Γεννήθηκε τὸ 410 μ.Χ., στὸ χωριὸ Μαρουθὰ τῆς περιφερείας Σαμοσάτων.
Οἱ εὐσεβεῖς γονεῖς του ὀνομάζονταν Ἠλίας καὶ Μάρθα. Ὁ Δανιὴλ γεννήθηκε ἐνῶ ἡ μητέρα του ἦταν στείρα. Γι’ αὐτὸ καὶ οἱ γονεῖς του ὑποσχέθηκαν νὰ τὸν ἀφιερώσουν στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ. Τὸν ἀνέθρεψαν μὲ πολλὴ ἐπιμέλεια, καὶ οἱ κόποι τους δὲν πῆγαν χαμένοι. Ὁ Δανιὴλ ἀπέδωσε καρπούς.
Νεαρὸς ἀκόμα, πήγαινε στὶς γειτονικὲς πόλεις καὶ ἐξηγοῦσε τὸ Εὐαγγέλιο. Ἔπειτα πῆγε σὲ κοινόβια Μονή, ὅπου ἐπιδόθηκε σὲ εὐσεβεῖς ἀσκήσεις, θεολογικὲς μελέτες καὶ καλλιέργεια τῆς ταπεινοφροσύνης.
Κάποτε, σ’ ἕνα ταξίδι μὲ τὸν ἡγούμενο τῆς Μονῆς, συνάντησε τὸ Συμεὼν τὸν Στυλίτη καὶ πῆρε τὴν εὐλογία του. Ὅταν πέθανε ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς, ὁ Δανιὴλ ξαναπῆγε στὸν Συμεὼν καὶ ζήτησε τὴν συμβουλή του ποῦ νὰ πάει. Ὁ Συμεὼν τὸν συμβούλευσε νὰ πάει στὴν Κωνσταντινούπολη, πράγμα ποὺ ὁ Δανιὴλ ἔπραξε. Ἐκεῖ ἐγκαταστάθηκε στὸν περίβολο τοῦ ναοῦ τοῦ Ἀρχιστρατήγου Μιχαὴλ στὴν Προποντίδα.
Μετὰ ἀπὸ λίγο καιρό, εἶδε ὅραμα τὸν Συμεὼν νὰ τὸν καλεῖ. Ὁ Δανιήλ, ἐρμηνεύοντας αὐτὸ τὸ ὅραμα, ἔκτισε ὑψηλὸ στύλο καὶ ἐγκαταστάθηκε πάνω σ’ αὐτόν. Σκοπὸς τῆς ἐγκατάστασής του πάνω στὸν στύλο, ἦταν ὁ ἀγῶνας γιὰ τὴν ἐξάλειψη τῶν παθῶν καὶ ἡ ἀπόκτηση περισσότερων ἀρετῶν.
Ἔλαβε τὸ προορατικὸ χάρισμα, ἔκανε πολλὰ θαύματα καὶ ἦταν σημαντικὴ ἡ συμμετοχή του στὴν Σύνοδο τῆς Χαλκηδόνας. Πέθανε 80 χρονῶν, πλήρης «καρπῶν δικαιοσύνης τῶν διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ». Δηλαδὴ γεμάτος ἀπὸ καρπούς, ποὺ παράγει ἡ ἀρετὴ καὶ ποὺ κατορθώνονται διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὑψώσας τὸ σῶμά σου, ἐπὶ τοῦ στύλου σοφέ, τὸν νοῦν σου ἐπτέρωσας, πρὸς τὸν Θεὸν ἀκλινῶς, βιώσας ὡς ἄγγελος· ὅθεν σε στήλην ζῶσαν, εὐσεβείας εἰδότες, κράζοντές σοι βοῶμεν, Δανιὴλ θεοφόρε· παντοίων ἡμᾶς κινδύνων, πρέσβευε ῥύεσθαι.
Κοντάκιον Ἦχος πλ. δ’. Ὡς ἀπαρχὰς τῆς φύσεως.
Ὥσπερ ἀστὴρ πολύφωτoς, σὺ ἀναβὰς μακάριε, ἐπὶ τοῦ στύλου τὸν κόσμον ἐφώτισας, ἐν τοῖς ὁσίοις ἔργοις σου, καὶ τὸ σκότος τῆς πλάνης, ἀπεδιώξας Πάτερ· διὸ δεόμεθα, καὶ νῦν, ἐπίλαμψον, ἐν ταῖς καρδίαις τῶν δούλων σου, τὸ ἄδυτον φῶς τῆς γνώσεως.
Μεγαλυνάριον.
Ἔλαμψας ἐν στύλῳ οἷα πυρσός, ταῖς φωτοβολίαις, τῶν ὁσίων σου ἀρετῶν, καὶ καταπυρσεύεις, μαρμαρυγαῖς ἀΰλοις, ὦ Δανιὴλ θεόφρον, τοὺς σὲ γεραίροντες.
Ὁ Ὅσιος Λουκᾶς ὁ Νέος Στυλίτης
Ἔζησε στὰ μέσα του 10ου αἰώνα μ.Χ. καὶ καταγόταν ἀπὸ τὴ Μ. Ἀσία. Οἱ γονεῖς του, Χριστόφορος καὶ Καλή, τὸν ἀνέθρεψαν σύμφωνα μὲ τὶς ἐπιταγὲς τοῦ Εὐαγγελίου.
Ὑπηρέτησε σὰν στρατιώτης καὶ ὄχι μόνο διατήρησε τὴν ἁγνότητά του, ἀλλὰ καὶ ἐπηρέαζε πρὸς τὸ καλὸ νεαροὺς συστρατιῶτες του, ποὺ εἶχαν ροπὴ στὴ διαφθορά.
Ἀργότερα ὁ Λουκᾶς ἔγινε ἱερέας καὶ ἀφιερώθηκε στὸν φωτισμὸ τῶν ψυχῶν τῆς ἐνορίας του. Κατόπιν ἀνέβηκε ἀσκούμενος στὸν Ὄλυμπο, ἀπὸ ἐκεῖ στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἔπειτα στὴν Χαλκηδόνα, ὅπου ἔστησε τὴν καλύβα του πάνω σ’ ἕναν στύλο.
Ἀπὸ τὸ νέο του ἀσκητικὸ ὁρμητήριο, πήγαινε σὲ διάφορα μέρη καὶ κήρυττε τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ ἔκανε πολλὰ θαύματα. Πάνω στὸν στύλο αὐτὸ ὁ Λουκᾶς, πέρασε 45 ὁλόκληρα χρόνια καὶ ἀπεβίωσε μὲ θαυμαστὴ πνευματικὴ λαμπρότητα.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Ἀειθαλᾶς καὶ Ἀκεψέης οἱ Μάρτυρες
Οἱ Ἅγιοι Ἀειθαλᾶς καὶ Ἀκεψέης ἦταν ἀπὸ τὴν πόλη Ἀρβήλ. Πιστεύοντας καὶ οἱ δυὸ στὸν Ἰησοῦ Χριστὸ ἔγιναν ὁ μὲν Ἀειθαλᾶς ἐπίσκοπος, ὁ δὲ Ἀκεψέης διάκονος.
Ἡ θερμή τους πίστη, τοὺς ὠθοῦσε νὰ κηρύττουν καθημερινὰ σὲ μία προσπάθεια νὰ ἑλκύσουν ψυχὲς στὸ Σωτήριο δίκτυο τοῦ Εὐαγγελίου.
Τοὺς κατάγγειλαν στὸν Πέρση βασιλιά. Παρ’ ὅλες τὶς ἀπειλὲς ἔμμειναν πιστοὶ στὸν Ἰησοῦ Χριστό. Γι’ αὐτὸ καὶ στέφθηκαν μὲ τὸ μαρτυρικὸ θάνατο τοῦ ἀποκεφαλισμοῦ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Μείραξ
Ἡ ζωή του ὅμοια μὲ αὐτὴ τοῦ Ἀσώτου τοῦ Εὐαγγελίου. Ὁ ἅγιος Μείραξ γεννήθηκε στὸ Τενεσὴ τῆς Αἰγύπτου καὶ ἀνατράφηκε ἀπὸ τοὺς γονεῖς του μὲ χριστιανικὴ εὐσέβεια. Ἀλλὰ τὰ θέλγητρα τῆς νεότητας τὸν παρέσυραν στὴν ἀσωτία καὶ ἀκόμα πιὸ χειρότερα οἱ γνωριμίες του μὲ Ἀγαρηνούς, τὸν ἔκαναν νὰ ἀλλαξοπιστήσει. Οἱ γονεῖς του τὸ ἔμαθαν καὶ ἔκλαψαν πικρά. Ἀλλὰ δὲν ἀπελπίστηκαν καὶ στήριξαν τὴν ἐλπίδα τους στὸν Θεὸ προσευχόμενοι. Καὶ ὁ Θεὸς ἔκανε τὸ ἔλεός του, χάριν τῶν εὐσεβῶν γονέων.
Ὁ ἀρνησίθρησκος γιός, μπούχτισε τὴν ζωὴ τῆς ἁμαρτίας. Καὶ ὅπως ὁ φοίνικας προβάλλει μέσα ἀπὸ τὶς φλόγες, ἔτσι καὶ ἡ προηγούμενη πίστη τοῦ Μείρακα, πρόβαλλε μέσα ἀπὸ τὰ ἐρείπια τῆς ψυχῆς του. Ἦλθε μετάνοια στὴν καρδιά του, καὶ κάποια μέρα ἐμφανίστηκε στοὺς γονεῖς του, ἔπεσε στὰ πόδια τους, ζήτησε συγνώμη καὶ ἐξέφρασε τὴν ἐπιθυμία νὰ ἐπανέλθει στὴ χριστιανικὴ πίστη. Ἐκεῖνοι τὸν δέχτηκαν μὲ χαρά, τὸν φίλησαν καὶ δόξασαν τὸν Θεό.
Ἀλλὰ ἡ ψυχὴ τοῦ Μείρακα δὲν ἀρκέστηκε σ’ αὐτὴν τὴν ἀποκατάσταση. Πῆγε λοιπὸν στὸν Ἀμηρᾶ, ἔκανε τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ καὶ φώναζε ὅτι ἐπανῆλθε στὴν ἀληθινὴ πίστη. Ὁ Ἀμηρᾶς ἔδωσε διαταγὴ καὶ τὸν μαστίγωσαν σκληρὰ μὲ βούνευρα, μέχρι ποὺ σχίστηκαν οἱ σάρκες του. Κατόπιν τὸν ἀποκεφάλισαν καὶ τὸ μὲν κεφάλι του τὸ ἀγόρασαν οἱ χριστιανοὶ καὶ τὸν ἔθαψαν μὲ τιμή, τὸ δὲ σῶμά του, οἱ Ἀγαρηνοὶ τὸ ἔβαλαν μέσα σὲ μιὰ βάρκα καὶ τὸ ἔριξαν στὴ θάλασσα.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Βαρσαβάς ὁ Μάρτυρας
Ἦταν Πέρσης καὶ ὁμολόγησε μὲ θάρρος τὴ χριστιανικὴ πίστη στὸν Πέρση ἄρχοντα, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ ἀποκεφαλιστεῖ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Τερέντιος, Βικέντιος, Αἰμιλιανὸς καὶ Βεβαία οἱ Μάρτυρες
Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Πέτρος καὶ Ἀκεψιμάς οἱ Μάρτυρες
Ἀναφέρονται στὸν Συναξαριστὴ Delehaye καὶ στὸν Παρισινὸ Κώδικα 1578, ὅτι μαρτύρησαν στὴν Περσία. Ὁ Ἅγιος Πέτρος ἀναφέρεται ὡς ἀσκητής.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Νικηφόρος Φωκᾶς αὐτοκράτορας τοῦ Βυζαντίου
Ἡ μνήμη του ἀναφέρεται μόνο στὸν Λαυριωτικὸ Κώδικα Β 4φ. 133, ὅπου ὑπάρχει καὶ πλήρη Ἀκολουθία του μὲ Κανόνες.
Δημοσιεύθηκαν ἀπὸ τὸν L. Petit στὸ Byz. Zeitschrift τ. ΙΓ’ (1904) σελ. 398 – 420 καὶ ἀπὸ τὸν Δημητριεύσκη στὸ Κίεβο τὸ 1911.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Λεόντιος
Γεννήθηκε στὴν Μονεμβασία τῆς Πελοποννήσου ἀπὸ τὸν Ἀνδρέα καὶ τὴν Θεοδώρα. Ὁ πατέρας του ἦταν ἀρκετὰ πλούσιος καὶ ἐπίσημος ἄνδρας.
Ὁ βασιλιὰς Ἀνδρόνικος Β’, ὁ Παλαιολόγος (1283 – 1328) ἀνέθεσε σ’ αὐτὸν σπουδαία θέση στὴν κεντρικὴ διοίκηση τοῦ Μοριᾶ. Ὁ Λέων λοιπόν, ἔτσι ὀνομαζόταν πρίν, ἔτυχε μεγάλης φροντίδας ἀπὸ τοὺς γονεῖς του καὶ σπούδασε στὴν Κωνσταντινούπολη ξένες γλῶσσες, φιλοσοφία καὶ θεολογία. Ὅταν πέθανε ὁ πατέρας του, ἐπέστρεψε στὴν Μονεμβασία καὶ φρόντισε τὴν μητέρα του. Κατόπιν ἡ μητέρα του ἀποσύρθηκε σὲ μοναστήρι καὶ ὁ Λέων μὲ τὴν εὐχή της παντρεύτηκε.
Ὑπῆρξε πρότυπο συζύγου, οἰκογενειάρχη καὶ κοινωνικοῦ εὐεργέτη. Ἔπειτα ὅμως ἦλθαν καὶ οἱ μεγάλες δοκιμασίες. Πέθανε ἡ γυναίκα του, κατόπιν τὰ παιδιά του καὶ ἔτσι ὁ ἴδιος ἀποφάσισε νὰ γίνει μοναχός. Ἔγινε λοιπὸν μοναχὸς μὲ τὸ ὄνομα Λεόντιος καὶ πῆγε κοντὰ σ’ ἕναν ἔμπειρο ἀσκητή, τὸν Μενίδη, ὅπου ἔμεινε κοντά του γιὰ ἀρκετὸ χρονικὸ διάστημα.
Στὴν συνέχεια πῆγε στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὅπου ἔλαβε ἀρκετὰ μεγάλη ἀσκητικὴ ἐμπειρία καὶ ἐπέστρεψε πάλι στὴν Πελοπόννησο. Ἐκεῖ διάλεξε τόπο διαμονῆς του τὸ βουνὸ ποὺ βρίσκεται κοντὰ στὸ Αἴγιο καὶ ἀπὸ ἐκεῖ πήγαινε σὲ πόλεις τῆς Ἀχαΐας καὶ κήρυττε τὸν Θεῖο λόγο. Κοντά του πῆγαν καὶ ἄλλοι ζηλωτὲς τῆς ἀγγελικῆς ζωῆς, ποὺ ἀργότερα, πολλοὶ ἀπ’ αὐτοὺς διέπρεψαν στὸν ἱερὸ κλῆρο.
Ὁ Λεόντιος ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ καὶ ἡ φήμη τῆς ἀρετῆς του παρέμεινε καὶ μετὰ τὸν θάνατό του. Οἱ δὲ ἀδελφοὶ Παλαιολόγοι, Θωμᾶς καὶ Θεόδωρος, πρὸς τιμὴν τοῦ Ὁσίου, ἔκτισαν Μονὴ στὸν τόπο τῆς ἀσκήσεώς του, στὸ ὄνομα τοῦ ἀρχαγγέλου Μιχαήλ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτήρ.
Ἀσκήσει λαμπρυνθείς, ὡς χρυσὸς ἐν χωνείᾳ, λαμπρύνεις Μοναστῶν, τοὺς χοροὺς ἑπομένους, τοῖς θείοις σου διδάγμασι, θεοφόρε Λεόντιε· ὅθεν σήμερον, τὴν φωτοφόρον σου μνήμην, ἑορτάζοντες, ὑπὲρ ἡμῶν σε πρεσβεύειν, αἰτοῦμεν πρὸς Κύριoν.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχω.
