὴν Κωνσταντινούπολη. Μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου παρέμεινε γιὰ κάποιο χρονικὸ διάστημα στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Στουδίτου, ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα πολιτιστικὰ καὶ πνευματικὰ βυζαντινὰ κέντρα. Ἐκεῖ, πιθανότατα, συνέταξε τὴν βιογραφία τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου, τὴν ὁποία ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Κάλλιστος ἀντέγραψε πιστά.

Τὸ ἔτος 1365 ἐπισκέφθηκε τὸ Ἅγιον Ὄρος. Ἀρχικὰ μετέβη στὴ Μεγίστη Λαύρα καὶ στὴ συνέχεια στὴ μονὴ Ζωγράφου. Τότε ἦταν ποὺ κατηγορήθηκε ἐνώπιον τοῦ αὐτοκράτορα Ἰωάννου τοῦ Ε’ τοῦ Παλαιολόγου (1341 – 1391), ὅτι δὲν τηροῦσε καθόλου τὴν μοναχικὴ ὑπόσχεση τῆς ἀκτημοσύνης. Γι’ αὐτὸ ἐξορίσθηκε καὶ ξαναβρέθηκε στὸ Ἅγιον Ὄρος μόνο ὅταν ὁ αὐτοκράτορας διαπίστωσε τὴν ἀλήθεια μετὰ ἀπὸ ἕνα ὅραμα.

Περὶ τὸ 1371 ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἐπέστρεψε στὴν πατρίδα του καὶ  ἵδρυσε στὴν πρωτεύουσα τὴ μονὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος, ποὺ ἀναδείχθηκε σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα κέντρα ἀκτινοβολίας τοῦ σλαβικοῦ πολιτισμοῦ. Πράγματι, ἐκεῖ πραγματοποιήθηκε ἡ ὀρθογραφικὴ καὶ γραμματικὴ μεταρρύθμιση τῆς γραφῆς, τῆς ἐπονομαζόμενης «εὐθυμιανῆς», ποὺ ὁδήγησε σὲ μία γενικὴ ἀναθεώρηση ὅλων τῶν ἔργων ποὺ ἦταν γραμμένα στὰ σλαβικά. Ἡ μεταρρύθμιση τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου, βασιζόμενη στὴν ἐνοποίηση τῆς ὀρθογραφίας καὶ στὴν πιστότητα στὰ αὐθεντικὰ ἑλληνικὰ κείμενα, χαρακτήρισε τὰ λειτουργικὰ κείμενα ὁλόκληρου τοῦ σλαβοορθόδοξου κόσμου μέχρι τὸν Μέγα Πέτρο, ὁ ὁποῖος εἰσήγαγε πιὸ σύγχρονους κανόνες.

Τὸ ἔτος 1375, μὲ τὸ θάνατο τοῦ Πατριάρχη Ἰωακείμ, ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἐκλέγεται Πατριάρχης τοῦ Τύρνοβο. Ἀπὸ τὸν Πατριαρχικὸ θρόνο συνέχισε τὸ ἔργο τῆς ἀναθεωρήσεως τῶν κειμένων, ἔγραψε ἐπιστολὲς σὲ διάφορες προσωπικότητες τοῦ ὀρθόδοξου κόσμου, ποὺ ἀπετέλεσαν ποιμαντικὰ καὶ διδακτικὰ κείμενα, καὶ συνέθεσε βίους Ἁγίων.
Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1402.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ἐκ Ρωσίας

Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος τοῦ Ἀρχαγγέλκ, ἔζησε μεταξὺ τοῦ 15^ου καὶ 16^ου αἰώνα μ.Χ. Ἀσκήτεψε θεοφιλῶς καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1523.

Τὴν ὕπαρξή του ἀγνοοῦσαν μέχρι τὶς 7 Ἰουλίου 1643, ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία ὁ τεχνίτης Ὀσταφέϊ Τρόφιμωφ, ἀνακάλυψε τυχαῖα τὰ λείψανά του σκάβοντας ἕνα χαντάκι στὴν αὐλὴ τοῦ ἀφεντικοῦ του, εὐγενοῦς Γεωργίου Πέτροβιτς Μπουγνόσωφ Ροστόφσκυϊ, στὴν περιοχὴ τοῦ Ἀρχαγγέλκ. Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος παρουσιάστηκε στὸν ὕπνο πολλῶν πιστῶν στοὺς ὁποίους ἀποκάλυψε τὴν ὕπαρξή του καὶ τὴν ἡμερομηνία τῆς κοιμήσεώς του.
Τὸ 1683, ὅμως, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος τοῦ Χολμόγκορυ Ἀθανάσιος ἔγραψε μία ἐπιστολὴ πρὸς τὸν ἡγούμενο τῆς μονῆς Ἀντώνεφ – Σίσκιϋ, στὴν ὁποία ἀνέφερε ὅτι στὸ Ἀρχαγγὲλκ εἶχε δεῖ τὸν τάφο καὶ τὴν εἰκόνα τοῦ Ὁσίου Εὐθυμίου, ἀλλὰ καὶ ὅτι δὲν εἶχε καμία ἀπόδειξη τῆς ἁγιότητός του. Ζήτησε, παρ’ ὅλα αὐτά, ἀπὸ τὸν ἡγούμενο νὰ τοῦ ἀποστείλει ὅλα τὰ διαθέσιμα ἔγγραφα σχετικὰ μὲ τὸν Ὅσιο Εὐθύμιο. Τὸ ἔτος 1829 ἡ Ἐκκλησία καθιέρωσε τὴν λειτουργικὴ μνήμη τοῦ Ὁσίου Εὐθυμίου τὴν 20^η Ἰανουαρίου, ἑορτὴ τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου τοῦ Μεγάλου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Ζαχαρίας ὁ Νεομάρτυρας

Ὁ Νεομάρτυς Ζαχαρίας καταγόταν ἀπὸ τὰ μέρη τῆς Ἄρτας. Σὲ μικρὴ ἡλικία ἐξισλαμίσθηκε καὶ ἦρθε στὶς Παλαιὲς Πάτρες ὅπου ἐξασκοῦσε τὴν τέχνη τοῦ γουναρᾶ. Ὅμως μετανόησε ποὺ ἀλλαξοπίστησε. Ἔτσι, ἀφοῦ ἦλθε σὲ μετάνοια, βρῆκε κάποιο πνευματικὸ στὸν ὁποῖο ἐξομολογήθηκε τὸ ἁμάρτημα τῆς ἐξωμοσίας του καὶ ζήτησε τὴν εὐλογία νὰ πορευθεῖ πρὸς τὸ μαρτύριο. Ὁ πνευματικός, φοβούμενος μήπως ὁ Μάρτυρας δειλιάσει κατὰ τὴν διάρκεια τῶν βασανιστηρίων, τὸν ἀπέτρεπε. Τότε ὁ Ἅγιος ἀποκρίθηκε στὸν πνευματικὸ καὶ τοῦ εἶπε: «Ἔχω τόση δίψα νὰ βασανισθῶ γιὰ τὸν Χριστό, ὅπου ἐπιθυμῶ νὰ λάβω, ἂν ἦταν δυνατόν, καὶ περισσότερα βασανιστήρια, ἀπὸ αὐτὰ πού μου ἀνέφερες». Πρὸ τῶν λόγων αὐτῶν τῆς δυνάμεως τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀγάπης στὸν Χριστό,  πνευματικὸς μετέδωσε τὰ Ἄχραντα Μυστήρια στὸν Ἅγιο καὶ τὸν εὐλόγησε. Ὁ Ἅγιος πῆγε στὸ ἐργαστήριό του, πούλησε ὅλα του τὰ ὑπάρχοντα τὰ ὁποῖα ἔδωσε ἐλεημοσύνη στοὺς πτωχοὺς καὶ παρουσιάσθηκε στὸν κριτή, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου ὁμολόγησε στὴν πίστη του στὸν Χριστό. Παρὰ τὶς κολακεῖες, ἐκεῖνος ἐπέμενε σθεναρὰ στὴν ὁμολογία του. Ἔτσι τὸν ἔκλεισαν στὴν φυλακὴ καὶ τὸν βασάνισαν ἐπὶ πολλὲς ἡμέρες. Ἐκεῖνος ὑπέμεινε τὰ φρικτὰ μαρτύρια μὲ πνευματικὴ ἀνδρεία καὶ ἀξιοθαύμαστη καρτερία, γιὰ νὰ παραδώσει τὸ πνεῦμα του τὸ 1782 μ.Χ. Ἡ τοπικὴ Ἐκκλησία τῆς Ἄρτας ἑορτάζει τὴν μνήμη του καὶ εἰκόνα του φυλάσσεται στὴν ἱερὰ μονὴ Κάτω Παναγιᾶς Ἄρτας. Τὴν μνήμη του πανηγυρίζει ἐπίσης καὶ ἡ τοπικὴ Ἐκκλησία τῶν Πατρών, ἀφοῦ ὁ Ἅγιος ἐργάσθηκε ἐκεῖ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τῆς Ἄρτης ἀγλάϊσμα, καὶ Νεομάρτυς κλεινός, ἐν Πάτραις ὡς ἤθλησας, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, ἐδείχθης μακάριε· σὺ γὰρ τὸν τρώσαντά σε, καθελὼν δι’ ἀγώνων, γέρας ἐδέξω θεῖον, Ἀθλητὰ Ζαχαρία, πρεσβεύων ὑπὲρ πάντων ἡμῶν τῶν εὐφημούντων σε.

 

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τοῦ Χριστοῦ δεξάμενος, ἐν τῇ ψυχῇ τὴν ἀγάπην, ἀπτοήτως ὥρμησας, πρὸς τοὺς ἀγῶνας θεόφρον· ὅθεν σε, ὡς ἀριστεύσαντα ὀ Δεσπότης, μέτοχον, τῶν πάλαι ἔδειξεν Ἀθλοφόρων, Ζαχαρία Νεομάρτυς· μεθ’ ὧν δυσώπει, ὑπὲρ ἡμῶν ἐκτενῶς.

 

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις Νεομάρτυς τοῦ Ἰησοῦ, Ἄρτης σεπτὸς γόνος, καὶ Πατραίων ὁ στηριγμός· χαίροις Ζαχαρία, Ἀγγέλων συμπολῖτα, μεθ’ ὧν ἡμῖν ἐξαίτει, τὸ θεῖον ἔλεος.

Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Δίκαιος ἐκ Ρωσίας

Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος τοῦ Τὸμκ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1864.
Δὲν ἔχουμε περισσότερες πληροφορίες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἱερομάρτυρας 

Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Ἰωάννης Πεττάϊ, τιμᾶται ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ταλλίνης καὶ Ἐσθονίας.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Μακάριος γεννήθηκε περὶ τὸ 300 μ.Χ. σὲ κάποιο χωριὸ τῆς Ἄνω Αἰγύπτου καὶ ἔζησε στὰ χρόνια του Θεοδοσίου τοῦ Μεγάλου (379 – 395 μ.Χ.). Σὲ ἡλικία 30 χρόνων ἀποσύρθηκε στὴν ἔρημο τῆς Νιτρίας καὶ στὴ Συρία, ὅπου παρέμεινε γιὰ ἑξήντα ὁλόκληρα χρόνια καὶ ἀπέκτησε μεγάλη φήμη γιὰ τὸν ἀσκητικό του βίο καὶ τὶς ἄλλες θαυμαστὲς ἀρετές του. Ἐπειδή, παρὰ τὸ νεαρὸ τῆς ἡλικίας του, προέκοπτε στὶς ἀρετὲς ὀνομάσθηκε «παιδαριογέρων».

Στὴν ἔρημο γνώρισε τὸν Μέγα Ἀντώνιο τοῦ ὁποίου ἔγινε μαθητής. Σὲ ἡλικία 40 ἐτῶν χειροτονήθηκε πρεσβύτερος καὶ λόγω τῆς ἐνάρετης ζωῆς του ἀξιώθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ λάβει τὸ χάρισμα τῆς θεραπείας τῶν ἀσθενῶν καὶ τῆς προφητείας. Λέγεται ὅτι συνεχῶς ἐπικοινωνοῦσε μὲ τὸν Θεὸ «καὶ μᾶλλον τῷ πλείονι χρόνῳ προσδιατρίβειν Θεῷ ἢ τοῖς ὑπ’ οὐρανὸν πράγμασιν».

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ὁ Αἰγύπτιος ὑπῆρξε γέννημα θρέμμα τῆς ἐρήμου. Γιὰ νὰ εἶναι, λοιπόν, ἀπερίσπαστος καὶ νὰ βρίσκεται σὲ συνεχὴ ἐπικοινωνία μὲ τὸν Θεό, ἔσκαψε ὁ ἴδιος καὶ ἄνοιξε μία ὑπόγεια στοά, ποὺ ἄρχιζε ἀπὸ τὸ κελί του καὶ εἶχε μῆκος ἑκατὸ περίπου μέτρα. Στὴν ἄκρη τῆς στοᾶς διεύρυνε τὸν χῶρο καὶ διαμόρφωσε ἕνα σπήλαιο. Ἔτσι εἶχε τὴν δυνατότητα ὅταν προσέρχονταν σὲ αὐτὸν πολλοὶ ἄνθρωποι καὶ τὸν ἐνοχλοῦσαν, νὰ κατεβαίνει στὴ στοά, χωρὶς νὰ τὸν παίρνουν εἴδηση καὶ μέσω αὐτῆς νὰ πηγαίνει στὸ σπήλαιο καὶ νὰ κρύβεται, ὥστε νὰ μὴν μπορεῖ νὰ τὸν βρεῖ κανένας.

Ὁ Ὅσιος στὴν ἀναχώρησή του ἀπὸ τὸν κόσμο, φαίνεται σὰν νὰ περιφρονεῖ καὶ νὰ ἐγκαταλείπει τὴν κοινωνία καὶ νὰ ἀποκόπτεται ἀπὸ αὐτή. Ἡ πνευματική του αὐτὴ πράξη ἑρμηνεύεται, συνήθως καὶ ὡς ἐνέργεια περιφρονητικὴ πρὸς τὴν κοινωνία, ἐνῶ στὴν οὐσία εἶναι μία κίνηση γιὰ τὴν ἀνακάλυψη ἢ τὴν δημιουργία μιᾶς σωστῆς κοινωνίας ἀνθρώπων, ὅπου ἡ ἀγάπη καὶ ἡ διακονία εἶναι ἀνθρώπινες δυνατότητες καὶ τὰ χαρίσματα τοῦ Πνεύματος λειτουργοῦν κατὰ τρόπο ἁπλὸ καὶ φυσικὸ καὶ τίθενται στὴν διάθεση ὅλης τῆς κοινότητας. Μέσα σὲ αὐτὴ τὴν κοινωνία, ὅλες οἱ ἐνέργειες καὶ πράξεις, ὅλα τὰ ἔργα καταξιώνονται πνευματικὰ καὶ κοινωνικά. Τὸ καθένα ἀπὸ αὐτὰ τὰ πνευματικὰ ἢ σωματικὰ ἔργα εἶναι οὐσιαστικὰ ἅγια διακονήματα μέσα στὴν πολιτεία τους καὶ ὅλα ἀναφέρονται μυστηριακὰ καὶ λειτουργικὰ στὸν κοινὸ σκοπὸ γιὰ τὴν δημιουργία μιᾶς κοινωνίας ἀγάπης καὶ γιὰ τὴν εἴσοδο τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο. Τὸ μήνυμα τὸ ὁποῖο, λοιπόν, μᾶς δίδει μὲ αὐτὴ τὴ φυγὴ εἶναι μία κοινὴ καὶ αἰώνια παρακαταθήκη τῆς Ἐκκλησίας καὶ μιᾶς ἀληθινῆς κοινωνίας ἀνθρώπων, μέσα στὸν ἱστορικὸ χρόνο, ποὺ κάθε ἔργο, κάθε λειτουργία, κάθε ἀνθρώπινη δυνατότητα καὶ θεῖο χάρισμα, εἶναι γιὰ τὴν ἱστορικὴ προκοπὴ τῆς κοινότητας καὶ γιὰ τὴν πνευματικὴ προκοπὴ ὅλων. Στὸ πρόσωπο τοῦ Ὁσίου Μακαρίου ἔχουμε μία εἰκόνα τῆς ἐκκλησιολογικῆς κοινωνίας καὶ συνειδήσεως τῶν πιστῶν, ποὺ προσκομίζουν στὸν κόσμο τὰ σημεῖα ἐλεύσεως στὴ γῆ τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Ἡ εἰκόνα αὐτὴ εἶναι οὐσιαστικὰ ἡ εἰκόνα τῆς ψυχῆς τοῦ Ἁγίου Μακαρίου, ὁ ὁποῖος ὡς γνήσιος φορέας τοῦ Ὀρθοδόξου Ἀνατολικοῦ Μοναχισμοῦ, καταφεύγει σὲ αὐτὴ τὴ φαινομενικὰ ἀκραία ἀσκητικὴ φυγή.

Κάποτε πῆγε καὶ συνάντησε τὸν Ἅγιο Μακάριο ἕνας αἱρετικός, ποὺ εἶχε μέσα του δαιμόνιο καὶ ἰσχυριζόταν ὅτι δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ γίνει ἀνάσταση νεκρῶν. Ὁ Ἅγιος τότε, προκειμένου νὰ τὸν πείσει, ἀνέστησε ἕνα νεκρό. Ἔλεγε δὲ ὅτι ὑπάρχουν δύο τάγματα δαιμόνων. Ἀπὸ αὐτά, τὸ ἕνα πολεμᾶ τοὺς ἀνθρώπους, παρασύροντάς τους σὲ πάθη τερατώδη καὶ ἀκατονόμαστα, ἐνῶ τὸ ἄλλο, τὸ ὁποῖο ὀνομάζεται καὶ «ἀρχικό», δημιουργεῖ στὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων διάφορες κακοδοξίες καὶ πλάνες. Αὐτούς, μάλιστα, τοὺς δαίμονες τοῦ δεύτερου τάγματος, τοὺς ξεχωρίζει ὁ Σατανᾶς καὶ τοὺς ἀποστέλλει στοὺς μάγους καὶ στοὺς αἱρεσιάρχες.

