Ὁ Ἅγιος Μύρων μαρτύρησε ὅταν αὐτοκράτωρ ἦταν ὁ Δέκιος, τὸ 250 μ.Χ. Καταγόμενος ἀπὸ πλούσια οἰκογένεια, θὰ μποροῦσε νὰ ζήσει ἄνετα, μὲ ὅλα τὰ ἐπίγεια ἀγαθὰ ποὺ θὰ ἐπιθυμοῦσε. Ὅμως ἡ μεγάλη του ἀγάπη πρὸς τὸ Χριστό, ἔκανε τὸ Μύρωνα νὰ χειροτονηθεῖ ἱερέας. Ἀφιερώθηκε, λοιπόν, ὁλοκληρωτικὰ στὸ ποιμαντικό του καθῆκον καὶ δίδασκε, νουθετοῦσε καὶ βοηθοῦσε τὸ κάθε ἕνα μέλος τοῦ ποιμνίου του. Μεριμνοῦσε καθημερινὰ γιὰ τοὺς φτωχούς, τὶς χῆρες καὶ τὰ ὀρφανά.
Κάποτε, ὁ ἔπαρχος Ἀχαΐας Ἀντίπατρος πῆγε στὸν τόπο ὅπου λειτουργοῦσε ὁ Μύρων καὶ συνέλαβε πολλοὺς χριστιανούς. Γιὰ νὰ ἐκβιάσει λοιπὸν τὸν Μύρωνα νὰ ἀλλαξοπιστήσει, ἔφερε μπροστὰ του τὸ ποίμνιό του καὶ τοῦ εἶπε ὅτι, ἂν αὐτὸς ἀρνηθεῖ τὸ Χριστό, θὰ τοὺς ἀφήσει ὅλους ἐλεύθερους. Ὁ Μύρων μειδίασε καὶ ἀπάντησε: «Ἂν ἦταν γιὰ τὴ σωτηρία τῶν πνευματικῶν μου παιδιῶν, πρόθυμα θὰ ἔδινα τὴν ζωή μου. Τώρα ὅμως δὲν πρόκειται γι’ αὐτό. Ἃς δώσουν λοιπὸν οἱ ἴδιοι ἀπάντηση».
Τότε ὅλοι μαζὶ φώναξαν: «Ὄχι. Μιὰ ἀνθρώπινη ψυχὴ εἶναι ἀσύγκριτα πολυτιμότερη ἀπὸ μύρια σώματα καὶ ἀπὸ τὸν κόσμο ὅλο. Ποιὸς λοιπὸν ἀπό μᾶς θέλει νὰ δεχθεῖ, ὥστε νὰ χάσει τὴν ψυχὴ του ὁ πνευματικός μας πατέρας, γιὰ νὰ ζήσουν λίγο περισσότερο στὸν πρόσκαιρο αὐτὸ κόσμο οἱ δικές μας σάρκες;». Ὁ ἔπαρχος, ἐξοργισμένος ἀπὸ τὴν ἀπάντηση, ἀφοῦ βασάνισε μὲ φρικτὸ τρόπο τὸ Μύρωνα, τελικὰ τὸν ἀποκεφάλισε.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς θεῖον ἀλάβαστρον, τῶν ἱερῶν ἀρετῶν, πιστῶς ἱεράτευσας, τῇ Ἐκκλησίᾳ Χριστοῦ, καὶ χαίρων ἐνήθλησας· ὅθεν τῇ εὐωδίᾳ, τῶν ἐν σοὶ χαρισμάτων, Μύρων Ἱερομάρτυς, τῶν παθῶν τὸ δυσῶδες, ἀπέλασον ἀνενδότως, ἐκ τῶν ψυχῶν ἡμῶν.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοῖς τῶν αἱμάτων σου.
Ἱερωσύνης τὸ χρῖσμα δεξάμενος, μαρτυρικῶς ἐν Χριστῷ ἠνδραγάθησας· καὶ νῦν ἐν τοῖς μύροις τῶν πόνων σου, Ἱερομάρτυς εὐφραίνεις τοὺς κράζοντας· Σὺ ὤφθης τοῦ Λόγου ὀσφράδιον.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ἱερέων ὑπογραμμός, καὶ τῶν Ἀθλοφόρων, δι’ ἀθλήσεως κοινωνός· χαίροις Ἀχαΐας, ὁ καρποφόρος φοῖνιξ, καὶ τῆς Κυζίκου δόξα, Μύρων μακάριε.
Οἱ Ἅγιοι Στράτων, Φίλιππος, Εὐτυχιανὸς καὶ Κυπριανὸς οἱ Μάρτυρες
Οἱ Ἅγιοι Στράτων, Φίλιππος, Εὐτυχιανὸς καὶ Κυπριανὸς ἦταν κάτοικοι τῆς Νικομήδειας καὶ καθημερινὰ δίδασκαν καὶ κατηχοῦσαν πολλοὺς εἰδωλολάτρες στὸ ἀμφιθέατρο. Αὐτό, εἶχε ὡς ἀποτέλεσμα πολλοὶ ἀπὸ αὐτοὺς νὰ πιστέψουν στὸν Χριστό.
Ὁ ἄρχοντας τῆς Νικομήδειας ποὺ τὸ ἔμαθε, διέταξε νὰ συλληφθοῦν ἀμέσως οἱ τέσσερις νέοι. Αὐτοὶ δὲν δίστασαν ἀκόμα καὶ μπροστὰ του νὰ ὁμολογήσουν τὴν πίστη τους στὸν Χριστό.
Ὁ ἄρχοντας ἐξοργίστηκε πάρα πολὺ καὶ διέταξε νὰ τοὺς βασανίσουν σκληρὰ καὶ στὴν συνέχεια νὰ τοὺς ρίξουν στὴν φωτιά, ὅπου καὶ ἐκοιμήθηκαν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Παῦλος καὶ Ἰουλιανὴ οἱ Μάρτυρες καὶ οἱ σὺν αὐτῶν Μαρτυρήσαντες (δήμιοι)
Ὁ Ἅγιος Παῦλος καὶ ἡ Ἁγία Ἰουλιανὴ ἦταν ἀδέλφια μεταξύ τους, καὶ ἔζησαν στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Αὐρηλιανοῦ (270 – 275).
Οἱ γονεῖς των τοὺς ἀνέθρεψαν μὲ ὅλη τὴν ζωὴ τῆς χριστιανικῆς πίστης, ἱκανοὺς, δηλαδὴ, ὄχι μόνο γιὰ νὰ πιστεύουν καὶ νὰ στολίζονται ἀπὸ τὴ χρηστότητα τῆς ζωῆς, ἀλλὰ καὶ γιὰ νὰ φέρουν ἐπ’ ὤμου τὸν σταυρό τους, καὶ νὰ εἶναι ἕτοιμοι καὶ πρόθυμοι γιὰ ὅλες τὶς θυσίες τῆς κατὰ Χριστὸν αὐταπάρνησης. Καὶ ὅταν ὁ πατέρας καὶ ἡ μητέρα τους ἔφυγαν ἀπ’ αὐτὴ τὴν ζωή, ὁ Παῦλος καὶ ἡ Ἰουλιανὴ ἔμειναν στὸ θεοχάρακτο δρόμο τους.
Ὁ Παῦλος διέπρεπε μεταξὺ τῶν νέων, στοὺς ὁποίους πολλὲς φορὲς γινόταν δάσκαλος μὲ τὶς φωτεινὲς γνώσεις του καὶ μὲ τὴν καθαρὴ ζωή του. Τὸ ἴδιο βέβαια καὶ ἡ Ἰουλιανὴ μεταξὺ τῶν νεαρῶν κοριτσιῶν.
Ἔτσι, ἀδελφὸς καὶ ἀδελφὴ ἔγιναν ἀπὸ τὰ λαμπρότερα σεμνώματα τῆς χριστιανικῆς Ἐκκλησίας στὴν Πτολεμαΐδα. Αὐτὸ ὅμως, προκάλεσε τὸ μῖσος τῶν εἰδωλολατρῶν καὶ κατήγγειλαν τὰ δυὸ ἀδέλφια στὸν αὐτοκράτορα Αὐρηλιανό, ὅταν κάποτε αὐτὸς πέρασε ἀπὸ τὴν πόλη τους.