Τῷ τῆς σοφίας προσελθὼν κρατῆρι πάνσοφε
Καὶ ἀπολαύσας μυστικῶς τοῦ θείου νέκταρος
Ἀνεξάντλητον γεγένησαι θεῖον ῥεῖθρον,
Πελαγίζον ἀμβροσίας νᾶμα ἥδιστον
Τοῖς πιστῶς σου ἐκτελοῦσι τὰ μνημόσυνα
Καὶ βοῶσί σοι, χαίροις Πάτερ Λεόντιε.
Μεγαλυνάριον.
Φρόνημα ἀνδρεῖον ἀναλαβών, τὸν λέοντος δίκην, ὠρυόμενον καθ’ ἡμῶν, ὅπλοις ἐγκρατείας, Λεόντιε καθεῖλες· ἐξ οὗ τῆς ἐπηρείας, κἀμὲ ἀπάλλαξον.
Ὁ Ἅγιος Νόμων ὁ Θαυματουργός
Οἱ ἄνθρωποι συνήθισαν νὰ θαυμάζουν καὶ νὰ ἐπευφημοῦν τοὺς ἀθλητὲς μὲ τὶς καλὲς ἐπιδόσεις καὶ τὰ μεγάλα ρεκόρ. Καλὰ κάμνουν. Ἀξίζει σ’ αὐτοὺς κάθε ἔπαινος καὶ τιμή.
Εἶναι ὅμως καὶ κάποιοι ἄλλοι ἀθλητὲς πιὸ τρανοὶ καὶ πιὸ ἄξιοι ἀπ’ αὐτούς. Οἱ ἀθλητὲς τῶν πνευματικῶν ἀγώνων. Οἱ ἀθλητὲς τῆς εὐσέβειας καὶ τῆς ἀρετῆς. Εἶναι αὐτοὶ ποὺ πάλεψαν καὶ ἀγωνίστηκαν, ὄχι γιὰ ἕνα προσωρινὸ καὶ φθαρτὸ στεφάνι, ἀλλὰ γιὰ τὸ στεφάνι «τῆς ἄνω κλήσεως», τὸ ἔπαθλο τοῦ Θεοῦ. Καὶ εἶναι αὐτοὶ πιὸ μεγάλοι καὶ θαυμαστοί.
Γιατί στὸν ἀγῶνά τους δὲν ἀντιμετώπισαν ἀνθρώπους μὲ δυνάμεις ἀνθρώπινες. Αὐτοὶ ἀντιμετώπισαν καὶ νίκησαν τὸν διάβολο καὶ τὴν συνοδεία του. Ἡ πάλη τους ὑπῆρξε πάλη, ὅπως τονίζει ὁ θεῖος Ἀπόστολος «πρὸς τὰς ἀρχάς, πρὸς τὰς ἐξουσίας, πρὸς τοὺς κοσμοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρὸς τὰ πνευματικὰ τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Ἐφεσίους στ’ 12). Δηλαδὴ ὁ ἀγῶνάς τους ὑπῆρξε ἀγώνας ἐνάντια στὶς πονηρὲς ἀρχὲς καὶ ἐξουσίες, πρὸς τὰ πλήθη τῶν πονηρῶν πνευμάτων, πρὸς τοὺς καταχθόνιους κοσμοκράτορες, ποὺ κυριαρχοῦν πάνω στοὺς ἀνθρώπους, ποὺ βρίσκονται στὸ βαθὺ σκοτάδι τοῦ ἁμαρτωλοῦ τούτου αἰώνα.
Ὁ ἀγῶνάς τους ἔγινε ἐνάντια στὰ πνευματικὰ καὶ πονηρὰ ἐκεῖνα ὄντα μὲ σκοπὸ τὴν κληρονομιὰ τῆς Βασιλείας τῶν Οὐρανῶν.
Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἀθλητὲς καὶ ἀγωνιστὲς τῆς ἀρετῆς ποὺ διακρίθηκε γιὰ τοὺς ἀγῶνες καὶ τὰ κατορθώματά του, εἶναι καὶ ὁ Ὅσιος Νόμων ὁ Θαυματουργὸς ἀπὸ τὴν μαρτυρικὴ Κύπρο μας.
Πότε ἔζησε ὁ Ἅγιός μας αὐτὸς δὲν γνωρίζουμε. Οὔτε καὶ ποὶοι ἤσαν οἱ γονεῖς του καὶ ἡ ἰδιαιτέρα του πατρίδα.
Αὐτὸ ποὺ γνωρίζουμε εἶναι, πὼς ἀπ’ τὴν παιδική του ἡλικία ὁ Ὅσιος πόθησε τὸν Χριστό, πράγμα ποὺ φανερώνει πὼς οἱ γονεῖς του πρέπει νὰ ἦσαν καλοὶ χριστιανοί. Κάτι περισσότερο.
Σὰν τέτοιοι, μὲ ζῆλο φρόντισαν καὶ ἀπὸ βρέφους ἐνστάλαξαν στὴν ψυχὴ τοῦ παιδιοῦ τους «τὰ ἱερὰ γράμματα», ποὺ «σοφίζουν τὸν ἄνθρωπον εἰς σωτηρίαν». Ἔτσι τὸ παιδὶ μεγαλώνοντας, ἕναν σκοπὸ ἔβαλε στὴν ζωή του. Πῶς νὰ ἀρέσει στὸν Χριστὸ καὶ πῶς νὰ ζήσει σύμφωνα μὲ τὸ θέλημά του.
Κάποια μέρα γιὰ νὰ πραγματοποιήσει τὸν ἱερὸ αὐτὸ πόθο του, ἀφῆκε τὸ σπίτι του καὶ τοὺς γονεῖς του καὶ τράβηξε στὴν ἐρημιά. Ἀσκήτεψε σὲ διάφορους τόπους. Ἀνυπόδητος μ’ ἕνα καὶ μόνο χιτώνα χειμώνα καλοκαίρι διέμενε μέσα σὲ σπηλιές. Πρόγραμμα ἐπίσης ἕνα: «Πῶς ἀρέσει τῷ Κυρίῳ» (Α’ Κορ. ζ’ 32). Πῶς νὰ ἀρέσει στὸν Κύριο. Τί εὐγενικός, τί θεῖος, τί οὐράνιος σκοπός! Μὲ τὴν ζωὴ ποὺ ἔκαμνε δὲν εἶχε ἀνάγκη ἄλλοι νὰ φροντίζουν γι’ αὐτόν. Ὁ ἴδιος μὲ τὴν ἐργασία του, τὰ διάφορα πλεχτὰ ποὺ ἔφτιαχνε, κατόρθωνε νὰ ἐξασφαλίζει τὰ λίγα ποὺ ἀπαιτοῦντο γιὰ τὴ συντήρησή του. Ὅταν δὲν ἔπλεκε, προσευχόταν. Προσευχόταν «ἀδιαλείπτως» γιὰ ὅλους καὶ γιὰ ὅλα.
Μὲ τὸν καιρὸ ἡ φήμη του ἄρχισε νὰ γίνεται μεγάλη. Πολὺ μεγάλη. Ὅπου πήγαινε πολλοὶ τὸν κυνηγοῦσαν καὶ τὸν ἔβρισκαν, γιὰ νὰ τὸν δοῦν καὶ τὸν ἀκούσουν. Οἱ συχνὲς ἐπισκέψεις τὸν ἀνάγκαζαν νὰ μετακινεῖται συνεχῶς, μέχρι ποὺ στὸ τέλος πῆγε καὶ ἐγκατεστάθηκε σὲ μιὰ σπηλιὰ κοντὰ στὸ μικρὸ χωριὸ Ἀνάγυϊα. Ἡ λέξη εἶναι σύνθετη ἀπὸ τὸ ἐπίρρημα ἄνω καὶ τὸ οὐσιαστικὸ ἀγυϊὰ δηλ. ὕψωμα. Ἡ ὀνομασία εἶναι δικαιολογημένη, γιατί τὸ χωρίο εἶναι κτισμένο σ’ ἕνα ὕψωμα, 10 μίλια περίπου ΝΔ τῆς Λευκωσίας, τῆς περιφέρειας τῆς Ταμασοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ ἐξυμνεῖται ὡς «Τῶν Ταμασέων τὸ κλέος καὶ Κυπρίων ἀγλάϊσμα».
Στὴν σπηλιὰ αὐτὴ ντυμένος τὸ τιμημένο ἔνδυμα τοῦ μοναχοῦ συνεχίζει, καθημερινὰ τὸν ἀγῶνά του. Κάτω ἀπ’ τὸ ἁπλὸ ἔνδυμα, κρύβεται μία ἔνθεη ψυχή. Μιὰ ψυχὴ ποὺ σύνθημά της ἔχει τὰ παραγγέλματα τοῦ θείου Ἀποστόλου Παύλου. «Ἀδελφοὶ τὰ ἄνω ζητεῖτε... τὰ ἄνω φρονεῖτε, μὴ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς» (Κολοσ. γ’ 1 – 2).
Καὶ αὐτὸς τὰ ἄνω ζητεῖ. Τὰ ἄνω φρονεῖ. Ἐμπόδιο στὸ παράγγελμα αὐτὸ προβάλλει συνεχῶς ὁ ἐαυτός του, ὅπως καὶ ὁ δικός μας ἐαυτός. Ὁ Ἅγιός μας ὅμως ἀγωνίζεται σκληρὰ ἐνάντια στὸν ἑαυτό του. Γνωρίζει πώς, ὅταν νικήσει τὸν ἑαυτὸ του, κέρδισε τὸν μισὸ ἀγώνα. Τοῦτο τονίζει καὶ ὁ ἀρχαῖος σοφὸς Πλάτων. Τί λέγει; «Τὸ νικᾶν αὐτὸν ἑαυτὸν πασῶν νικῶν πρώτη τε καὶ ἀρίστη». Καὶ τὸ ἀντίθετο. «Τὸ ἡττᾶσθαι αὐτὸν ὑφ’ ἑαυτοῦ πάντων αἰσχιστὸν τε ἅμα καὶ κάκιστον». Δηλαδὴ τὸ νὰ κατορθώσει ἕνας νὰ νικήσει καὶ χαλιναγωγήσει τὸν ἑαυτό του, αὐτὸς πετυχαίνει τὴν πρώτη καὶ πιὸ μεγάλη νίκη. Μὰ καὶ τὸ ἄλλο. Τὸ νὰ νικηθεῖ ἕνας ἀπὸ τὸν ἑαυτό του, αὐτὸς παθαίνει τὴν πιὸ ἐξευτελιστικὴ καὶ σκληρὴ ἥττα. Αὐτὴ τὴν ἀλήθεια τὴν γνωρίζουν οἱ Ἅγιοι. Γι’ αὐτὸ καὶ ἀγωνίζονται σκληρὰ ἐνάντια στὰ θελήματα τῆς σάρκας τους. Ἀγωνίζονται σκληρὰ μέρα καὶ νύχτα. Μαζὶ μὲ τὸν ἀγῶνά τους αὐτὸν ἐνάντια στὸν ἑαυτὸ τους οἱ Ἅγιοι εἶχαν νὰ ἐπιβληθοῦν καὶ νὰ νικήσουν καὶ τὸ κακὸ περιβάλλον τῆς ἐποχῆς καὶ τοῦ τόπου τους, τὸν κόσμο. Ὦ αὐτὸς ὁ κόσμος! Τῆς ἁμαρτίας ὁ κόσμος! Τί δύναμη ἔχει καὶ αὐτός! Ἀδελφοί, φωνάζει ὁ μαθητὴς τῆς ἀγάπης, ὁ θεῖος Ἰωάννης. «Μὴ ἀγαπᾶτε τὸν κόσμον μηδὲ τὰ ἐν τῷ κοσμῷ!». Μὴν ἀγαπᾶτε τὸν ἁμαρτωλὸ κόσμο οὔτε τὶς μάταιες ἀπολαύσεις καὶ τὶς ἁμαρτωλὲς τέρψεις, ποὺ ὑπάρχουν στὸν κόσμο καὶ ποὺ χωρίζουν τὸν ἄνθρωπο ἀπ’ τὸν Θεό. Μὴν τὸν ἀγαπᾶτε. Διότι «ἐὰν τὶς ἀγαπᾶ τὸν κόσμον, οὐκ ἐστὶν ἡ ἀγάπη τοῦ Πατρὸς ἐν αὐτῷ» (Α’ Ἰωάν. β’ 15). Ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾶ τὸν κόσμο τῆς ἁμαρτίας, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ Πατέρα δὲν μπορεῖ νὰ ὑπάρχει μέσα του.
Γνωρίζει τὴν πραγματικότητα αὐτὴ ὁ Ἅγιος. Γι’ αὐτὸ σύνθημά του ἔχει τοῦτο, ποὺ πρέπει νὰ ἔχει καὶ κάθε ἀληθινὸς χριστιανός: Κόντρα στὸν κόσμο τῆς ἁμαρτίας. «Κόντρα στὸ ρεῦμα». Πόσους νέους καὶ νέες, πόσους ἀνθρώπους δὲν κατέστρεψε ὁ φόβος τοῦ κόσμου! Νά μὴν πᾶνε ἐνάντια στὸν κόσμο. Νὰ μὴν θεωρηθοῦν σὰν καθυστερημένοι. Πρὸς Θεοῦ! Νὰ μὴν παρεξηγηθοῦν! Δυστυχισμένα πλάσματα! Τὸν Θεὸ δὲν τὸν φοβοῦνται. Φοβοῦνται τὸν κόσμο. Φοβοῦνται νὰ μὴν χαρακτηρισθοῦν ἀπόκοσμοι. Καὶ τὸ ἀποτέλεσμα; Αὐτό, ποὺ βλέπουμε καὶ ἀκοῦμε νὰ συμβαίνει γύρω μας. Ὁ ἄνθρωπος ἀντὶ νὰ εἶναι καὶ νὰ μένει ὁ βασιλιὰς τῆς δημιουργίας, ὑποβιβάζει μόνος του τὸν ἑαυτό του στὴν κατάσταση τοῦ ἀλόγου κτήνους, ὥστε δίκαια τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ νὰ λέγει: «ἄνθρωπος ἐν τιμῇ ὧν οὐ συνῆκε. Παρασυνεβλήθη τοῖς κτήνεσι τοῖς ἀνοήτοις καὶ ὠμοιώθη αὐτοῖς» (ψαλμ. μη’ 13). Ταλαίπωρος ὁ ἄνθρωπος! Ἐνῶ ἔχει τιμὴ καὶ ἀξία, μίας καὶ ἔχει δημιουργηθεῖ κατ’ εἰκόνα Θεοῦ, δὲν ἀντιλαμβάνεται καὶ δὲν τὸ κατανοεῖ αὐτὸ, κατέρριψε καὶ ἐξίσωσε τὸν ἑαυτὸ του πρὸς τὰ κτήνη τὰ ἀνόητα, ποὺ δὲν ἔχουν μυαλὸ καὶ λογικό, ὅπως αὐτός, καὶ ἐξομοιώνεται πρὸς αὐτὰ ζῶντας σὰν κτῆνος καὶ ἀποθνήσκοντας σὰν κτῆνος. Ποὶο στ’ ἀλήθεια κατάντημα! Ὁ ἄνθρωπος ποὺ καὶ ν’ ἀκούσει τὴν ὕβρη «κτῆνος», θυμώνει καὶ ἐκνευρίζεται, αὐτὸς ζητεῖ νὰ κάμει τὴ ζωὴ τοῦ κτήνους. Ἀγωνίζεται νὰ ὁμοιωθεῖ μὲ τὸ ἄλογο κτῆνος.
Στὸ πνεῦμα καὶ τὴ νοοτροπία αὐτὴ ἀντιτίθεται ὁ θεῖος Νόμωνας. Αὐτὸς ἀκολουθεῖ πιστὰ τὸ προσκλητήριο διάγγελμα τοῦ Κυρίου. «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθείν, ἀπαρνησάσθω ἐαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθείτω μοι» (Μάρκ. η’ 34). Ἀκολουθεῖ τὸν Χριστό. Περιφρονεῖ τὸν ἁμαρτωλὸ κόσμο καὶ τὶς κλήσεις του. Σηκώνει μὲ ὑπομονὴ τὸν σταυρό του, τὸν σταυρὸ τῶν δοκιμασιῶν καὶ τῶν θλίψεων ποὺ ἀπαιτεῖ ἡ ζωὴ τῆς ἐγκράτειας καὶ τῆς ἀρετῆς καὶ ἀκολουθεῖ μὲ ζῆλο καὶ πίστη τὸν Χριστό.