Ἐπίσης, κάποτε ἕνας μαθητὴς τοῦ Ὁσίου ἔκλεβε τὰ πράγματα φτωχῶν ἀνθρώπων καί, παρὰ τὶς συμβουλές του, δὲν διόρθωνε τὸ πάθος του αὐτό. Μὲ τὸ προορατικό του λοιπὸν χάρισμα ὁ Ὅσιος, προεῖπε ὅτι θὰ ξεσποῦσε ἡ ὀργὴ τοῦ Κυρίου ἐναντίων του. Καὶ πραγματικά, ὁ μαθητὴς του προσβλήθηκε ἀπὸ μία φοβερὴ ἀρρώστια, τὴν ἐλεφαντίαση. Τὸ δέρμα τοῦ σώματός του δηλαδή, ξεράθηκε καὶ ζάρωσε.

Εἶναι πρὸς πνευματική μας ὠφέλεια νὰ ἀναφέρουμε καὶ ἕνα ἄλλο θαυμαστὸ γεγονὸς ποὺ συνέβη μὲ τὸν Ὅσιο Μακάριο: κάποτε ἐκεῖ ποὺ περπατοῦσε στὴν ἔρημο βρῆκε ἕνα κρανίο. Ἦταν κάποιου ποὺ εἶχε διατελέσει ἱερέας τῶν εἰδώλων. Μόλις ὁ Μακάριος πλησίασε καὶ τὸν ρώτησε, ἄκουσε νὰ τοῦ λέει ὅτι μὲ τὶς προσευχὲς του ἔνιωθαν κάποια μικρὴ ἀνακούφιση στὸν πόνο τους, οἱ βρισκόμενοι στὴν κόλαση, ὅταν τύχαινε ὁ Ὅσιος καὶ προσευχόταν ὑπὲρ αὐτῶν.
Ὁ Ὅσιος Μακάριος σὲ προχωρημένη ἡλικία ἐξορίσθηκε σὲ νησίδα τοῦ Νείλου ἀπὸ τὸν Ἀρειανὸ Ἐπίσκοπο Ἀλεξανδρείας Λούκιο καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη σὲ ἡλικία 90 ἐτῶν.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ζωῆς τῆς μακαρίας φερωνύμως ἐτύχετε, ὡς πολιτευθέντες ὁσίως, θεοφόροι Μακάριοι· ἐν νόμῳ γὰρ τῷ θείῳ εὐσεβῶς, ἰθύναντες τὰς τρίβους τῆς ζωῆς, θείας δόξης ἀνεδείχθητε κοινωνοί, σώζοντες τοὺς κραυγάζοντας· δόξα τῷ ἐνισχύσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι δι’ ὑμῶν, πᾶσιν ἱάματα.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἐν τῷ οἴκῳ Κύριος τῆς ἐγκρατείας, ὡς ἀστέρας ἔθετο, ὑμᾶς Πατέρες ἀπλανεῖς, φωταγωγοῦντας τὰ πέρατα, φωτὶ ἀΰλῳ, Μακάριοι Ὅσιοι.

 

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῆς Αἰγύπτου γόνος σεπτός, Μακάριε Πάτερ, τῶν Ὁσίων ἡ καλλονή· χαίροις θεοφόρε, Μακάριε παμμάκαρ, Ἀλεξανδρείας κλέος, καὶ θεῖον βλάστημα.

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ὁ Ἀλεξανδρεύς

Ὁ Ὅσιος Μακάριος, ὁ Ἀλεξανδρεύς, χρημάτισε ἱερέας τῶν λεγόμενων κελιῶν. Ὑπῆρξε ὑπόδειγμα ἐγκράτειας καὶ ὑπομονῆς καὶ ἔτσι προικίσθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ μὲ τὸ χάρισμα τῆς θαυματουργίας. Τὶς ἀρετές του τὶς θαύμασε καὶ αὐτὸς ὁ Μέγας Ἀντώνιος καὶ εἶπε: «Ἰδού, ἐπαναπαύθηκε ἐπὶ σὲ τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο καὶ στὸ ἑξῆς θὰ εἶσαι κληρονόμος τῶν ἀγώνων μου».

Κάθε φορὰ ποὺ ὁ Ὅσιος ἀντιλαμβανόταν ὅτι κάποιος ἐπιτελοῦσε ἕνα σπουδαῖο ἀσκητικὸ ἀγώνισμα, ὑποκινούμενος ἀπὸ ἕναν Ἅγιο ζῆλο, τὸν μιμεῖτο καὶ ἔκανε καὶ αὐτὸς τὸ ἴδιο ἀγώνισμα. Ἔτσι, ὅταν ἄκουσε ὅτι οἱ Ταβεννησιῶτες μοναχοί, καθ’ ὅλη τὴν διάρκεια τῆς Τεσσαρακοστῆς, ἔτρωγαν ἄβραστο φαγητό, πῆρε τὴν ἀπόφαση καὶ ἐπὶ ἑπτὰ χρόνια δὲν ἔφαγε κανένα μαγειρευμένο φαγητό. Τρεφόταν μόνο μὲ λάχανα ὠμὰ καὶ ὄσπρια. Ἐπίσης καὶ τὸν ὕπνο του ἀγωνίσθηκε νὰ περιορίσει στὸ ἐλάχιστο. Καί, γιὰ νὰ τὸ κατορθώσει αὐτό, δὲν μπῆκε κάτω ἀπὸ στέγη ἐπὶ εἴκοσι ὁλόκληρα ἡμερόνυχτα, φλεγόμενος ἀπὸ τὸν καύσωνα τῆς ἡμέρας καὶ ξεπαγιάζοντας ἀπὸ τὸ ψύχος τῆς νύχτας.

Μιὰ φορὰ ὁ Ὅσιος ἐνοχλήθηκε ἀπὸ τὸ δαίμονα τῆς πορνείας καί, προκειμένου νὰ ἐξουδετερώσει τὸν δαίμονα αὐτό, κατέφυγε σὲ ἕνα ἐντελῶς ἔρημο καὶ ἑλώδη τόπο, ὅπου παρέμεινε ἐπὶ ἕξι μῆνες. Ἐκεῖ ὑπῆρχαν κουνούπια πολὺ μεγάλα, σὰν σφῆκες, τὰ ὁποία μὲ τὰ τσιμπήματά τους τὸν καταπλήγωναν σὲ ὅλο του τὸ σῶμα. Ὅταν, λοιπόν, ὕστερα ἀπὸ τοὺς ἕξι μῆνες γύρισε στὸ κελί του, ἀναγνωριζόταν μόνο ἀπὸ τὴν φωνή του, ἀφοῦ τὸ σῶμα του ἐξωτερικὰ εἶχε παραμορφωθεῖ καὶ ἔμοιαζαν μὲ τὸ σῶμα ἀνθρώπων ποὺ πάσχουν ἀπὸ τὴν ἀσθένεια τῆς ἐλεφαντίασης.

Κάποια φορὰ ὁ Ὅσιος καθόταν στὴν αὐλὴ καὶ ἔλεγε λόγους ὠφέλιμους σὲ παρευρισκόμενους ἐκεῖ Χριστιανούς. Τότε μία ὕαινα, ἀφοῦ πῆρε μαζί της τὸ νεογνό της, τὸ ὁποῖο ἦταν τυφλό, πλησίασε τὸν Ἅγιο καὶ τὸ ἔριξε στὰ πόδια του. Ἐκεῖνος, ἀφοῦ ἔπτυσε στὰ μάτια τοῦ μικροῦ ζώου, τοῦ χάρισε τὸ φῶς. Ἔτσι, θεραπευμένο πλέον, τὸ πῆρε ἡ ὕαινα καὶ ἔφυγε. Τὴν ἄλλη μέρα πρωί – πρωὶ ὅμως, αὐτὴ γύρισε πάλι στὸν Ἅγιο, φέρνοντάς του ἀπὸ εὐγνωμοσύνη μία μεγάλη προβιὰ γιὰ στρῶμα. Ἐκεῖνος ὅμως εἶπε στὴν ὕαινα: «πράγματα προερχόμενα ἀπὸ ἀδικία ἐγὼ δὲν τὰ δέχομαι». Ἐκείνη τότε, ἔσκυψε τὸ κεφάλι καὶ ἔφυγε ἀπὸ τὴν αὐλή.
Ἔτσι, λοιπόν, ἀφοῦ ἀσκήθηκε ὁ Ὅσιος Μακάριος καὶ ἔφθασε σὲ βαθὺ γῆρας, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ζωῆς τῆς μακαρίας φερωνύμως ἐτύχετε, ὡς πολιτευθέντες ὁσίως, θεοφόροι Μακάριοι· ἐν νόμῳ γὰρ τῷ θείῳ εὐσεβῶς, ἰθύναντες τὰς τρίβους τῆς ζωῆς, θείας δόξης ἀνεδείχθητε κοινωνοί, σώζοντες τοὺς κραυγάζοντας· δόξα τῷ ἐνισχύσαντι ὑμᾶς, δόξα τῷ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι δι’ ὑμῶν, πᾶσιν ἱάματα.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἐν τῷ οἴκῳ Κύριος τῆς ἐγκρατείας, ὡς ἀστέρας ἔθετο, ὑμᾶς Πατέρες ἀπλανεῖς, φωταγωγοῦντας τὰ πέρατα, φωτὶ ἀΰλῳ, Μακάριοι Ὅσιοι.

 

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῆς Αἰγύπτου γόνος σεπτός, Μακάριε Πάτερ, τῶν Ὁσίων ἡ καλλονή· χαίροις θεοφόρε, Μακάριε παμμάκαρ, Ἀλεξανδρείας κλέος, καὶ θεῖον βλάστημα.

Ἡ Ἁγία Εὐφρασία ἡ Μάρτυς 

Ἡ Ἁγία Μάρτυς Εὐφρασία καταγόταν ἀπὸ τὴ Νικομήδεια τῆς Μικρᾶς Ἀσίας καὶ ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Μαξιμιανοῦ (285 – 305 μ.Χ.). Προερχόταν ἀπὸ ἐπίσημη γενιὰ καὶ διακρινόταν γιὰ τὴν σωφροσύνη καὶ τὸ χρηστό της ἦθος.

Τὴν Εὐφρασία τὴν κατήγγειλαν ὅτι πιστεύει στὸν Χριστό. Τότε οἱ εἰδωλολάτρες τῆς ζήτησαν νὰ ἀρνηθεῖ τὸν Χριστὸ καὶ νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα. Ἐκείνη ὅμως ἔμεινε σταθερὴ καὶ ἀκλόνητη στὴν πίστη της. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ τὴν παρέδωσαν σὲ ἕναν ἄντρα ἄξεστο καὶ βάρβαρο νὰ τὴν ἀτιμάσει. Ἡ Ἁγία ὅμως ἀπέφυγε τὴν ἀτίμωση μὲ τὸν ἑξῆς τρόπο: ὑποσχέθηκε στὸν ἄξεστο καὶ βάρβαρο ἐκεῖνον ἄνθρωπο ὅτι, ἂν δὲν τὴν πειράξει, θὰ τοῦ δώσει ἕνα φάρμακο, τὸ ὁποῖο νὰ χρησιμοποιεῖ στὶς μάχες, ὥστε νὰ μὴν πληγώνεται ἀπὸ τὰ ξίφη καὶ τὰ ἀκόντια τῶν ἐχθρῶν του. Καὶ γιὰ νὰ τὸν πείσει ὅτι αὐτὸ ποὺ τοῦ ὑποσχέθηκε ἔχει βάση, ἔσκυψε τὸ κεφάλι της καὶ τοῦ εἶπε νὰ τὴν χτυπήσει μὲ τὸ ξίφος στὸν αὐχένα της, ὥστε ἀμέσως νὰ τὸ ἐπιβεβαιώσει. Ἐκεῖνος σχημάτισε τὴν γνώμη ὅτι ἀνταποκρινόταν στὴν πραγματικότητα αὐτὸ ποὺ τοῦ ὑποσχέθηκε ἡ Ἁγία καί, ἀφοῦ σήκωσε τὸ ξίφος του, τὴν κτύπησε δυνατότερα στὸν αὐχένα, μὲ τὴν βεβαιότητα ὅτι αὐτὴ δὲν θὰ πάθαινε τίποτα.
Ἔτσι τὸ σχέδιο τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Εὐφρασίας πέτυχε. Δηλαδὴ κόπηκε μὲν τὸ κεφάλι της ἀπὸ τὸ ξίφος τοῦ δημίου, ὅμως αὐτὴ διέσωσε τὴν ἁγνότητά της καὶ ἔλαβε τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Μνήμη Θαύματος Μεγάλου Βασιλείου

Τῇ αὐτῇ ἡμέρα, τελεῖται ἡ ἀνάμνησις τοῦ ἐν Νίκαιᾳ μεγίστου θαύματος, ὅτε ὁ Μέγας Βασίλειος διὰ προσευχῆς ἀνέῳξε τὰς πύλας τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας καὶ παρέθετο αὐτὴν τοῖς Ὀρθοδόξοις.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀνακομιδὴ Τιμίων Λειψάνων Ἁγίου Γρηγορίου Θεολόγου

Ἡ ἀνακομιδὴ τοῦ τιμίου λειψάνου τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, ἔγινε ἐκ Ναζιανζοῦ κατὰ τὴν ἄποψη ὁρισμένων ἐρευνητῶν, ἐπὶ Ἀρκαδίου (395 – 408 μ.Χ.) ἢ Θεοδοσίου Β’ (408 – 450 μ.Χ.) ἢ ἐπὶ αὐτοκράτορα Κωνσταντίνου τοῦ Πορφυρογέννητου (911 – 959 μ.Χ.) καὶ κατατέθηκε στὸ Ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων. Ἡ τιμία κάρα φυλάσσεται μὲ εὐλάβια στὴ μονὴ Βατοπαιδίου Ἁγίου Ὄρους. Τεμάχια ἐκ τοῦ λειψάνου τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου κατεῖχε μέχρι τὸ ἔτος 1204, ἔτος τῆς ἁλώσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀπὸ τοὺς Φράγκους, ὁ ναὸς τῆς Ἁγίας Σοφίας, ὁ ναὸς τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ ὁ ναὸς τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Μελέτιος ὁ Ὁμολογητής ὁ Γαλησιώτης

Ὁ Ὅσιος Μελέτιος γεννήθηκε τὸ ἔτος 1206 στὴν πόλη Θεόδοτο τοῦ Πόντου καὶ οἱ γονεῖς του ὀνομάζονταν Γεώργιος καὶ Μαρία. Ὁ πατέρας του ἦταν στρατιωτικός. Ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία ἀγάπησε τὸ μοναχικὸ βίο. Γι’ αὐτό, ἀφοῦ ἐγκατέλειψε τὸν κόσμο, ἔγινε μοναχὸς στὸ ὄρος Σινᾶ καὶ στὴ συνέχεια ἐπισκέφθηκε τοὺς Ἁγίους Τόπους, τὴν Αἴγυπτο καὶ διάφορα μοναστήρια τῆς Δαμασκοῦ. Τελικὰ ἐγκαταβίωσε  στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Λαζάρου στὸ ὄρος τοῦ Γαλησίου τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, ὅπου διῆλθε τὸ βίο του μὲ ἄσκηση, προσευχὴ καὶ νηστεία.

Μετὰ τὸ 1261 ἦλθε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἀσκήτευε στὸ ὄρος τοῦ Αὐξεντίου. Παράλληλα περιερχόταν στὶς πόλεις καὶ τὰ χωριὰ καὶ στήριζε τοὺς Χριστιανοὺς στὴν Ὀρθόδοξη πίστη, ἀφοῦ ἀνῆκε στὴν ὑπὸ τὸν μετέπειτα Πατριάρχη Γεώργιο Κύπριο (1283 – 1289) ἀνθενωτικὴ μερίδα καὶ ἀγωνίσθηκε κατὰ τῶν ἑνωτικῶν ἐνεργειῶν τοῦ αὐτοκράτορα Μιχαὴλ Παλαιολόγου στὴ Σύνοδο τῆς Λυῶνος (1274 μ.Χ.).

Μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1271 καὶ 1274, ἐπὶ τῆς νησίδος πρὸ τῆς περιοχῆς τοῦ Ἀκρίτα, ἵδρυσε μονὴ ποὺ τὴν ἀφιέρωσε στὸν Ἀπόστολο Ἀνδρέα τὸν Πρωτόκλητο.

Ὁ αὐτοκράτορας Μιχαὴλ ὁ Παλαιολόγος τὸν ἐξόρισε στὴ νῆσο τῆς Σκύρου μαζὶ μὲ τὸν μοναχὸ Γαλακτίωνα τὸν Γαλησιώτη, ἀπὸ τὴν ὁποία ἐπέστρεψε λίγα χρόνια ἀργότερα στὴν Κωνσταντινούπολη. Ὁ Πατριάρχης Ἰωσὴφ (1267 – 1275, 1282 – 1283) θέλησε νὰ τὸν χειροτονήσει Πρεσβύτερο, ἀλλὰ ὁ Ἅγιος ἀρνήθηκε. Ἔγραψε πολλὰ κατὰ τῶν Λατίνων καὶ ἔπαθε γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη του πολλά. Γι’ αὐτὸ καὶ χαρακτηρίζεται ὡς Ὁμολογητής.