Ὁ Αὐρηλιανός, μὴ μπορώντας καὶ αὐτὸς νὰ κλονίσει τὴν πίστη τους, διέταξε νὰ βασανιστοῦν σκληρά. Καὶ ἐνῷ οἱ δήμιοι, Στρατόνικος, Κοδρᾶτος καὶ Ἀκάκιος, τοὺς βασάνιζαν, θαύμασαν τὴν ψυχική τους ἀνδρεία, ὁμολόγησαν τὸν Χριστὸ καὶ ἀποκεφαλίστηκαν ἐπὶ τόπου.
Τέλος, οἱ νέοι δήμιοι, ἀφοῦ ἔκαψαν τὶς σάρκες τους μὲ ἀναμμένες λαμπάδες καὶ εἶδαν ὅτι καὶ πάλι τὰ δυὸ ἀδέλφια ἔμεναν ἀμετακίνητα στὴν πίστη τους, τοὺς ἀποκεφάλισαν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Θῦρσος, Λεύκιος, Κορωνᾶτος καὶ ἡ συνοδεία τους
Ἴσως νὰ συγχέονται μὲ αὐτοὺς τῆς 14ης Δεκεμβρίου καὶ τὸ ὄνομα Καλλίνικος τοῦ τρίτου μάρτυρα νὰ ἔγινε Κορωνᾶτος. Πάντως γι’ αὐτοὺς τοὺς τρεῖς ἀναφέρεται ὅτι «τελεῖται αὐτῶν ἡ σύναξις πλησίον τῶν Ἐλενιανῶν».
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Αἴγλων
Ἦταν ἀναχωρητής, ποὺ ἔζησε ἀσκητικὰ καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Ἠλίας ὁ Νέος
Ἱδρυτὴς Μονῆς, ἀναχωρητής. Καταγόταν ἀπὸ τὴ Σικελία. Προφήτευσε τὴν ἅλωση τῆς Θεσσαλονίκης.
Ταξίδεψε στὴν Πελοπόννησο καὶ στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου καὶ ἀσθένησε καὶ κατὰ τὴν ἐπιστροφή του στὴ Θεσσαλονίκη κατέλυσε στὸν ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου.
Κοιμήθηκε τὴν 17η Αὐγούστου τοῦ 903, ὁπότε καὶ ἡ μνήμη του.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐν τοὶς Ἀρματίου
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸ γεγονός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Μακάριος ὁ Ὁσιομάρτυρας
Ἡ μνήμη του ἀναφέρεται στὸ Βυζαντινὸ Ἑορτολόγιο τοῦ Γεδεῶν (σελ. 158). Μαρτύρησε ὑπὲρ τῶν ἁγίων εἰκόνων στὰ χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Κοπρώνυμου τὸ 768.
Ἦταν μοναχὸς στὸ βουνὸ τοῦ Αὐξεντίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Δημήτριος ὁ Ὁσιομάρτυρας ὁ Μοναχὸς
Στῦλος καὶ ἑδραίωμα τῶν σκλαβωμένων Ἑλλήνων ὁ μοναχὸς Δημήτριος, γεννήθηκε στὴ Σαμαρίνα τῆς Πίνδου στὰ τέλη τοῦ 18ου αἰῶνα. Ἔγινε μοναχὸς στὸ μοναστῆρι τῆς Πατρίδας του, ὅπου μὲ προσευχὴ καὶ νηστεία ἐξάγνισε τὸ σῶμα καὶ τὴν ψυχή του.
Μετὰ τὴν κατάπνιξη, ἀπὸ τὸν Ἀλῆ Πασὰ τὸ 1808, τῆς ἐπανάστασης ποὺ ὑποκίνησε ὁ πάπα Εὐθύμιος Βλαχάβας, ὁ Δημήτριος βγῆκε ἀπὸ τὸ μοναστῆρι του καὶ γύριζε τὰ χωριὰ κηρύττοντας τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ διδάσκοντας ὑπομονὴ στὶς θλίψεις.
Μετὰ ἀπὸ συκοφαντία τὸν συνέλαβε ὁ Ἀλῆ Πασὰς καὶ τὸν φυλάκισε. Κατόπιν διέταξε τὸν ἄγριο βασανισμό του. Ἔτσι οἱ δήμιοι μὲ καλαμένιες ἀκίδες τρύπησαν τοὺς βραχίονές του καὶ ἔπειτα τὶς ἔμπηξαν στὰ νύχια τῶν χεριῶν καὶ τῶν ποδιῶν του. Στὴ συνέχεια ἕσφιξαν τὸ κεφάλι του σὲ μέγγενη καὶ κατόπιν ἀφοῦ τὸν κρέμασαν ἀνάποδα τὸν ἔκαιγαν ἀπὸ κάτω μὲ φωτιά.
Βλέποντας κάποιος Τοῦρκος τὴν γενναιότητα τοῦ Δημητρίου, πίστεψε στὸν Χριστὸ καὶ ἔπειτα μαρτύρησε. Ὕστερα ὁ Ἀλῆ Πασὰς ἔκτισε τὸν Δημήτριο μέσα σ’ ἕναν τοῖχο, ἀφήνοντας μόνο τὸ κεφάλι του ἀπ’ ἔξω γιὰ νὰ παρατείνει τὸ μαρτύριο. Ὁ Μάρτυρας ἄντεξε ἔτσι 10 ἡμέρες. Τελικὰ παρέδωσε τὸ πνεῦμα του στὸν Θεό, τὸ ἔτος 1808.
Τὸ μαρτύριό του συνέγραψε ὁ πρόξενος τῆς Γαλλίας στὰ Ἰωάννινα Ε. Pouqueville. Τὸ μαρτύριο τοῦ Ὁσιομάρτυρα Δημητρίου, ἀντέγραψε κατόπιν ὁ μοναχὸς Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.
Νὰ σημειώσουμε ἐδῶ, ὅτι ὁ Δουκάκης καὶ ὁ Ἅγιος Νικόδημος στοὺς Συναξαριστὲς τους καθὼς καὶ ὁ Σ. Εὐστρατιάδης στὸ Ἁγιολόγιό του δὲν ἀναφέρουν τὴν μνήμη τοῦ νεομάρτυρα αὐτοῦ.
Στὴν τοπικὴ ἁγιολογία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γρεβενῶν, ἕνα Ἡμερολόγιο τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος (1963), σελ. 306, ἀναφέρει τὴν μνήμη τοῦ Ἁγίου τὴν 18η Αὐγούστου.
Τὸ Μέγα Εὐχολόγιο ὅμως, καθὼς καὶ ὁ Otto Meinardus, ἀναφέρουν τὴ μνήμη τοῦ τὴν 17η Αὐγούστου).
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Σαμαρίνης τὸν γόνον εὐσεβῶν τὸ κραταίωμα, τὸν νεοφανῆ Ἀθλοφόρον, τοῦ Σωτῆρος Δημήτριον, τιμήσωμεν συμφώνως οἱ πιστοί· ἀθλήσας γὰρ στερρῶς ὑπὲρ Χριστοῦ, Ἐκκλησίας ἀνεδείχθη νέος ἀστήρ, καὶ τῶν βοώντων πρόμαχος· δόξα τῷ δεδωκότι σοι ὀσχύν, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐκλπηροῦντι διὰ σοῦ, ἡμῶν τὰ αἰτήματα.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἡ ἁγία μνήμη σου ἁγιασμὸν χορηγοῦσα, τοῖς πιστοῖς ἐπέφανεν, Ὁσιομάρτυς Κυρίου· βίῳ γὰρ, καὶ λόγῳ θείῳ πιστοὺς στηρίξας, ἤθλησας, ὑπὲρ τῆς δόξης Χριστοῦ ἀνδρείως, καὶ θεόθεν ἐκοσμήθης, διπλῷ στεφάνῳ μάκαρ Δημήτριε.
Ὁ Ὅσιος Ἀλύπιος ὁ Ζωγράφος ὁ ἐν Σπηλαίῳ (Ρῶσος)
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις τῆς Ἠπείρου θεῖος βλαστός, χαίροις Θεσσαλίας, λαμπαδοῦχος ὁ φαεινός· χαίροις ὁ ἀθλήσας, στερρῶς ὑπὲρ Κυρίου, Ὁσιομάρτυς χαῖρε, Χριστοῦ Δημήτριε.
Γεννήθηκε στὴν Ταρσὸ τῆς Κιλικίας καὶ σπούδασε τὴν ἰατρικὴ ἐπιστήμη. Ἡ ἐπιστημονική του γνώση δὲν τὸν ἔκανε ὑπερήφανο, ἀλλὰ διατήρησε τὴν εὐσέβεια, στὴν ὁποία τὸν ἀνέθρεψαν οἱ γονεῖς του.