Ἡ προσευχὴ ἡ ἐκτενὴς καὶ συχνὴ μελέτη τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ, τὸν βοηθάει πολὺ στὴν ἄσκηση καὶ τὸν ἀγώνα του. Ἡ νηστεία πάλι στὴν ὁποία μὲ αὐστηρότητα καὶ ὑπομονὴ ὑποβάλλει τὸν ἑαυτὸ του εἶναι τέτοια, πού, ὅπως καὶ ὁ Κύριος καὶ ὅλοι οἱ ἅγιοι τῆς Γραφῆς ὑπέβαλαν τὸν ἑαυτό τους, τὸν βοήθησε νὰ φτάσει σὲ θαυμαστό, στ’ ἀλήθεια, σημεῖο. Τὸ μέτριο καὶ ἰσχνό του κορμί, ἰσχνὸ σὰν τοῦ Μ. Βασιλείου, μὲ τὴν μακριά του ἄσπρη γενειάδα του, δίνει μία μεγαλοπρέπεια ποὺ καταπλήσσει καὶ συγκινεῖ. Κάτω ἀπὸ τὸ ξεθωριασμένο ἔνδυμα ποὺ φορεῖ, κρύβεται μία ψυχὴ θεωμένη. Γιατί ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶναι ὅτι φορεῖ, ἀλλὰ ὅτι ἔχει μέσα του. Μέσα στὴν ψυχή του.
Γι' αὐτὸ καὶ καθημερινὰ πλήθη πιστῶν ἀπὸ διάφορα μέρη προσέρχονται στὸ κατάλυμά του γιὰ νὰ τὸν ἐπισκεφθοῦν καὶ ν’ ἀκούσουν τὰ λόγια του. Καὶ ὁ ἀσκητής τους δέχεται μὲ καλοσύνη καὶ ψυχικὴ εὐγένεια καὶ τοὺς διδάσκει. Τοὺς νουθετεῖ στοργικά.
- Ἀδέλφια μου, τοὺς λέγει: Ἂς μετανοήσουμε. Ἂς μετανοήσουμε καὶ ἂς ἀγωνισθοῦμε νὰ ἔχουμε μεταξύ μας εἰρήνη καὶ ἀγάπη. Ἂς φροντίσουμε μὲ πνεῦμα ταπεινοφροσύνης νὰ πετύχουμε ὅλοι μας τὸν ἁγιασμὸ τῆς ψυχής μας. Χωρὶς τὸν ἁγιασμὸ καὶ τὴν καθαρότητα τὴν ἐσωτερική, κανένας δὲν θὰ μπορέσει ποτὲς νὰ ἰδεῖ τὸν Κύριο. Μέσα μας ἂς ἐργασθοῦμε νὰ ὑπάρχει μονάχα ἕνα θέλημα. Τοῦ Χριστοῦ τὸ θέλημα. Ἂς προσπαθήσουμε μαζὶ μὲ τὸν Ἀπόστολο τοῦ Χριστοῦ μας, νὰ μποροῦμε καὶ ἐμεῖς νὰ ἐπαναλαμβάνουμε τὰ θεία λόγια του: «ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγὼ ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός» (Γαλάτ. β’ 20). Δὲν ζῶ πιὰ ἐγὼ μέσα μου, ζεῖ μόνο ὁ Χριστός.
Μιὰ τέτοια ζωὴ δὲν μποροῦσε παρὰ νὰ δοξαστεῖ ἀπὸ τὸν Κύριο. Καὶ δοξάστηκε. Δοξάστηκε στὴ γῆ μὲ τὰ πλήθη τῶν θαυμάτων ποὺ τελοῦσε καθημερινὰ σὲ ὅσους μὲ εὐλάβεια καὶ πίστη κατέφευγαν στὸν Χριστὸ καὶ μὲ εἰλικρίνεια μπροστὰ στὸν Ἅγιο ἐξομολογοῦντο τὶς ἁμαρτίες τους. Κοντά του βρίσκανε οἱ δυστυχισμένοι τὴν παρηγοριά, οἱ ἄρρωστοι τὴν θεραπεία, οἱ πονεμένοι καὶ καταδιωγμένοι τὴν προστασία. Μέχρι τὰ βαθιά του γηρατειὰ ὁ Ἅγιος ποὺ ἔζησε καὶ παρέδωσε τὴν ψυχή του στὸν Κύριο, ὑπῆρξε παράδειγμα ἐγκράτειας καὶ ἀρετῆς καὶ ἁγιότητας. Θριαμβευτικὰ μπῆκε καὶ αὐτὸς «εἰς τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ». Ἐκεῖ ζεῖ τώρα μὲ λαμπρότητα καὶ μακαριότητα μαζὶ μὲ τοὺς Ἁγίους. Μαζὶ μ’ αὐτοὺς συγκαταλέχθηκε καὶ ὁ ἴδιος στὴν χορεία τῶν Ὁσίων.
Ἡ δόξα τοῦ Ὁσίου Νόμωνα φανερώνεται καὶ σ’ ἐμᾶς σήμερα μὲ τὰ πολλαπλά του θαύματα. Πιὸ πολὺ κατέχει τὴν θαυματουργική του χάρη τώρα ποὺ βρίσκεται στὸν οὐρανὸ παρὰ ὅταν ζοῦσε στὴ γῆ. Σ’ ἐκείνους ποὺ μ’ εὐλάβεια ἐπικαλοῦνται τὸ ὄνομά του καὶ τρέχουν στὴν χάρη του μὲ πίστη στὸν Χριστό, ὁ Ἅγιος προσφέρει καὶ στὴν ἐποχή μας τὶς δωρεές του.
Μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Γεννάδιο ἢ Βηχιανό, ὅπως ἀποκαλεῖται ἀπὸ τὸν Ὅσιο καὶ θαυματουργὸ Νεόφυτο τὸν Ἔγκλειστο, μὲ τὸν ὁποῖο συνεορτάζεται, προσφέρουν τὸ πλῆθος τῶν θαυμάτων τους σὲ ὅλους, ὅσους ἐκζητοῦν μὲ τὴν ἀναφορὰ τοῦ ὀνόματός τους τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ.
Πιὸ πολὺ ὅμως καλοῦν καὶ ἐμᾶς νὰ τοὺς μιμηθοῦμε. Νὰ τοὺς μιμηθοῦμε ἐκεῖ ποὺ βρισκόμαστε. Στὰ χωριά μας ἢ στὶς πολυάνθρωπες πολιτεῖες στὶς ὁποῖες ζοῦμε. Σ’ αὐτοὺς τοὺς τόπους δίνεται σήμερα ἡ μάχη τοῦ χριστιανισμοῦ. Καὶ ἡ μάχη αὐτὴ βρίσκεται τοῦτο τὸν καιρὸ στὴν πιὸ κρίσιμη φάση τῆς προόδου καὶ τῆς ἐξελίξεώς της. Ὅσοι συμμετέχουμε καὶ μαχόμαστε στὴ μάχη αὐτή, ἂς ἔχουμε πάντα μπροστὰ στὰ μάτια μας τὸ παράδειγμα τῶν ἁγίων μας καὶ ἂς ἐμπνεόμαστε ἀπὸ τὸ μαχητικὸ πνεῦμα τους. Οἱ «ροὲς τῶν δακρύων» ποὺ τότε «ἐγεώργησαν τὸ ἄγονον τῆς ἐρήμου», ἂς εἶναι καὶ ἂς γίνουν καὶ στὴν ἐποχή μας καὶ πηγὲς τῆς ἰδικῆς μας δυνάμεως. Οἱ ὁλονύκτιες προσευχὲς καὶ ἡ ἐγκράτειά τους ἂς μᾶς ξυπνοῦν καὶ ἐμᾶς ἀπὸ τὸν ὕπνο τῆς ραθυμίας, στὸν ὁποῖο μᾶς ὁδηγεῖ ἡ ζωὴ τῆς ἀδιαφορίας στὰ πνευματικὰ καὶ ἡ ζωὴ τῆς ἁμαρτίας. Καὶ οἱ «τύλοι» τῶν γονάτων τους, οἱ ρόζοι, ὅπως λέμε ἁπλά, ἂς εἶναι καὶ γιὰ μᾶς μιὰ συνεχὴς ὑπόμνηση πὼς ὁ ἀγώνας τῆς ἀρετῆς, ὁ ἀγώνας τῆς ἁγιότητας καὶ πόλεμος τοῦ Θεοῦ γίνεται καὶ κερδίζεται μὲ τὰ γόνατα. Νὰ τὸ ξαναποῦμε; Γίνεται καὶ κερδίζεται μὲ τὴ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Τὴν ἐγκράτεια καὶ τὴν προσευχή. Μὲ τὰ γόνατα.
Ὅσιοι καὶ πατέρες ἡμῶν, ποιμένες καὶ διδάσκαλοι τῆς Οἰκουμένης πρεσβεύσατε ὑπὲρ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’.
Ταμασέων τὸ κλέος καὶ Κυπρίων ἀγλάϊσμα, θαυματουργοὶ ὤφθητε ὄντως, Βηχιανὲ καὶ Νόμων ὅσιοι. Νηστεία, κατετήξατε σαρκός, ἀλόγους ἐνθυμήσεις πανσθενῶς. Ὅθεν χάριν ἰαμάτων, ἐξ οὐρανοῦ ἐδέξασθε, θεόπνευστοι. Δόξα τῷ ἐνισχύσαντι ὑμᾶς, τῷ καὶ ὑμᾶς στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι δι’ ὑμῶν πᾶσιν ἰάματα.
Ὁ Μηνᾶς ἦταν Ἀθηναῖος καὶ ἀπὸ τὴν οἰκογένειά του εἰδωλολάτρης. Ὅταν ὅμως ἐκπαιδεύτηκε καὶ μορφώθηκε ἀρκετά, διαπίστωσε ὅτι ἡ πολυθεΐα ἦταν μᾶλλον ψέμα καὶ πλάνη. Στὴν μελέτη τῶν φιλοσόφων ἐπίσης, δὲν μπόρεσε νὰ βρεῖ κάτι τὸ ἀληθινό. Τότε προχώρησε στὴν μελέτη χριστιανικῶν συγγραμμάτων. Ἔπειτα τοῦ Εὐαγγελίου, ὅπου καὶ βρῆκε αὐτὸ ποὺ τὸν γέμιζε ψυχικά, δηλαδὴ τὸ φῶς καὶ τὴν ἀλήθεια. Ἔτσι, ὁ Μηνᾶς ἔγινε χριστιανός.
Ἀργότερα, ὁ βασιλιὰς Μαξιμίνος (311 – 313), μὴ γνωρίζοντας ὅτι εἶναι χριστιανός, τὸν ἔκανε ἔπαρχο Ἀλεξανδρείας. Ἀλλὰ ὅταν ὁ βασιλιὰς αὐτὸς διέταξε διωγμοὺς στὴν πόλη αὐτή, ὁ Μηνᾶς ὄχι μόνο δὲν ἐξετέλεσε τὴν διαταγή, ἀλλὰ καὶ συνετέλεσε νὰ πληθυνθοῦν οἱ χριστιανικὲς τάξεις.
Τότε ὁ Μαξιμίνος ἔστειλε νέο ἔπαρχο, τὸν Ἀθηναῖο λόγιο Ἑρμογένη. Αὐτός, τηρώντας τὸ γράμμα τοῦ νόμου, βασάνισε σκληρὰ τὸν Μηνᾶ καὶ τὸν ἔκλεισε στὴ φυλακή, γιὰ νὰ πεθάνει ἐκεῖ μέσα ἀπὸ τὶς πληγές του. Μετὰ ἀπὸ καιρό, ὅταν ὁ Ἑρμογένης ἔστειλε νὰ διαπιστώσουν ἂν καὶ πότε πέθανε ὁ Μηνᾶς, διαπίστωσαν ὅτι ὄχι μόνο δὲν εἶχε πεθάνει, ἀλλὰ καὶ οἱ πληγές του θεραπεύθηκαν. Τότε δημόσια τὸν ρώτησε πὼς ἔγινε αὐτό. Ὁ Μηνᾶς ἀπάντησε ὅτι θεραπεύθηκε τὴν ὥρα ποὺ πεσμένος στὸ ἔδαφος ἔψαλλε: «Ἐὰν πορευθῶ ἐν μέσῳ σκιᾶς θανάτου, οὗ φοβηθήσομαι κακά, ὅτι σὺ μετ’ ἐμοῦ εἶ Κύριε». Ἐὰν δηλαδὴ ἀντικρίσω τὸν θάνατο, δὲ θὰ φοβηθῶ μήπως πάθω κακό, διότι σὺ εἶσαι μαζί μου, Κύριε.
Ἡ ἀπάντηση εἶχε σὰν ἀποτέλεσμα νὰ γίνει χριστιανὸς ὁ Ἑρμογένης καὶ κάποιος διακεκριμένος πολίτης, ὁ Εὔγραφος. Ἀργότερα, ὅλους μαζὶ τοὺς ἀποκεφάλισαν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.
Ἡ καλλικέλαδος, θεόφρον γλῶσσά σου, λαμπρῶς κηρύξασα, Χριστοῦ τὴν σάρκωσιν, συναθλητάς σοι εὐκλεεῖς, εἱλκύσατο ἐν σταδίῳ, Μηνᾶ παμμακάριστε, Ἑρμογένην τὸν ἔνδοξον, καὶ τὸν θεῖον Εὔγραφον, μεθ’ ὧν χαίρων ἠγώνισαι. Καὶ νῦν τὴν Παναγίαν Τριάδα, ὑπὲρ ἡμῶν ἐκδυσωπεῖτε.
Κοντάκιον. Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικός.
Μηνᾶν τὸν θαυμαστόν, Ἑρμογένην τὸν θεῖον, καὶ Εὔγραφον ὁμοῦ, ἱεραῖς μελῳδίαις, τιμήσωμεν ἅπαντες, ὡς τιμήσαντας Κύριον, καὶ ἀθλήσαντας, ὑπὲρ αὐτοῦ καὶ χορείαν, τὴν ἀσώματον, ἐν οὐρανοῖς πεφθακότας, καὶ θαύματα βλύζοντας.
Μεγαλυνάριον.
Ὤσπερ λιγυρόφθογγος ἀηδών, Μηνᾶ τὸν τῶν ὅλων, διαγγείλας Δημιουργόν, Εὔγραφον τὸν θεῖον, ὁμοῦ σὺν Ἑρμογένει, συμφύτους ἐπεσπάσῳ, τῷ θείῳ σκάμματι.
Ὁ Ἅγιος Γέμελλος ὁ Μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Γέμελλος ἔζησε στὴν ἐποχὴ τοῦ βασιλιὰ Ἰουλιανοῦ τοῦ παραβάτου. Ὅταν ὁ Ἰουλιανὸς πέρασε ἀπὸ τὴν Ἄγκυρα, τὴν πατρίδα τοῦ Γέμελλου, πληροφορήθηκε ὅτι ὁ χριστιανὸς αὐτὸς δὲν ἔπαυε νὰ ἀγωνίζεται κάθε μέρα γιὰ τὴν πίστη τοῦ Εὐαγγελίου. Ὁ βασιλιὰς τὸν κάλεσε κοντά του καὶ προσπάθησε νὰ τὸν πείσει νὰ ἀσπαστεῖ τὸν εἰδωλολατρισμό. Ὁ Γέμελος ὅμως, παράμεινε πιστὸς στὶς θρησκευτικές του πεποιθήσεις καὶ συνέχισε νὰ διαδίδει τὸν λόγο τοῦ Κυρίου.
Ὁ αὐτοκράτορας Ἰουλιανὸς ὁ Παραβάτης, ὀργισμένος διέταξε νὰ μπήξουν κατὰ μῆκος τῶν δακτύλων τοῦ Γέμελου, αἰχμηρὰ τεμάχια ξύλου. Ὅμως ὁ Ἅγιος παράμεινε ἀκλόνητος καὶ γι’ αὐτὸ τὸν ἔκαψαν μὲ πυρωμένο σίδερο.
Οὔτε ἡ νέα τιμωρία ὅμως τὸν ἔκανε νὰ ἀπαρνηθεῖ τὴν πίστη του. Γι’ αὐτὸ διατάχθηκε νὰ τὸν σταυρώσουν. Ἀπὸ τὸ ὕψος τοῦ σταυροῦ προσευχόταν γιὰ τοὺς φονιάδες του καὶ τοὺς εὐχαριστοῦσε ποὺ τὸν τιμωροῦσαν μὲ τὸν θάνατο ποὺ ἔλαβε ὁ Κύριος.