Ὁ Ὅσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 1283 σὲ ἡλικία 77 ἐτῶν καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Λαζάρου.
Τὸ σπουδαιότερο ἀπὸ τὰ ἔργα του εἶναι ἡ «Ἀλφαβηταλφάβητος», ἕνα μεγάλο ποίημα ἀπὸ 13.000 περίπου στίχους, στὸ ὁποῖο ἐκτίθενται θεολογικὲς σκέψεις καὶ ἰδέες. Ἔγραψε δὲ καὶ περὶ τῆς διδασκαλίας τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ὁ Εὐγενικὸς Ἐπίσκοπος Ἐφέσου 

Ὁ Ἅγιος Μάρκος γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1392 καὶ 1393 «ἔκ τινος πατρωνυμίας Εὐγενικὸς καλούμενος». Ὁ πατέρας του Γεώργιος ἦταν διάκονος καὶ σακελλίων τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας, μετέπειτα δὲ ἔγινε πρωτέκδικος, πρωτονοτάριος καὶ μέγας χαρτοφύλαξ, ἡ δὲ μητέρα του ὀνομαζόταν Μαρία καὶ ἦταν θυγατέρα τοῦ ἰατροῦ Λουκᾶ.

Σπούδασε σὲ μεγάλους διδασκάλους, στὸν Γεώργιο Πλήθωνα, τὸν Μητροπολίτη Σηλυβρίας Χορτασμένο, τὸν Μανουὴλ Χρυσόκκο, τὸν Ἰωσὴφ Βρυέννιο καὶ ἄλλους καὶ εἶχε ἔξοχη παιδεία.

Στὴ συνέχεια προσῆλθε στὸ μοναχικὸ βίο, κατὰ τὸ ἔτος 1418, σὲ κάποια μονὴ στὰ Πριγκηπόννησα καὶ τάχθηκε ὑπὸ τὴν πνευματικὴ ἐπιστασία τοῦ ἐνάρετου μοναχοῦ Συμεών, ὁ ὁποῖος τὸν ἔκειρε μοναχὸ καὶ τὸν μετονόμασε ἀπὸ Μανουήλ, Μᾶρκο.

Μόνασε κυρίως στὴ Μονὴ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τῶν Μαγγάνων στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ ἐπιδόθηκε στὴν ἱερὰ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ τῶν συγγραμμάτων τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας καὶ συνέγραψε τὰ πρῶτα, δογματικοῦ κυρίως περιεχομένου, ἔργα του. Τὸ ἔτος 1437 ἔγινε Ἐπίσκοπος Ἐφέσου καὶ ἔλαβε μέρος στὴν ἑνωτικὴ Σύνοδο Φερράρας – Φλωρεντίας (1438 – 1439). Κατὰ τὸν Γεννάδιο Σχολάριο, ὁ Ἅγιος Μᾶρκος ἀναδείχθηκε Ἔξαρχος τῆς Συνόδου καὶ ἐκπροσώπησε σὲ αὐτὴ τοὺς Πατριάρχες Ἀντιοχείας καὶ Ἱεροσολύμων. Στὴν ἀρχὴ τῶν ἐργασιῶν τῆς Συνόδου συνέστησε στοὺς Λατίνους νὰ ἀποβάλλουν τὸ τραχὺ καὶ ἀνένδοτο τοῦ τρόπου τους καὶ τῆς διαθέσεώς τους, διότι ἀπέβλεπε στὴν εἰρήνευση, τὴν ἄρση τοῦ Σχίσματος καὶ τὴν ἐπανένωση τῆς Ἀνατολικῆς καὶ Δυτικῆς Ἐκκλησίας. Εἶπε μάλιστα χαρακτηριστικά: «Πρῶτον μὲν ὅπως ἐστὶν ἀναγκαιότατη ἡ εἰρήνη ἣν κατέλιπεν ἡμῖν ὁ δεσπότης ἡμῶν ὁ Χριστὸς καὶ ἀγάπη, δεύτερον ὅτι παρέβλεψεν ἡ Ρωμαϊκὴ Ἐκκλησία τὴν ἀγάπην καὶ διελύθη καὶ ἡ εἰρήνη, τρίτον ὅτι ἀνακαλουμένη νῦν ἡ Ρωμαϊκὴ Ἐκκλησία τὴν τότε καταληφθεῖσαν ἀγάπην, ἐσπούδασεν ἵνα ἔλθωμεν ἐνταῦθα καὶ ἐξετάσωμεν τὰς μεταξὺ ἡμῶν διαφοράς, τέταρτον ὅτι ἀδύνατόν ἐστιν ἀνακαλέσασθαι τὴν εἰρήνην ἐὰν μὴ λυθῇ τὸ τοῦ σχίσματος αἴτιον, καὶ πέμπτον, ἵνα καὶ οἱ ὅροι τῶν οἰκουμενικῶν συνόδων ἀναγνωσθῶσιν, ὡς ἂν φανῶμεν καὶ ἡμεῖς σύμφωνοι τοῖς ἐν ἐκείναις πατράσι καὶ ἡ παροῦσα σύνοδος ἐκείναις ἀκόλουθος…».

Ἀντιλήφθηκε ὅμως ἐγκαίρως, ὅτι οἱ Λατίνοι δὲν ἐπιθυμοῦσαν τὴν ἐξέταση τῶν διαφορῶν καὶ τῶν αἰτιῶν τοῦ Σχίσματος καὶ γενικὰ ἀληθινὴ ἐκκλησιαστικὴ ἕνωση, ἀλλὰ ἐπεδίωκαν τὴν καθυπόταξη τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας στὸν Πάπα καὶ τὴν παραδοχὴ ἐκ μέρους αὐτῆς τῶν λατινικῶν ἐτεροδιδασκαλιῶν, ἐγκαταλειπομένων τῶν ὀρθοδόξων δογμάτων. Ἔτσι θεώρησε χρέος του νὰ ἡγηθεῖ τῆς πανορθοδόξου ἀντιδράσεως κατὰ τῶν λατινικῶν σχεδίων καὶ τέθηκε ἐπικεφαλῆς τῶν ἀποκληθέντων Ἀνθενωτικῶν, ὄχι μόνο κατὰ τὴν διάρκεια τῆς Συνόδου, ἀλλὰ καὶ μετὰ τὴν ἐπιστροφή του στὴν Κωνσταντινούπολη. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀπέκρουσε κατὰ τὴν διάρκεια τῶν συνοδικῶν συζητήσεων τὶς ἀξιώσεις καὶ τὴν ἐπιχειρηματολογία τῶν Λατίνων καὶ ἀρνήθηκε νὰ ὑπογράψει τὸν ὅρο τῆς ἐπιβληθείσης ψευδοενώσεως. Ἡ μὴ ὑπογραφὴ τοῦ ἀπαράδεκτου γιὰ τὴν κοινὴ ὀρθόδοξη ἐκκλησιαστικὴ συνείδηση, κειμένου ἐκ μέρους τοῦ Ἁγίου Μάρκου, εἶχε τόσο μεγάλη σημασία, ὥστε μόλις ὁ Πάπας Εὐγένιος Δ’ (1431 – 1447) τὸ πληροφορήθηκε ἀναφώνησε περίλυπος : «Ἐποιήσαμεν λοιπὸν οὐδέν».
Λίγο ἀργότερα ὁ αὐτοκράτορας προσέφερε στὸν Ἅγιο τὸν Πατριαρχικὸ θρόνο, ἀλλὰ αὐτὸς ἀρνήθηκε. Ἐπειδὴ δέ, δὲν ἐπιθυμοῦσε νὰ συλλειτουργήσει μὲ τὸν λατινόφρονα Πατριάρχη Μητροφάνη τὸν ἀπὸ Κυζίκου, ἔφυγε ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς του ἔτους 1440 καὶ ἦλθε στὴν Ἔφεσο. Καὶ ἐκεῖ ὅμως δεχόταν ἐνοχλήσεις ἀπὸ τοὺς ἑνωτικούς. Γι’ αὐτὸ ἀναχώρησε μὲ προορισμὸ τὸ Ἅγιον Ὄρος. Καθ’ ὁδόν, διερχόμενος διὰ τῆς νήσου Λήμνου, κρατήθηκε καὶ περιορίσθηκε  ἐκεῖ, μὲ ἐντολὴ τοῦ αὐτοκράτορα. Στὴ Λῆμνο παρέμεινε δύο χρόνια καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἐξαπέλυσε τὴ σπουδαία ἐγκύκλιό του «τοῖς ἁπανταχοῦ τῆς γῆς καὶ τῶν νήσων εὐρισκομένοις Ὀρθοδόξοις Χριστιανοῖς». Μετὰ ὁ θεοειδὴς στὴν ψυχὴ καὶ τὴν προαίρεση Ἅγιος, ἦλθε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη στὶς 23 Ἰουνίου τοῦ 1444 μ.Χ. καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τῶν Μαγγάνων. Ὁ Πατριάρχης Γεννάδιος Σχολάριος, τὸ 1456 μ.Χ., ὅρισε διὰ συνοδικῆς πράξεως, νὰ ἑορτάζεται ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου στὶς 19 Ἰανουαρίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως. 
Θείας πίστεως, ὁμολογίᾳ, μέγαν εὕρατο, ἡ Ἐκκλησία, ζηλωτήν σε θεῖε Μᾶρκε πανεύφημε, ὑπερμαχοῦντα πατρῴου φρονήματος, καὶ καθαιροῦντα τοῦ σκότους ὑψώματα. Ὅθεν ἄφεσιν, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τοῖς σὲ γεραίρουσι.

 

Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Πανοπλίαν ἄμαχον, ἐνδεδυμένος θεόφρον, τὴν ὀφρῦν κατέσπασας, τῆς Δυτικῆς ἀνταρσίας, ὄργανον, τοῦ Παρακλήτου γεγενημένος, πρόμαχος, Ὀρθοδοξίας προβεβλημένος· διὰ τοῦτό σοι βοῶμεν· χαίροις ὦ Μᾶρκε, Ὀρθοδόξων καύχημα.

 

Μεγαλυνάριον.
Τῆς Ὀρθοδοξίας ταῖς ἀστραπαῖς, λάμψας ἐν τῇ Δύσει, ἐξεθάμβησας ἐμφανῶς, Δυτικῶς τὰς ὄψεις, τοὺς ὅρους τῶν Πατέρων, ὦ Μᾶρκε ῥητορεύων, πυρίνῃ γλώττῃ σου.

Ὁ Ὅσιος Κοσμᾶς ὁ Χρυσοστόματος 

Ἡ μνήμη τοῦ Ὁσίου Κοσμᾶ, ἀναφέρεται στὸ Τυπικὸ τὴς μονῆς Χρυσοστόμου τῆς Κύπρου. Καταγόταν ἀπὸ τὴν Κύπρο καὶ μόνασε στὴ μονὴ τοῦ Χρυσοστόμου, γι’ αὐτὸ καλεῖται καὶ Χρυσοστόματος. Ἔζησε ὁσιακὰ καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος Ἀρχιεπίσκοπος Κερκύρας

Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τῆς βασιλείας τοῦ αὐτοκράτορα Βασιλείου τοῦ Β’ (867 – 886 μ.Χ.) στὰ Ἱεροσόλυμα. Ὁ πατέρας του καταγόταν ἀπὸ τὴν ἁγία Πόλη καὶ ἡ μητέρα του ἀπὸ τὴν Βιθυνία. Σὲ μικρὴ ἡλικία οἱ γονεῖς του τὸν ἀφιέρωσαν σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ μοναστήρια, ὅπου διδασκόταν τὰ τῆς μοναχικῆς πολιτείας καὶ σὲ νεαρὰ ἡλικία ἐκάρη μοναχός.

Ἀργότερα ἔφυγε ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ μετέβη στὴ Σελεύκεια, ὅπου χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος. Μετὰ τὴν χειροτονία του ἐπανῆλθε στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἀπὸ ἐκεῖ στὴν Κωνσταντινούπολη. Ὁ Πατριάρχης Τρύφων (928 – 931 μ.Χ.) τὸν διόρισε σὲ μία ἀπὸ τὶς ἐκκλησίες τῆς Πόλης, ὡς ἱερέα, ὁ δὲ διάδοχός του Πατριάρχης Θεοφύλακτος (933 – 956 μ.Χ.) τὸν ἐξέλεξε, γιὰ τὴν ὁσιότητα τοῦ βίου του, Ἐπίσκοπο Κερκύρας.
Ὡς ποιμένας διακρίθηκε γιὰ τὴν ἀποστολική του δράση καὶ ἀφοσιώθηκε μὲ ἀγάπη ἐξ’ ὁλοκλήρου στὸ ποίμνιό του. Κάποια στιγμή, ἄγνωστο γιατί, ὁ αὐτοκράτορας Κωνσταντίνος ὁ Πορφυρογέννητος (911 – 959 μ.Χ.), ζήτησε νὰ μεταβοῦν στὴν Κωνσταντινούπολη οἱ ἄρχοντες τῆς Κέρκυρας. Ὁ Ἅγιος, σὲ βαθὺ γῆρας, ἀνέλαβε νὰ μεταβεῖ στὴν Κωνσταντινούπολη, γιὰ νὰ διευθετήσει τὰ πράγματα. Κατὰ τὴν ἐπιστροφή του παράδωσε, κοντὰ στὴν Κόρινθο, τὴν ἁγία του ψυχὴ στὸ Θεό. Τὸ ἱερὸ λείψανό του μετακομίσθηκε στὴν Κέρκυρα καὶ εἶναι πηγὴ πολλῶν θαυμάτων καὶ ἰάσεων.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε. 
Σοφίας τὰς χάριτας, καρποφορήσας πιστῶς, ποιμὴν ἱερώτατος, τῆς Ἐκκλησίας Χριστοῦ, ἐδείχθης Ἀρσένιε· ὅθεν ἐν τῇ Κερκύρᾳ, εὐκλεῶς διαπρέψας, ἴθυνας τὸν λαόν σου, πρὸς νομὰς ἀληθείας. Καὶ νῦν ταῖς σαῖς ἱκεσίαις, σῶζε τοὺς δούλους σου.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἱεράρχης ὅσιος Πάτερ ἐδείχθης, ἐπὶ γῆς ὡς ἄγγελος, ἱερατεύσας ἀληθῶς, τῷ ἐν ὑψίστοις Ἀρσένιε· ὃν ἐκδυσώπει, ὑπὲρ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.

 

Μεγαλυνάριον.
Χάριτι τῇ θείᾳ ἀνατραφείς, ηὔξασαι εἰς μέτρον, ἡλικίας πνευματικῆς, καὶ ἱεραρχίας, ἐκλάμψας ταῖς ἀκτῖσιν, Ἀρσένιε Κερκύρας, φωστὴρ γεγένησαι.

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ὁ Ρωμαῖος 

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ἔζησε μεταξὺ τοῦ 15^ου καὶ 16^ου αἰώνα μ.Χ. καὶ ἀσκήτεψε στὸ Νόβγκοροντ τῆς Ρωσίας. 

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Μακάριος Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ 

Ὁ Ὅσιος καὶ Θεοφόρος Μακάριος ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τῶν αὐτοκρατόρων Μεγάλου Κωνσταντίνου (324 – 337 μ.Χ.), Θεοδοσίου (379 – 395 μ.Χ.) καὶ Ἀρκαδίου (395 – 408 μ.Χ.). Ἦταν ὁ πρῶτος, κατὰ πᾶσα πιθανότητα, Ἐπίσκοπος Ἱερισσοῦ τῆς Χαλκιδικῆς καὶ θεωρεῖται κτήτορας τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τῆς μονῆς Κωνσταμονίτου τοῦ Ἁγίου Ὄρους.

Κατὰ τὰ πρῶτα χρόνια τῆς ἐπισκοπικῆς του διακονίας, συναντήθηκε μὲ τὸν Μέγα Κωνσταντἰνο, ὁ ὁποῖος ἐπιζητοῦσε νὰ κτίσει τὴ Νέα Ρώμη κοντὰ στὸν Ἀκάνθιο ἰσθμό, ποὺ κεῖται κοντὰ στὴν Ἱερισσὸ καὶ τὸ Ἅγιον Ὄρος. Μὲ τὴν σοφία τῶν λόγων του ἔπεισε τὸν βασιλέα νὰ μὴν προχωρήσει στὴν ὑλοποίηση τῶν σχεδίων του καὶ ἔτσι διέσωσε τὸ φιλήσυχο τῆς περιοχῆς καὶ μάλιστα τὸ Ἅγιον Ὄρος.

Ἐπὶ Ἰουλιανοῦ του Παραβάτου ὁ Ἅγιος καταδιώχθηκε καὶ κατέφυγε στὸν Ἄθωνα. Θεωρεῖται δὲ δεύτερος κτήτορας τῆς μονῆς Κωνσταμονίτου.
Ὁ Ὅσιος Μακάριος κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη ἐπὶ τῆς βασιλείας τοῦ Ἀρκαδίου (395 – 408 μ.Χ).

Πηγή: http://www.synaxarion.gr 

Οἱ Ἅγιοι Παῦλος, Γερόντιος, Ἰανουάριος, Σατουρνῖνος, Σακκέσιος, Ἰούλιος, Κάτιος, Πῖος καὶ Γερμανὸς οἱ Μάρτυρες 

Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ μάρτυρες, μαρτύρησαν στὴν Ἀφρική.
Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τῶν Ἁγίων αὐτῶν Μαρτύρων.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Θεόδοτος Ἐπίσκοπος Κυρήνειας

Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Θεοδότου, ὁ ὁποῖος καταγόταν ἀπὸ τὴν Κύπρο καὶ ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ βασιλέως Λικινίου (307 – 323 μ.Χ.), ἀναφέρεται στοὺς Συναξαριστὲς καὶ τὰ Μηναῖα δυὸ φορές: τὴ 19^η ἢ 17^η Ἰανουαρίου, ἡμέρα τῆς ἀπελευθερώσεώς του ἀπὸ τὴ φυλακή, καὶ τὴ 2^α Μαρτίου, ἡμέρα τῆς κοιμήσεώς του. 
Ὁ Ἅγιος ἐκδιώχθηκε καὶ ἔπαθε πολλὰ γιὰ τὴν πίστη του στὸν Χριστό. Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη, ἴσως ἐπὶ τοῦ μεγάλου Κωνσταντίνου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ὁ Νηστευτὴς ἐκ Ρωσίας

Ὁ Ὅσιος Μακάριος μόνασε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου τῆς Μεγάλης Λαύρας τοῦ Κιέβου. Ἔζησε καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ 12^ο αἰώνα μ.Χ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ὁ Διάκονος ἐκ Ρωσίας 

Ὁ Ὅσιος Μακάριος ἔζησε μεταξὺ 13^ου καὶ 14^ου αἰώνα μ.Χ.. Μόνασε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου. Ὁ Θεός, γιὰ τὸν πνευματικό του ἀγώνα, τὸν ἀξίωσε τοῦ χαρίσματος τῆς θαυματουργίας. 
Ὁ Ὅσιος Μακάριος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ὁ διὰ Χριστὸν Σαλός τοῦ Νόβγκοροντ 

Ὁ Ἅγιος Θεόδωρος ἀπὸ μικρὸς ἀφιερώθηκε στὸν Θεὸ καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1392 στὴ Ρωσία.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

 

Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος γεννήθηκε κατὰ τὸ ἔτος 295 μ.Χ. στὴν Ἀλεξάνδρεια ἀπὸ Χριστιανοὺς γονεῖς. Ἔτυχε ἐπιμελημένης ἐκπαιδεύσεως φιλοσοφικῆς καὶ θεολογικῆς. Κατὰ τὴ νεανική του ἡλικία συνδέθηκε μὲ τὸν Μέγα Ἀντώνιο καὶ ἀσκήτευσε μαζί του στὴν ἔρημο.