Καὶ ὅπως ὁ Κύριος, ὁ Ἰατρὸς τῶν σωμάτων καὶ τῶν ψυχῶν τῶν ἀνθρώπων, «ἐλάλει αὐτοὶς περὶ τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, καὶ τοὺς χρείαν ἔχοντας θεραπείας ἰάσατο», μιλοῦσε δηλαδὴ σ’ αὐτοὺς γιὰ τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ καὶ γιάτρευε ἐκείνους ποὺ εἶχαν ἀνάγκη θεραπείας, ἔτσι καὶ ὁ Διομήδης, μιμούμενος τὸν Κύριό του καὶ Θεό του, ἐξασκοῦσε ἀφιλοκερδῶς καὶ φιλάνθρωπα τὸ ἰατρικό του ἐπάγγελμα.
Συγχρόνως, ὅμως, μὲ τὴν θεραπεία τῶν σωμάτων, ὁ Διομήδης κήρυττε μὲ θέρμη στοὺς ἀσθενεῖς καὶ τὴ σωτηριώδη ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου καὶ βοήθησε πολλὲς ψυχὲς νὰ ὁδηγηθοῦν στὸ Σωτῆρα Χριστό.
Ὁ θεῖος ζῆλος ἔφερε τὸν Διομήδη μέχρι τὴ Νίκαια τῆς Βιθυνίας ὅπου ἐκεῖ, καὶ θεράπευε ἀσθενεῖς, καὶ τὴν πίστη δίδασκε καὶ καλλιεργοῦσε. Ὅταν ὅμως ἄρχισε ὁ διωγμὸς τοῦ Διοκλητιανοῦ κατὰ τῶν χριστιανῶν, ἡ θεοκίνητη δραστηριότητα τοῦ Διομήδη καταγγέλθηκε στὸν αὐτοκράτορα.
Τότε αὐτὸς διέταξε νὰ συλλάβουν τὸν Διομήδη. Ἄλλα πρὶν συλληφθεῖ, ὁ Θεὸς τὸν κάλεσε κοντά Του καὶ οἱ ἀπεσταλμένοι στρατιῶτες τὸν βρῆκαν νεκρό. Καὶ ὅμως, ἔτσι νεκρὸ τὸν ἀποκεφάλισαν!
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τῶν σωμάτων τὰς νόσους θεραπεύων Διόμηδες, καὶ ψυχῶν τὴν ῥῶσιν ἐν λόγῳ, ἀληθείας ἐβράβευες· τὴν θείαν εἰληφὼς γὰρ δωρεάν, τοῖς πάσχουσι ποικίλως βοηθεῖς· καὶ Μαρτύρων ταῖς ἀκτῖσι, καταυγασθεὶς, σώζεις τοὺς ἐκβοῶντάς σοι· δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ στεφανώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. β’. Τὴν ὑπὲρ ἡμῶν.
Τὴν ἰατρικήν, κτησάμενος ἐπιστήμην, τῆς ἀθλητικῆς, ηὐμοίρησας εὐκληρίας, ὡς κήρυξας ἐνδόξως, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἡμῶν, παμμακάριστε Διόμηδες, Ἀναργύρων ἐγκαλλώπισμα, καὶ προστάτα τῶν βοώντων σοι· Αὐτὸς γενοῦ ἰατήρ, τοῖς σοῖς δούλοις σοφέ.
Μεγαλυνάριον.
Χάριν ἰαμάτων ἀπολαβών, ψυχῶν καὶ σωμάτων, θεραπεύεις πάθη δεινά· ὅθεν κἀμοὶ νεῖμον, Διόμηδες παμμάκαρ, ὑγείαν τὴν κατ’ ἄμφω, ἵνα γεραίρω σε.
Ὁ Ὅσιος Γεράσιμος ὁ νέος ἀσκητής ὁ ἐν Κεφαλληνίᾳ
Ὁ Ὅσιος Γεράσιμος ἀπεβίωσε τὴν 15η Αὐγούστου τοῦ ἔτους 1579, ἀλλὰ ἐπειδὴ τὴν ἡμέρα αὐτὴ πανηγυρίζετε ἡ μνήμη τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, τελεῖται ἡ ἑορτή του τὴν 20η Ὀκτωβρίου (ὅπου καὶ ὁ βίος του), τότε ποὺ ἔγινε ἡ ἀνακομιδὴ τοῦ θαυματουργοῦ λειψάνου του. Τὴν ἡμέρα αὐτὴ ὅμως, ἀναγράφηκε ἡ μνήμη τῆς κοιμήσεώς του καὶ γίνεται στὴν Κεφαλληνία μεγάλο πανηγύρι.
Γεννήθηκε τὸ 1509 στὰ Τρίκαλα τῆς Κορινθίας. Καταγόταν ἀπὸ τὴν ἐπίσημη οἰκογένεια τῶν Νοταράδων καὶ ἦταν γιὸς τοῦ Δημητρίου καὶ τῆς Καλῆς.
Ἀπὸ μικρὸς ἔλαβε χριστιανικὴ καὶ ἀρχοντικὴ ἀνατροφὴ καὶ διακρινόταν στὸ σχολεῖο γιὰ τὴν εὐστροφία καὶ τὴν εὐφυΐα τοῦ μυαλοῦ του. Εὐγενικὴ ψυχὴ ὁ Γεράσιμος, συμπαθοῦσε τοὺς φτωχοὺς συμμαθητές του καὶ τοὺς βοηθοῦσε μὲ κάθε τρόπο.
Ὅταν ἔφτασε σὲ ὥριμη ἡλικία, περιηγήθηκε διάφορα μέρη, ὅπως τὴν Ζάκυνθο, τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ τὰ γύρω ἀπ’ αὐτή, τὸ Ἅγιον Ὄρος, διάφορες Μονὲς τῆς Ἀνατολῆς γιὰ νὰ μείνει στὴν Ἱερουσαλήμ. Ἐκεῖ ὑπηρέτησε σὰν νεωκόρος γιὰ ἕνα χρόνο στὸν Ναὸ τῆς Ἀναστάσεως καὶ χειροτονήθηκε Διάκονος καὶ ἀργότερα Πρεσβύτερος, ἀπὸ τὸν Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Γερμανό.
Κατόπιν ἔφυγε καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ κατέληξε στὴν τοποθεσία Ὁμαλὰ τῆς Κεφαλονιᾶς, ὅπου ἔκτισε γυναικεῖο Μοναστήρι καὶ τὸ ὀνόμασε Νέα Ἱερουσαλήμ. Στὴ Μονὴ αὐτὴ λοιπόν, ἀφοῦ ἔζησε ἀσκητικὰ καὶ ἀνέπτυξε μεγάλες ἀρετές, βοηθώντας πνευματικὰ καὶ ὑλικὰ τοὺς κατοίκους τῆς Κεφαλονιᾶς, ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ στὶς 15 Αὐγούστου τοῦ 1579, σὲ ἡλικία περίπου 70 ἐτῶν.
(Κυρίως αὐτὴ τὴ μέρα, ἑορτάζεται ἡ μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς τῶν Ἱερῶν λειψάνων του τὸ 1580 – 81).
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Αὐτόμελον.
Τῶν Ὀρθοδόξων προστάτην καὶ ἐν σώματι ἄγγελον, καὶ θαυματουργὸν θεοφόρον νεοφανέντα ἡμῖν, ἐπαινέσωμεν πιστοὶ θεῖον Γεράσιμον· ὅτι ἀξίως παρὰ Θεοῦ ἀπείληφεν, ἰαμάτων τὴν ἀέναον χάριν· ῥώννυσι τοὺς νοσοῦντας, δαιμονῶντας ἰᾶται· διὸ καὶ τοῖς τιμῶσιν αὐτόν, βρύει ἰάματα.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Εὐχαρίστοις ᾄσμασι, τῶν Κεφαλλήνων ἡ νῆσος, προσκαλεῖται σήμερον, τῶν Ὀρθοδόξων τὰ πλήθη, μέγιστον, νεοφανέντα ἀγκωμιάσαι, καύχημα, Ὀρθοδοξίας ἀναφανέντα, τὸν Γεράσιμον τὸν θεῖον, τὸν ῥύστην ταύτης ὁμοῦ καὶ πρόμαχον.
Μεγαλυνάριον.
Τῆς ὁμολογίας Χριστιανῶν, ἔθετό σε σὲ στῦλον, ἀδιάσειστον ὀ Θεός, τὸ σεπτόν σου σκῆνος, Γεράσιμε δοὺς πᾶσι, τοῖς ἐναντίοις λίθον, δεινοῦ προσκόμματος.