Παρέδωσε τὸ πνεῦμά του ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ, τὸ δὲ ἅγιο λείψανό του τάφηκε ἀπὸ χριστιανοὺς μὲ κάθε εὐλάβεια.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Θωμᾶς ὁ Δεφουρκινός
Μὲ τὴν προσευχή, τὴν ἐξομολόγηση, τὴν μελέτη, τὴν ἀγρυπνία, τὴν μεγάλη ἐγκράτεια καὶ τὴν Θεία Κοινωνία, ἐνισχυόταν ἀπὸ τὸν Θεὸ ὁ Ὅσιος Θωμὰς ὅταν ἦταν νέος, ἀπὸ τοὺς μολυσμοὺς τῆς σάρκας καὶ τοῦ πνεύματος.
Ἔζησε τὸν 9ο μ.Χ. αἰώνα, καὶ ἡ πατρίδα του βρισκόταν στοὺς πρόποδες τοῦ ὄρους Κυμιναίου. Ἀνατράφηκε χριστιανικὰ ἀπὸ τὴν παιδική του ἡλικία, διατηρώντας τὴν πίστη καὶ τὴν ἁγνότητά του ἀπὸ τὴ νεανική του ἀνάπτυξη. Κινούμενος ἀπὸ ἱερὸ πόθο ὁ Θωμάς, ἐπισκέφθηκε πολλὰ μοναστήρια καὶ ἀποκόμισε πολλὲς ἀρετὲς ἀπὸ τὰ ἐκεῖ μεγάλα ὑποδείγματα τῆς εὐσέβειας.
Ἀργότερα ἔγινε καὶ ἴδιος μοναχὸς καὶ δίδασκε μὲ ζῆλο τὸ Εὐαγγέλιο μαζὶ μὲ ἄλλους μοναχοὺς σὲ πόλεις καὶ χωριά, κατὰ τὶς τεσσαρακοστές. Ὁ ἐκεῖ ἐπίσκοπος, ἐκτιμοῦσε τόσο πολὺ τὶς μεγάλες ἀρετὲς τοῦ Θωμᾶ, ὥστε ὅταν κάποιος μεγιστάνας τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἔκτισε Μονὴ κοντὰ στὸ Σαγκάριο ποταμό, τὸν διόρισε ἡγούμενό της. Ἡ προτίμηση αὐτὴ δικαιώθηκε περίτρανα, διότι ὁ Θωμὰς κυβέρνησε τὸ μοναστήρι μὲ πολλὴ τάξη καὶ ὑπῆρξε πρότυπο μοναχικῆς ζωῆς στοὺς συμμοναστές του. Ἰδιαίτερα πολλαπλασίασε τοὺς οἰκονομικοὺς πόρους τῆς Μονῆς, γιὰ νὰ βοηθάει αὐτοὺς ποὺ προσέφευγαν σ’ αὐτήν.
Ὁ Ὅσιος Θωμάς, ἀξιώθηκε ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ τοῦ προορατικοῦ χαρίσματος. Κάποτε μάλιστα, ἔγραψε ἀπάντηση στὸν βασιλιὰ Λέοντα τὸν σοφό, χωρὶς ν’ ἀνοίξει τὴν ἐπιστολὴ ποὺ τοῦ ἔστειλε!
Ἀργότερα ὁ Θωμάς, ἀποσύρθηκε σὲ κάποιο εἰρηνικὸ ἡσυχαστήριο καὶ ἐκεῖ τὸν βρῆκε ὁ θάνατος σὲ βαθιὰ γεράματα, ἀλλὰ καὶ σὲ συνεχὴ πνευματικὴ ἄνθιση καὶ ἀκμή.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Θεότεκνος ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε διὰ ξίφους.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Μαριανὸς ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε διὰ λιθοβολισμοῦ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Εὐγένιος ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε, ἀφοῦ τὸν χτύπησαν μὲ ξύλα μέχρι θανάτου.
Σε ἄλλον Συναξαριστὴ ἡ μνήμη του ἀναφέρεται μετὰ τοῦ Ἁγίου Μαρίνου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Σύναξις Ἀρχιστράτηγου Μιχαὴλ ἐν τοῖς Ἄδδᾳ (ἢ Ἀδδᾷ)
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸ γεγονός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴν σύλληψη τῆς Ἁγίας Ἄννης, μητέρας τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου. Ὁ Κύριος μας, προετοιμάζοντας τὴν ἐπίγεια κατοικία Του, ἔστειλε ἄγγελο στὸ ταπεινὸ ζεῦγος Ἰωακεὶμ καὶ Ἄννα γιὰ νὰ προμηνύσει τὴν γέννηση τῆς Ἁγίας Παρθένου. Ἡ Παρθένος Μαρία γεννήθηκε μὲ θαυματουργὸ τρόπο, σύμφωνα μὲ τὶς χριστιανικὲς παραδόσεις. Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ὁ Θεὸς χάρισε στὸν Ἰωακεὶμ καὶ στὴν Ἄννα τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο, μέσω τῆς ὁποίας ἔμελλε νὰ ἀποκτήσει σάρκα ὁ Ἰησοῦς Χριστός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’.
Σήμερον τῆς ἀτεκνίας δεσμὰ διαλύονται· τοῦ Ἰωακεὶμ γὰρ καὶ τῆς Ἄννης, εἰσακούων Θεός, παρ’ ἐλπίδα τεκεῖν αὐτούς, σαφῶς ὑπισχνεῖται Θεόπαιδα, ἐξ ἧς αὐτὸς ἐτέχθη ὁ ἀπερίγραπτος, βροτὸς γεγονώς, δι’ Ἀγγέλου κελεύσας βοῆσαι αὐτῇ· χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτήρ.
Βουλῇ τῇ θεϊκῇ, ἡ θεόκλητος Ἄννα, δεσμῶν στειρωτικῶν, λυτρωθεῖσα ἐν γήρᾳ, ἀξίως συνέλαβε, τὴν τὸν Λόγον κυήσασαν· ἣν θεώμενος, Ἰωακεὶμ ὁ θεόφρων, ἀνεβόησε· Τὶς ἀνυμνήσει Οἰκτιρμόν, βυθὸν τῆς προνοίας σου;
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Ἑορτάζει σήμερον, ἡ οἰκουμένη, τὴν τῆς Ἄννης σύλληψιν, γεγενημένην ἐκ Θεοῦ· καὶ γὰρ αὐτὴ ἀπεκύησε, τὴν ὑπὲρ λόγον τὸν Λόγον κυήσασαν.
Ἕτερον Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Τὴν θεοχάλκευτον λυχνίαν καὶ ἑπτάφωτον
Τῇ θεϊκῇ ἐπαγγελίᾳ ἐκομίσασθε
Ἰωακείμ τε καὶ Ἄννα μετ’ εὐφροσύνης.
Ἀλλ’ ὡς θεῖοι τοῦ Παντάνακτος Προπάτορες
Ἀπὸ πάσης ἡμᾶς ῥύσασθε κακώσεως
Τοὺς κραυγάζοντας, χαίροις ζεῦγος θεόλεκτον.
Μεγαλυνάριον.
Σήμερον ἡ Ἄννα ἡ εὐκλεής, φύσεως τοῖς νόμοις, συλλαμβάνει θείᾳ βουλῇ, τὴν τὸν Θεὸν Λόγον, ὑπερφυῶς τεκοῦσαν· τὴν σύλληψιν οὖν ταύτης φαιδρῶς αἰνέσωμεν.
Ἡ Ἁγία Ἄννα ἡ Προφήτιδα Μητέρα τοῦ Προφήτη Σαμουήλ
Ἦταν στείρα γιὰ πολλὰ χρόνια καὶ βυθίστηκε σὲ μεγάλη θλίψη. Ἡ ψυχή της ποθοῦσε νὰ σφίξει στὴν ἀγκαλιά της ἕνα δικό της παιδί. Ἀλλὰ ὁ καιρὸς περνοῦσε καὶ ἡ στείρωση παρέμενε. Παρ’ ὅλα αὐτὰ ὅμως ἡ Ἄννα, ποὺ ἦταν σύζυγος τοῦ Ἐλκανᾶ, γιοῦ τοῦ Ἱερεμεήλ, ἀπὸ τὴν Ἀρμαθαίμ, εἶχε συνεχὴ ἐλπίδα στὸν Θεό. Καὶ κάθε χρόνο, ἀνέβαινε στὸν οἶκο τοῦ Κυρίου στὴν Σηλῶ καὶ προσευχόταν μὲ δάκρυα καὶ νηστεῖες. Ὁ καλός της σύζυγος Ἐλκανᾶ, προσπαθοῦσε νὰ τὴν παρηγορήσει, ἀλλὰ ἡ Ἄννα ἦταν ἀπαρηγόρητη καὶ συνεχῶς προσευχόταν στὸν Θεὸ νὰ τῆς χαρίσει παιδὶ καὶ αὐτὴ θὰ τὸ ἀφιέρωνε σ’ Αὐτόν.
Ἡ θερμὴ προσευχή της εἰσακούστηκε καὶ ἡ Ἄννα συνέλαβε. Ἔκανε γιὸ καὶ τὸν ὀνόμασε Σαμουήλ. Μετὰ τὴν ἀπογαλάκτιση τοῦ παιδιοῦ, οἱ δυὸ γονεῖς ἀνέβηκαν στὴν Σηλῶ μαζὶ μὲ τὸν Σαμουὴλ καὶ μὲ ὅτι ὅριζε ὁ νόμος σ’ αὐτὲς τὶς περιστάσεις. Ἐκεῖ ἡ εὐσεβὴς Ἄννα ἔφερε τὸ παιδάκι της στὸν ἱερέα Ἠλί, γιὰ νὰ τὸ ἀφιερώσει στὴν ὑπηρεσία τοῦ οἴκου τοῦ Κυρίου. Καὶ γεμάτη χαρὰ καὶ ἐνθουσιασμὸ εἶπε τὸν ὑπέροχο ὕμνο:
«Ἐστερεώθη καρδία μου ἐν Κυρίῳ, ὑψώθη κέρας μου ἐν Θεῷ μου, ἐπλατύνθη ἐπ’ ἐχθρούς μου τὸ στόμα μου, εὐφράνθην ἐν σωτηρίᾳ σου».
Μετὰ ἀπ’ αὐτό, ἡ θεία χάρη εὐλόγησε τὴν πίστη καὶ τὴν εὐσεβὴ ἀφοσίωση τῆς Ἄννας ἀκόμη περισσότερο. Τῆς χάρισε τρεῖς ἀκόμα γιοὺς καὶ δυὸ θυγατέρες. Καὶ πραγματοποιήθηκε ἔτσι ἡ προφητική της ἐνόραση, κατὰ τὴν ὁποία εἶπε: «στείρα ἔτεκεν ἑπτά, καὶ ἡ πολλὴ ἐν τέκνοις ἠσθένησεν». Γιὰ τὴν Ἄννα αὐτή, ὁ Χρυσόστομος ἀφιέρωσε πολλὲς καὶ λαμπρὲς ὁμιλίες.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Στέφανος ὁ νεολαμπὴς ὁ ἐν τῷ Ἁγίῳ Ἀντίπα κειμένου
Γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἔζησε τὸν 8ο αἰώνα μ.Χ.
Ἀνατράφηκε μὲ εὐσέβεια ἀπὸ τοὺς γονεῖς του Ζαχαρία καὶ Θεοφανῶ καὶ ἀγωνίστηκε γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία θερμότατα, στὰ χρόνια ποὺ βασίλευε ὁ Θεόφιλος ὁ εἰκονομάχος.
Ὅταν ἐπὶ βασιλίσσης Θεοδώρας ἦλθε ὁ θρίαμβος τῆς Ὀρθόδοξης πίστης, ὁ Πατριάρχης Μεθόδιος χειροτόνησε τὸν Στέφανο πρεσβύτερο καὶ τὸν κατάταξε στὸν κλῆρο τῆς ἀρχιεπισκοπῆς Κωνσταντινουπόλεως. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ πατέρα τοῦ Ζαχαρία, κληρονόμησε μεγάλη περιουσία, τὴν ὁποία διαμοίρασε σὲ φιλανθρωπικὰ ἱδρύματα καὶ ὁ ἴδιος ἀφοσιώθηκε στὶς ὑποχρεώσεις τῆς ἱερῆς διακονίας, φωτίζοντας καὶ ἐνισχύοντας μὲ τὴν διδασκαλία του ψυχές.
Κατοικοῦσε δὲ στὴν περιοχὴ τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀντίπα, ὅπου προσέρχονταν πολλοὶ καὶ ἀπὸ ὅλες τὶς τάξεις, ἑλκυσμένοι ἀπὸ τὴν φήμη τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς διδακτικότητάς του.
Ὁ Ὅσιος Στέφανος πέθανε εἰρηνικὰ σὲ ἡλικία 73 ἐτῶν, ποὺ ὅλα πέρασαν στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Σωσίθεος ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε διὰ ξίφους.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Ναρσὴς ὁ Μάρτυρας ὁ Πέρσης
Μαρτύρησε διὰ ξίφους.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε διὰ ξίφους. Μᾶλλον εἶναι ὁ ἴδιος μ’ αὐτὸν τῆς 22ας Σεπτεμβρίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἡ Ἁγία Βάσσα
Πατρικία καὶ ἡγουμένη γυναικείας Μονῆς στὴν Ἱερουσαλήμ, ὅπου ἵδρυσε καὶ τὴν Μονὴ τοῦ Ἁγίου Μηνᾶ, ποὺ ἡγούμενός της ὑπῆρξε ὁ ἐπίσκοπος Ἰαμνίης, Στέφανος.
Ἡ μνήμη της ἀναφέρεται στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ Κανονάριο (σελ. 120).
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Ἐάσιος ὁ Μάρτυρας
Ἄγνωστος στὸν Συναξαριστὴ τοῦ Ἁγίου Νικόδημου καὶ τὰ Μηναῖα. Ἡ μνήμη του βρίσκεται στὸν Παρισινὸ Κώδικα 1621 ὡς ἑξῆς:
Ὑπῆρξε ἐπὶ Διοκλητιανοὺ (284 – 304) καὶ καταγγέλθηκε σὰν χριστιανὸς στὸν ἄρχοντα Καλβησιανό. Καὶ ἀφοῦ ὁμολόγησε τὸν Χριστό, πρῶτα τὸν ἔδεσαν χειροπόδαρα, ἔπειτα τὸν κρέμασαν πάνω σ’ ἕνα ξύλο καὶ τὸν ἔγδαραν μὲ σιδερένια νύχια. Κατόπιν τοῦ ἔσπασαν τὶς κνῆμες καὶ τὸν ἔριξαν στὴν φυλακή.
Στὴν συνέχεια, ἀφοῦ τὸν ἔβγαλαν ἀπὸ τὴ φυλακὴ καὶ τὸν βασάνισαν πάλι σκληρά, τελικὰ τὸν ἀποκεφάλισαν.Ἡ βιογραφία τοῦ μάρτυρα αὐτοῦ, εἶναι ὅμοια μὲ αὐτὴν τοῦ μάρτυρα Ἐΰπλου († 11 Αὐγούστου) καὶ καθόλου ἀπίθανο ὁ Ἐΰπλους, ἀπὸ ἀπροσεξία, νὰ ἔγινε Ἐάσιος.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Γεννήθηκε στὴν Αἴγυπτο καὶ ἀπὸ μικρὸ παιδὶ εἶχε «πνεῦμα ἀγάπης καὶ σωφρονισμοῦ». Δηλαδή, πνεῦμα ἀγάπης καὶ πνεῦμα ποὺ σωφρονίζει, ὥστε φρόνιμα καὶ συνετὰ νὰ κυβερνᾶ τὸν ἑαυτό του, ἀποφεύγοντας κάθε ἠθικὴ παρεκτροπή, διατηρώντας τὴν ἁγνότητα, ἀλλὰ συγχρόνως παραδειγμάτιζε καὶ τοὺς συνανθρώπους του.