Στὴν ἀρχὴ χειροθετήθηκε ἀναγνώστης τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀλεξανδρείας καὶ τὸ 318 μ.Χ. ἦταν ἤδη διάκονος. Τὸ ἔτος 325 μ.Χ. συνοδεύει τὸν γέροντα Πατριάρχη Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρο στὴ Νίκαια, ὅπου συγκλήθηκε ἡ Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος, «τοῦ χοροῦ τῶν διακόνων ἡγούμενος». Ἐκεῖ, χάρη στὴ μόρφωσή του καὶ μάλιστα στὴ θερμουργὸ καὶ ἀκλόνητη πίστη του, ἀναδείχθηκε ἕνας ἀπὸ τοὺς θαρραλέους ἀγωνιστὲς κατὰ τῆς αἱρέσεως τοῦ Ἀρείου. Μάλιστα δέ, ὅπως ἀποφάνθηκε ἡ ἐν Ἀλεξανδρείᾳ Σύνοδος τοῦ 399 μ.Χ., κυρίως ὁ Ἀθανάσιος «τὴν νόσον τοῦ Ἀρειανισμοῦ ἔστησεν». Κανένας, ἴσως, ἄλλος ἀπὸ τοὺς Πατέρες καὶ Διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας, τῆς περιόδου ἐκείνης, δὲν ἀντιμετώπισε τόσο σπουδαία ἐκκλησιαστικὰ καὶ θεμελιώδη προβλήματα τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ἦταν τὰ περὶ Θεοῦ, κόσμου, ἀνθρώπου, δημιουργίας, τριαδολογίας, ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ, σωτηρίας, χριστολογίας, πνευματολογίας, Οἰκουμενικῆς Συνόδου κ.ἄ.

Ἡ φήμη τοῦ Ἀθανασίου ἑδραιώθηκε τόσο πολὺ κατὰ τὴ Σύνοδο τῆς Νίκαιας, ὥστε μετὰ ἀπὸ λίγο, ὅταν πέθανε ὁ γέροντας Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας Ἀλέξανδρος († 17 Ἀπριλίου 328 μ.Χ.), ἐξελέγη Ἐπίσκοπος Ἀλεξανδρείας πιθανότατα τὸν ἴδιο χρόνο.

Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, κατὰ τὰ 46 ἔτη τῆς ἀρχιερατείας του, ὑπῆρξε ὁ στύλος τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὁ κατ’ ἐξοχὴν Πατὴρ τῆς Ὀρθοδοξίας. Μερίμνησε δραστήρια γιὰ τὴν ὀργάνωση τῆς Ἐκκλησίας του. Περιηγούμενος τὴν ἐπαρχία του, μετέβη στὴ Θηβαΐδα, τὴν Πεντάπολη, τὴν Κάτω Αἴγυπτο γιὰ νὰ δεῖ ἀπὸ κοντὰ τὶς ἀνάγκες τοῦ ποιμνίου του, τὸ ὁποῖο τὸν ὑποδεχόταν παντοῦ μὲ ἐνθουσιασμό. Ἐγκαθιστοῦσε στὶς διάφορες πόλεις ἄξιους καὶ ἱκανοὺς Ἐπισκόπους, μεταξὺ τῶν ὁποίων καὶ τὸν Ἅγιο Φρουμέντιο († 30 Νοεμβρίου), τὸν ὁποῖο χειροτόνησε Ἐπίσκοπο Ἀξώμης.

Ὅμως, οἱ Ἀρειανοί, δημιούργησαν πολλὲς ταραχὲς καὶ ὀχλήσεις στὸν Ἅγιο, τὸν ὁποῖο συκοφαντοῦσαν. Ὁ Ἅγιος ἐξορίστηκε πέντε φορὲς καὶ διῆλθε περισσότερα ἀπὸ δεκαέξι χρόνια τῆς ἀρχιερατείας του στὴν ἐξορία. Ἐσύρθη κατ’ ἐπανάληψη ἀπὸ τοὺς Ἀρειανοὺς ἐνώπιον Συνόδων καὶ καθαιρέθηκε. Καταδιώχθηκε ἀπὸ αὐτοκράτορες, ὑπέφερε ἀνεκδιήγητες ταλαιπωρίες καὶ στερήσεις, εἶδε πολλοὺς ἀπὸ τοὺς συνεργάτες του νὰ ὑποκύπτουν στὶς πιέσεις καὶ τὴν βία τῶν Ἀρειανῶν καὶ τὸν Ἐπίσκοπο Ρώμης Λιβέριο (352 – 366 μ.Χ) νὰ ὑπογράψει ἀρειανικὸ ὅρο πίστεως, γιὰ νὰ ἀποφύγει τὴν ἐξορία. Ἦλθαν στιγμές, κατὰ τὶς ὁποῖες ὁ χριστιανικὸς κόσμος φαινόταν ἀντίθετος πρὸς τὸν Ἅγιο, ἀλλὰ αὐτὸς ποτὲ δὲν κάμφθηκε καὶ ἀγωνιζόταν γιὰ τὴν ἀλήθεια.

Ἀφορμὴ γιὰ τὶς διώξεις κατὰ τοῦ Ἁγίου, ἔδωσε ἡ ἄρνησή του νὰ ἀποκαταστήσει στὴν ἐκκλησιαστικὴ κοινωνία τὸν ὑπὸ τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καθαιρεθέντα Ἄρειο, ὁ ὁποῖος παρουσιαζόταν ὑποκριτικὰ ὡς ἀποδεχόμενος τὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία.  Ὅταν ὁ Ἄρειος ἀνακλήθηκε ἀπὸ τὴν ἐξορία ὑπέβαλε τὸ 330 ἢ 331 μ.Χ. ὁμολογία πίστεως, στὴν ὁποία ἀπέφυγε ἐπιμελῶς νὰ ἀναφέρει τὶς ἀρειανικὲς ἐκφράσεις. Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος εἶδε τὴν ἀπάτη καὶ τὸ δόλο τοῦ Ἀρείου καὶ ἀρνήθηκε κατηγορηματικὰ νὰ δεχθεῖ σὲ κοινωνία τὸν Ἄρειο παρὰ τὴ διαταγὴ τοῦ αὐτοκράτορα Μεγάλου Κωνσταντίνου. Μετὰ τὴν ἄρνηση τοῦ Ἁγίου, οἱ ἐχθροί του ἄρχισαν νὰ ὀργανώνουν συστηματικὰ τὸν κατ’ αὐτοῦ ἀγώνα. Ὁ Μέγας Κωνσταντίνος, ἂν καὶ τιμοῦσε τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο γιὰ τὸ ἦθος καὶ τὸ θάρρος του, παρασύρθηκε τελικὰ ἀπὸ τὶς συνεχεῖς ἐναντίον του μηχανορραφίες τῶν Ἀρειανῶν καὶ διέταξε τὴ σύγκλιση Συνόδου στὴν Καισάρεια, τὸ 335 μ.Χ., μὲ σκοπὸ τὴν ἐξέταση τῶν κατηγοριῶν κατὰ τοῦ Ἀθανασίου. Ἡ Σύνοδος τελικὰ συγκλήθηκε στὴν Τύρο τῆς Φοινίκης. Ὁ Ἀθανάσιος συνῆλθε στὴ Σύνοδο, στὴν ὁποία παρέστησαν 60 Ἀρειανοὶ Ἐπίσκοποι. Οἱ κατηγορίες δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ σταθοῦν παρὰ τὰ ἐφευρήματα τῶν αἱρετικῶν. Ἐπειδή, ὅμως, ἔγινε ἀντιληπτὸ ὅτι οἱ ἐχθροί του Ἀθανασίου ζητοῦσαν νὰ τὸν φονεύσουν, οἱ ἄνθρωποι τοῦ βασιλέως, ποὺ εἶχαν ἐπιφορτισθεῖ τὴν τήρηση τῆς τάξεως καὶ τῆς εἰρήνης, τὸν φυγάδευσαν κρυφά. Ἔτσι κατέφυγε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ζήτησε νὰ δεῖ τὸν αὐτοκράτορα, ὁ ὁποῖος λόγω τῶν διαβολῶν, ἀρνήθηκε νὰ τὸν δεχθεῖ σὲ ἀκρόαση καὶ διέταξε τὴν ἐξορία του στὴ Γαλατία. Ἐπανῆλθε στὴν ἕδρα του μετὰ τὸ θάνατο τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου, στὶς 23 Νοεμβρίου 337 μ.Χ. Πλὴν ὅμως καὶ πάλι οἱ ἐχθροί του ἄρχισαν τὶς κατ’ αὐτοῦ διαβολὲς καὶ συκοφαντίες. Τότε ὁ Ἀθανάσιος συγκάλεσε Σύνοδο στὴν Ἀλεξάνδρεια, τὸ 339 μ.Χ στὴν ὁποία ἔλαβαν μέρος 100 Ἐπίσκοποι. Οἱ ἐχθροί του τότε, συγκρότησαν ἀρειανικὴ Σύνοδο στὴν Ἀντιόχεια, ἡ ὁποία τὸν καθαίρεσε καὶ ὅρισε ὡς Ἐπίσκοπο Ἀλεξανδρείας τὸν Εὐσέβιο τὸν Ἐμισηνό, ἀντ’ αὐτοῦ δέ, ἐπειδὴ δὲν ἀποδέχθηκε τὴν ἐκλογή, τὸν Καππαδόκη Γρηγόριο, ὁ ὁποῖος ἐγκαταστάθηκε στὴν Ἀλεξάνδρεια διὰ τῆς βίας μετὰ τὴν ἀπομάκρυνση τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου.

Τότε ὁ Ἅγιος κατέφυγε στὴ Ρώμη, ὅπου εὑρίσκονταν καὶ ἄλλοι ἐξόριστοι ἱερεῖς καὶ Ἐπίσκοποι. Ἐκεῖ, τὸν δέχθηκαν ὅλοι μὲ τιμὴ καὶ ἀναγνώρισαν τοὺς ἀγῶνες του ὑπὲρ τῆς Ὀρθοδοξίας. Ἔτσι, ὁ Πάπας Ἰούλιος συγκάλεσε, τὸ ἔτος 341 μ.Χ., Σύνοδο, ἡ ὁποία ἀναγνώρισε τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο ὡς κανονικὸ Ἐπίσκοπο Ἀλεξανδρείας καὶ τὸν κήρυξε ἀθῶο ἀπὸ ὅλες τὶς κατηγορίες τῶν ἐχθρῶν του.

Ὅταν τὸ 345 μ.Χ. πέθανε ὁ Ἀλεξανδρείας Γρηγόριος, κατόπιν ὑποδείξεως τοῦ Κώνσταντος, ὁ αὐτοκράτορας Κωνστάντιος ἀνακάλεσε τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο ἀπὸ τὴν ἐξορία. Ὁ Ἅγιος ἐπέστρεψε γενόμενος δεκτὸς θριαμβευτικὰ ἀπὸ τὸ ποίμνιό του. Ἀλλὰ καὶ αὐτὴ τὴ φορὰ μόνο γιὰ λίγο ἔμεινε ἀδιατάρακτος στὴν ἕδρα του, διότι μετὰ τὴν δολοφονία τοῦ Κώνσταντος, τὸ ἔτος 350 μ.Χ., ὁ Κωνστάντιος, πεισθεὶς σὲ νέες διαβολὲς καὶ πιέσεις τῶν φίλων τῶν Ἀρειανῶν, καταδίκασε συνοδικῶς τὸν Ἅγιο Ἀθανάσιο. Ἀπέστειλε μάλιστα καὶ στρατιῶτες, γιὰ νὰ τὸν συλλάβουν τὴν νύκτα τῆς 9^ης Φεβρουαρίου 356 μ.Χ., ἐνῶ τελοῦσε παννυχίδα μὲ πλῆθος πιστῶν στὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Θεωνᾶ. Ὁ Ἅγιος φυγαδεύτηκε στὴν ἔρημο, ὅπου παρέμεινε ἕξι χρόνια, παρακολουθώντας τὶς κινήσεις καὶ ἐνέργειες τῶν Ἀρειανῶν καὶ στηρίζοντας τοὺς κλονιζόμενους Χριστιανούς.

Τέλος, ἐπὶ αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ τοῦ Παραβάτου (361 – 363 μ.Χ.) μπόρεσε νὰ ἐπανέλθει στὴν Ἀλεξάνδρεια καὶ νὰ συγκροτήσει Σύνοδο ἡ ὁποία ἀποτέλεσε σημαντικότατο σταθμὸ στὴν ἱστορία τῶν ἀγώνων τῆς Ὀρθοδοξίας κατὰ τοῦ Ἀρειανισμοῦ.

Οἱ διωγμοὶ συνεχίστηκαν καὶ ἐπὶ αὐτοκράτορα Οὐάλη, ποὺ ἐξόρισε τὸν Ἅγιο. Φοβούμενος ὅμως ἐξέγερση τοῦ λαοῦ τῆς Ἀλεξανδρείας, ἀναγκάσθηκε νὰ ἀνακαλέσει τὸν Ἅγιο ἀπὸ τὴν ἐξορία.

Ἀγωνιζόμενος γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη μέχρι τὸ τέλος τοῦ βίου του, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη στὶς 2 Μαΐου 373 μ.Χ., σὲ ἡλικία 75 ἐτῶν, ἀφοῦ κατεκόσμησε τὸ θρόνο τῆς Ἀλεξανδρείας.

Ἡ Ἐκκλησία πολὺ νωρὶς τοῦ ἀπένειμε τὸν τίτλο τοῦ Μεγάλου Πατρὸς αὐτῆς. Εἶναι ἐκεῖνος ποὺ διαισθάνθηκε καὶ ἀντιλήφθηκε ἄριστα τὶς λεπτεπίλεπτες σχέσεις ἀλληλεξαρτήσεως τῶν ἐπὶ μέρους ἀληθειῶν τῆς πίστεως, οἱ ὁποῖες στὴ σκέψη του ἀποτελοῦν τμήματα μιᾶς καὶ τῆς αὐτῆς ἀλήθειας, ὥστε ἡ πλάνη περὶ τὴν μία ἐπὶ μέρους ἀλήθεια, νὰ συνεπάγεται ἀναπότρεπτα τὴν ἀνατροπὴ ὁλόκληρου τοῦ συστήματος τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας καὶ τὴν δημιουργία αἱρέσεως.
Ἀλλὰ ὁ Ἅγιος καὶ μὲ τὸν καθόλου βίο του, ἀπέδειξε τὸ ἐνάρετο καὶ τὸ εὐσεβές του ἤθους αὐτοῦ σὲ τέτοιο βαθμό, ὥστε τὸ ὄνομά του νὰ ἀποβεῖ ταυτόσημο πρὸς τὴν ἀρετή. Γι’ αὐτὸ λέγει ἐπιγραμματικὰ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ναζιανζηνὸς : «Ἀθανάσιον ἐπαινῶν, ἀρετὴν ἐπαινέσομαι· ταὐτὸν γὰρ ἐκεῖνόν τε εἰπεῖν καὶ ἀρετὴν ἐπαινέσαι». Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος συνεχίζοντας παρατηρεῖ ὅτι ὁ Μέγας Ἀθανάσιος ἔγινε κατ’ ἐξοχὴν δέκτης τοῦ θείου φωτισμοῦ, ἔφθασε σὲ ὕψος βιβλικῶν προσώπων καὶ ἴσως μάλιστα κάποια ἀπὸ αὐτὰ νὰ ὑπερέβαλε, γιατί κυριολεκτικὰ ἑνώθηκε καὶ ἔγινε ἕνα μὲ τὸ θεῖο φῶς. Καὶ ἔτσι μόνο κατόρθωσε νὰ ἀντιμετωπίσει τὶς μεγάλες κακοδοξίες τῶν αἱρετικῶν τῆς ἐποχῆς του.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.

Ἔργοις λάμψαντες Ὀρθοδοξίας, πᾶσαν σβέσαντες, κακοδοξίαν, νικηταὶ τροπαιοφόροι γεγόνατε· τῇ εὐσεβείᾳ τὰ πάντα πλουτήσαντες, τὴν Ἐκκλησίαν μεγάλως κοσμήσαντες, ἀξίως εὕρατε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν, δωρούμενον πᾶσι τὸ μέγα ἔλεος.

 

Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ὡς βρύσις δίκρουνος, λαμπρῶς βλυστάνετε, δογμάτων πέλαγος, πᾶσι τοῖς πέρασιν, Ἱεραρχῶν ἡ ξυνωρίς, ἐκφάντορες τῶν ἀρρήτων, Πάτερ Ἀθανάσιε, τῆς Τριάδος τὸ ὄργανον, καὶ θεόφρον Κύριλλε, Θεοτόκου ὁ πρόμαχος, σοφίας οὐρανίου κρατῆρες, πᾶσι ζωῆς κιρνῶντες πόμα.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἱεράρχαι μέγιστοι τῆς εὐσεβείας, καὶ γενναῖοι πρόμαχοι, τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, πάντας φρουρεῖτε τοὺς ψάλλοντας· Σῶσον Οἰκτίρμον, τοὺς πίστει τιμῶντάς σε.