Ὁ Ὅσιος Χαιρήμων
Ἀσκητὴς τῆς ἐρήμου.
Ἀπεβίωσε εἰρηνικὰ τὴν ὥρα ποὺ ἐργαζόταν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Ἀλκιβιάδης ὁ Μάρτυρας
Μαρτύρησε διὰ πυρός.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι 33 Μάρτυρες ἀπὸ τὴν Παλαιστίνη
Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Μακάριος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος
Ἡ μνήμη του ἀναφέρεται στὸ Ἱεροσολυμιτικὸ Κανονάριο (σελ. 103), χωρὶς νὰ δηλώνεται ἡ ἀρχιεπισκοπή του. Ἴσως νὰ ἦταν κάποιος ἀπὸ τοὺς Ἀρχιεπισκόπους τοῦ Ἱεροσολυμιτικοῦ θρόνου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Νεῖλος ὁ Ἐρικούσιος
Γεννήθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη καὶ ἦταν γιὸς τοῦ Ἰωάννου Λασκάρεως, ἀδελφοῦ τοῦ αὐτοκράτορα Θεοδώρου Λασκάρεως, ποὺ βασίλευσε στὴ Νίκαια τὸ 1204.
Ὁ Ὅσιος Νεῖλος ἀπὸ τὸν διωγμὸ τῶν Λατίνων, κατέφυγε στὰ παράλια του Πόντου στὴ Μονὴ Ἀκοιμήτων, ὅπου ἡγούμενος ἦταν ὁ Ὅσιος Μάρκελος, ὁ ὁποῖος τὸν χειροτόνησε Μοναχὸ μὲ τὸ ὄνομα Νεῖλος, ἀπὸ Νικόλαος ποὺ ἦταν τὸ ἀρχικό του.
Μετὰ ἀπὸ χρόνια, τὸ 1261, ὁ Νεῖλος ἐπανῆλθε στὴν Κωνσταντινούπολη, πῆρε χρήματα ἀπὸ τὴ μητέρα του καὶ ἔφυγε στὰ Ἱεροσόλυμα, ὅπου ἔμεινε ἕξι χρόνια. Κατόπιν ἐπανῆλθε στὴν Κωνσταντινούπολη γιὰ νὰ ἐξοριστεῖ ἀπὸ τὸν λατινόφρονα αὐτοκράτορα Μιχαὴλ Α’ τὸν Παλαιολόγο στὸ Ἅγιον Ὄρος. Ἐκεῖ, στὴ Μονὴ Ἰβήρων ἔμεινε 10 χρόνια. Ἔπειτα, κλήθηκε ἀπὸ τὸν Ἀνδρόνικο Παλαιολόγο καὶ ἀφοῦ ἔλαβε χρήματα ἀπὸ τὴν ἀδελφή του, ταξίδεψε σὲ πολλοὺς τόπους τῆς Μεσογείου.
Κατέληξε σ’ ἕνα ἐρημονῆσι, τὴν Ἐρικοῦσα, ἀπ’ ὅπου πῆρε καὶ τὴν ἐπωνυμία Ἐρικούσιος. Τὸ νησὶ αὐτὸ ἦταν κοντὰ στὴν Κέρκυρα καὶ ἀσκήτευσε ἐκεῖ 10 χρόνια. Κατόπιν πέρασε στὴν Ἤπειρο, ὅπου στὴ Θεσπρωτία ἔκτισε τὴ Μονὴ Ἱερομερίου.
Ἐκεῖ, μετὰ ἀπὸ πολλοὺς ἀσκητικοὺς ἀγῶνες, ἔφθασε σὲ βαθιὰ γεράματα καὶ ἀπεβίωσε εἰρηνικά.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ὁσιομάρτυρας ὁ Μοναχός
Ὁ νέος Ὁσιομάρτυρας Νικόδημος, ἀπὸ τὰ Μετέωρα, μαρτύρησε γιὰ τὴν εὐσέβειά του στὶς 16 Αὐγούστου 1551. Ἄγνωστο ποῦ καὶ κάτω ἀπὸ ποιὲς συνθῆκες.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Μνήμη εἰσόδου τῆς ἀχειροτεύκτου μορφῆς τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ
Ο Σ. Εὐστρατιάδης, γιὰ τὴν περίπτωση αὐτή, γράφει τὰ ἑξῆς, στὸ Ἁγιολόγιό του: «Ἡ τῆς ἀχειροποιήτου εἰκόνος τοῦ Χριστοῦ ἀνακομιδὴ ἐκ τῆς Ἐδέσσης, ἔνθα ἐφυλάττετο μετὰ τῆς ἐπιστολῆς τοῦ Αὐγάρου, ἐγένετο ἐπὶ τῆς βασιλείας Ρωμανοῦ τοῦ Λεκαπηνοῦ τφ 944 καὶ κατετέθη εἰς τὸν ἐν Βλαχέρναις ναὸν τῆς Θεοτόκου, ἐξ οὐ μετετέθη εἰς τὸν ἐν Φορῷ ναὸν τῆς Θεοτόκου. Κατὰ δὲ τὸ 967 Νικηφόρος ὁ Φωκᾶς μετεκόμισεν ἐξ Ἐδέσσης καὶ τὴν κέραμον, ἐφ’ ἧς ἀπετυπώθη ὠσαύτως ἡ εἰκὼν τοῦ Χριστοῦ, διὰ τὸ εἶναι ταύτην πλησίον τῆς ἀχειροποιήτου εἰκόνος ἐν Ἐδέσσῃ ἐν τῷ αὐτῷ τόπῳ. Τὴν περὶ τῆς εἰκόνος παράδοσιν διέσωσεν ὁ Ἱστορικὸς Εὐσέβιος (Ἐκκ. Ἱστ. βιβλ. Α’, κεφ. ιγ’). Ἡ εἰκὼν ἀπεστάλη ὑπὸ τοῦ Κυρίου πρὸς τὸν τοπάρχην Ἐδέσσης Αὔγαρον διὰ τοῦ ἀποστόλου Ἀνανίου μετ’ ἐπιστολῆς τοῦ Κυρίου πρὸς τὸν Αὔγαρον εἰς ἀπάντησιν προηγουμένης ἐπιστολῆς τοῦ τοπάρχου. (ἴδ. ταύτας ἐν τοὶς Μηναῖοις καὶ ἐν τοῖς Συναξαρισταῖς)».
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος β’.
Τὴν ἄχραντον Εἰκόνα σου προσκυνοῦμεν ἀγαθέ, αἰτούμενοι συγχώρησιν, τῶν πταισμάτων ἡμῶν, Χριστὲ ὁ Θεός· βουλήσει γὰρ ηὐδόκησας σαρκί, ἀνελθεῖν ἐν τῷ Σταυρῷ, ἵνα ῥύσῃ οὓς ἔπλασας, ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ· ὅθεν εὐχαρίστως βοῶμέν σοι· Χαρᾶς ἐπλήρωσας τὰ πάντα, ὁ Σωτὴρ ἡμῶν, παραγενόμενος εἰς τὸ σῶσαι τὸν κόσμον.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοὺς ἀσφαλεῖς.
Τὴν θεαυγῆ, τῆς σῆς Μορφῆς ἐμφέρειαν, ζωαρχικάς, μαρμαρυγὰς ἀστράπτουσαν, ἐξ Ἐδέσσης ἐδεξάμεθα, ὥσπερ φορέα πάσης δόσεως· Σὺ γὰρ τὴν σὴν εἰκόνα μορφωσάμενος, αὐτὴν πρὸς τὸ ἀρχέτυπον ἀνήγαγες, ὁ μόνος ὑπάρχων πολυέλεος.
Μεγαλυνάριον.
Ἦκεν ἐξ Ἐδέσσης ἡ σὴ Εἰκών, ἐν τῇ βασιλίδι, κομισθεῖσα περιφανῶς, καὶ τῆς σῆς προνοίας, ἐκλάμπει τὰς ἀκτῖνας, ἡλιακὸς ὡς δίσκος, ἡμῖν Φιλάνθρωπε.
Ὁ Ἅγιος Ἀπόστολος ὁ Μάρτυρας ὁ Νέος
Γεννήθηκε στὸν Ἅγιο Λαυρέντιο τοῦ Πηλίου τὸ 1667. Ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Κώστας Σταματίου καὶ ἡ μητέρα τοῦ Μέλω.
Σὲ ἡλικία 15 χρονῶν ἔμεινε ὀρφανὸς καὶ τὸ 1682 πῆγε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου ἐργαζόταν σ’ ἕνα καπηλιό.