Καὶ αὐτὸ τὸ ἀπέδειξε ἀκόμα περισσότερο, ὅταν μεγάλωσε. Ἀφοῦ διαμοίρασε τὴν κληρονομιά του στοὺς φτωχούς, ἀποσύρθηκε στὴν ἔρημο. Ἐκεῖ γέμιζε τὸν χρόνο του μὲ προσευχή, μελέτη καὶ ἀγαθοεργίες. Σὲ κάθε κουρασμένο ὁδοιπόρο ποὺ περνοῦσε ἀπὸ τὸ κελί του, πρόσφερε ἀνάπαυση καὶ φιλοξενία. Ἀλλὰ ἐκμεταλλευόμενος τὴν εὐκαιρία του παρεῖχε μὲ διάκριση καὶ πνευματικὲς ὁδηγίες καὶ συμβουλές, χρήσιμες γιὰ τὴν σωτηρία τῆς ψυχῆς του. Ἔτσι, ἡ φήμη τοῦ Παταπίου ἐξαπλώθηκε γρήγορα καὶ κάθε μέρα πολλοὶ ἔφθαναν στὸ κελί του γιὰ νὰ ἀκούσουν ἀπὸ τὰ χείλη του ἐπωφελὴ διδασκαλία.
Μετὰ ἀπὸ καιρό, ὁ Πατάπιος πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη. Ἐκεῖ, θέλοντας νὰ μείνει ἄγνωστος, ἐξέλεξε ἕνα ἡσυχαστήριο στὶς Βλαχερνές. Ὅμως, ἡ ταπεινὴ καὶ καθαρὴ ζωὴ τοῦ Παταπίου, τὸν ἀξίωσε νὰ θαυματουργεῖ. Ἔτσι καὶ πάλι ἔγινε γνωστὸς καὶ πέθανε θεραπεύοντας ἀρρώστους.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας κλήσεως, ἰχνηλατήσας, ἐκ νεότητος, τὰς ἐπιδόσεις, δι’ ἀσκήσεως τῷ κόσμῳ ἐξέλαμψας· καὶ δοξασθεὶς ἀπαθείας ταῖς χάρισι, πάθη ποικίλα ἰᾶσαι Πατάπιε. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Λουτρακίου τὸ κλέος, Κορινθίας τὸ καύχημα, καὶ τῶν ἀρετῶν τὸ δοχεῖον, θεοφόρον Πατάπιον, τιμήσωμεν ἐν ὕμνοις ἱεροῖς· ἰάσεις γὰρ παρέχει δαψιλεῖς, τοῖς τῇ θήκῃ τοῦ λειψάνου αὐτοῦ πιστῶς, προστρέχουσι καὶ κράζουσι· δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τὸν ναόν σου Ἅγιε, πνευματικὸν ἰατρεῖον, οἱ λαοὶ εὑράμενοι, μετὰ σπουδῆς προσιόντες, ἴασιν, τῶν νοσημάτων λαβεῖν αἰτοῦνται, λύσιν τε τῶν ἐν τῷ βίῳ πλημμελημάτων· σὺ γὰρ πάντων τῶν ἐν ἀνάγκαις, προστάτης ὤφθης, Πατάπιε Ὅσιε.
Ἕτερον Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Τοῦ Παρακλήτου δοξασθεὶς τῇ θείᾳ χάριτι
Τῶν ἰαμάτων ἀναβλύζεις τὰ δωρήματα
Τοῖς τῷ θείῳ σου λειψάνῳ προσερχομένοις.
Ἀλλ’ ὡς πάντων τὰ αἰτήματα δωρούμενος
Πάσης θλίψεως καὶ νόσου ἀπολύτρωσαι
Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Πατάπιε.
Μεγαλυνάριον.
Βίον θεοτύπωτον ἐκ παιδός, Πάτερ ἀγαπήσας, ἐξενώθης τῶν γεηρῶν· ὅθεν ᾠκειώθης, τῷ ξένοις θαυμασίοις, Πατάπιε πλουσίως σὲ μεγαλύναντι.
Οἱ Ἅγιοι Σωσθένης, Κήφας, Ἀπολλῶς, Τυχικός, Καίσαρ καὶ Ἐπαφρόδιτος οἱ Ἀπόστολοι ἐκ τῶν 70
Ὁ Σωσθένης ἀναδείχτηκε ἐπίσκοπος τῆς πόλεως Κολοφῶνος στὴν Ἰωνία, καὶ διακρίθηκε γιὰ τὴν διδακτικότητα καὶ τὴν αὐταπάρνησή του. Ὑπῆρξε συνεργάτης τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καὶ χαρακτηριστικὸ τῆς ἀγάπης τοῦ Παύλου ποὺ ἔτρεφε πρὸς τὸν Σωσθένη εἶναι, ὅτι στὴν Α’ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολήν του, ὀνομάζει αὐτὸν συστρατιώτη του.
Ὁ Ἀπολλῶς ἦταν λόγιος ἄνδρας τῆς Ἀλεξάνδρειας καὶ προικισμένος μὲ πολλὴ δύναμη λόγου καὶ γνώση τῶν Γραφῶν. Στὴν ἀρχὴ γνώριζε μόνο τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννη, κατόπιν ὅμως πληροφορήθηκε ἀκριβέστερα σχετικὰ μὲ τὴν ἀνθρώπινη σωτηρία διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ τὸν Ἀκύλα καὶ τὴν σύζυγό του Πρίσκιλλα. Ὁ Ἀπολλῶς κήρυξε θαρραλέα μέσα στὴν συναγωγὴ τῆς Ἐφέσου καὶ ὕστερα πῆγε στὴν Κόρινθο καὶ τὴν ὑπόλοιπη Ἀχαΐα. Τέλος ἔκανε ἐπίσκοπος Καισαρείας.
Τὸν Τυχικὸ ἀποκαλεῖ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀγαπητὸ ἀδελφὸ καὶ διάκονον ἐν Κυρίῳ, τὸν ὁποῖο ἔστειλε στοὺς χριστιανοὺς τῆς Ἐφέσου, γιὰ νὰ τὸν κάνει γνωστὸ σ’ αὐτοὺς καὶ νὰ παρηγορήσει τὶς καρδιές τους.
Ὁ Ἐπαφρόδιτος ὀνομάζεται ἀπὸ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο ἀδελφὸς καὶ συνεργὸς καὶ συστρατιώτης του καὶ ἐπετέλεσε τὰ ἀποστολικά του καθήκοντα στοὺς Φιλιππησίους. Αὐτὸς μετὰ τὸν Σωσθένη, ἀνέλαβε τὴν ἐπισκοπὴ Κολοφῶνος.
Ὁ δὲ Καίσαρας, ἀναφέρεται μὲ τὴν οἰκογένειά του στὴν πρὸς Φιλιππησίους ἐπιστολὴ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καὶ φέρεται ὅτι χρημάτισε Ἐπίσκοπος Κορώνης στὴν Πελοπόννησο.
Γιὰ τὸν Κηφὰ δὲν διασώζονται βιογραφικά του στοιχεῖα.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ὅσιοι Σωφρόνιος καὶ Δαμιανὸς Ἐπίσκοποι Κύπρου
Ὁ Σωφρόνιος καταγόταν ἀπὸ τὴν μεγαλόνησο Κύπρο καὶ ἦταν γιὸς εὐλαβῶν γονέων χριστιανῶν. Διακρινόταν γιὰ τὴν πολυμάθειά του καὶ τὴν εὐφυΐα του. Ἔγινε τόσο εὐλαβὴς καὶ ἐνάρετος, ὥστε τὸν ἀξίωσε ὁ Θεὸς μὲ πολλὰ χαρίσματα καὶ ἰδιαίτερα νὰ θαυματουργεῖ. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ Ἐπισκόπου Κύπρου Δαμιανοῦ, μὲ ὁμόφωνη γνώμη κλήρου καὶ λαοῦ, Ἀρχιεπίσκοπος Κύπρου ἔγινε ὁ Σωφρόνιος. Μετὰ τὴν χειροτονία του, ἔλαβε μεγάλη πρόνοια γιὰ τοὺς φτωχούς, τὰ ὀρφανά, τοὺς ἀναπήρους καὶ τοὺς γέροντες. Ἔτσι θεάρεστα ἀφοῦ διάνυσε τὴν ζωή του, ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Γιὰ τὸν Ὅσιο Δαμιανὸ δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες περὶ τοῦ βίου του.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Ἀέρος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
Ἄγνωστος στοὺς Συναξαριστές. Ἡ μνήμη του ἀναφέρεται στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ Κανονάριο τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Καλλίστου ὡς ἑξῆς: «Μνήμη τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀέρου». Ἀνήκει πάντως στοὺς ἁγίους τῆς Σιωνίτιδος (δηλ. Ἱεροσολύμων) Ἐκκλησίας, ποὺ ἔχει γραμμένη τὴν μνήμη του στὶς 8 Δεκεμβρίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἀμβρόσιος, διακεκριμένος Ρωμαῖος πολίτης, γεννήθηκε περίπου τὸ 340 μ.Χ.
Σπούδασε ρητορική, φιλοσοφία καὶ νομικά. Στὰ Μεδιόλανα ἀσχολήθηκε μὲ τὸ ἐπάγγελμα τοῦ δικαστή. Φύλασσε μὲ λόγια καὶ ἔργα τὴν ἀλήθεια καὶ ἀπέδιδε ἀντικειμενικὰ τὴν δικαιοσύνη , ἂν καὶ δὲν εἶχε βαπτισθεῖ ἀκόμα χριστιανός. Ὅσον ἀφορὰ σ’ αὐτὸ ὅμως, ἀπαντᾶ ὁ θεόπνευστος λόγος τῆς Ἁγίας Γραφῆς:
«Ἀλλ’ ἐν παντὶ ἔθνει ὁ φοβούμενος αὐτὸν καὶ ἐργαζόμενος δικαιοσύνην δεκτὸς αὐτῷ ἐστι». Δηλαδή, σὲ κάθε ἔθνος, ὅποιος σέβεται τὸν Θεὸ καὶ πολιτεύεται στὴν ζωή του μὲ δικαιοσύνη, εἶναι δεκτὸς ἀπ’ Αὐτὸν καὶ εἶναι δυνατὸν νὰ ἀρέσει σ’ Αὐτόν.
Καὶ πράγματι, ὁ Ἀμβρόσιος μὲ τὴν ζωή του ἄρεσε στὸν Θεό. Γι’ αὐτὸ καὶ τὸν ἀξίωσε νὰ βαπτισθεῖ χριστιανός, νὰ γίνει ἔπειτα ἀναγνώστης, καὶ ἀφοῦ μέσα σὲ λίγο χρονικὸ διάστημα πέρασε ὅλους τοὺς ἐκκλησιαστικοὺς βαθμούς, μετὰ ἀπὸ ἀπόφαση τοῦ βασιλιὰ Οὐαλεντιανοῦ τοῦ Α’, χειροτονήθηκε Ἐπίσκοπος Μεδιολάνων. Σὰν Ἐπίσκοπος, ὁ Ἀμβρόσιος ποίμανε ἄριστα τὸ ποίμνιό του, ἀγωνίστηκε κατὰ τῶν αἱρέσεων, ἀλλὰ καὶ στὸν βασιλιὰ Θεοδόσιο δὲν ἐπέτρεψε νὰ εἰσέλθει στὸ ναό, παρὰ μόνο ὅταν μετάνιωσε εἰλικρινὰ γιὰ τοὺς φόνους ποὺ ἔκανε στὸν Ἱππόδρομο τῆς Θεσσαλονίκης.
Ὁ Ἀμβρόσιος πέθανε εἰρηνικὰ τὸ ἔτος 397 μ.Χ., σὲ ἡλικία 57 χρονῶν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς θεῖος διδάσκαλος, καὶ ἱεράρχης σοφός, δογμάτων ἀκρίβειαν, μυσταγωγεῖς τοὺς πιστούς, Ἀμβρόσιε Ὅσιε· λύεις αἱρετιζόντων, τὴν ἀχλὺν τοῖς σοῖς λόγοις· φαίνεις τῆς εὐσεβείας, τὴν θεόσδοτον χάριν, ἐν ᾗ τοὺς σὲ γεραίροντας, συντήρει ἀπήμονας.
Κοντάκιον. Ἦχος δ’. Ἐπεφάνης σήμερον.
Εὐσεβείας δόγμασι περιαστράπτων, ὡς φωστὴρ ἐξέλαμψας, τῇ οἰκουμένῃ ἐκ Δυσμῶν, καταφωτίζων τοὺς ψάλλοντας· χαίροις Πατέρων τὸ κλέος Ἀμβρόσιε.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ἱερέων ἡ καλλονή, καὶ τῆς Ἐκκλησίας, στῦλος ὄντως ὁ θεαυγής· χαίροις Ὀρθοδόξων, δογμάτων μυστολέκτα, Ἀμβρόσιε τρισμάκαρ, Τριάδος πρόμαχε.
Ὁ Ἅγιος Ἀθηνόδωρος ὁ Μάρτυρας
Ὑπερβολικὰ θαυμαστὴ ὑπῆρξε ἡ εὐψυχία, μὲ τὴν ὁποία ὑπέφερε φρικιαστικὰ μαρτύρια, ἐπειδὴ ἐπέμενε στὴν ὁμολογία τοῦ Χριστοῦ.
Ὁ Ἅγιος Ἀθηνόδωρος καταγόταν ἀπὸ τὴ Μεσοποταμία καὶ μαρτύρησε ὅταν αὐτοκράτορας ἦταν ὁ Διοκλητιανὸς (290). Ἔτσι λοιπόν, στὴν ἀρχὴ τοῦ ἔκαψαν τὶς σάρκες μὲ ἀναμμένες ἀπὸ ρητίνη λαμπάδες. Ἔπειτα, τοῦ ἔβαλαν στὶς μασχάλες σιδερένιες πυρακτωμένες σφαῖρες. Καὶ στὴν συνέχεια τὸν ξάπλωσαν σὲ χάλκινο πυρωμένο τάπητα.
Ἀλλὰ ἡ καρτερία ποὺ ἔδειξε σ’ ὅλα αὐτὰ τὰ μαρτύρια καὶ οἱ θερμὲς προσευχές του πρὸς τὸν Ὕψιστο, τράβηξαν στὴν χριστιανικὴ πίστη πενήντα εἰδωλολάτρες.
Ἔτσι παρέδωσε τὴν ἁγία του ψυχή, ἀφοῦ προετοίμασε γιὰ τὸν οὐρανὸ καὶ ἄλλες ἐκλεκτὲς, διὰ τῆς ἀληθινῆς ἀρετῆς, ψυχές.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Νεόφυτος ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε διὰ πνιγμοῦ μέσα στὴ θάλασσα.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Δομέτιος ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε διὰ ξίφους.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Ἰσίδωρος, Ἀκεψιμᾶς καὶ Λέων οἱ Μάρτυρες
Μαρτύρησαν διὰ πυρός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Ἀμμοῦν «ὁ τῆς Νιτρίας»
Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ἀναφέρει ὅτι εἶναι ὁ ἴδιος Ἅγιος μὲ αὐτὸν τῆς 4ης Ὀκτωβρίου, ἀλλὰ αὐτὸς λέγεται «ὁ ἐν Νιτρίᾳ».
Κατ’ ἄλλα δὲ Μηνολόγια, ἀναφέρεται (ἐσφαλμένα) Ἐπίσκοπος Νιτρίας. Δηλαδή, τὰ λιγοστὰ βιογραφικά του στοιχεῖα δὲν εἶναι σαφή.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Γάϊος καὶ Γαϊανὸς οἱ Μάρτυρες
Μαρτύρησαν διὰ πυρός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι 300 Μάρτυρες ποὺ μαρτύρησαν στὴν Ἀφρικὴ
Μαρτύρησαν τὸν 5ο αἰώνα μ.Χ. στὰ χρόνια του βασιλιὰ Ζήνωνα.
Τότε στὴν Ἀφρικὴ δύο ἐπίσκοποι Μονοφυσίτες, ὁ Κύριλλος καὶ ὁ Βαλινάρδης, ἔπεισαν τὸν ἄρχοντα Ὀνώριχο, μονοφυσίτης καὶ αὐτός, νὰ κινήσει ἄγριο καὶ φονικὸ διωγμὸ ἐναντίον τῶν χριστιανῶν.