 

Μεγαλυνάριον.
Ἄνθραξ Ἀθανάσιος νοητός, ὤφθη καταφλέγων, τὴν Ἀρείου ὕλην σαθράν· κῦρος δὲ δογμάτων, ὁ Κύριλλος παρέχει, ἐλέγχων Νεστορίου, τὴν ἀθεότητα.

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος Πατριάρχης Ἀλεξανδρείας

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Θεοδοσίου τοῦ Μικροῦ (408 – 450 μ.Χ.) καὶ γεννήθηκε περὶ τὸ 370 ἢ 375 μ.Χ. στὴν Ἀλεξάνδρεια ἀπὸ εὔπορους γονεῖς τῆς ἑλληνικῆς κοινωνίας τῆς πόλεως. Ἦταν θερμοῦ καὶ ζωηροῦ χαρακτῆρος, ἀνήσυχος, τολμηρός, ἐνεργητικὸς καὶ πολὺ δραστήριος. Διακρινόταν γιὰ τὴν εὐστροφία, τὴν ταχύτητα καὶ ἀποφασιστικότητα  τῶν ἐνεργειῶν του καί, κυρίως, γιὰ τὴν ἐπιμονή, ὁρμητικότητα καὶ τὸ ἀνυποχώρητο στὶς ἐπιδιώξεις τῶν σκοπῶν γιὰ τοὺς ὁποίους ἀγωνιζόταν. Εἶχε ἰσχυρὸ τὸ αἴσθημα τῆς ὀρθοδόξου ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως καὶ τὴν ἀγάπη του γιὰ τὴν εἰρήνη καὶ ἐκκλησιαστικὴ ἑνότητα, ἡ δὲ συναίσθηση τοῦ καθήκοντος καὶ ὁ ἁγνὸς ἐνθουσιασμός του γιὰ τὴν ἀλήθεια τὸν καθιστοῦσαν ἄφοβο στὴν ἐπιτέλεση τῆς διακονίας του καὶ ἱκανὸ ἀγωνιστὴ ὑπὲρ τῆς ἀλήθειας μέχρι θανάτου. Γιὰ ὅλα αὐτὰ τὰ χαρίσματα δικαίως θεωρεῖται ὡς ἕνας ἀπὸ τοὺς Μεγάλους Πατέρες καὶ Διδασκάλους τῆς Ἐκκλησίας καὶ ὁ κατ’ ἐξοχὴν ὑπερασπιστὴς τῆς ἱερᾶς παραδόσεως.

Ἦταν ἀνεψιὸς τοῦ Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας Θεοφίλου, τὸν ὁποῖο πάντοτε εὐγνωμόνως ἀνέφερε. Ἔλαβε εὐρεία μόρφωση στὴν Ἀλεξάνδρεια καὶ μάλιστα στὴν περιώνυμο Κατηχητικὴ Σχολή, ὅπου παρακολουθοῦσε παραδόσεις τοῦ μεγάλου διδασκάλου τῆς Σχολῆς αὐτῆς Διδύμου τοῦ Τυφλοῦ. Φοίτησε, ἀκόμη, στὶς φιλοσοφικὲς σχολὲς τῆς Ἀλεξάνδρειας καὶ συμπλήρωσε τὶς σπουδές του μὲ ἐπιπλέον ἰδιαίτερες μελέτες τῆς θύραθεν καὶ τῆς χριστιανικῆς φιλοσοφίας, ὅπως τοῦτο προκύπτει ἀπὸ τοὺς λόγους καὶ τὰ συγγράμματά του.

Ὅταν μελετοῦσε τὴν Ἁγία Γραφὴ ἐφάρμοζε τὴν ὑγιὴ καὶ ὀρθὴ ἑρμηνευτικὴ μέθοδο, διὰ τῆς ὁποίας ἀναζητοῦσε πάντοτε νὰ ἐρευνᾶ τὴν σύνθεση τοῦ κειμένου καὶ κατόπιν νὰ ἀναζητεῖ τὰ νοήματά του. Κατὰ τὴν ἑρμηνεία τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ γενικῶς τὴν ἔκθεση τῶν δογμάτων προτιμοῦσε περισσότερο τὴν πίστη, ἔχοντας ὡς κριτήριο τῆς Ὀρθοδοξίας τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου ὅμως θεωροῦσε ἀναγκαῖο χρησιμοποιοῦσε καὶ τὸν λόγο.

Γιὰ τὴν καλύτερη πνευματικὴ ἀνάπτυξή του καὶ τὸν πληρέστερο καταρτισμό του, κατέφυγε σὲ μονὲς τῆς Αἰγύπτου, ὅπου ἀσκήτευε γιὰ ἕνα χρονικὸ διάστημα. Ἔλεγε μάλιστα σχετικά: «Εἰς χείρας πατέρων τεθράμμεθα ὀρθοδόξων καὶ ἁγίων». Μάλιστα κατὰ τοὺς χρόνους ἐκείνους, ὁ μοναχικὸς βίος τῆς Αἰγύπτου βρίσκονταν σὲ μεγάλη ἀκμή, ἀπὸ τὴν ὁποία εἶχε ἀρχίσει νὰ ἐξασθενεῖ, ἰδίως μετὰ τὶς βίαιες ἐπιθέσεις, τὶς ὁποῖες ἐξαπέλυσε ἐναντίων του ὁ Θεόφιλος, λόγῳ τῶν ὠρεγινιστικῶν ἐρίδων.

Μάλιστα, σύμφωνα μὲ κάποιες πληροφορίες, ὁ Ἅγιος Κύριλλος, ἀπεστάλη ἀπὸ τὸν θεῖο του Θεόφιλο, μετὰ τὶς σπουδές του, στὶς μονὲς τῆς Νιτρίας ὅπου διέμενε ἐπὶ πενταετία στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Μακαρίου, μελετώντας τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἀσκούμενος ὑπὸ τὴν καθοδήγηση τοῦ γέροντος Σεραπίωνος.

Δὲν εἶναι γνωστὸ πότε ἀκριβῶς εἰσῆλθε στὶς τάξεις τοῦ ἱεροῦ κλήρου, ἀλλὰ πάντως μετὰ τὴν συμπλήρωση τοῦ 26^ου ἔτους, χειροτονήθηκε ἀναγνώστης καὶ στὴ συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος καὶ πρεσβύτερος ἀπὸ τὸν θεῖο του Θεόφιλο.

Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Θεοφίλου, στὶς 15 Ὀκτωβρίου 412 μ.Χ., προβλήθηκε ὡς διάδοχός του, ὅπως καὶ ὁ ἀρχιδιάκονος Τιμόθεος, ὁ ὁποῖος ἦταν ἀξιόλογος κληρικὸς καὶ μάλιστα ἀρεστὸς στὴν ἀριστοκρατία τῆς ἀλεξανδρινῆς κοινωνίας καθὼς καὶ στὴ δημόσια διοίκηση τῆς πόλεως. Τελικὰ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλεξανδρείας ἐξελέγη ὁ Ἅγιος Κύριλλος, ποὺ ἐνθρονίσθηκε στὶς 17 Ὀκτωβρίου 412 μ.Χ. καὶ διεποίμανε τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἀλεξανδρείας ἐπὶ 32 ἔτη, ἔχοντας πάντοτε τὴ βαριὰ συναίσθηση ὅτι κατεῖχε τὸ θρόνο τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Μάρκου.

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος, ἀφ’ ἑνὸς μὲν ἔλεγχε τὴν κοινωνικὴ ἀνισότητα, καυτηρίαζε τὴν ἀναλγησία τῶν πλουσίων καὶ τὶς κακὲς συνήθειες, καθὼς καὶ πολλὰ ἄλλα φαινόμενα τῆς εὐημερούσης κοινωνίας, ἀφ’ ἑτέρου δὲ προέβαλλε στοὺς πιστοὺς τὸ ἰδεῶδες τῆς χριστιανικῆς ζωῆς καὶ ἀγάπης καὶ τοὺς συνιστοῦσε νὰ ζοῦν ζωὴ σύμφωνη μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ χριστιανικό τους ὄνομα.

Ὁ Ἅγιος θεώρησε βασικὸ καθῆκον του τὴν ἀντιμετώπιση διαφόρων αἱρέσεων καὶ σχισμάτων, ὑπολείμματα τῶν ὁποίων διασώζονται ἀκόμη, ὅπως καὶ τῶν Ἀρειανῶν, Μαρκίωνος, Παύλου Σαμοσατέως, Ναυατιανῶν. Ἐπίσης στράφηκε καὶ κατὰ τῶν Ἐθνικῶν, οἱ ὁποῖοι ἐπηρέαζαν τὸ λαὸ διὰ τῆς μαγείας, τῆς ἀστρολογίας καὶ τὶς δεισιδαιμονίες καὶ τοῦ μαντείου τους στὸ Μένουθις. Τὸ μαντεῖο αὐτὸ ἀντιμετώπισε διὰ τῆς μεταφορᾶς τῶν ἱερῶν λειψάνων τῶν Μαρτύρων Κύρου καὶ Ἰωάννου καὶ τῶν Παρθένων Θεοκτίστης, Εὐδοξίας καὶ τῆς μητέρας τους Ἀθανασίας στὸ ναὸ τῶν Εὐαγγελιστῶν, τὸν ὁποῖο ἀνήγειρε ὁ Θεόφιλος καὶ τὰ ὁποῖα λείψανα εἶχαν εὑρεθεῖ σὲ ἀρχαῖο χριστιανικὸ ναὸ τοῦ Ἀποστόλου Μάρκου.

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος στράφηκε καὶ κατὰ τῶν Ἰουδαίων, ἐπειδὴ εἶχαν τὴ μεροληπτικὴ ὑπὲρ αὐτῶν στάση τοῦ ἔπαρχου Ὀρέστη καὶ συμπεριφέρονταν προκλητικὰ στοὺς χριστιανούς. Ὁ Ἅγιος ἐπίσης, ἀντιμετώπισε τὶς αἱρετικὲς δοξασίες τοῦ Πελαγίου καὶ τέλος τοῦ Νεστορίου. Ὁ ἀγώνας του κατὰ τοῦ Νεστορίου ἢ τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ γέμισε τὴν ἱστορία τοῦ Μεγάλου αὐτοῦ Πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας.

Ὁ Νεστόριος, Ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως ἀπὸ τὸν Ἀπρίλιο τοῦ ἔτους 428 μ.Χ., δημιούργησε τὴν αἵρεση τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ. Ἀρνιόταν δηλαδὴ τὴν καθ’ ὑπόσταση ἕνωση τῶν δύο ἐν Χριστῷ φύσεων, θείας καὶ ἀνθρώπινης, ἀποδεχόταν μόνο ἐνοίκηση ἢ συνάφειά τους καὶ θεωροῦσε τὴν Παναγία ὄχι Θεοτόκο, ἀλλὰ «Χριστοτόκο» ἢ «ἀνθρωποτόκο». Ὁ Ἅγιος Κύριλλος διαφύλαξε τὴ Χριστολογία τῆς Ἐκκλησίας, ἀπὸ τὴν πλάνη τῶν αἱρετικῶν, διδάσκοντας τὴν ἀλήθεια τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Χριστὸς κατὰ τὴν Θεία Του φύση χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὸν Ἅγιο Κύριλλο ὡς «τοῦ Πατρὸς φύσει Υἱὸς καὶ ὑπὲρ ἡμᾶς Λόγος», «ἐκ Θεοῦ Λόγος», «ἄνωθεν ἐκ Θεοῦ Πατρός», ὁ ὁποῖος εἶναι Θεῖος Λόγος καὶ ὁ ὁποῖος «οἰκονομικῶς κατεφοίτησε δι’ ἡμᾶς εἰς ἀνθρωπότητα», «γέγονε σάρξ» καὶ «καθ’ ἡμᾶς ἄνθρωπος», «ἡνώθη κατὰ φύσιν καὶ καθ’ ὑπόστασιν τῇ σαρκί». Ἔτσι, ἡ Παναγία εἶναι Θεοτόκος, διότι στὸν Ὅρο αὐτὸ συμπεριλαμβάνεται καὶ τὸ πραγματικὸ τῆς Θείας ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου, τῆς κατὰ σάρκα γεννήσεως τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὴν Παρθένο καὶ τῆς ὑποστατικῆς ἑνώσεως τῶν δυὸ φύσεων στὸ πρόσωπό του. Ὁ Ὅρος Θεοτόκος συνοψίζει ἄριστα τὴν ἑνότητα τοῦ προσώπου τοῦ Χριστοῦ.

Τὸ 430 μ.Χ., ἡ Σύνοδος ποὺ συγκάλεσε στὴν Ἀλεξάνδρεια ὁ Ἅγιος Κύριλλος, διατύπωσε σὲ 12 ἀναθεματισμούς, τὶς διδασκαλίες ποὺ ὄφειλε νὰ ἀποκηρύξει ὁ Νεστόριος. Τὸ σκάνδαλο ποὺ δημιουργήθηκε καὶ ἀναστάτωσε τὴν Ἐκκλησία ἀπὸ τὴ διδασκαλία τοῦ Νεστορίου ἦταν μεγάλο. Αὐτὸ ἀνάγκασε τὸν αὐτοκράτορα Θεοδόσιο τὸν Β’ νὰ συγκαλέσει στὶς 7 Ἰουνίου τοῦ ἔτους 431 μ.Χ., στὴν Ἔφεσσο, τὴν Γ’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο. Ἡ Σύνοδος συνῆλθε στὶς 22 Νοεμβρίου 431 μ.Χ. ὑπὸ τὴν προεδρία τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου. Ὁ Νεστόριος δὲν ἐμφανίσθηκε. Ἡ Σύνοδος καταδίκασε τὴ δυσσεβὴ διδασκαλία τοῦ Νεστόριου καὶ τὸν ἴδιο τὸν αἱρεσιάρχη καὶ ἐξακολούθησε τὶς ἐργασίες της ἐπὶ ἄλλων θεμάτων. Μὲ καθυστέρηση ἔφθασε καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀντιοχείας καὶ οἱ περὶ αὐτὸν Ἐπίσκοποι. Ὅταν ἔμαθαν τὴν καταδίκη τοῦ Νεστόριου, συνῆλθαν σὲ δική τους Σύνοδο, ἀφόρισαν ὅλα τὰ μέλη τῆς Γ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου καὶ καθαίρεσαν τὸν Ἅγιο Κύριλλο καὶ τὸν Ἐπίσκοπο Ἐφέσου Μέμνονα. Μὲ αὐτοκρατορικὸ διάταγμα, ποὺ ἐκδόθηκε μετὰ ἀπὸ ὑπόμνημα τῶν βασιλικῶν ἐπιτρόπων, ποὺ ἦσαν φίλοι τοῦ Νεστορίου, φυλακίστηκαν ὁ Ἅγιος Κύριλλος καὶ ὁ Ἐπίσκοπος Ἐφέσου. Μὲ ἐπέμβαση τῆς εὐσεβοῦς Πουλχερίας, ἀδελφῆς τοῦ αὐτοκράτορα, ὁ Θεοδόσιος Β’ κάλεσε νὰ ἐμφανισθοῦν ἐνώπιών του ἀντιπρόσωποι τῶν δύο πλευρῶν. Τοὺς ἄκουσε καὶ ἀποδέχθηκε τὶς θέσεις τῶν Ὀρθοδόξων. Τότε ἐπικυρώθηκαν ἀπὸ ὅλους τὰ Πρακτικὰ τῆς Γ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου.

Ὁ Ἅγιος Κύριλλος κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη, στὶς 27 Ἰουνίου τοῦ ἔτους 444 μ.Χ. Δικαίως ὁ Ἅγιος Ἀναστάσιος ὁ Σιναΐτης τὸν προσονόμασε «σφραγίδα τῶν Πατέρων».

Ἡ Ἐκκλησία θέλησε νὰ ἀδελφώσει τὴν μνήμη τῶν δυὸ Μεγάλων Πατέρων αὐτῆς καὶ Ἀρχιεπισκόπων Ἀλεξανδρείας, τοῦ Μεγάλου Ἀθανασίου, πρωταγωνιστὴ κατὰ τοῦ Ἀρειανισμοῦ, καὶ τοῦ Ἁγίου Κυρίλλου, πρωταγωνιστὴ κατὰ τοῦ Νεστοριανισμοῦ καὶ ὅρισε τὸ συνεορτασμό τους στὶς 18 Ἰανουαρίου.
Ἡ Σύναξη τῶν Ἁγίων Ἀθανασίου καὶ Κυρίλλου ἐτελεῖτο στὴ Μεγάλη Ἐκκλησία.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ὡς βρύσις δίκρουνος, λαμπρῶς βλυστάνετε, δογμάτων πέλαγος, πᾶσι τοῖς πέρασιν, Ἱεραρχῶν ἡ ξυνωρίς, ἐκφάντορες τῶν ἀρρήτων, Πάτερ Ἀθανάσιε, τῆς Τριάδος τὸ ὄργανον, καὶ θεόφρον Κύριλλε, Θεοτόκου ὁ πρόμαχος, σοφίας οὐρανίου κρατῆρες, πᾶσι ζωῆς κιρνῶντες πόμα.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἱεράρχαι μέγιστοι τῆς εὐσεβείας, καὶ γενναῖοι πρόμαχοι, τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, πάντας φρουρεῖτε τοὺς ψάλλοντας· Σῶσον Οἰκτίρμον, τοὺς πίστει τιμῶντάς σε.