Ὁ Ἀπόστολος, ἐπειδὴ ἦταν καὶ τουρκομαθῆς, ἀνέλαβε τὴν ὑποστήριξη τῶν ἀγρίως φορολογουμένων συμπατριωτῶν του, καὶ ἀπέδωσε αὐτοπροσώπως ἀναφορά τους στὸν ἀρχιευνοῦχο. Κατὰ τὴν ἐπίδοση αὐτή, ἀνέπτυξε καὶ προφορικὰ μὲ μεγάλη παρρησία τὰ δίκαια παράπονα τῶν συμπατριωτῶν του. Λόγω αὐτῆς τῆς παρρησίας, φυλακίστηκε καὶ μὲ ψεύτικες κατηγορίες καταδικάστηκε σὲ θάνατο.
Ἔτσι δέχτηκε τὸ στεφάνι τοῦ μαρτυρίου, ἀποκεφαλισθεῖς στὶς 16 Αὐγούστου 1686 στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅταν ἦταν 19 χρονῶν.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θεῖον βλάστημα τῆς Θεσσαλίας, νέον καύχημα, τῆς Ἐκκλησίας, ἀνεδείχθης Νεομάρτυς Ἀπόστολε· ὑπὲρ Χριστοῦ γὰρ ἀθλήσας στερρότατα, τῆς εὐσεβείας τὴν δόξαν ἐτράνωσας. Ἄλλα πρέσβευε, Κυρίῳ τῷ σὲ δοξάσαντι, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Ἀνδρικῷ φρονήματι, ἐν νεαρᾷ ἡλικίᾳ, διαπρέπον ἔνδοξε, ὡς στρατιώτης τοῦ Λόγου, ᾔσχυνας, τῶν ἐναντίων τὰς ἐπινοίας, ἤθλησας, μέχρι θανάτου γενναιοφρόνως· διὰ τοῦτό σε τιμῶμεν, Μεγαλομάρτυς Χριστοῦ Ἀπόστολε.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις Ἐκκλησίας νέος ἀστήρ, καὶ τῆς Λαυρεντίου, κωμοπόλεως ἀρωγός· χαίροις ὁ τῷ αἷμα, ὑπὲρ Χριστοῦ ἐκχέας, Ἀπόστολε παμμάκαρ, πιστῶν βοήθεια.
Ὁ Ἅγιος Σταμάτιος ὁ Μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος αὐτὸς νεομάρτυρας, καταγόταν ἀπὸ ἕνα χωριὸ τοῦ Βόλου, τὸν Ἅγιο Γεώργιο ὀνομαζόμενο, τῆς ἐπαρχίας Δημητριάδος. Ἦλθε κάποτε σὰν πρεσβευτὴς τῶν συγχωριανῶν του στὴν Κωνσταντινούπολη, προκειμένου νὰ παραπονεθεῖ γιὰ τὶς ἀδικίες κάποιου ἀγᾶ σὲ βάρος τῶν συμπατριωτῶν του, κατὰ τὴν εἴσπραξη τῶν φόρων.
Ἐκεῖ ὅμως, ἀντὶ νὰ δικαιώσουν τὴν παρουσία του, τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν πίεζαν νὰ δεχτεῖ τὴ μουσουλμανικὴ θρησκεία. Ὁ Σταμάτιος, ἀφοῦ ἀπέρριψε ὅλες τὶς κολακεῖες, τὶς ὑποσχέσεις καὶ τοὺς φοβερισμοὺς τῶν Τούρκων, ἀποκεφαλίστηκε στὶς 16 Αὐγούστου 1680 ἡμέρα Δευτέρα, μπροστὰ στὸ παλάτι, στὴν Ἁγία Σοφία.
Μαρτύριο τοῦ Ἁγίου, ποὺ συνέγραψε ὁ μοναχὸς Ἰάκωβος ὁ Ἁγιορείτης τὸ 1680, βρίσκεται στὸν ὑπ’ ἀριθμ. 805 Κώδικα τῆς Μονῆς Βατοπεδίου, φ. 12α-14.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Οἱ Ἅγιοι Σεραφείμ, Δωρόθεος, Ἰάκωβος, Δημήτριος, Βασίλειος καὶ Σαράντης
Γιὰ τοὺς Ἁγίους αὐτοὺς δὲν ἀναφέρουν τίποτα οἱ Συναξαριστές.
Ἀκολουθία τους συνέταξε ὁ π. Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης.
Ὑπάρχει ὅμως παλιὸ χειρόγραφο, ποὺ φυλάσσεται στὸν φερώνυμο Ναὸ τῶν Ἁγίων στὰ Μέγαρα Ἀττικῆς, πού μας πληροφορεῖ ὅτι ἡ εὕρεση τῶν τιμίων λειψάνων τοὺς ἔγινε τὸ ἔτος 1798 σὲ τοποθεσίες τῆς πόλεως τῶν Μεγάρων, μετὰ ἀπὸ ἐμφάνισή τους σὲ ὄνειρο ἐνὸς ἐννιάχρονου παιδιοῦ, ποὺ ὀνομαζόταν Παΐσιος.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὁ Ὅσιος Τιμόθεος Ἐπίσκοπος Εὐρίπου κτίτορας τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Πεντέλης
Ὁ Ὅσιος Τιμόθεος γεννήθηκε στὸν Κάλαμο Ἀττικῆς τὸ 1510. Ὁ Πατέρας του ἦταν ἱερέας καὶ ἀπὸ αὐτὸν ἔμαθε τὰ πρῶτα χριστιανικὰ γράμματα.
Στὴν συνέχεια μὲ τὴν βοήθεια τοῦ ἐπισκόπου Ὠρωποῦ, σπούδασε στὴν Ἀθῆνα καὶ ἐν συνεχείᾳ ξαναγύρισε πίσω καὶ χειροτονήθηκε ἱερέας. Μετὰ τὸν θάνατο τοῦ ἐπισκόπου, τὴν θέση ἀνέλαβε ὁ Τιμόθεος ὁ ὁποῖος κάνοντας παρὰ πολὺ μεγάλο, τόσο πνευματικὸ ὅσο καὶ ὑλικὸ ἔργο, ἀγαπήθηκε πολὺ ἀπὸ τὸν λαὸ καὶ ἀργότερα ἐκλέχθηκε καὶ ἀρχιεπίσκοπος Εὐρίπου (Χαλκίδος).
Οἱ δυσκολίες ὅμως τὸν ἐξανάγκασαν νὰ παραιτηθεῖ καὶ νὰ καταφύγει τὸ 1575, στὴν ἰδιαίτερη πατρίδα του τὸν Κάλαμο. Ἐν συνεχείᾳ ἀναχώρησε γιὰ τὸ ὄρος τῆς Πεντέλης ὅπου τὸ 1578 ἔχτισε τὴν Ἱερὰ Μονὴ Κοιμήσεως Θεοτόκου Πεντέλης.
Τὸ 1590 πῆγε στὴν Κέα ὅπου στὶς 16 Αὐγούστου, παρέδωσε εἰρηνικὰ τὸ πνεῦμα του. Ἡ ἁγία κάρα του φυλάσσεται μέχρι σήμερα στὴν Ἱερὰ Μονὴ Πεντέλης.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος α’. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Τοῦ Καλάμου κοσμήτωρ καὶ Εὐρίπου διδάσκαλος, καὶ Μονῆς Πεντέλης δομήτωρ, Ἱεράρχα Τιμόθεε, ἐδείχθης εὐδοκίᾳ θεϊκῇ, ὡς πλήρης οὐρανίων δωρεῶν· διὰ τοῦτό σου τὴν μνήμην τὴν ἱεράν, τελοῦμεν ἀνακράζοντες· δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ, δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διὰ σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Ὡς Ἱεράρχην τοῦ Σωτῆρος ἐνθεώτατον
Καὶ τῶν Ὁσίων κοινωνὸν καὶ ἰσοστάσιον
Ἀνυμνοῦμέν σε ἡ ποίμνη σου θεοφόρε.
Ἀλλ’ ὡς κτίτωρ τῆς Μονῆς Πεντέλης ἔνθεος
Ταύτην σκέπε ἐκ παντοίων περιστάσεων,
Ἵνα κράζῃ σοι, χαίροις Πάτερ Τιμόθεε.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις ὁ Καλάμου θεῖος βλαστός, πρόεδρος Εὐρίπου, καὶ Ὁσίων ὁ κοινωνός· χαίροις ὁ Πεντέλης, Μονῆς θεῖος δομήτωρ, καὶ μέγας ἀντιλήπτωρ, Πάτερ Τιμόθεε.