Οἱ ἐν λόγῳ λοιπὸν Μάρτυρες, καταγγέλθηκαν καὶ ἐπέμειναν στὴν ὀρθόδοξη ὁμολογία καὶ ἔτσι ὅλοι πέθαναν δι’ ἀποκεφαλισμοῦ. Μεταξὺ αὐτῶν, ἦταν γέροντες, νέοι καὶ οἰκογενειάρχες, ἀλλὰ ὅλοι ὑπέστησαν τὸ μαρτύριο γενναιότατα, ἀληθινοὶ ἥρωες τῆς θρησκείας τοῦ Σταυροῦ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Ὀρθόδοξοι Μάρτυρες ποὺ κάηκαν μέσα σὲ Ναό
Αὐτοὶ κάηκαν ζωντανοὶ ἀπὸ τοὺς Ἀρειανοὺς στὴν Καρχηδόνα, τὴν στιγμὴ ποὺ ἦταν συναθροισμένοι στὸ Ναὸ καὶ προσεύχονταν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι δύο Μάρτυρες ἱερεῖς
Αὐτοὶ μαρτύρησαν στὴν Καρχηδόνα στὰ χρόνια του βασιλιὰ Ζήνωνα (474 – 476) καὶ ὅταν ἄρχοντας ἐκεῖ ἦταν ὁ Ὀνώριχος ὁ Ἀρειανός.
Ἀφοῦ τοὺς συνέλαβαν τοὺς θανάτωσαν μαρτυρικὰ μὲ πριόνισμα.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι 60 Μάρτυρες ἱερεῖς
Ἀφοῦ συνελήφθησαν μαζὶ μὲ τοὺς πιὸ πάνω Μάρτυρες, θανατώθηκαν, ἀφοῦ τοὺς ἔκοψαν τὶς γλῶσσες.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἡ Ἁγία Ὀρθόδοξη Γυναίκα ἡ Μάρτυς
Κάηκε ζωντανὴ στὴν Ρώμη, ἐπειδὴ δὲν θέλησε νὰ δεχτεῖ τὸν Ἀρειανισμὸ καὶ προτίμησε τὴν Ὀρθοδοξία.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Ἰγνάτιος
Αὐτὸς λέγεται ὅτι μόναζε σ’ ἕνα κελὶ κοντὰ στὶς Βλαχερνὲς καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Παῦλος ὁ Ὑποτακτικὸς
Ἀπὸ ποῦ ἦταν καὶ ποῦ μόναζε, οἱ Συναξαριστὲς δὲν τὸ ἀναφέρουν. Ἀναφέρουν μόνο μερικὲς παράδοξες θαυματουργίες του, ὅτι δηλαδὴ ἔβαλε τὸ χέρι του μέσα σὲ καυτὴ πίσσα χωρὶς νὰ καεῖ καὶ ἄλλα παρόμοια.
Ἀπὸ τὴν Μονή του, στὴν ὁποία εἶχε φήμη Ἁγίου καὶ Θαυματουργοῦ, ἀναχώρησε στὰ Ἱεροσόλυμα καί, ἀφοῦ προσκύνησε τοὺς Ἁγίους Τόπους, πέρασε στὴν Κύπρο, ὅπου ἀσκήτευε πάνω σ’ ἕνα βουνὸ γιὰ ἀρκετὰ χρόνια. Ἐπειδὴ ὅμως τὸν ἐνοχλοῦσαν οἱ προστρέχοντας σ’ αὐτόν, ἔφυγε στὴν Κωνσταντινούπολη καί, ἀφοῦ ἀνέβηκε μὲ θεία προσταγὴ στὸ ὄρος Παρηγοριά, ἀπεβίωσε μετὰ ἀπὸ μικρὸ χρονικὸ διάστημα.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Πρῖσκος ὁ Μάρτυρας
Γιὰ τὸν Μάρτυρα αὐτὸν σημειώνεται μόνο, ὅτι συμμαρτύρησε μαζὶ μὲ τοὺς Μάρτυρες Μαρτῖνο καὶ Νικόλαο καὶ ὅτι πέθανε μαρτυρικὰ ἀπὸ στέρηση τροφῆς.
Γίνεται δὲ καὶ τῶν τριῶν ἡ πανήγυρης κοντὰ στὸ τεῖχος τῶν Βλαχερνῶν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Μαρτῖνος ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε, ἀφοῦ τὸν κομμάτιασαν μὲ τσεκούρι.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε διὰ πυρός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἐγκαίνια Ναοῦ Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐν τοῖς Κουράτορος
Ἀναφέρεται στὸν Πατμιακὸ Κώδικα 266.
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸ γεγονός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ὁ Ἡσυχαστὴς
Ἔζησε στὰ μέσα του 14ου αἰώνα μ.Χ. καὶ ὑπῆρξε κτήτορας τῆς Μονῆς Ἁγίου Νικολάου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ποὺ σήμερα ὀνομάζεται Μονὴ Γρηγορίου, ἀπὸ τὸ ὄνομα τοῦ κτήτορα. Ἔζησε ὁσιακὰ καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Ὁ ποιμενικὸς αὐλός.
Ὁ θεοειδὴς καὶ ἰσάγγελος βίος σου, τοῖς ἐν τῷ Ἄθῳ κανὼν ἐχρημάτισεν·ὡς γὰρ καθάρας τὸν νοῦν δι’ ἀσκήσεως, τοῦ Παρακλήτου ἐδείχθης κειμήλιον. Ἀλλὰ πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, Πάτερ Γρηγόριε, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον. Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικός.
Ἐγρήγορσιν ἀεί, πρὸς ζωῆς ἀναβάσεις, ποιούμενος σοφέ, τοὺς ὁσίους σου πόνους, εἰς ὕψος ἀνέδραμες, ἀπαθείας Γρηγόριε· ὅθεν ἔλαμψας, τῶν ἀρετῶν ταῖς ἀκτῖσι, καὶ κατηύγασας, τῶν Μοναστῶν τὰς χορείας, πιστῶς ἑπομένας σοι.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ἐγκρατείας ὑπογραμμός, καὶ τῆς ἀπαθείας, ἐνδιαίτημα ἀγλαόν· χαίροις φοιτητῶν σου, ὁ γρήγορος προστάτης, Γρηγόριε θεόφρον, τοῦ Ἄθω καύχημα.
Ὁ Ὅσιος Ἰωάννης ὁ Νηστευτὴς ὁ ἐν τῷ Σπηλαίῳ (Ρῶσος)
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Γεράσιμος ὁ ἐξ Εὐρίπου (Εὐβοίας)
Ἱεραπόστολος τῆς Ἑλλάδας κατὰ τοὺς χρόνους τῆς φραγκοκρατίας (μέσα 13ου αἰώνα – περὶ τὸ 1320).
Γεννήθηκε στὴ νῆσο Εὔριπο (Εὔβοια) ἀπὸ πλούσιους καὶ εὐγενεῖς γονεῖς. Οἱ γονεῖς τοῦ Γερασίμου κατάγονταν ἀπὸ τὴν δυτικὴ φραγκικὴ οἰκογένεια τοῦ Ρήγα Φάτζου. Κατὰ τὸ δεύτερο μισὸ τοῦ 13ου αἰώνα, ὁ Γεράσιμος ἦλθε στὸ Σινᾶ, στὴν Μονὴ τῆς Ἁγίας Αἰκατερίνης. Ἐκεῖ γνώρισε τὸ "ὑπερβάλλον" τῆς ἀρετῆς τοῦ Γρηγορίου τοῦ Σιναΐτου, προσκολλήθηκε σ’ αὐτὸν καὶ ἔγινε ἕνας ἀπὸ τοὺς μαθητές του. Ἔτσι ἔφθασε σὲ μεγάλο ὕψος πράξεως καὶ θεωρίας, ὥστε νὰ γίνει γιὰ τοὺς ἄλλους «ὑπόδειγμα καὶ ἀρχέτυπον τῶν καλῶν ἁπάντων» καὶ «ἐκμαγεῖον ἀρετῶν».
Ὅταν ὁ Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης ἐγκατέλειψε τὸ Σινᾶ, ὁ μαθητής του Γεράσιμος τὸν ἀκολούθησε καὶ ὅταν ἔφθασαν στὴν Ἑλλάδα, στάθμευσαν γιὰ λίγο στοὺς Καλοὺς λιμένες τῆς Κρήτης, ἀπὸ ὅπου ὁ μὲν Γρηγόριος ὁ Σιναΐτης κατευθύνθηκε στὸ Ἅγιον Ὄρος, ὁ δὲ Γεράσιμος ἀποβιβάστηκε στὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα, ὅπου καὶ ἔδρασε Ἱεραποστολικά.
Τελικά, ἐπέστρεψε ὡς μοναχὸς Γεράσιμος Σιναΐτης στὴν ἰδιαίτερη πατρίδα του, τὴν Εὔβοια.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Τυχικὸς ὁ Ἀπόστολος
Ἀνάμεσα στὶς ἅγιες μορφές, ποὺ δούλεψαν σκληρὰ γιὰ νὰ στεριώσει στὸ νησί μας ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, εἶναι καὶ ὁ Ἀπόστολος Τυχικός.
Τὸ ὄνομά του δὲν συμπεριλαμβάνεται στὸν κύκλο τῶν ἑβδομήκοντα. Ὅμως αὐτὸ δὲν ἐμποδίζει τὸν ἱερὸ συναξαριστὴ νὰ τὸν ἐγκωμιάζει μὲ τοῦτα τὰ λόγια:
«Μὴ τὸν τυχόντα Τυχικὸν τοῦτον νόει. Οὗτος γὰρ εἰς πέφυκε τῶν Ἀποστόλων». Ἀδελφέ μου, μὴ θελήσεις νὰ θεωρήσεις ἕνα τυχαῖο πρόσωπο τὸν Τυχικό. Γιατί αὐτὸς εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους.
Γιὰ τὸν ζηλωτὴ αὐτὸν ἐργάτη τοῦ Εὐαγγελίου χαράσσονται καὶ οἱ γραμμές, ποὺ ἀκολουθοῦν.
Ἀπὸ τὰ λίγα γενικὰ καὶ ἀόριστα ποὺ κατορθώσαμε νὰ συλλέξουμε ἀπὸ διάφορες πηγὲς γιὰ τὸν βίο τοῦ ἁγίου αὐτοῦ Ἀποστόλου, καταλήγουμε στὸ συμπέρασμα, πὼς ὁ Τυχικὸς καταγόταν ἀπὸ τὴ Ρωμαϊκὴ ἐπαρχία τῆς Ἀσίας. Σὰν συνοδὸ καὶ συνεργάτη τοῦ Ἀποστόλου Παύλου τὸν συναντοῦμε περὶ τὸ τέλος τῆς τρίτης τοῦ Παύλου ἀποστολικῆς περιοδείας. Ὅπως γνωρίζουμε, κατὰ τὴν περιοδεία αὐτή, ποὺ κράτησε τρία χρόνια, ἀπὸ τὸ 54 – 57 μ.Χ. ὁ θεῖος Ἀπόστολος μὲ κέντρο τὴν Ἔφεσο ἐπισκέφθηκε πολλὲς πόλεις τῆς Μ. Ἀσίας. Περὶ τὸ τέλος τοῦ τρίτου ἔτους τῆς παραμονῆς του στὴν Ἔφεσο, ἀπὸ τὸ φούντωμα τῆς χριστιανικῆς πίστεως, ξέσπασε σ’ αὐτὴ μιὰ μεγάλη ταραχὴ μὲ αἴτιο κάποιο ἀργυροκόπο (ἀργυροτεχνίτη) ὀνομαζόμενο Δημήτριο.
Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἔφτιαχνε μὲ ἀσήμι μικροὺς ναούς, ὁμοιώματα τοῦ ναοῦ τῆς Ἐφεσίας Ἀρτέμιδος. Μὲ τὴν δραστηριότητα ὅμως τοῦ Παύλου καὶ τὸ κήρυγμά του, ποὺ συνοψιζόταν στὸ ὅτι οἱ θεοί, ποὺ κατασκευάζονται ἀπὸ χέρια ἀνθρώπινα, εἶναι θεοὶ ψεύτικοι, ἡ ἐπιχείρηση αὐτὴ ἔπεσε ἀρκετά. Μπροστὰ στὶς δυσμενεῖς ἐπιπτώσεις ποὺ εἶχε τοῦτο τὸ γεγονός, κάποια ἡμέρα ὁ Δημήτριος, ἀφοῦ κάλεσε κοντά του ὅλους τοὺς ἐργάτες καὶ τεχνίτες ποὺ ἀπασχολοῦντο στὴν ἐργασία του, τοὺς ξεσήκωσε ἐνάντια στὸν Παῦλο:
– Ἄνδρες, τοὺς εἶπε: Ὅπως ξέρετε, ἀπὸ τὴν ἐργασία μας αὐτὴ βγαίνει τὸ ψωμὶ καὶ τὰ ἔξοδα τῆς οἰκογένειάς μας. Μὲ τὸ κήρυγμα αὐτοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ὄχι μόνο στὴν Ἔφεσο, ἀλλὰ καὶ σὲ ὅλη τὴν Ἀσία πολλοὶ ἔχουν ἐγκαταλείψει τὴν θρησκεία μας. Ἔτσι δὲν κινδυνεύει μόνο ἡ δουλειά μας ἀπὸ ξεπεσμὸ καὶ διάλυση, ἀλλὰ κινδυνεύει καὶ ὁ ναὸς τῆς μεγάλης μας προστάτιδας νὰ μὴ λογαριάζεται πιὰ ἀπὸ κανέναν.
Τὰ λόγια τοῦ ἀργυροκόπου, ὅπως ἦταν ἑπόμενο, ξεσήκωσαν ὄχι μόνο τοὺς ἐργάτες του, ἀλλὰ καὶ μεγάλο πλῆθος τῆς Ἐφέσου. Γιὰ πολλὲς ὧρες ἡ πόλη εἶχε γίνει ἀνάστατη. Ὅλοι ζητοῦσαν νὰ συλληφθεῖ ὁ Παῦλος καὶ νὰ θανατωθεῖ. Πολλοὶ πέρασαν ἀπὸ τὰ μέρη ποὺ συνήθιζε νὰ παραμένει ὁ Ἀπόστολος καὶ τὸν ζητοῦσαν. Εὐτυχῶς δὲν τὸν βρῆκαν καὶ στὸ τέλος κατέληξαν στὸ θέατρο τῆς πόλεως. Ἐκεῖ ἐπὶ ὦρες φώναζαν διάφορα συνθήματα καὶ πρὸ παντὸς τὴν φράση: «Μεγάλη ἡ Ἄρτεμις Ἐφεσίων». Ἡ κατάσταση ἦταν, στ’ ἀλήθεια, ἐκρηκτική. Κάποια στιγμὴ παρουσιάστηκε ὁ πρῶτος ὑπάλληλος τῆς πόλεως, ὁ γραμματέας νὰ ποῦμε, καὶ ἀφοῦ συνέστησε στὸ πλῆθος νὰ σιωπήσει, μίλησε σ’ αὐτὸ μὲ πολλὴ μαεστρία καὶ πέτυχε νὰ τὸ διαλύσει. Ὁ Παῦλος ὅλες αὐτὲς τὶς ὧρες ἔμενε κρυμμένος σὲ κάποιο σπίτι. Ὅταν ἀργότερα ἀποκαταστάθηκε ἡ ἡσυχία, ὁ θεῖος Ἀπόστολος, ἀφοῦ προσκάλεσε τοὺς χριστιανοὺς κοντά του καὶ τοὺς ἐνίσχυσε, τοὺς ἀποχαιρέτησε καὶ πῆρε τὸν δρόμο γιὰ τὴν Μακεδονία, ποὺ ἤθελε πολὺ νὰ πάει γιὰ νὰ ξαναδεῖ τοὺς ἐκεῖ πιστούς. Περιῆλθε διάφορες πόλεις, μετὰ προχώρησε καὶ «ἦλθεν εἰς τὴν Ἑλλάδα», δηλαδὴ κατέβηκε στὴν Ἀχαΐα (Πελοπόννησο) καὶ πάλιν ἐπέστρεψε διὰ ξηρὰς στὴν Μακεδονία, ἐπειδὴ πληροφορήθηκε πὼς οἱ Ἰουδαῖοι τῶν Κεγχρεῶν εἶχαν ἀποφασίσει νὰ τὸν δολοφονήσουν.