 

Μεγαλυνάριον.
Ἄνθραξ Ἀθανάσιος νοητός, ὤφθη καταφλέγων, τὴν Ἀρείου ὕλην σαθράν· κῦρος δὲ δογμάτων, ὁ Κύριλλος παρέχει, ἐλέγχων Νεστορίου, τὴν ἀθεότητα.

Ἡ Ἁγία Θεοδούλη ἡ Μάρτυς

Ἡ Ἁγία Μάρτυς Θεοδούλη καταγόταν ἀπὸ τὰ Ἀνάζαβρα καὶ ἔζησε στὰ χρόνια του αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.). Ἐπειδὴ διακήρυττε τὴν πίστη της στὸν Χριστό, συνελήφθη καὶ ὁδηγήθηκε ἐνώπιον τοῦ Πελαγίου, ἡγεμόνα τῶν Ἀναζάβρων, καὶ μπροστὰ στὸν ἡγεμόνα, ἡ Θεοδούλη, διακήρυξε τὴν πίστη της στὸν Ἅγιο Τριαδικὸ Θεό. Τότε ὑποβλήθηκε σὲ φοβερὰ βασανιστήρια. Τῆς τρύπησαν μὲ πυρακτωμένα σουβλιὰ τοὺς μαστούς, ἔπειτα τὴν κρέμασαν μὲ τὶς τρίχες τοῦ κεφαλιοῦ της ἀπὸ ἕνα κυπαρίσσι καὶ τῆς κάρφωσαν τὰ πόδια μὲ σιδερένια καρφιά. Κατόπιν τὴν ἔριξαν μαζὶ μὲ ἄλλους Ἁγίους μέσα σὲ ἀναμμένο καμίνι. Κατὰ τὴν διάρκεια τῶν φρικτῶν βασάνων της ὑπὲρ τῆς πίστεως, ἐπιτέλεσε πολλὰ θαύματα, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ πιστέψουν στὸν Χριστὸ πολλοὶ παρευρισκόμενοι, καθὼς ἐπίσης, καὶ ὁ Κομενταρήσιος Ἑλλάδιος καὶ ὁ βοηθός του, οἱ ὁποῖοι καὶ γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ θανατώθηκαν μὲ ἀποκεφαλισμό.
Μέσα στὴν κάμινο αὐτή, ἡ Ἁγία Θεοδούλη προσευχόμενη παρέδωσε τὸ πνεῦμα της.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Οἱ Ἅγιοι Ἑλλάδιος, Θεόδουλος, Βοήθος, Εὐάγριος καὶ Μακάριος οἱ Μάρτυρες

Ὁ Ἅγιος Ἑλλάδιος ἦταν Κομαντερήσιος. Οἱ Ἅγιοι αὐτοί, ἤσαν εἰδωλολάτρες καὶ πίστεψαν στὸν Χριστὸ διὰ τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Θεοδούλης, ποὺ τιμᾶται σήμερα, ὅταν ἀνέλαβαν ἀπὸ τὸν ἡγεμόνα τῆς Ἀναζαρβοῦ Πελαγίου νὰ ἐπαναφέρουν τὴν Ἁγία στὴ θρησκεία τῶν εἰδώλων μὲ βασανιστήρια. Ἄθλησαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ Μαξιμιανοῦ (285 – 305 μ.Χ.) καὶ ὑπέστησαν τὸ ὑπὲρ Χριστοῦ μαρτύριο, ἀφοῦ στὸ τέλος τοὺς ἀποκεφάλισαν. Ὡς τόπος τοῦ κοινοῦ μαρτυρίου φέρεται ἡ πόλη Ἀναζαρβὸς τῆς Κιλικίας.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἡ Ἁγία Ξένη ἡ Μάρτυς 

Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν τόπο καὶ τὸν χρόνο τοῦ Μαρτυρίου τῆς Ἁγία Ξένης. Ἡ μόνη πληροφορία, ἀναφέρει ὅτι Μαρτύρησε διὰ πυρός.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Μαρκιανὸς 

Ὁ Ὅσιος Μαρκιανὸς γεννήθηκε καὶ ἀνατράφηκε στὴν πόλη Κύρρο. Περιφρόνησε τὰ ἐγκόσμια καὶ ἀναχώρησε γιὰ τὴν ἔρημο, ὅπου κλείστηκε μέσα σὲ ἕνα πολὺ στενὸ κελὶ μὲ αὐστηρὴ νηστεία καὶ προσευχή.

Ἡ ὁσιακὴ πολιτεία του τὸν ἔκανε νὰ ἀποκτήσει τὴν φήμη τοῦ Ἁγίου. Πλῆθος πιστῶν κατέφευγε στὴν πνευματική του προστασία καὶ ζητοῦσε εἰρήνη καὶ ἀνάπαυση. Τὸν βίο του συνέγραψε ὁ Θεοδώρητος Κύρου στὸ ἔργο τοῦ «Φιλόθεος Ἱστορία».
Ὁ Ὅσιος Μαρκιανὸς κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Ἐφραίμιος 

Ὁ Ὅσιος Ἐφραίμιος ἀναφέρεται στὸν Σιναϊτικὸ Κώδικα 150.
Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Σιλβανὸς ὁ ἐν Παλαιστίνῃ ἀσκήσας 

Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Ἰωακεὶμ ἐκ Βουλγαρίας

Ὁ Ἅγιος Ἰωακεὶμ καταγόταν ἀπὸ τὴ Βουλγαρία καὶ ἔζησε τὸν 13^ο αἰώνα μ.Χ. Διδάχθηκε τὸ μοναχικὸ βίο τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ ἐξελέγη Ἀρχιεπίσκοπος Τυρνόβου. Ὅταν ὁ αὐτοκράτορας τῆς Νίκαιας, Ἰωάννης Δούκας Βατάτζης (1222 – 1254), τὸν ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ ὡς Ἅγιο († 4 Νοεμβρίου), συμμάχησε μὲ τὸν ἡγεμόνα τῶν Βουλγάρων Ἰωάννη Ἀσσὰν τὸν Β’ (1218 – 1241) καὶ τέλεσε τὸν γάμο τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Θεοδώρου μετὰ τῆς θυγατέρας τοῦ Ἀσσὰν Ἑλένης στὴ Λάμψακο τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, τότε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Τυρνόβου ἀναγορεύθηκε Πατριάρχης μὲ βασιλικὸ καὶ συνοδικὸ θέσπισμα.
Ὁ Ἅγιος Ἰωακεὶμ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1248.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος ἐκ Ρωσίας 

Ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος τοῦ Σγιαντέμσκϊυ ἔζησε τὸν 16^ο αἰώνα μ.Χ. Ξεκίνησε τὸν ἀσκητικὸ βίο ἀπὸ τὴ μονὴ τοῦ Βάλαμο τῆς Φιλανδίας καὶ κατέληξε στὴ Μονὴ Σγιαντέμσκϊυ τῆς περιοχῆς Βολογκντὰ τῆς Ρωσίας, ὅπου διῆλθε θεοφιλῶς τὸ ὑπόλοιπο τῆς μοναχικῆς του πολιτείας.
Ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Μάξιμος Ἐπίσκοπος Οὐγγροβλαχίας 

Ὁ Ἅγιος Μάξιμος γεννήθηκε στὴν Σερβία καὶ ἦταν υἱὸς τοῦ ἡγεμόνα τῶν Σέρβων Ἁγίου Στεφάνου Βράνκοβιτς τοῦ Τυφλοῦ († 10 Δεκεμβρίου) καὶ τῆς Ἁγίας Ἀγγελίνας († 30 Ἰουλίου). Τὸ κοσμικό του ὄνομα ἦταν Γεώργιος. Ὁ νεαρὸς πρίγκιπας ἐγκατέλειψε τὴν κοσμικὴ δόξα καὶ ἔγινε μοναχὸς στὴ Μονὴ Μανάσσια τῆς κεντρικῆς Σερβίας. Λόγω τῶν ἐπιδρομῶν τῶν Τούρκων, κατέφυγε στὴ Ρουμανία, ὅπου καὶ χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος Οὐγγροβλαχίας. Ὅταν ἔφθασε σὲ βαθὺ γῆρας ἀποσύρθηκε στὴ Μονὴ Κρούσεντολ τῆς Σερβίας καὶ κοιμήθηκε, μετὰ ἀπὸ πολυχρόνια ἀσθένεια, τὸ ἔτος 1546.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ διὰ Χριστὸν Σαλός 

Ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος τοῦ Ναβολόσκυϊ καταγόταν ἀπὸ τὴν περιοχὴ Καργκοπὸλ τῆς Ρωσίας καὶ ἔζησε μεταξὺ τοῦ 16^ου καὶ 17^ου αἰώνα μ.Χ. στὴν πόλη Βάγκα.
Ἦταν διὰ Χριστὸν Σαλὸς καὶ βίωνε τὴν Εὐαγγελικὴ ζωὴ μὲ τὴν ἀπόρριψη τῶν ἀνθρώπινων πραγμάτων ποὺ στοὺς ἄλλους φαίνονται ὡς καλὰ ἐπιτεύγματα.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr 

Ὁ Μέγας Ἀντώνιος γεννήθηκε περὶ τὸ 251 μ.Χ. στὴν πόλη Κομὰ τῆς Ἄνω Αἰγύπτου, κοντὰ στὴ Μέμφιδα, ἀπὸ γονεῖς εὐλαβεῖς καὶ εὔπορους. Ἔζησε στὰ χρόνια τῶν αὐτοκρατόρων Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ Μαξιμιανοὺ (285 – 305 μ.Χ.) μέχρι καὶ τὴν ἐποχὴ τοῦ εὐσεβοῦς αὐτοκράτορα Κωνσταντίνου καὶ τῶν παιδιῶν του.

Ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία ἦταν ὀλιγαρκὴς καὶ αὐτάρκης, «μόνοις δὲ οἷς εὕρισκεν ἠρκεῖτο καὶ πλέον οὐδὲν ἐζήτει». Σὲ νεαρὴ ἡλικία, περίπου 20 ἐτῶν, ἔχασε τοὺς γονεῖς του. Ἕξι μῆνες μετὰ τὴν κοίμηση τῶν γονέων του, ἄκουσε στὴν ἐκκλησία τὴν Εὐαγγελικὴ περικοπὴ τοῦ πλουσίου νεανίσκου, στὴν ὁποία ἀναφέρεται, ὅτι ὁ Χριστὸς εἶπε στὸν πλούσιο νέο : «πώλησον τὰ ὑπάρχοντά σου καὶ δὸς πτωχοῖς». Τόση μεγάλη ἐντύπωση προξένησε ἡ Εὐαγγελικὴ αὐτὴ προτροπὴ στὴν ψυχὴ τοῦ Ἀντωνίου, ὥστε ἀμέσως διένειμε τὰ ὑπάρχοντά του στοὺς πτωχοὺς καὶ ἐνδεεῖς, ἀφοῦ φύλαξε τὰ ἀπολύτως ἀναγκαῖα γιὰ τὴν συντήρηση αὐτοῦ καὶ τῆς μικρῆς του ἀδελφῆς, τὴν ὁποία φρόντισε νὰ παραδώσει σὲ Χριστιανὲς νέες παρθένους ποὺ εἶχαν ἀφιερωθεῖ στὴ χριστιανικὴ ἀρετή, βέβαιος ὅτι κοντά τους θὰ εἶναι κατὰ πάντα ἀσφαλής.

Ἀπὸ τότε ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος ἄρχισε νὰ ζεῖ ἀσκητικὸ βίο, ἐργαζόμενος ἀδιάκοπα καὶ ὑποβαλλόμενος σὲ αὐστηρὴ νηστεία, γιὰ νὰ κατανικήσει τοὺς πειρασμοὺς τῆς σάρκας, ἀγρυπνώντας ὁλόκληρη τὴ νύχτα καὶ τρώγοντας ἐλάχιστα.

Στὴ συνέχεια ἀπῆλθε σὲ τόπο ἔρημο καὶ μακρινὸ ὅπου ὑπῆρχαν μνήματα καὶ ἀφοῦ εἰσῆλθε σὲ ἕνα ἀπὸ αὐτὰ ἔκλεισε τὴ θύρα. Ἡ τροφή του ἦταν ἐλάχιστη καὶ τοῦ τὴν πήγαινε σὲ καθορισμένες ἡμέρες ἕνας συνασκητής του. Ἐκεῖ ὑπερνίκησε, μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, νέους πειρασμούς. Ἀργότερα πῆγε κοντὰ στὰ ἐρείπια ἐνὸς φρουρίου καὶ κατοίκησε σὲ σπήλαιο χωρὶς νὰ τὸν βλέπει κανένας καὶ χωρὶς νὰ δέχεται κανένα παρὰ μόνο ἕναν γνωστό του, ὁ ὁποῖος τοῦ ἔφερνε κάθε ἕξι μῆνες ψωμὶ γιὰ ὁλόκληρο τὸ ἑξάμηνο.

Μετὰ ἀπὸ εἴκοσι ὁλόκληρα χρόνια ἀσκήσεως καὶ ἀφοῦ ἔφθασε σὲ ὕψη πνευματικῆς τελειώσεως, ἐμφανίσθηκε στὸν κόσμο καὶ τότε ἄρχισαν νὰ συρρέουν περὶ αὐτὸν πολλοὶ ποὺ τὸν θαύμαζαν ὡς ἀσκητὴ καὶ θαυματουργό. Μαρτυρεῖται ὅτι, ἐνῶ ὁ Ἅγιος βρισκόταν ἀκόμα στὴ ζωή, ἔβλεπε τὶς ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων ποὺ ἐξέρχονταν ἀπὸ τὸ σῶμα τους, καθὼς καὶ τοὺς δαίμονες ποὺ τὶς ὁδηγοῦσαν. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ εἶναι πολὺ θαυμαστό, ἀφοῦ μία τέτοια δυνατότητα εἶναι γνώρισμα μόνο νοερὴς καὶ ἀσώματης φύσεως.

Τὸ ἔτος 311 μ.Χ., κατὰ τὸν διωγμὸ τοῦ αὐτοκράτορα Μαξιμίνου (307 – 313 μ.Χ.), κατῆλθε στὴν Ἀλεξάνδρεια, γιὰ νὰ ἐνθαρρύνει καὶ νὰ βοηθήσει τοὺς πιστούς, τοὺς Ὁμολογητὲς καὶ τοὺς Μάρτυρες. Ὅταν ἔπαυσε ὁ διωγμός, ὁ Ὅσιος ἐπανῆλθε στὴν ἔρημο, ἀλλὰ ἐπειδὴ αἰσθανόταν ἐνοχλημένος ἀπὸ τὴν παρουσία πολλῶν, ποὺ πήγαιναν γιὰ νὰ τὸν συναντήσουν, ἔφυγε ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἦλθε σὲ τόπο ἔρημο, ὁ ὁποῖος βρισκόταν σὲ ὄρος ψηλό, κοντὰ στὴν Ἐρυθρὰ Θάλασσα. Καὶ ἐκεῖ ὅμως προσέρχονταν πολλοὶ γιὰ νὰ λάβουν τὴν εὐλογία του, νὰ διδαχθοῦν καὶ νὰ θεραπευθοῦν. Θεράπευσε δὲ τοὺς ἀσθενεῖς «οὐ προστάζων, ἀλλ’ εὐχόμενος καὶ τὸν Χριστὸν ὀνομάζων».

Ἡ φήμη τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου ἔφθασε μέχρι τοὺς βασιλεῖς, τόσο ὥστε ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος καὶ οἱ υἱοί του, Κωνστάντιος καὶ Κώνστας, ἔγραφαν σὲ αὐτόν, σὰν νὰ ἦταν πατέρας τους καὶ τὸν παρακαλοῦσαν νὰ τοὺς ἀπαντήσει.

Κατὰ τὴν διάρκεια τοῦ ἀσκητικοῦ του βίου ποτὲ δὲν ἄλλαξε ἔνδυμα καὶ ποτὲ δὲν ἔνιψε τὸ σῶμα ἢ τὰ πόδια του μὲ νερό. Ὁ Ὅσιος, ἂν καὶ ἀγράμματος στὴν ἀνθρώπινη σοφία, ἦταν σοφὸς κατὰ Θεόν. Εἶχε λόγο «ἠρτυμένον τῷ θείῳ ἅλατι καὶ χαρίεντα». Δίδασκε στοὺς μαθητές του νὰ μὴν θεωροῦν τίποτε ἀνώτερο ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καὶ νὰ μὴ νομίζουν ὅτι, ἐπειδὴ ἀπέχουν ἀπὸ τὰ κοσμικὰ ἀγαθά, στεροῦνται κάτι ἀξιόλογο. Τὸ νὰ ἀφήνει κανεὶς τὰ ἐπίγεια ἀγαθὰ εἶναι σὰν νὰ καταφρονεῖ μία δραχμὴ ἀπὸ χαλκό, γιὰ νὰ κερδίσει ἑκατὸ χρυσές. Δὲν πρέπει, ἔλεγε, νὰ λησμονᾶμε ὅτι ὁ ἀνθρώπινος βίος εἶναι πρόσκαιρος, συγκρινόμενος πρὸς τὸ μέλλοντα αἰώνα. Γι’ αὐτὸ δὲν πρέπει νὰ κοπιάζουμε γιὰ τὴν ἀπόκτηση πρόσκαιρων ἀγαθῶν, τὰ ὁποία δὲν μποροῦμε νὰ πάρουμε μαζί μας, ἀλλὰ γιὰ τὴν ἀπόκτηση αἰώνιων ἀγαθῶν, δηλαδὴ τῆς φρονήσεως, τῆς δικαιοσύνης, τῆς σωφροσύνης, τῆς ἀνδρείας, τῆς συνέσεως, τῆς ἀγάπης.