Ὁ Ὅσιος Δανιὴλ ὁ Μετεωρίτης
Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ὅταν ᾖλθε ἡ στιγμὴ τοῦ τέλους τῆς ἐπίγειας ζωῆς τῆς Θεοτόκου, ἄγγελος Κυρίου τῆς τὸ μετέφερε τρεῖς ἡμέρες πρίν. Ἡ χαρὰ τῆς Παναγίας ἦταν πολὺ μεγάλη διότι θὰ πήγαινε νὰ συναντήσει τὸν Υἱό της καὶ Θεό της. Ἀφοῦ λοιπὸν πῆγε καὶ προσευχήθηκε στὸ ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, γύρισε στὸ σπίτι τοῦ Ἰωάννη καὶ ἔκανε γνωστὴ τὴν κοίμησή της. Μάλιστα ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι λίγο πρὶν τὴν κοίμησή της, οἱ Ἀπόστολοι ποὺ δὲν ἦταν ὅλοι στὰ Ἱεροσόλυμα, μὲ θαυμαστὸ τρόπο μεταφέρθηκαν ὅλοι δίπλα της. Ὅταν ἐκοιμήθη ἡ Παναγία, μὲ ψαλμοὺς καὶ ὕμνους τὴν τοποθέτησαν στὸ μνῆμα τῆς Γεθσημανῆς. Ἀνοίγοντας δὲ τὸ μνῆμα μετὰ ἀπὸ τρεῖς ἡμέρες, ἔκπληκτοι εἶδαν ὅτι ἡ Παρθένος Μαρία, ἀναστήθηκε σωματικὰ καὶ ἀνελήφθη στοὺς οὐρανούς.
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ἀπολυτίκιο. Ἦχος α’.
Ἐν τῇ γεννήσει τὴν παρθενίαν ἐφύλαξας, ἐν τῇ κοιμήσει τὸν κόσμον, οὐ κατέλιπες Θεοτόκε· μετέστης πρὸς τὴν ζωήν, Μήτηρ ὑπάρχουσα τῆς ζωῆς, καὶ ταῖς πρεσβείαις ταῖς σαῖς λυτρουμένη, ἐκ θανάτου τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Κοντάκιον. Ἦχος β’. Αὐτόμελον.
Τὴν ἐν πρεσβείαις ἀκοίμητον Θεοτόκον, καὶ προστασίαις ἀμετάθετον ἐλπίδα, τάφος καὶ νέκρωσις οὐκ ἐκράτησεν· ὡς γὰρ ζωῆς Μητέρα, πρὸς τὴν ζωὴν μετέστησεν, ὁ μήτραν οἰκήσας ἀειπάρθενον.
Μεγαλυνάριον.
Παρέστης Παρθένε ἐκ δεξιῶν, τοῦ Παμβασιλέως, ὡς βασίλισσα τοῦ παντός, περιβεβλημένη, ἀθανασίας αἴγλην, ἀρθεῖσα μετὰ δόξης, πρὸς τὰ οὐράνια.
Ἀνάμνηση Θαύματος Ὑπεραγίας Θεοτόκου
Πρόκειται γιὰ συντριβὴ τῶν Σαρακηνῶν, μὲ θαυματουργικὸ τρόπο ἀπὸ τὴν Ὑπεραγία Θεοτόκο, στὰ χρόνια ποὺ βασιλιὰς τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἦταν ὁ Λέων ὁ Ἴσαυρος (716).
Πηγή: http://www.synaxarion.gr
Ηλιάνα Κάουρα, θεολόγος
Η Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εορτές της Χριστιανοσύνης, με την οποία η Εκκλησία μας εορτάζει, πρώτον το θάνατο και την ταφή της Παναγίας και δεύτερον την ανάσταση και τη μετάσταση της στους ουρανούς. Αφού ο Κύριος με το σταυρικό του θάνατο και την ανάστασή του πάτησε και κατάργησε το θάνατο, ήταν φυσικό να ανεβάσει στους ουρανούς τη μητέρα του και να της χαρίσει τη δόξα της αιώνιας ζωής. Αυτή που γέννησε τη ζωή, έχει μεταβεί στη ζωή.
Κατά την εκκλησιαστική παράδοση, η μητέρα του Ιησού Χριστού, πληροφορήθηκε τον επικείμενο θάνατό της από έναν άγγελο τρεις ημέρες προτού αυτός συμβεί και άρχισε να προετοιμάζεται κατάλληλα. Πήγε στο όρος των Ελαιών για να προσευχηθεί και στο δρόμο της τα δέντρα έκλιναν τις κορυφές τους σαν να ήταν έμψυχα και λογικά και την προσκυνούσαν δείχνονταν το σεβασμό τους.
Αφού προσευχήθηκε η Παναγία επέστρεψε στο σπίτι της και ενημέρωσε τους συγγενείς και τις γειτόνισσες της. ετοίμασε τα πάντα για τον ενταφιασμό της. Να σημειώσουμε ότι η Παναγία διέμενε στο σπίτι του ευαγγελιστη Ιωάννη, αφού όταν ο Κύριος ήταν επάνω στο σταυρό εμπιστεύθηκε τη μητέρα του στον αγαπημένο του μαθητή. Επίσης αν και δεν ξέρουμε την ηλικία που κοιμήθηκε η Παναγία, το πιθανότερο είναι ότι δεν γεύθηκε το επώδυνο γήρας. Οι καλεσμένες γυναίκες λοιπόν ακούγοντας αυτά τα λόγια άρχισαν τους θρήνους ζητώντας από την Παναγία να μην τις αφήσει ορφανές, η Παναγία τις βεβαίωσε ότι θα φυλάει από τους ουρανούς όχι μόνο αυτές αλλά και όλο τον κόσμο και αυτά της τα λόγια παρηγόρησαν τις γυναίκες. Η παράδοση επίσης αναφέρει ότι οι Απόστολοι δεν ήταν όλοι στα Ιεροσόλυμα και την τρίτη μέρα από την εμφάνιση του αγγέλου μια νεφέλη τους άρπαξε και τους μετέφερε στο κρεβάτι όπου ήταν ξαπλωμένη η Θεοτόκο και περίμενε την κοίμησή της. Εκεί τους αποχαιρετά όλους και αφού προσφέρει αιτήσεις και ικεσίες στον Υιό της για την ειρήνη όλου του κόσμου, αφήνει στα χέρια του Υιού της και Θεού την ολόφωτη και πανάγια ψυχή της.
Όπως αναφέραμε πιο πάνω, σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση τους Αποστόλους τους μετέφερε μια νεφέλη κοντά στην Παναγία εκτός από το Θωμά ο οποίος απουσίαζε τη στιγμή της Κοιμήσεως. Τρεις ημέρες μετά από την ταφή της, και αφού ήρθε και ο Θωμάς, άνοιξαν τον τάφο και έκπληκτοι διαπίστωσαν ότι η Παναγία αναστήθηκε και αναλήφθηκε στους ουρανούς.
Της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου προηγείται νηστεία η οποία διαρκεί 14 ημέρες, ξεκινά την 1η Αυγούστου και τελειώνει στις 14. Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης νηστείας γίνεται αποχή και από το λάδι εκτός Σαββάτου και Κυριακής, ενώ στη γιορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος καταλύεται ψάρι. Ανήμερα της εορτής της Κοιμήσεως καταλύονται τα πάντα εκτός και αν εορτή είναι Τετάρτη ή Παρασκευή οπότε καταλύεται μόνο ψάρι. Κατά τη διάρκεια του Δεκαπενταύγουστου ψάλλεται τα απογεύματα στους ναούς ο Παρακλητικός Κανόνας.
Η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα και δικαίως ονομάζεται και «Πάσχα του καλοκαιριού». Ο Αύγουστος θεωρείται ο μήνας της Παναγίας μας. Σε πολλές περιοχές επικράτησε να στολίζουν και να περιφέρουν επιτάφιο προς τιμήν της Παναγίας. Σε πολλές πόλεις και χωριά στις εκκλησίες που είναι αφιερωμένες στην Κοίμηση της Θεοτόκου, διοργανώνονται πανηγύρια. Δεν είναι εξάλλου πένθιμο γεγονός η Κοίμηση της Θεοτόκου για το λαό, επειδή η Παναγία «μετέστη προς τη ζωή».