Ἀπὸ τὴν Μακεδονία κατέβηκε στὴν Τρωάδα – Τροία, καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἀνέλαβε μεγάλο ταξίδι πρὸς τὴν Ἀσία. Ἐδῶ στὴν Τροία, σὰν ἔφτασε ὁ Παῦλος, βρῆκε διάφορους πιστοὺς συνεργάτες νὰ τὸν περιμένουν. Ἀνάμεσα σ’ αὐτοὺς ἦταν ὁ Σώπατρος ἀπὸ τὴν Βέροια, ὁ Ἀρίσταρχος καὶ ὁ Σεκοῦνδος ἀπὸ τὴν Θεσσαλονίκη, ὁ Γάϊος καὶ ὁ Τιμόθεος ἀπὸ τὴν Δέρβη τῆς Μ. Ἀσίας καὶ ὁ Τυχικὸς καὶ ὁ Τρόφιμος ποὺ κατάγονταν ἀπὸ τὰ μέρη τῆς Ἀσίας. Ὅλοι αὐτοὶ εἶχαν πάει νωρίτερα στὴν Τρωάδα καὶ τὸν περίμεναν. Μ’ αὐτοὺς ἀνέλαβε ὁ ἀκούραστος Ἀπόστολος τὸ ταξίδι του πρὸς τὶς διάφορες πόλεις τῆς Ἀσίας.
Τώρα, ποὺ βρῆκε τὰ πρόσωπα αὐτά, εἰδικὰ τὸν Ἅγιο Τυχικό, γιὰ τὸν ὁποῖο ἐνδιαφερόμαστε, καὶ πῶς αὐτὸς κλήθηκε στὸ Εὐαγγέλιο, δὲν γνωρίζουμε. Αὐτὸ ποὺ γνωρίζουμε εἶναι πὼς ἀπὸ τὴν Ἀσία τὸν ψάρεψε μαζὶ μὲ τὸν Τρόφιμο καὶ πὼς καὶ οἱ δύο ὑπῆρξαν ζηλωτὲς συνοδοί του.
Συνοδός, λοιπόν, τοῦ Παύλου ὁ Τυχικός, μὰ καὶ ὁ Τρόφιμος. Ἀκούραστοι συνοδοί. Πόσος ζῆλος καὶ πόση φλόγα ἔκαιε στὶς καρδιές τους γιὰ τὴν δόξα τοῦ Χριστοῦ, ὥστε οἱ ἄνθρωποι αὐτοὶ νὰ παίζουν κάθε στιγμὴ καὶ ὥρα, ὅπως εἴδαμε, τὸ κεφάλι κορῶνα γράμματα! «Ὦ! καὶ νὰ εἴχαμε οἱ σημερινοὶ ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ κάτι ἀπὸ τὸν φλογερὸ ζῆλο τῶν ἐργατῶν αὐτῶν τοῦ Εὐαγγελίου, ποὺ λεγόντουσαν Τυχικοὶ καὶ Τρόφιμοι, πόσο διαφορετικὸς θὰ ἦταν σήμερα ὁ κόσμος!
Πιστὸς συνεργάτης καὶ ἀκόλουθος τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου Παύλου, λοιπόν, ὁ Τυχικός. Μαζί του στὶς ἐπιτυχίες καὶ τὶς χαρούμενες στιγμές.
Μαζί του ὅμως καὶ στοὺς πιὸ μεγάλους κινδύνους. Τοὺς κινδύνους ποὺ ἀντιμετώπιζε ἀπὸ τὰ ὄργανα τοῦ Σατανᾶ στὶς συνεχείς του ἀποστολικὲς περιοδεῖες. Μαζί του καὶ σ’ αὐτὴν τὴν φυλακὴ τῆς Ρώμης. Χαρά του νὰ διακονεῖ καὶ νὰ ἐξυπηρετεῖ τὸ ἔργο τοῦ Κυρίου. Στὸν Τυχικὸ ἐπαναπαύεται καὶ προσβλέπει ὁ γηραιὸς Ἀπόστολος στὶς ποικίλες ἀνάγκες ποὺ ἀντιμετωπίζει. Στὸν Τυχικὸ ἀναθέτει τὴν ὑπεύθυνο ἀποστολὴ νὰ μεταφέρει καὶ νὰ ἐπιδώσει μὲ ἀσφάλεια τὶς ἐπιστολές του πρὸς τοὺς πιστοὺς τῆς Ἐφέσου, τῶν Κολοσσῶν καὶ τῆς Α’ πρὸς τὸν μαθητή του Τιμόθεο.
Μὲ πόση συγκίνηση γράφει ὁ στοργικὸς Ἀπόστολος πρὸς τοὺς Ἐφεσίους (στ’ 21 – 22) τοῦτα τὰ λόγια: «Ἴνα δὲ εἰδῆτε καὶ ὑμεῖς τὰ κατ’ ἐμέ, τί πράσσω, πάντα ὑμῖν γνωρίσει Τυχικὸς ὁ ἀγαπητὸς ἀδελφὸς καὶ πιστὸς διάκονος ἐν Κυρίῳ ὃν ἔπεμψα πρὸς ὑμᾶς εἰς αὐτὸ τοῦτο, ἴνα γνῶτε τὰ περὶ ἡμῶν καὶ παρακαλέσῃ τὰς καρδίας ὑμῶν». Γιὰ νὰ μάθετε δὲ καὶ ἐσεῖς τὰ ἰδικά μου νέα, νὰ γνωρίσετε δηλαδὴ τί κάμνω καὶ πὼς περνῶ τὶς ἡμέρες μου ἐδῶ στὴ φυλακὴ γιὰ τὴν διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου, σᾶς στέλλω τὸν Τυχικό. Ὁ ἀγαπητός μου αὐτὸς ἀδελφὸς καὶ πιστὸς διάκονος στὸ ἔργο τοῦ Κυρίου, θὰ σᾶς τὰ καταστήσει ὅλα γνωστά. Αὐτὸς θὰ σᾶς παρηγορήσει καὶ θὰ στηρίξει τὶς καρδιές σας, ποὺ εἶναι θλιμμένες ἐξ αἰτίας τῆς φυλακίσεώς μου.
Μεγάλη στοργὴ καὶ ἀσύγκριτη ἀγάπη ἀποπνέουν τοῦτα τὰ λόγια τοῦ θείου Παύλου... «Ἀγαπητὸς ἀδελφὸς καὶ πιστὸς διάκονος ἐν Κυρίῳ» ὁ Τυχικός. Εἶναι ἀδελφός μου λέγει ὁ Τυχικός, γιατί ἔχουμε τὸν ἴδιο Πατέρα, τὸν Πανάγαθο Θεό. Μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα μᾶς υἱοθέτησε καὶ μᾶς ἔκαμε κατὰ χάριν παιδιά Του. Εἶναι καὶ «πιστὸς διάκονος», γιατί ὑπηρετεῖ πιστὰ στὸ θέλημα τοῦ Κυρίου καὶ τὴν ἐξάπλωση τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος. Στὴν ἐπιστολὴ πρὸς τοὺς Κολασσαεῖς προσθέτει καὶ τὶς λέξεις «σύνδουλός μου». Εἶναι ὁ Τυχικὸς καὶ σύνδουλός μου, γιατί καὶ οἱ δυό μας ἔχουμε ἕναν Κύριο καὶ ἕναν Θεό. Καὶ οἱ δυό μας δουλεύουμε στὸν ἴδιο πνευματικὸ ἀμπελώνα καὶ στὸν ἴδιο ἀγρό.
Ὁποῖο μεγαλειώδη τίτλο τιμῆς γιὰ τὸν εἰλικρινὴ συνεργάτη τοῦ φλογεροῦ Ἀποστόλου ἀποτελοῦν τὰ κολακευτικὰ τοῦτα λόγια. Καὶ μόνο αὐτὰ γραμμένα ἀπὸ τὸ χέρι τοῦ θείου Παύλου, ὁ ὁποῖος ζεῖ καὶ ἀγωνίζεται μονάχα γιὰ τὴν δόξα τοῦ Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ τὴν σωτηρία τοῦ κάθε ἀνθρώπου, εἶναι ἀποδεικτικὰ τῆς ξεχωριστῆς καὶ ἰδιάζουσας θέσης, ποὺ κατέχει στὴν πρώτη ἐκκλησία ἡ προσωπικότητα τοῦ πιστοῦ καὶ πρόθυμου διακόνου τοῦ Εὐαγγελίου, τοῦ Ἁγίου Τυχικοῦ.
Καὶ πολὺ δίκαια. Γιατί ὁ Τυχικὸς μὲ πολὺ ἐνθουσιασμὸ ἀνέλαβε τὸ ἔργο τῆς διαδόσεως τοῦ Εὐαγγελίου ἀκολουθώντας μὲ ζῆλο τὸν Ἀπόστολο τῶν Ἐθνῶν Παῦλο στὶς περιοδεῖες του. Ἀλλὰ καὶ πάντα πρόθυμος νὰ τὸν ἐξυπηρετήσει, ὅπου τὸν ἤθελε αὐτὸς καλέσει. «Ὅταν πέμψω Ἀρτεμᾶν πρὸς σὲ ἢ Τυχικόν, σπούδασαν ἐλθεὶν πρὸς μὲ εἰς Νικόπολιν ἐκεῖ γὰρ κέκρικα παραχειμᾶσαι» (Τίτ. γ’ 12). Αὐτὰ γράφει ὁ Παῦλος πρὸς τὸν Ἀπόστολο καὶ συνεργάτη του Τίτο. Καὶ οἱ ὁδηγίες αὐτὲς δείχνουν τὴν ἐμπιστοσύνη τοῦ μεγάλου Ἀποστόλου πρὸς τὸν ἀκόλουθο καὶ βοηθό του Τυχικό, ποὺ εἶναι συνεργὸς καὶ συνέκδημος τοῦ σκεύους αὐτοῦ τῆς ἐκλογῆς τοῦ Κυρίου. Συνεργὸς καὶ συνέκδημος ἀλλὰ καὶ διεκπεραιωτὴς πολλῶν ἐμπιστευτικῶν ἀποστολῶν. Ὅταν ὁ Ἀπόστολος Μάρκος μετὰ τὸ μαρτύριο τοῦ θείου του, Ἀποστόλου Βαρνάβα, ἔφυγε ἀπ’ τὴν Κύπρο, πέρασε ἀπ' τὴν Ἀλεξάνδρεια καὶ κατέληξε στὴν Ρώμη γιὰ νὰ συναντήσει τὸν πολύπειρο καὶ φυλακισμένο Ἀπόστολο. Μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ ἡ συνάντηση πραγματοποιήθηκε γρήγορα. Οἱ δύο Ἀπόστολοι, ἀφοῦ ἀντάλλαξαν ἀσπασμὸ χριστιανικῆς ἀγάπης ἄρχισαν μὲ ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον νὰ συνομιλοῦν γιὰ τὴν κατάσταση τῆς Ἐκκλησίας στὴν Κύπρο. Κατὰ τὴν συνομιλία αὐτή, μεταξὺ τῶν ἄλλων, ὁ Μάρκος ἀποκάλυψε στὸν φλογερὸ Ἀπόστολο τὸ μαρτυρικὸ τέλος τοῦ φίλου του, ἀποστόλου Βαρνάβα καὶ τοῦ φανέρωσε πὼς στὴν Κύπρο δὲν ἦταν ἄλλος Ἀπόστολος, γιὰ νὰ συνεχίσει τὸ ἔργο τους. Ἡ πληροφορία αὐτὴ ἀνησύχησε τὸν γηραιὸ Ἀπόστολο, ποὺ ἔσπευσε ἀμέσως νὰ στείλει στὸ πολύπαθο νησὶ τοὺς συνεργάτες του Τυχικό, Ἐπαφρᾶ καὶ μερικοὺς ἄλλους. Ἡ ὁμάδα αὐτή, σὰν ἔφτασε στὴν Κύπρο, ἔσπευσε νὰ συναντηθεῖ μὲ τὸν Ἠρακλείδιο ποὺ βρισκόταν στὴν Ταμασὸ καὶ νὰ τοῦ ἐπιδώσει σχετικὴ ἐπιστολή. Στὴν ἐπιστολὴ αὐτὴ ὁ Παῦλος λέγεται πὼς συνιστοῦσε στὸν πιστὸ μαθητή του νὰ ἐγκαταστήσει τὸν Ἐπαφρᾶ ἐπίσκοπο στὴν Πάφο, τὸν Τυχικὸ στὴ Νεάπολη, δηλαδὴ τὴν Λεμεσό, καὶ τὸν Αὐξίβιο στοὺς Σόλους, πράγμα τὸ ὁποῖο καὶ ἔκαμε.
Ὁ Ἀπόστολος Τυχικὸς ὑπῆρξε ἕνας δόκιμος ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, ποὺ μὲ προθυμία δέχθηκε τὸ κήρυγμα γιὰ τὸν Ἐσταυρωμένο Ἰησοῦ. Τὸν ἀγάπησε μὲ ὅλη του τὴν καρδιὰ καὶ ἀψηφώντας κάθε κίνδυνο κινεῖται παντοῦ γιὰ νὰ τὸ προσφέρει καὶ σ’ ἄλλους. Μαζὶ μὲ τὸν θεῖο Παῦλο μπορεῖ καὶ αὐτὸς νὰ λέγει: «Ὀδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμῶν, κινδύνοις ληστῶν, κινδύνοις ἐκ γένους, κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν, κινδύνοις ἐν πόλει, κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ, κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ, κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοις...» (Β’ Κορ. ια’ 26). Ὑπηρέτησα τὸν Κύριο μὲ μακρὲς ὁδοιπορίες πολλὲς φορές, μὲ κινδύνους ἀπὸ ποτάμια καὶ μάλιστα κατὰ τὸν χειμώνα ποὺ ἐπλημμύριζαν.
Ἀντίκρυσα πολλοὺς κινδύνους ἀπὸ ληστές, κινδύνους ἀπὸ τοὺς ὁμοεθνεῖς μου Ἑβραίους, κινδύνους ἀπὸ ἐθνικοὺς καὶ εἰδωλολάτρες, κινδύνους μέσα ἀπὸ τὶς πόλεις, κινδύνους μέσα σὲ ἔρημους τόπους, κινδύνους στὴν θάλασσα, κινδύνους ἀπὸ μέρους ψευδαδέλφων, ποὺ ὑποκρίνονταν ὅτι εἶναι χριστιανοί. Σὰν ἕνας γνήσιος ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου ἀνέλαβε καὶ αὐτὸς μὲ φλόγα στὴν καρδιὰ καὶ συνέπεια καὶ σύνεση τὸ ἔργο τῆς πανανθρώπινης σωτηρίας. Ἀντιμετώπισε διωγμοὺς καὶ ἐξευτελισμούς. Ἐν τούτοις ποτὲ δὲν ἐδειλίασε. Οὔτε μετανόησε γιατί ἀνέλαβε τέτοιο βαρυσήμαντο ἔργο. Ἄλλωστε τὸ γνώριζε αὐτό. Τὸ προεῖπε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μὲ τοῦτα τὰ λόγια: «Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων» (Ματθ. γ’ 16). «Εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν καὶ ὑμᾶς διώξουσι» (Ἰωάν. ιε’ 20)· καὶ «ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων διὰ τὸ ὄνομά μου» (Ματθ. ι’ 22). Τὸ γνώριζε.
Πολλὲς φορὲς τὸ δοκίμασε σὰν βρισκόταν μὲ τὸν δάσκαλό του καὶ τὸ ἄκουσε. Ὅμως καμιὰ δύναμη δὲν μπόρεσε νὰ τοῦ κάμψει τὴν θέληση. Ὁπλισμένος μὲ ἀκατάβλητη αὐταπάρνηση καὶ καρτερία καὶ ὑπομονὴ συνεχίζει πιστὸς μέχρι θανάτου τὸ ποιμαντικό του ἔργο στὴν Κύπρο. Σ’ ἕναν τόπο σὰν καὶ τὸ νησί μας, ποὺ ἡ λατρεία τῆς ἀκολασίας στὸ πρόσωπο τῆς θεᾶς τῆς σαρκολατρίας, τῆς Ἀφροδίτης, βασίλευε, ὁ πιστὸς ἐργάτης τοῦ Εὐαγγελίου τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς χριστιανικῆς τελειώσεως κινεῖται παντοῦ. Μὲ ἀποφασιστικότητα μοναδικὴ καὶ ὅπλο ἀκαταμάχητο τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ πετυχαίνει νὰ κρημνίσει τῆς ἀθεΐας τὰ πυργώματα καὶ νὰ διαδώσει, ὅπου πῆγε, τὴν ἀλήθεια.