Ὁ Μέγας Ἀντώνιος, ἀφοῦ ἔζησε ἑκατὸν πέντε ἔτη, κοιμήθηκε ὁσίως τὸ 356 μ.Χ. Ἂν καί, ὅπως λέγει ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, μία ἀπὸ τὶς τελευταῖες ἐπιθυμίες τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου ἦταν νὰ μείνει κρυφὸς ὁ τόπος τῆς ταφῆς του, οἱ μοναχοὶ ποὺ μόναζαν κοντά του ἔλεγαν ὅτι κατεῖχαν τὸ ἱερὸ λείψανό του, τὸ ὁποῖο ἐπὶ Ἰουστινιανοὺ (561 μ.Χ.), κατατέθηκε στὴν Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου στὴν Ἀλεξάνδρεια καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἀργότερα, τὸ 635 μ.Χ., μεταφέρθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη.
Ἡ Σύναξή του ἐτελεῖτο στὴ Μεγάλη Ἐκκλησία.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ'. 
Τὸν ζηλωτὴν Ἠλίαν τοῖς τρόποις μιμούμενος, τῷ Βαπτιστῇ εὐθείαις ταῖς τρίβοις ἑπόμενος, Πάτερ Ἀντώνιε, τῆς ἐρήμου γέγονας οἰκιστής, καὶ τὴν οἰκουμένην ἐστήριξας εὐχαῖς σου. Διὸ πρέσβευε Χριστῷ τῷ θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

 

Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τὰ ἄνω ζητῶν.
Τοὺς βιωτικοὺς, θορύβους ἀπωσάμενος, ἡσυχαστικῶς, τὸν βίον ἐξετέλεσας, τὸν Βαπτιστὴν μιμούμενος, κατὰ πάντα τρόπον Ὁσιώτατε. Σὺν αὐτῷ οὖν σε γεραίρομεν, Ἀντώνιε Πάτερ, τῶν Πατέρων κρηπίς.

 

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῶν Ὁσίων ὁ ἀρχηγός, καὶ τῆς ἰσαγγέλου, πολιτείας καθηγητής· χαίροις τῆς ἐρήμου, στυλοειδὴς νεφέλη, Ἀντώνιε παμμάκαρ, Πατέρων καύχημα.

Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος ὁ Νέος ὁ Θαυματουργὸς

Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος καταγόταν ἀπὸ εὐσεβεῖς καὶ πλούσιους γονεῖς καὶ ἔζησε στὸ τέλος τοῦ 10^ου ἣ στὶς ἀρχὲς τοῦ 11^ου αἰώνα μ.Χ. Νέος ἀκόμη, ἔγινε μοναχὸς στὴν σκήτη τῆς Βέροιας, κοντὰ στὴν κοιλάδα τοῦ ποταμοῦ Ἀλιάκμονα. Οἱ πνευματικοί του ἀγῶνες κράτησαν ἐκεῖ εἴκοσι χρόνια. Πνευματικὰ ὥριμος, μὲ τὴν εὐχὴ τοῦ ἡγουμένου τῆς Σκήτης, ἀποσύρθηκε σὲ σπήλαιο, ὅπου ἔζησε ἀκόμα πενήντα τέσσερα χρόνια ἀσκητικῶν γυμνασμάτων. Ἡ Ἐκκλησία τιμώντας τοὺς ἀγῶνες καὶ τὴν ὀσιακὴ πολιτεία τοῦ Ὁσίου Ἀντωνίου, τὸν θεώρησε Μέγα καὶ γι’ αὐτὸ τὸν ὀνόμασε Νέο σὲ σχάση μὲ τὸν παλαιότερο διδάσκαλο τῆς ἐρήμου Ἅγιο Ἀντώνιο τὸν Μέγα.
Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη σὲ ἡλικία 94 ἐτῶν. Τὸ ἱερὸ λείψανό του παρέμεινε ἄταφο καὶ ἄφθαρτο γιὰ πολλὲς ἡμέρες, μέχρι ποὺ τὸ βρῆκαν κάποιοι κυνηγοί. Εἶναι πολιοῦχος τῆς Βέροιας.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Μέγα καύχημα, καὶ πολιοῦχον, σὲ πλουτίσασα πόλις Βεροίας, θεοφόρε παμμάκαρ Ἀντώνιε, τῇ σῇ πρεσβείᾳ προστρέχει ἑκάστοτε, προσπτυσσομένη τὴν πάντιμον Κάραν σου. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ.
Ἀσκητικῶς ἀκολουθήσας Κυρίῳ, τῶν ὑπὲρ φύσιν ἠξιώθης χαρίτων, ὡς τῆς σαρκὸς νεκρώσας τὰ φρονήματα, Ὅσιε Ἀντώνιε, μιμητὰ τῶν Ἀγγέλων, μεθ’ ὧν ἀεὶ πρέσβευε, πάσης ῥύεσθαο βλάβης, τοὺς σὲ τιμῶντας Πάτερ εὐλαβῶς, πᾶσιν αἰτούμενος, χάριν καὶ ἔλεος.

 

Μεγαλυνάριον.
Ἤσκησας θεόφρον ὑπερφυῶς, καὶ ἐθαυμαστώθης, τῇ τοῦ Πνεύματος δωρεᾷ. Ὅθεν τῆς Βεροίας, ἡ πόλις σὲ γεραίρει, ὡς θεῖον πολιοῦχον, Πάτερ Ἀντώνιε.

Ἡ Ἁγία Ἰουνίλλα καὶ τὸ βρέφος της Τούρβων

Ἡ Ἁγία Ἰουνίλλα καταγόταν ἀπὸ τὴν Καππαδοκία καὶ μαρτύρησε μαζὶ μὲ τὴν Μάρτυρα Νεονίλλη, κατὰ τὴν στιγμὴ ποὺ ἔριξαν στὴ φωτιὰ τοὺς τρίδυμους ἀδελφοὺς καὶ ἐγγονοὺς τῆς Νεονίλλας Πεύσιππο, Ἐλάσιππο καὶ Μέσιππο († 16 Ἰανουαρίου). Ἡ Ἁγία, ἀφοῦ ἔριξε τὸ βρέφος αὐτῆς, τὸ ὁποῖο κρατοῦσε, ὁμολόγησε τὴν πίστη της στὸν Χριστὸ καὶ τὴν ἀποκεφάλισαν.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Μάρτυρας 

Ὁ Ἅγιος Μάρτυς, ἐπειδὴ κατέστρεψε τὰ εἴδωλα καὶ διεκήρυξε ὅτι εἶναι Χριστιανός, συνελήφθη καὶ ἀποκεφαλίσθηκε.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Ἀχιλλᾶς

Ὁ Ὅσιος Ἀχιλλᾶς ἦταν ἀναχωρητὴς τῆς ἐρήμου. Ἔζησε ὁσίως στὴν Αἴγυπτο καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος ὁ Μέγας ὁ βασιλεύς

Ὁ Μέγας Θεοδόσιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Ἰβηρία καὶ γεννήθηκε τὸ 346 μ.Χ. Ἦταν υἱὸς τοῦ στρατηγοῦ Θεοδοσίου, Κόμητος τῆς Ἀφρικῆς, ὁ ὁποῖος εἶχε διαπρέψει ἐπὶ τοῦ αὐτοκράτορα Οὐαλεντιανοῦ (364 – 378 μ.Χ.) καὶ θανατώθηκε ἄδικα μετὰ ἀπὸ συκοφαντίες. Τότε ὁ υἱός του, ὁ ὁποῖος, ἐπίσης, εἶχε διακριθεῖ γιὰ τὴν εὐσέβειά του καὶ τὰ στρατηγικὰ προτερήματά του, ἀποτραβήχτηκε στὰ πατρογονικά του κτήματα στὴν Ἱσπανία καὶ ἀπεῖχε ἀπὸ κάθε ὑπηρεσία.

Ὅταν ὁ νέος αὐτοκράτορας τῆς Δύσεως Γρατιανὸς κληρονόμησε καὶ τὸ Ἀνατολικὸ τμῆμα τῆς αὐτοκρατορίας, τὸν πῆρε κοντά του ὡς συνεργάτη. Μόλις ἔφθασε στὴν αὐλὴ ὁ Θεοδόσιος προήχθη σὲ «στρατηλάτη τῆς ἵππου» καὶ μὲ αὐτὸ τὸ βαθμό, κατόρθωσε νὰ κερδίσει μία ἀρκετὰ ἐντυπωσιακὴ νίκη κατὰ τῶν Σαρματῶν, ποὺ ἐπωφελούμενοι τῆς γενικῆς ἀναταραχῆς εἶχαν στὸ μεταξὺ εἰσβάλει στὸ ρωμαϊκὸ ἔδαφος. Ἡ ἀνταμοιβὴ γιὰ τὴ νίκη ἦταν ἡ προαγωγὴ στὸ ὕπατο ἀξίωμα: ὁ Γρατιανὸς τὸν ἔστεψε Αὔγουστο τῆς Ἀνατολῆς στὴν πόλη Σίρμιον ποὺ βρισκόταν στὸ κέντρο τῆς Ρωμαϊκῆς Εὐρώπης. Ἡ στέψη ἔγινε στὶς 19 Ἰανουαρίου τοῦ ἔτους 379 μ.Χ. Ὁ Θεοδόσιος ἦταν τότε τριάντα τριῶν ἐτῶν.

Πρῶτο ἔργο τοῦ νέου Αὐγούστου ἦταν νὰ καταπολεμήσει τοὺς Γότθους στὴν Ἰλλυρία. Ἀλλὰ πρὶν συντελεσθεῖ τὸ ἔργο αὐτό, ὁ Θεοδόσιος κέρδισε ἄλλο τρόπαιο ἐπὶ τοῦ ἐδάφους τῆς πίστεως καὶ τῆς Ὀρθοδοξίας. Μὲ διάταγμα, τὸ ὁποῖο ἐξέδωσε στὶς 27 Φεβρουαρίου τοῦ 380 μ.Χ., ὁ Θεοδόσιος καθόριζε ἐπὶ δογματικοῦ ἐπιπέδου τὴν ἔννοια τῆς Ὀρθοδοξίας, διεκήρυξε ὅτι μόνο οἱ παραδεχόμενοι τὶς ἀποφάσεις τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ποὺ συνῆλθε στὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας, ἐδικαιοῦντο νὰ ὀνομάζονται Χριστιανοὶ καὶ ὅτι στοὺς αἱρετικοὺς δὲν ἐπιτρεπόταν νὰ σφετερίζονται τὸ ὄνομα τῆς Ἐκκλησίας. Τέλος μὲ τὴ δημοσίευση ἐνὸς ἀκόμη νόμου, γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ ὁποίου χρειάσθηκε νὰ ἐπέμβει ὁ στρατός, ἀπαίτησε τὴν ἀπόδοση ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν στοὺς Ὀρθοδόξους.

Ἦταν δὲ τότε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, ὁ ὁποῖος εἶχε προσκληθεῖ ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς πρὸς καταπολέμηση τῶν αἱρετικῶν καὶ μάλιστα τῶν Ἀρειανῶν. Καὶ ἐπειδὴ τὰ φλογερὰ καὶ εὔγλωττα κηρύγματά του, συνδυαζόμενα μὲ τὴν ἀρετὴ καὶ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του, εἵλκυσαν πρὸς τὴν Ὀρθόδοξη πίστη ἀμέτρητα πλήθη, οἱ Ἀρειανοί, οἱ ὁποῖοι ἐπὶ αὐτοκράτορα Οὐάλεντου εἶχαν γίνει πανίσχυροι στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ εἶχαν ἁρπάξει ὅλες τὶς ἐκκλησίες τῶν Ὀρθοδόξων, ἐκτὸς τοῦ μικροῦ παρεκκλησίου τῆς Ἁγίας Ἀναστασίας, σχεδίαζαν νὰ τὸν διώξουν ἀπὸ τὴν βασιλεύουσα. Ἀλλὰ ὁ Θεοδόσιος ἔδωσε ἄλλη στροφὴ στὰ πράγματα. Ἐκδίωξε ἀπὸ τὸν πατριαρχικὸ θρόνο τὸν Ἀρειανὸ Ἐπίσκοπο Δημόφιλο καὶ παρεχώρησε τὴν θέση του στὸν Ἅγιο Γρηγόριο.

Ἡ μεγάλη αὐτὴ εὐεργεσία τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου πρὸς τὴν Ἐκκλησία εἶχε λαμπρότερη ἀκόμα συνέχεια. Κατὰ τὸ ἔτος 381 μ.Χ., μὲ τὴν εὐσεβὴ φροντίδα του καὶ ἐνέργεια, συγκροτήθηκε ἡ Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ποὺ ἐπικύρωσε τὴ δογματικὴ διατύπωση τῆς Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου περὶ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, συμπλήρωσε τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως προσθέτοντας καὶ τὸν περὶ Ἁγίου Πνεύματος Ὅρο, ἐναντίων τῆς πνευματομάχου διδασκαλίας τοῦ Μακεδονίου καὶ κανόνισε τὰ τῆς νομίμου κατοχῆς διαφόρων ἀρχιερατικῶν θρόνων, ἡ ὁποία εἶχε διαταραχθεῖ ἐπὶ τῆς παντοδυναμίας τῶν Ἀρειανῶν. Δύο ἀκόμη Σύνοδοι συνεκλήθησαν στὴν Κωνσταντινούπολη τὸ 382 καὶ τὸ 383 μ.Χ. Σκοπός τους ἦταν, ἀντίστοιχα, ἡ ὑπογράμμιση τῆς αὐτονομίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἀνατολῆς καὶ ἡ θεαματικὴ καταδίκη κάθε μορφῆς Ἀρειανισμοῦ. Συμπληρώνοντας τὸ ἔργο του ὁ θεοφρούρητος βασιλέας, ἐξέδωσε ἀλλεπάλληλα διατάγματα κατὰ τῶν αἱρετικῶν (Μανιχαίων, Ἀρειανῶν, Πνευματομάχων καὶ ἄλλων), μὲ τὰ ὁποῖα καθορίστηκαν καὶ οἱ ποινὲς τῶν ἀποστατῶν. Οἱ ἀποφάσεις τῶν Συνόδων ἐφαρμόστηκαν αὐστηρά. Ἐπανέλαβε ἔντονα τὸν νόμο περὶ Κυριακῆς ἀργίας, ἀπαγόρευσε τὰ θεάματα τοῦ ἀμφιθεάτρου καὶ τοῦ ἱπποδρόμου τὴν Κυριακὴ καὶ θέσπισε μέτρα κατὰ τῆς ἐμπορίας τῶν λειψάνων τῶν Ἁγίων Μαρτύρων. Ἐμπόδισε τὶς εἰδωλολατρικὲς θυσίες, τὴ λατρεία τῶν εἰδώλων, κάθε δημόσια καὶ ἀπόκρυφη τελετὴ τῶν εἰδωλολατρῶν, καὶ κατήργησε, τὸ 394 μ.Χ., διὰ νόμου, τοὺς ὀλυμπιακοὺς ἀγῶνες, ποὺ χρησίμευαν στὴ διατήρηση τῆς πλάνης τῶν εἰδώλων. Ἡ αὐτοκρατορία ἦταν πιὰ χριστιανικὴ καὶ τὸ ἔργο τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου ἔστρεφε καὶ παγίωνε τὸ ἔργο τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου. Γιὰ τὴν προσφορά του στὴν Ἐκκλησία ἀλλὰ καὶ τὸ τεράστιο σημαντικὸ πολιτικὸ ἔργο του κέρδισε τὸν τίτλο «Μέγας». Καὶ ὁ Παυλίνος, Ἐπίσκοπος Νώλης, μέσα ἀπὸ τὰ γραφόμενά του ἐγκωμιάζει στὸ πρόσωπο τοῦ βασιλέως «ὄχι τόσο τὸν αὐτοκράτορα, ὅσο τὸν δοῦλο τοῦ Χριστοῦ, τὸν ἰσχυρὸ ὄχι στὴ μεγαλοπρέπεια τοῦ δυνάστου, ἀλλὰ στὴν ταπεινοφροσύνη τοῦ ὑπηρέτου, τὸν πρῶτο πολίτη, ὄχι χάρη στὸ βασιλικὸ ἀξίωμα, ἀλλὰ χάρη στὴν πίστη του».

Ὁ Μέγας Θεοδόσιος ἦταν πρότυπο ἡγεμόνος, πλήρης εὐσέβειας καὶ δικαιοσύνης καὶ εἶχε τὸ χάρισμα τῆς ταπεινώσεως καὶ τῆς συνεχοῦς μετάνοιας. Δύο περιστατικὰ τῆς ζωῆς του ὁμιλοῦν γι’ αὐτό.

Ἦταν τὸ 387 μ.Χ. ποὺ ὁ Ἅγιος ἀποφάσισε νὰ τιμωρήσει αὐστηρά, μὲ ποινὴ αἵματος, τοὺς κατοίκους τῆς μεγάλης Θεουπόλεως Ἀντιόχειας. Οἱ Ἀντιοχειανοὶ εἶχαν ἐξεγερθεῖ καὶ εἶχαν καταρρίψει ὅλους τοὺς ἀνδριάντες ποὺ ὑπῆρχαν πρὸς τιμὴ τοῦ αὐτοκράτορα καὶ τῆς συζύγου τοῦ Πλακίλλας. Ἡ αὐτοκράτειρα ἡ ἴδια ἀλλὰ καὶ ὁ Πατριάρχης τῆς πόλεως Φλαβιανὸς συμπαραστατούμενοι ἀπὸ τοὺς μοναχοὺς τῆς περιοχῆς, ἱκέτευαν τὸ βασιλέα Θεοδόσιο νὰ φανεῖ σπλαγχνικὸς καὶ νὰ τοὺς συγχωρήσει. Πράγματι, ὁ Θεοδόσιος ἄλλαξε ἀπόφαση καὶ τὸ Πάσχα τοῦ 387 μ.Χ. ἔδωσε ἀμνηστία.