Η Παναγία μας πράγματι υπήρξε φορέας πολλών αρετών. Με την αγιοπνευματική και χαρισματική ζωή της πέτυχε τον προσωπικό αγιασμό της, που κάλυψε ολόκληρη την παρθενική της ύπαρξη, την πάναγνη ψυχή της και το ολοκάθαρο σώμα της. Θαυμάζουμε την αγάπη, την πίστη, την αγνότητα, την προσευχητική της διάθεση, μα εκείνο που την κάνει τόσο ξεχωριστή είναι μια αρετή που είναι η πηγή όλων των άλλων και η οποία στις μέρες μας θεωρείται αδυναμία και δεν εκτιμάται.
Είναι η αρετή της ταπείνωσης. Δούλη του Κυρίου χαρακτήρισε τον εαυτό της όταν έμαθε από τον Αρχάγγελο Γαβριήλ ότι θα γίνει η Μητέρα του Χριστού. Η Υπεραγία Θεοτόκος λοιπόν ας είναι ο οδηγός στη ζωή όλων μας προς το δρόμο που αυτή πρώτη χάραξε στο δρόμο της ταπείνωσης.
Πάντοτε είτε ώς άνθρωποι, είτε ως έθνος καταφεύγουμε στην κραταιά σκέπη της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ιδιαίτερα κατα την ώρα της δοκιμασίας και της θλίψης η προσευχή προς την Παναγία μας δεν πρέπει να ατονεί. Η Θεοτόκος δοκιμάσθηκε, πειράσθηκε όταν είδε τον Υιό της αδίκως να πεθαίνει πάνω στο σταυρό. Ρομφαία πέρασε την καρδιά της. Αν δεν την ενίσχυε το πανάγιο Πνεύμα, η Παναγία θα πέθαινε απο τη θλίψη της. Έτσι η Θεοτόκος «δύναται τοις πειραζομένοις βοηθήσαι». Μπορεί να βοηθήσει, μεσιτεύοντας στον Υιό και Θεό της, για εμάς τους αμαρτωλους και ανάξιους.
Μεν ουν γε
Το περιστατικό ιστορείται απλά στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο.( Η περικοπή αυτή του ευαγγελίου διαβάζεται στο Μεγάλο Παρακλητικό Κανόνα). Ακούγοντας την καταπληκτική διδασκαλία του Κυρίου μία γυναίκα του όχλου αναφωνεί με ενθουσιασμό· «Μακαρία η κοιλία η βαστάσασά σε και μαστοί ους εθήλασας!» (Λκ 11,27). Μακαρίζει, δηλαδή, τη μητέρα του Κυρίου. Κι Εκείνος της απαντά· «Μενούνγε μακάριοι οι ακούοντες τον λόγον του Θεού και φυλάσσοντες αυτόν» (Λκ 11,28).
Πολλές μεταφράσεις αποδίδουν τη φράση ως εξής· «Μακάριοι μάλλον είναι εκείνοι που ακούν το λόγο του Θεού και τον φυλάττουν». Αλλά, είναι πιο μακάριοι από τη μητέρα του Κυρίου οι ακροατές και τηρητές του θείου λόγου;
Βεβαίως, κανείς δεν αμφισβητεί τη σπουδαιότητα και σοβαρότητα της ακροάσεως του θείου λόγου, όταν μάλιστα αυτή συνοδεύεται από την εφαρμογή του. Ωστόσο, είναι εσφαλμένη η πρόταση ότι «μακάριοι μάλλον» είναι οι τηρητές του θείου λόγου παρά η Παναγία.
Το σφάλμα, νομίζω, επικεντρώνεται στην άστοχη μετάφραση της πρώτης λέξεως της προτάσεως, του συνθέτου μορίου «μενούνγε». Ποιά είναι η σημασία του; Σύμφωνα με τα λεξικά, το μόριο αυτό αποτελείται από τρεις λέξεις· Από τον αντιθετικό σύνδεσμο μεν, τον συμπερασματικό ούν και το βεβαιωτικό μόριο γε. Στη σύνθεση, οι επί μέρους λέξεις δεν διατηροῦν την αρχική τους σημασία. Ο τύπος μενούν χρησιμοποιείται κυρίως στην αρχή μιας απαντήσεως. Δηλώνει άλλοτε ισχυρή βεβαίωση και άλλοτε βεβαίωση η οποία κατά κάποιο τρόπο διορθώνει και συμπληρώνει τη σημασία των προηγουμένων. Το μόριο γε, εξάλλου, επιτείνει τη σημασία της λέξεως στην οποία προστίθεται. Έτσι στο συγκεκριμένο χωρίο της Καινής Διαθήκης το «μενούνγε» θα μπορούσε να ισοδυναμεί με τα νεοελληνικά «πράγματι», «ναι, μάλιστα», «βεβαιότατα»! Είναι δε αξιοσημείωτο ότι με την ίδια σημασία αναφέρεται το «μενούνγε» και σε άλλα τρία χωρία της Καινής Διαθήκης· Ρω 9,19· 10,18· Φι 3,8. Σε όλες τις περιπτώσεις η λέξη «μενούνγε» επιβεβαιώνει τη σημασία της προηγούμενης προτάσεως και επεκτείνει το νόημά της.
Για νά περιορισθώ στο Λκ 11,28, στο στίχο που αποτέλεσε την αφορμή του σχολίου αυτού, ο Κύριος απαντώντας στον μακαρισμό της γυναίκας προτάσσει το «μενούνγε» όχι για να αρνηθεί ή να μειώσει το θαυμασμό προς τη μητέρα του. «Ουκ αρνείται την κατά φύσιν συγγένειαν, αλλά προστίθησι την κατ᾿ αρετήν», σχολιάζει ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, (Εις το κατά Ματθαίον 45,1). Θέλει να πει ο Κύριος ότι συμφωνει απόλυτα και αποδέχεται ως ειλικρινή και άδολη τη λαϊκή έκφραση του θαυμασμού προς τη μητέρα του. Επιπλέον, με όσα λέγει στη συνέχεια θέλει να οδηγήσει τη σκέψη των ακροατών του σε κάτι υψηλότερο. Το νόημα των λόγων του είναι· «Ναι, μάλιστα, βέβαια! Μακαρία η μητέρα μου, όπως λες, αλλά κι εγώ σου λέω ότι μακάριος είναι εκείνος που ακούει τον θείο λόγο μου και τον τηρεί».
«Τα λόγια αυτά του Κυρίου», λέγει ο άγιος Χρυσόστομος, «δεν δείχνουν ότι απωθεί τη μητέρα του· επισημαίνουν ότι σε τίποτε δεν θα ωφελοῦσε την Παναγία ο τοκετός, αν δεν ήταν συγχρόνως πολύ αγαθή και πιστή» (Εις το κατά Ιωάννην 21, 3). Έτσι, ο Κύριος ενθαρρύνει τη γυναίκα να ελπίζει ότι κι αὐτή αλλά και κάθε χριστιανός μπορεί να γίνει ευτυχισμένος, όπως η μητέρα του, αν ακούσει το λόγο του και τον τηρήσει. Το ίδιο νόημα έχει και μία άλλη σχετική απάντηση του Ιησού, όταν, καθώς μιλούσε, του ανήγγειλαν ότι τον ζητούν η μητέρα και οι αδελφοί του κι αυτός απάντησε· «Μήτηρ μου και αδελφοί μου ούτοί εισιν οι τον λόγον του Θεού ακούοντες και ποιούντες αυτόν» (Λκ 8,21· πρβλ. Μθ 12,48-50· Μρ 3,34-35).
Η μακαριότητα της Παρθένου, η υψίστη δόξα της συνίσταται στο ότι εκλέχθηκε, να γίνει μητέρα του Κυρίου, ακριβώς, διότι παρέμεινε αιώνιος φύλακας του θεϊκού λόγου. Η ίδια ανοίγει την ψυχή της και υποτάσσεται σ᾿ αυτόν· «ιδού η δούλη Κυρίου» (Λκ 1,38)· και η Ελισάβετ φωτισμένη από το Πνεύμα το άγιο μακαρίζει την Παναγία για την πίστη της στο λόγο του Θεού· «μακαρία η πιστεύσασα ότι έσται τελείωσις τοις λελαλημένοις αυτή παρά Κυρίου» (Λκ 1,45).
Στέργιου Ν. Σάκκου
Λόγος εις την Κοίμησιν της Θεοτόκου.
Αγίου Λουκά αρχιεπισκόπου Κριμαίας
Τον καθένα από μας τον βασανίζει το ερώτημα: τι θα γίνει με μας και τι μας περιμένει μετά το θάνατο; Μία σαφή απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα μόνοι μας δεν μπορούμε να την βρούμε. Αλλά η Αγία Γραφή και πρώτα απ’ όλα ο λόγος του Κυρίου μας Ιησού Χριστού μας αποκαλύπτουν αυτό το μυστικό.