Ὁ Ἀπόστολος Τυχικὸς μετὰ ποὺ διεκπεραίωσε τὴν ἀποστολή του στὴν Κύπρο, ἐπέστρεψε καὶ πάλι κοντὰ στὸν Ἀπόστολο Παῦλο. Μετὰ δὲ τὸν μαρτυρικὸ θάνατο τοῦ θείου αὐτοῦ Ἀποστόλου κατὰ μία παράδοση ὁ Τυχικὸς χρημάτισε Ἐπίσκοπος τῆς Χαλκηδόνος, μιᾶς πόλεως τῆς Βιθυνίας τῆς Μικρᾶς Ἀσίας.
Ἐκεῖ στὸ χωριὸ τῆς Πάφου, τὰ Μέσανα τοῦ διαμερίσματος Κελοκεδάρων, ποὺ βρίσκεται καὶ ὁ ναός του κτισμένος στὰ ἐρείπια ἐνὸς πολὺ παλαιοῦ, ποὺ δὲν φαίνονται δυστυχῶς σήμερα οὔτε τὰ σημάδια του, κατὰ μῆκος τοῦ δρόμου πρὸς τὸ χωριὸ Σαλαμιοῦ σώζονται ἀκόμη τρεῖς ἐλιές, ποὺ κατὰ τὴν παράδοση βλάστησαν ἀπὸ τὰ ἐλιοκόκκονα, ποὺ ἔρριψαν οἱ Ἀπόστολοι, ὅταν περνοῦσαν ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἔτρωγαν ἐλιές. Στὸν ναὸ τοῦ μικροῦ αὐτοῦ χωριοῦ εἶναι δύο εἰκόνες τοῦ Ἁγίου Τυχικοῦ. Μιὰ πολὺ παλαιὰ καὶ μία κάπως νεώτερη μὲ ἡμερομηνία ἁγιογραφήσεως τὸ 1830.
Οἱ εἰκόνες αὐτὲς, πόσα στ’ ἀλήθεια πρέπει νὰ μᾶς θυμίζουν καὶ πόση εὐγνωμοσύνη θὰ πρέπει νὰ πλημμυρίζει τὴν ψυχή μας στὸ ἀντίκρισμά τους. Τὸ μαρτυρικὸ νησί μας, χάρη στὸ ἔργο ὅλων αὐτῶν τῶν φλογερῶν ἐργατῶν τοῦ Εὐαγγελίου, ποὺ ἔσπειραν στὶς καρδιὲς τῶν προγόνων μας τὸν θεῖο σπόρο, συνεχίζει μέχρι σήμερα τὸν δρόμο τῆς ὑψηλῆς ἀποστολῆς του καὶ κρατάει μὲ καύχηση τὸν τιμητικὸ τίτλο του. «Νῆσος τῶν Ἁγίων ἡ Ἁγία Νῆσος».
Ἡ τιμὴ αὐτὴ δημιουργεῖ σ’ ἐμᾶς καὶ τὶς ἀνάλογες ὑποχρεώσεις. «Οὗ καταισχύνω ὅπλα τὰ ἱερά», ἔλεγαν οἱ νέοι τῶν Ἀθηνῶν στὸν ὅρκο τους, ὅταν ἔπαιρναν τὰ ὅπλα τους. Ἂς μὴ ντροπιάσω ποτὲ τὴν καταγωγή μου καὶ τὶς ἑλληνοχριστιανικὲς ρίζες μου, ἂς λέμε καὶ ἐμεῖς σήμερα. «Εἴμαστε ἀπόγονοι μαρτύρων, μέσα μας τρέχει ἡρώων αἷμα» τονίζει ὁ Ἴων Δραγούμης. Ἂν τὸ νησί μας παρέμεινε μέχρι σήμερα νησὶ Ἑλληνικό, παρέμεινε χάρη στὴν Ὀρθοδοξία μας. Αὐτὸν τὸν πολύτιμο θησαυρὸ ἂς προσέξουμε ὅλοι σήμερα σὰν κόρη ὀφθαλμοῦ. Τὸ ἀπαιτοῦν οἱ ἅγιοί μας. Μᾶς τὸ ζητὰει ὁ Ἅγιος Τυχικός. Τὸ θέλει ὁ Χριστός μας. Τὸ ἐπιβάλλει κι αὐτὸ τὸ συμφέρον μας. Νὰ τὸ ξαναποῦμε; Τὸ ἀπαιτοῦν οἱ Ἅγιοί μας καὶ τὸ παράδειγμα τοῦ Ἀποστόλου Τυχικοῦ, τοῦ ὁποίου εἴθε οἱ πρεσβεῖες πρὸς τὸν Σωτήρα Χριστὸ νὰ χαρίζουν στὸν καθένα μας «πᾶν δώρημά Του τέλειον». Σ’ αὐτὸν ἂς ψάλλουμε καὶ ἐμεῖς μὲ ὅλη τὴν δύναμη τῆς ψυχῆς μας: Ἀπόστολε τοῦ Σωτῆρος Πανεύφημε, τὸ δοχεῖον τῆς πίστεως, υἱὲ παρακλήσεως, ἡ γαλήνη τῶν χειμαζόμενων, ἀπαύστως ἐν τῇ μνήμῃ σου παρρησίαν ἔχων, Τυχικὲ παναοίδιμε, ἱκέτευε ἐν εἰρήνῃ φυλαχθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν. Ἀμήν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’.
Ἀπόστολε ἅγιε Τυχικέ, πρέσβευε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ, ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχη ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τοῦ λίθου σφραγισθέντος.
Τοῦ Παύλου μαθητὴς καὶ ἀκόλουθος ὑπάρχων, τὸν καλὸν ἀγώνα τῆς πίστεως χαίρων ἠγωνίσω, ὑψῶν ἀληθείας τὸν πυρσὸν καὶ ἔθνεσι παρέχων φωτισμῶν. Δία τοῦτο, Πανσεβάσμιε Τυχικέ, τιμῶντές σε νῦν βοῶμεν. Χαῖρε Χριστοῦ, ὦ σκεῦος ἐκλεκτῶν, χαῖρε Θεοῦ ἀπόστολε, ὢ καὶ πρέσβευε δωρήσασθαι πᾶσι τὴν λύτρωσιν.
Ὁ Κύριος, στὴν ἐπὶ τοῦ Ὄρους ὁμιλία του, εἶπε: «Γίνεσθε οἰκτίρμονες, καθὼς καὶ ὁ πατὴρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστι» (Λουκᾶ, στ’ 36). Νὰ γίνεσθε δηλαδή, σπλαγχνικοὶ πρὸς τὸν πλησίον καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ τὶς ἀνάγκες του, καθὼς καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας εἶναι εὐσπλαχνικὸς πρὸς ὅλους. Μιὰ τέτοια προσωποποίηση τῆς χριστιανικῆς εὐσπλαχνίας ὑπῆρξε καὶ ὁ Ἅγιος Νικόλαος.
Ἔδρασε τὴν ἐποχὴ τῶν αὐτοκρατόρων Διοκλητιανοῦ, Μαξιμιανοῦ καὶ Μεγάλου Κωνσταντίνου. Στὴν ἀρχὴ ἀφιερώθηκε στὸν ἀσκητικὸ βίο, λόγω ὅμως τῆς ξεχωριστῆς ἀρετῆς του τιμήθηκε, χωρὶς νὰ τὸ ἐπιδιώξει, μὲ τὸ ἀξίωμα τοῦ ἀρχιεπισκόπου Μύρων. Ἀπὸ τὴν θέση αὐτὴ καθοδηγοῦσε μὲ ἀγάπη τὸ ποίμνιό του καὶ ὁμολογοῦσε μὲ παρρησία τὴν ἀλήθεια.
Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ συνελήφθη ἀπὸ τοὺς τοπικοὺς ἄρχοντες καὶ ρίχτηκε στὴν φυλακή. Ὅταν ὅμως ἀνῆλθε στὸν αὐτοκρατορικὸ θρόνο ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος ἐλευθερώθηκαν ὅλοι οἱ χριστιανοὶ καὶ ἔτσι ὁ Νικόλαος ἐπανῆλθε στὸ ἀρχιεπισκοπικὸ θρόνο. Μάλιστα ἔλαβε μέρος στὴν Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, ὅπου ξεχώρισε γιὰ τὴΝ σοφία καὶ τὴν ἠθική του τελειότητα.
Προικισμένος μὲ τὸ χάρισμα τῆς θαυματουργίας ἔσωσε πολλοὺς ἀνθρώπους καὶ ὅσο ἦταν ἐν ζωῇ ἀλλὰ καὶ μετὰ τὴν κοίμησή του. Γιὰ παράδειγμα ὅταν κάποτε κινδύνευσε κάποιος στὴ θάλασσα – λόγω σφοδρῶν ἀνέμων – καὶ ἐπικαλέστηκε τὸ ὄνομα τοῦ Ἁγίου σώθηκε καὶ μάλιστα ἐνῶ βρισκόταν στὴν μέση τοῦ πελάγους βρέθηκε ἀβλαβὴς στὸ σπίτι του. Τὸ θαῦμα ἔγινε ἀμέσως γνωστὸ στὴν Πόλη καὶ ὁ λαὸς προσῆλθε ἀμέσως σὲ λιτανεία καὶ ἀγρυπνία προκειμένου νὰ τιμήσει τὸν θαυματουργὸ Ἅγιο.
Πέθανε εἰρηνικὰ τὸ ἔτος 330 μ.Χ.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’.
Κανόνα πίστεως, καὶ εἰκόνα πραότητας, ἐγκρατείας διδάσκαλον, ἀνέδειξέ σε τῇ ποίμνῃ σου, ἡ τῶν πραγμάτων ἀλήθεια· διὰ τοῦτο ἐκτήσω τῇ ταπεινώσει τὰ ὑψηλά, τῇ πτωχείᾳ τὰ πλούσια, Πάτερ Ἱεράρχα Νικόλαε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς κρήνη ἀκένωτος, τῶν θεϊκῶν δωρεῶν, πηγάζεις Νικόλαε, τῇ οἰκουμένῃ ἀεί, θαυμάτων τὰ ῥεύματα· παύεις τῶν πολυπλόκων, πειρασμῶν τὰς ἐφόδους, σώζεις τοὺς ἐν κινδύνοις, ὡς θερμὸς ἀντιλήπτωρ· διό σου τὴν προστασίαν, πάντες κηρύττομεν.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἐν τοῖς Μύροις Ἅγιε, ἱερουργὸς ἀνεδείχθης· τοῦ Χριστοῦ γὰρ Ὅσιε, τὸ Εὐαγγέλιον πληρώσας, ἔθηκας, τὴν ψυχήν σου ὑπὲρ λαοῦ σου· ἔσωσας, τοὺς ἀθώους ἐκ τοῦ θανάτου· διὰ τοῦτο ἡγιάσθης, ὡς μέγας μύστης Θεοῦ τῆς χάριτος.
Μεγαλυνάριον.
Ὀρφανῶν προστάτην σε καὶ χηρῶν, πεινώντων τροφέα, πενομένων τε πλουτιστήν, αἰχμαλώτων ῥύστην, πλεόντων τε σωτῆρα, κεκτήμεθα παμμάκαρ, σοφέ Νικόλαε.
Ὁ Ὅσιος Νεῖλος ὁ Θαυματουργός ὁ Νέος ὁ ἐν τῇ νήσῳ Στολοβνόε ἐν τῇ λίμνῃ Σεληγέρα (Ρῶσος)
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Νισέρ
Ὁ Ἅγιος Νισὲρ ἦταν ἄγνωστος μάρτυρας στὸν Συναξαριστὴ τοῦ Ἁγίου Νικοδίμου καὶ τὰ ἔντυπα Μηνιαία.
Ὑπῆρξε στὰ χρόνια του Μαξιμιανοῦ καὶ ἐπειδὴ ἦταν χριστιανὸς ὁδηγήθηκε στοὺς Ἰούλιο καὶ Αἰλιανό. Ὅταν ρωτήθηκε ἂν ἐπιμένει στὴν λατρεία τοῦ Χριστοῦ, ὁ Νισὲρ ἀπάντησε πὼς ναί, θὰ ὑπηρετεῖ τὸν ἕνα καὶ μοναδικὸ Θεὸ μέχρι θανάτου.
Τότε, διατάχθηκε ὁ βασανισμός του. Τὸν γύμνωσαν καὶ μὲ πυρακτωμένα σφαιρίδια μαστίγωσαν τὸ σῶμα του, καὶ στὴν συνέχεια τὸν φυλάκισαν. Ἀλλά, ὅταν καὶ πάλι τὸν ἀνέκριναν, συνέχισε νὰ ὁμολογεῖ τὸν Κύριο. Ἔτσι διατάχθηκε πάλι ὁ βασανισμός του. Ἀφοῦ τὸν βασάνισαν τὸν ἔριξαν στὴν πυρά.
Μὲ αὐτὸ τὸν μαρτυρικὸ τρόπο παρέδωσε τὸ πνεῦμα του στὸν Κύριο.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Ἀέρος ὁ Ἐπίσκοπος
Ἡ μνήμη του συναντᾶται στὸ «Μικρὸν Εὐχολόγιον ἢ Ἁγιασματάριον» ἔκδοση Ἀποστολικῆς Διακονίας 1959, χωρὶς ἄλλες πληροφορίες.
Πουθενὰ ἄλλου δὲν ἀναφέρεται ἡ μνήμη του. Ἴσως νὰ εἶναι ὁ ἴδιος μ’ αὐτὸν τῆς 8ης Δεκεμβρίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Νεομάρτυρας ὁ Καραμάνος ἢ Κασσέτης
Ὁ Ἅγιος Νεομάρτυς Νικόλαος Καραμάνος ἢ Κασσέτης, γεννήθηκε τὸ ἔτος 1623. Ἦταν ἔγγαμος καὶ ζοῦσε στὴ Σμύρνη.
Ὅταν κάποτε ἀγανάκτησε, εἶπε πάνω στὸν θυμό του ὅτι θὰ γίνει Τοῦρκος. Οἱ παρευρισκόμενοι Τοῦρκοι μόλις ἄκουσαν αὐτὸν τὸν λόγο, τὸν ἅρπαξαν καὶ τὸν ὁδήγησαν στὸν κριτή. Ἀνακρινόμενος στὸ κριτήριο ὁ Νικόλαος εἶπε μὲ παρρησία ὅτι δὲν θὰ ἀρνηθεῖ ποτὲ τὸν Ποιητὴ καὶ Σωτῆρα του, τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό, ὁ Ὁποῖος μέλλει νὰ κρίνει ζῶντες καὶ νεκρούς. Παρὰ τὰ μαρτύρια, τοὺς ραβδισμοὺς καὶ τὴ φυλάκιση, ἀκόμη καὶ τὴν πίεση ποὺ τοῦ ἄσκησαν ἡ μητέρα του καὶ ἡ σύζυγός του, ὁ Ἅγιος παρέμεινε ἀμετάθετος στὴν πίστη. Ὁ κριτὴς τότε διέταξε καὶ ἔκαναν περιτομὴ στὸν Μάρτυρα μὲ τὴν βία. Ὁ Ἅγιος συνεχῶς ὁμολογοῦσε καὶ φυλακίσθηκε γιὰ δεύτερη φορά.
Ἡ ἀντοχὴ καὶ καρτερία τοῦ Ἁγίου Νικολάου κατέπληξε τοὺς πάντες. Μετὰ ἀπὸ σκληρὰ βασανιστήρια, τὰ ὁποῖα κράτησαν τριάντα ἕξι ἡμέρες, ὁ Ἅγιο ὁδηγήθηκε στὴν ἀγχόνη.
Ἔτσι τελειώθηκε μαρτυρικὰ τὴν ἡμέρα τῆς Μεγάλης Πέμπτης τοῦ ἔτους 1657.
Ἡ μνήμη του τιμᾶται τὴν 19η Μαρτίου. Ἄγνωστο γιατὶ ἐπαναλαμβάνεται αὐτὴ τὴν ἡμέρα
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Ἀντώνιος ὁ Θαυματουργός ὁ Νέος ὁ ἐν Σιήσκῳ (Ρῶσος )
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Σελίδα 76 από 415