Τὸ ἄλλο γεγονὸς συνέβη τὸ ἔτος 390 μ.Χ., ὅταν ὁ Θεοδόσιος ἔγινε καὶ αὐτοκράτορας τῆς Δύσεως. Ἐγκαταστάθηκε στὰ Μεδιόλανα, τὸ σημερινὸ Μιλάνο τῆς Ἰταλίας, καὶ τιμώρησε μὲ πολὺ αὐστηρὸ τρόπο μία ἐξέγερση τῶν Θεσσαλονικέων, δίδοντας διαταγὴ νὰ θανατώσουν πολλὲς χιλιάδες ἀνθρώπων στὸ ἀμφιθέατρο τῆς πόλεως. Κάποιος δημοφιλὴς ἡνίοχος τοῦ ἱππόδρομου εἶχε κατηγορηθεῖ γιὰ ἐγκληματικὴ πράξη καὶ εἶχε φυλακισθεῖ ἀπὸ τὸν ἀρχηγὸ τῆς ἐκεῖ φρουρᾶς Βουθέριχο. Ἀλλὰ τὸ πλῆθος, προκειμένου νὰ γίνουν οἱ ἱπποδρομίες, ἀπαίτησε τὴν ἀποφυλάκιση τοῦ ἡνιόχου. Ὁ Βουθέριχος ἀρνήθηκε, ἀλλὰ ὁ λαὸς στασίασε καὶ φόνευσε τὸν Βουθέριχο καὶ πολλοὺς στρατιῶτες. Ὁ θυμὸς ποὺ ἔνιωθε ὁ Θεοδόσιος ἦταν τόσο μεγάλος πού, ὑπακούοντας στὴν παρόρμηση τῆς στιγμῆς, διέταξε νὰ περικυκλώσει ὁ στρατὸς τὸν ἱππόδρομο τὴν ἡμέρα τῶν ἀγώνων καὶ νὰ σφάξει ὅλους τους θεατές. Γιὰ τὴ διαταγὴ αὐτὴ ἀμέσως μετανόησε ὁ Θεοδόσιος, ἀλλὰ ἡ ἀνάκλησή της ἔφτασε στὴ Θεσσαλονίκη ἀφοῦ πιὰ εἶχαν σφαγεῖ ἑπτὰ χιλιάδες πολίτες. Μετὰ ἀπὸ αὐτὸ τὸ ἔγκλημα, ὅταν ὁ Θεοδόσιος θέλησε νὰ εἰσέλθει στὸν καθεδρικὸ ναὸ τοῦ Μιλάνου, ὁ Ἅγιος Ἀμβρόσιος στάθηκε στὴ θύρα καὶ ἀπαγόρευσε τὴν εἴσοδο στὸν αὐτοκράτορα. Ὅλοι περίμεναν τὸ ξέσπασμα τοῦ θυμοῦ τοῦ Θεοδοσίου. Ὅμως ἐκεῖνος ὑπάκουσε ταπεινά, ζήτησε μὲ δάκρια στὰ μάτια συγγνώμη καὶ ταπεινωμένος γύρισε στὰ ἀνάκτορα. Ἐκτέλεσε τὸν κανόνα τῆς μετάνοιας ποὺ τοῦ ἔβαλε ὁ Ἐπίσκοπος καὶ ὅταν τὸ ἐπιτίμιο συμπληρώθηκε, ὁ Θεοδόσιος, ὕστερα ἀπὸ ὀκτὼ μῆνες, προσῆλθε στὴν Ἐκκλησία, σὰν ἕνας κοινὸς ἄνθρωπος, μὲ ἕναν ἁπλὸ χιτώνα, χωρὶς κανένα διακριτικὸ τοῦ ἀξιώματός του, ἄκουσε τὴ συγχωρητικὴ εὐχὴ καὶ κοινώνησε κατὰ τὴν ἑορτὴ τῶν Χριστουγέννων λέγοντας τὸν λόγο τοῦ Δαυίδ: «Ἐκολλήθη τῷ ἐδάφει ἡ ψυχή μου, ζῆσόν με κατὰ τὸν λόγον σου». Καρπὸς τῆς μετάνοιάς του, ποὺ παραδειγμάτισε τὸν λαό του, ἦταν ἕνας νόμος ποὺ ἔλεγε πὼς κανεὶς καταδικασμένος σὲ θάνατο δὲν θὰ ἐκτελεῖτο, ἂν δὲν περνοῦσαν τριάντα ἡμέρες ἀπὸ τὴν λήψη τῆς καταδικαστικῆς ἀποφάσεως.

Τόση ἦταν ἡ μετάνοια τοῦ Θεοδοσίου τοῦ Μεγάλου, ὥστε ὁ Ἅγιος Θεὸς εὐδόκησε νὰ τοῦ δωρίσει τὸ χάρισμα τῆς θαυματουργίας. Διηγοῦνται οἱ βιογράφοι του, ὅτι κατὰ τὴν διάρκεια ἐνὸς προσκυνήματός του στὰ Ἱεροσόλυμα, ὁ αὐτοκράτορας ἐμφανίστηκε ἐνδεδυμένος σὰν ἁπλὸς ἄνθρωπος καὶ πλησιάζοντας τὶς θύρες τοῦ ναοῦ τῆς Ἀναστάσεως προσευχόταν. Τότε, οἱ πόρτες ἄνοιξαν μόνες τους διάπλατα καὶ ὁ ναὸς ἄστραφτε στὸ φῶς. Ὁ Κύριος ὑποδεχόταν τὸν ταπεινὸ αὐτοκράτορα καὶ δοῦλό Του.
Ὁ Θεοδόσιος εἶχε ἀντιγράψει μὲ τὸ χέρι του ὅλο τὸ Εὐαγγέλιο, τὸ ὁποῖο μελετοῦσε καθημερινά. Ἔλεγε πὼς χαιρόταν περισσότερο ποὺ ἦταν μέλος τῆς Ἐκκλησίας παρὰ ἐπίγειος βασιλέας. Ὅμως οἱ κακουχίες τῶν δεκαέξι χρόνων ἀπὸ τὴ διακυβέρνηση εἶχαν κλονίσει ἀνεπανόρθωτα τὴν ὑγεία τοῦ Θεοδοσίου. Ἔτσι πέρασαν δεκαέξι χρόνια εὐσεβοῦς βασιλείας. Ὁ Ἅγιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 395 μ.Χ. Τὸ σκήνωμά του ἐκτέθηκε σὲ λαϊκὸ προσκύνημα καὶ τὴν τεσσαρακοστὴ ἡμέρα ὁ Ἐπίσκοπος Μεδιολάνων Ἀμβρόσιος, ἐξεφώνησε τὸν ἐπικήδειο, ποὺ καθιέρωνε τὸν Θεοδόσιο ὡς τὸν τύπο τοῦ παραδειγματικοῦ Ὀρθόδοξου ἡγεμόνος. Ὁ Ἅγιος ἐνταφιάσθηκε στὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, δίπλα στὸ μνημεῖο τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου καὶ τῶν διαδόχων του.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος Ἀρχιεπίσκοπος Νόβγκοροντ Ρωσίας

Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος καταγόταν ἀπὸ τὴν Ρωσία καὶ γεννήθηκε περὶ τὰ τέλη τοῦ 12^ου αἰῶνος μ.Χ. Ἐξελέγη Ἀρχιεπίσκοπος τῆς πόλεως Νόβγκοροντ καὶ κοιμήθηκε τὸ ἔτος 1231 ἢ τὸ 1232. Τὸ ἱερὸ λείψανό του ἐνταφιάσθηκε στὸν ἱερὸ ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας Νόβγκοροντ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τοῦ Τσερνοεζέρσκιζ 

Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τοῦ Τσερνοεζέρσκιζ ἔζησε περὶ τὸν 14^ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἵδρυσε τὴ μονὴ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου καὶ Ἁγίου Νικολάου στὴν περιοχὴ τοῦ Νόβγκοροντ.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τοῦ Κρασνοχόλμκιζ

Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος τοῦ Κρασνοχόλμκιζ ἔζησε περὶ τὸν 15^ο αἰώνα μ.Χ. καὶ ἀσκήτεψε στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Νικολάου στὴν περιοχὴ Τβὲρ τῆς Ρωσίας. Κοιμήθηκε ὁσίως μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος Καντακουζηνός 

Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος (Καντακουζηνός) ὑπῆρξε κτήτορας καὶ ἡγούμενος τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Στεφάνου, κατὰ τὸ πρῶτο ἥμισυ τοῦ 15^ου αἰώνα.

Τὸ ἐπώνυμο «Καντακουζηνός», τὸ ὁποῖο δὲν εἶναι βέβαιο, τὸ συναντοῦμε σὲ σημείωμα ἑνὸς λειτουργικοῦ χειρογράφου. Ἐπίσης, σὲ γράμμα τοῦ ἔτους 1413, ποὺ ἀναφέρεται στὴν ἀφιέρωση τῆς κάρας τοῦ Ἁγίου Χαραλάμπους στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τῶν Μετεώρων, γίνεται μνεία «τοῦ ἀρχιμανδρίτου του…μοναστηρίου (τοῦ Ἁγίου Στεφάνου τῶν Μετεώρων) κὺρ Ἀντωνίου (Καντακουζηνοῦ)».

Ἦταν υἱὸς τῆς βασίλισσας Μαρίας Καντακουζηνῆς († μετὰ τὸ 1359), θυγατέρας τοῦ αὐτοκράτορα Ἰωάννου ΣΤ’ Καντακουζηνοῦ καὶ τοῦ δεσπότου τῆς Ἠπείρου Νικηφόρου Β’ Ὀρσίνι († 1359).
Ἔζησε θεοφιλῶς καὶ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ὅσιος Φιλόθεος

Δεύτερος κτήτορας καὶ ἀνακαινιστὴς τῆς μονῆς τοῦ Ἁγίου Στεφάνου Μετεώρων μαρτυρεῖται, κατὰ τὸ πρῶτο ἥμισυ τοῦ 16^ου αἰώνα, ὁ ἱερομόναχος Ὅσιος Φιλόθεος ἀπὸ τὴ Σθλάταινα ἢ Σκλάταινα, σημερινὸ χωριὸ Ρίζωμα τῆς ἐπαρχίας Τρικάλων.

Τὰ ἱστορικὰ στοιχεῖα γιὰ τὸν Ὅσιο Φιλόθεο δὲν εἶναι ἀρκετά. Ἡ κυριότερη πηγὴ εἶναι τὸ σιγίλλιο τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἱερεμίου Α’ τοῦ ἔτους 1545 μ.Χ.

Ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Ἱερεμίας ὁ Α’, πατριάρχευσε κατὰ τὰ ἔτη 1522 – 1524, 1525 – 1546. Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς μεγάλης πατριαρχείας ἀνέλαβε ἐπανειλημμένως ποιμαντορικὲς περιοδεῖες κυρίως ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα: Ἅγιον Ὄρος, Μακεδονία, Βοιωτία, Μετέωρα, Ἤπειρο ἀπὸ τὴν ὁποία καὶ καταγόταν (Ζίτσα). Ὁ Πατριάρχης Ἱερεμίας συνετέλεσε στὴν ἀνάκτηση τῆς ἱερᾶς μονῆς Σταυρινικήτα. Στὸ καθολικό της μονῆς αὐτῆς σώζεται τοιχογραφία, ποὺ τὸν εἰκονίζει ὡς κτήτορα.

Ὁ Ὅσιος Φιλόθεος ἦταν γόνος εὐκατάστατης οἰκογένειας καὶ διέθεσε ὅλη τὴν πατρική του περιουσία γιὰ τὴν ἀνακαίνιση καὶ τὸν ἐξωραϊσμὸ τῆς μονῆς καὶ γιὰ τὸν ἐμπλουτισμό της.
Ἀφοῦ ἔζησε θεοφιλῶς, κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος Ἐπίσκοπος Βολογκντὰ τῆς Ρωσίας

Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος καταγόταν ἀπὸ τὴ Ρωσία καὶ γεννήθηκε περὶ τὸ 1526. Ἐξελέγη Ἐπίσκοπός της πόλεως Βολογκντὰ καὶ κοιμήθηκε ὁσίως τὸ ἔτος 1588. Ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει τὴ μνήμη του καὶ στὶς 26 Ὀκτωβρίου, ἡμέρα τῆς κοιμήσεώς του.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ὁ Ἅγιος Γεώργιος ὁ Νεομάρτυρας ἐξ Ἰωαννίνων 

Ὁ Ἅγιος Γεώργιος γεννήθηκε τὸ 1808 στὸ χωριὸ Τζούραλη τῆς ἐπαρχίας Γρεβενῶν ἀπὸ γονεῖς φτωχούς, τὸν Κωνσταντίνο καὶ τὴν Βασιλική, καὶ λόγω τῆς φτώχειας τῆς οἰκογένειάς του ἔμεινε ἀγράμματος. Σὲ μικρὴ ἡλικία ἀπορφανίσθηκε καὶ μετέβη στὰ Ἰωάννινα, ὅπου ἔγινε ἱπποκόμος τοῦ Χατζῆ Ἀβδουλᾶ, ἀξιωματικοῦ του Ἰμὶν Πασᾶ, πλησίον τοῦ ὁποίου παρέμεινε ἐπὶ ὀκτὼ χρόνια.

Κατὰ τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1836 συκοφαντήθηκε ἀπὸ τοὺς Τούρκους, ὅτι εἶχε ἐξισλαμισθεῖ κατὰ τὰ προηγούμενα χρόνια καὶ ἐπανῆλθε στὴν ὀρθόδοξη πίστη. Προσαχθεὶς στὸ κριτήριο ἀπολογήθηκε καὶ μὲ πνευματικὴ ἀνδρεία ἀπέδειξε ὅτι οὐδέποτε ἔγινε ἀρνησίθρησκος. Μετὰ ἀπὸ αὐτὰ καὶ ἐπειδὴ τὸν βρῆκαν καὶ ἀπερίτμητο, ἀπολύθηκε.

Ἀργότερα ἔλαβε σύζυγο, τὴν Ἑλένη καὶ προσλήφθηκε ὡς ἱπποκόμος στὸν μουσελίμι τῶν Φιλιατῶν ἐπὶ τοῦ ἡγεμόνος Ἰωαννίνων Μουσταφᾶ Πασᾶ. Χρειάσθηκε ὅμως νὰ μεταβεῖ καὶ πάλι στὰ Ἰωάννινα γιὰ ἰδιωτικές του ὑποθέσεις. Ἐκεῖ, στὶς 12 Ἰανουαρίου 1838, ἡμέρα Τετάρτη, ἕνας Ὀθωμανὸς τὸν συκοφάντησε καὶ πάλι ὅτι προηγουμένως ἦταν Τοῦρκος καὶ τώρα εἶναι Χριστιανός. Ἀφοῦ τὸν συνέλαβαν τὸν ἔκλεισαν στὴν φυλακὴ καὶ τὸν ἐκβίαζαν νὰ ἀλλαξοπιστήσει. Ἐκεῖνος παρέμεινε ἀμετάπειστος, ὁμολογώντας τὴν πίστη του στὸν Χριστό. Ὁ κλῆρος καὶ ὁ λαὸς τῶν Ἰωαννίνων μάταια προσπάθησαν νὰ προλάβουν τὴν ἄδικη ἀπόφαση κατὰ τοῦ Γεωργίου καὶ νὰ τὸν πείσουν νὰ δραπετεύσει ἀπὸ τὴ φυλακὴ καὶ νὰ φυγαδευτεῖ στὴν ἐλεύθερη Ἑλλάδα. Τὸ μαρτύριο ἄρχισε. Τοῦ τρυποῦσαν τὰ νύχια μὲ βελόνες καὶ ἔβαζαν στὰ στήθη τοῦ μεγάλες πέτρες. Ἐκεῖνος ὑπέμενε γενναία λέγοντας : «Εἶμαι Χριστιανός».

Στὶς 17 Ἰανουαρίου, ἡμέρα Δευτέρα, ὁ Ἅγιος ἀπαγχονίστηκε στὴν ἀγορὰ καὶ δέχθηκε ἀπὸ τὸν Σταυρωθέντα Κύριο τὸ στέφανο τοῦ μαρτυρίου. Τὸ ἱερὸ λείψανό του παρέμεινε κρεμασμένο μέχρι τὶς 19 Ἰανουαρίου καὶ κατόπιν δωρήθηκε ἀπὸ τὸν Μουσταφᾶ πασᾶ στὸν Μητροπολίτη Ἰωαννίνων Ἰωακείμ, ὁ ὁποῖος τὸν ἐνταφίασε μὲ τιμὲς στὸ ἱερὸ βῆμα τοῦ μητροπολιτικοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου. Ἐπὶ τοῦ τάφου καὶ στὴν οἰκία τοῦ Ἁγίου τελέσθηκαν πλεῖστα θαύματα.
Στὶς 26 Ὀκτωβρίου 1971 ἔγινε ἡ ἀνακομοιδὴ τῶν ἱερῶν λειψάνων αὐτοῦ, τὰ ὁποία ἐναπετέθησαν στὸ φερώνυμο ναὸ τῶν Ἰωαννίνων, ὅπου ἦταν πρὶν ἡ οἰκία τοῦ Ἁγίου.

Πηγή: http://www.synaxarion.gr

Ἀπολυτίκιον. Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον. 
Τὸν πανεύφημον Μάρτυν Χριστοῦ Γεώργιον, Ἰωαννίνων τὸ κλέος καὶ πολιοῦχον λαμπρόν, ἐν ᾠδαῖς πνευματικαῖς ἀνευφημήσωμεν· ὅτι ἐνήθλησε στερρῶς, καὶ κατήνεγκεν ἐχθρόν, τοῦ Πνεύματος τῇ δυνάμει· καὶ νῦν ἀπαύστως πρεσβεύει, ἐλεηθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

 

Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Εὐκλεῶς ἀγάλλεται μεγαλαυχοῦσα, τῇ σεπτῇ ἀθλήσει σου, δι’ ἧς ἡ πόλις θησαυρόν, Ἰωαννίνω ἐκτήσατο, τῶν ἱερῶν σου Λειψάνων Γεώργιε.

 

Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῆς Ἠπείρου θεῖος πυρσός, καὶ Ἰωαννίνων, ἀντιλήπτωρ καὶ ἀρωγός· χαίροις τῶν θαυμάτων, ἀκένωτος χειμάρρους, Γεώργιε παμμάκαρ, ἡμῶν βοήθεια.