Μας το αποκαλύπτουν επίσης το απολυτίκιο και το κοντάκιο της μεγάλης αυτής γιορτής της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου και οι εκκλησιαστικοί ύμνοι που ψάλλονται σ’ αυτή τη γιορτή.
Θέλω όλοι σας να καταλάβετε, γιατί ο θάνατος της Υπεραγίας Θεοτόκου και Παρθένου Μαρίας λέγεται Κοίμησή της. Ο μέγας απόστολος Ιωάννης ο Θεολόγος στο 20ο κεφάλαιο της Αποκαλύψεως μιλάει για τον πρώτο και το δεύτερο θάνατο. Ο πρώτος μόνο θάνατος, ο οποίος είναι αναπόφευκτος για όλους τους ανθρώπους, περιμένει και τους αγίους και τους δικαίους. Αλλά ο δεύτερος, ο φοβερός και αιώνιος θάνατος, περιμένει τους μεγάλους και αμετανόητους αμαρτωλούς, οι οποίοι αρνήθηκαν την αγάπη και την δικαιοσύνη του Θεού και είναι καταδικασμένοι να βρίσκονται αιωνίως σε κοινωνία με το διάβολο και τους αγγέλους του.
Στο Ευαγγέλιο του ίδιου μεγάλου αποστόλου και ευαγγελιστού Ιωάννου του Θεολόγου διαβάζουμε τα λόγια του Χριστού, τα οποία είναι πολύ στενά συνδεδεμένα με όσα γράφει η Αποκάλυψη: «αμήν αμήν λέγω υμίν ότι ο τον λόγον μου ακούων και πιστεύων τω πέμψαντί με έχει ζωήν αιώνιον και εις κρίσιν ουκ έρχεται, αλλά μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν» (Ίωάν. 5, 24).
Το ακούτε, το καταλαβαίνετε; Νομίζω ότι ακόμα και θα πρέπει να σας κινήσει την περιέργεια το γεγονός ότι όλοι όσοι υπακούουν στο λόγο του Χριστού και πιστεύουν στον Ουράνιο Πατέρα του, ο οποίος τον έστειλε, αμέσως μετά το θάνατο τους θα περάσουν στην αιώνια ζωή. Δεν υπάρχει λόγος να δικαστούν αυτοί που έχουν ζωντανή πίστη στο Θεό και υπακούουν στις εντολές του.
Και στους μεγάλους δώδεκα αποστόλους είπε ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός: «αμήν λέγω υμίν ότι υμείς οι ακολουθήσαντές μοι, εν τη παλιγγενεσία, όταν καθίση ο Υιός του ανθρώπου επί θρόνου δόξης αυτού, καθίσεσθε και υμείς επί δώδεκα θρόνους κρίνοντες τας δώδεκα φυλάς του Ισραήλ» (Ματθ. 19, 28).
Δικαστές και κατήγοροι θα είναι κατά την Φοβερά Κρίση του Θεού οι Απόστολοι του Χριστού και, βεβαίως, είναι τελείως αδύνατο να φανταστούμε να δικάζονται η Υπεραγία Θεοτόκος και Αειπάρθενος Μαρία, ο Βαπτιστής του Κυρίου Ιωάννης, οι μεγάλοι προφήτες του Θεού, ο Ηλίας και ο Ενώχ τους οποίους ζωντανούς τους πήρε ο Θεός στον Ουρανό, όλο το αμέτρητο πλήθος των μαρτύρων του Χριστού, οι δοξασμένοι από τον Θεό άγιοι αρχιερείς και θαυματουργοί με επί κεφαλής τον άγιο Νικόλαο, αρχιεπίσκοπο Μύρων της Λυκίας.
Είναι αδύνατον ακόμα και να περάσει από το μυαλό μας η σκέψη πως θα δικαστούν αυτοί, οι όποιοι άκουσαν από το στόμα του Χριστού: «Η βασιλεία του Θεού εντός υμών εστίν» (Λκ. 17, 21). Σ’ αυτούς τους μεγάλους αγωνιστές του Χριστού, σαν σε πολύτιμους ναούς κατοικούσε το Άγιο Πνεύμα. Ακόμα και ζώντας στη γη, αυτοί βρισκόταν στην άμεση κοινωνία με τον Θεό, επειδή έτσι είπε ο Κύ¬ριος μας Ιησούς Χριστός: «Εάν τις αγαπήση με, τον λόγον μου τηρήσει, και ο πατήρ μου αγαπήσει αυ¬τόν, και προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ’ αυτώ ποιήσομεν» (Ίωάν. 14, 23).
Η Υπεραγία Παρθένος Μαρία υπήρξε άχραντος ναός του Σωτήρος και σ’ αυτήν κατοίκησε το Άγιο Πνεύμα και από την αγιότατη μήτρα της έλαβε το ανθρώπινο σώμα ο Υιός του Θεού, ο Οποίος κατέβηκε από τους Ουρανούς. Γι’ αυτό ο σωματικός της θάνατος δεν ήταν θάνατος αλλά Κοίμηση, δηλαδή ένα άμεσο πέρασμα από τη Βασιλεία του Θεού εντός της στη Βασιλεία των Ουρανών και την αιώνια ζωή.
Μού ήρθε τώρα στο μυαλό και κάτι καινούριο. Σ’ ένα από τα προηγούμενα κηρύγματα μου σάς έλεγα, ότι έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε, ότι και το σώμα της Υπεραγίας Θεοτόκου με τη δύναμη του Θεού έγινε άφθαρτο και ανελήφθη στους ουρανούς. Αυτό μάς λέει και το κοντάκιο της μεγάλης γιορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου: «Την εν πρεσβείαις ακοίμητον Θεοτόκον, και προστασίαις αμετάθετον ελπίδα, τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν ως γαρ ζωής Μητέρα, προς την ζωήν μετέστησεν, ο μήτραν οικήσας αειπάρθενον».
Προσέξτε: «τάφος και νέκρωσις ουκ εκράτησεν». Σκεπτόμενοι αυτό, ας θυμηθούμε και τι γράφει η Αγία Γραφή για το θάνατο του μεγαλυτέρου προφήτη της Παλαιάς Διαθήκης, του Μωυσή στο 34ο κεφάλαιο του βιβλίου του Δευτερονομίου, ότι πέθανε σύμφωνα με το λόγο του Θεού στο όρος Νεβώ και τάφηκε στη γη Μωάβ. Ο τάφος του μεγάλου αυτού προφήτη έπρεπε να είναι για πάντα τόπος προσκυνήματος για όλο το λαό του Ισραήλ. Όμως στη Βίβλο διαβάζουμε, ότι: «ουκ οίδεν ουδείς την ταφήν αυτού έως της ημέρας ταύτης» (Δευτ. 34, 6). Όμως κατά τη Μεταμόρφωση του Κυρίου στο όρος Θαβώρ εμφανίστηκε ο Μωυσής στον Κύριο και Δεσπότη του τον Ιησού μαζί με τον προφήτη Ηλία, ο οποίος αρπάχτηκε ζωντανός στους ουρανούς.
Νομίζω ότι δεν θα είναι αμαρτία αν θα πούμε, ότι το σώμα του μεγάλου Μωυσή, όπως και το σώμα της Υπεραγίας Θεοτόκου, με τη δύναμη του Θεού, έμεινε άφθαρτο. Γι’ αυτό και ο τάφος του είναι άγνωστος.
Να σκεφτόμαστε, αδελφοί και αδελφές μου, την μακάρια Κοίμηση της Υπεραγίας Παρθένου Μαρίας και να θυμόμαστε τα λόγια του Κυρίου μας Ιησού Χριστού: «Αμήν αμήν λέγω υμίν ότι ο τον λόγον μου ακούων και πιστεύων τω πέμψαντί με έχει ζωήν αιώνιον, και εις κρίσιν ουκ έρχεται, αλλά μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν» (Ίωάν. 5, 24). Να μας αξιώσει ο Θεός να γευθούμε και εμείς οι αμαρτωλοί τη μεγάλη αυτή χαρά, με τη χάρη και τη φιλανθρωπία του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, ω η δόξα και το κράτος συν τω ανάρχω αυτού Πατρί και τω Παναγίω Αυτού Πνεύματι εις τους αιώνας. Αμήν.
Σελίδα 347 από 415
